?Amun lafi Ɲanmiɛn su kpa sakpa?
‘An dun mmua fa amun wun man Ɲanmiɛn maan ɔ sie amun.’—MATIE 6:33.
1, 2. ?Junman dilɛ’n i su ajalɛ mennin yɛ gbaflɛn kun fali ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fɛli i sɔ ajalɛ’n niɔn?
GBAFLƐN kun kunndɛ kɛ ɔ́ dí asɔnun’n nun junman’n i dan kpa. Sanngɛ, sa kun tɛnndɛn i ɲrun. Sa sɔ’n yɛle kɛ junman ng’ɔ di’n ti’n, ɔ kwlá kɔman aɲia’m be bo titi. ?I sɔ’n ti’n, amun si like ng’ɔ yoli’n? Ɔ yacili junman’n i dilɛ. Kpɔkun kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, ɔ wa ɲannin junman uflɛ. Yɛ kannzɛ bɔbɔ ɔ ɲanman sika kɛ laa’n sa’n, sanngɛ ɔ kwla niɛn i awlofuɛ’m be lika, kpɔkun ɔ ɲɛn i ti di asɔnun’n nun junman’n i dan kpa.
2 ?Amun si sa nga ti yɛ gbaflɛn’n fali ajalɛ sɔ mun’n? ?Sɛ ɔ ti amun’n, amún kwlá yó sɔ wie? Klistfuɛ sunman be fa ajalɛ kunngba sɔ’n wie, ɔ maan é yó be mo. Ajalɛ sɔ mɔ be fa’n, ɔ kle kɛ be fa be wla’n gua ndɛ kun mɔ Zezi kannin’n su. Ɔ seli kɛ: ‘An dun mmua fa amun wun man Ɲanmiɛn maan ɔ sie amun, yɛ an yo i klun sa’n, i sin ɔ́ wá fá ninnge sɔ’n kwlaa úka su mán amun.’ (Matie 6:33) Nanwlɛ, Klistfuɛ sɔ’m be kle kɛ, be faman be wla guaman mɛn’n nga e o nun yɛ’n su naan Zoova su yɛ be lafi ɔ.—Nyanndra Mun 3:23, 26.
3. ?Kɛ be se kɛ maan be dun mmua fa be wun man Ɲanmiɛn naan ɔ sie be’n, ngue ti yɛ sran wie’m be bu i kɛ i sɔ’n kwlá yoman ye andɛ ɔ?
3 Sran wie’m be kwla se kɛ nán ajalɛ kpa yɛ gbaflɛn’n fali ɔ. Afin, andɛ mɛn’n ti kekle. Yɛ, kɛ ɔ ko yo naan sran kun w’a ɲɛn i wun like’n, saan ɔ́ fɛ́ kpa. Klɔ wie’m be su’n, yalɛ’n di sran mun. I sɔ’n ti’n, be kpaman junman nun. Aboje klɔ’m be nun kusu’n, sran’m be kunndɛ kɛ bé trán pɔɔ nun titi. Sanngɛ, be ɲɛn i sɔ’n su afɛ. Afɛ sɔ’n, yɛle kɛ sika ndɛ’n o be su wie. Kpɔkun kannzɛ be ɲan junman ndɛndɛ’n, junman sɔ’n i ɲrun m’ɔ le i’n ɔ cɛman. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n nn be min’m bé mían be kplɔlɔlɔ, be ɲanman be ti be loman wunmiɛn. Sa kwlaa sɔ’n ti’n, sran wie’m be kwla se kɛ: ‘?I sa’n cɛ’n niɔn, n dun mmua n fa min wun man Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie min ɔn, ɔ yo ye?’ Sɛ e waan é tɛ́ kosan sɔ’n su’n, amun e fa e ɲin sie sran nga Zezi boli jasin fɛ’n kleli be’n be su.
“Nán an koko”
4, 5. ?Sunnzun ase mennin yɛ Zezi fali naan Ɲanmiɛn i sufuɛ’m b’a wun i wlɛ kɛ ɔ fataman kɛ be koko ninnge’m be ti ɔ?
4 I nun mɔ Zezi o Galile mɛn’n nun lɔ’n, sran kpanngban kpa mɔ be fin klɔklɔ’m be su’n, be wa tieli i nuan ndɛ. (Matie 4:25) Sɛ é kwlá sé’n, sran sɔ’m be kwlaa be ti yalɛfuɛ. Sanngɛ, Zezi seli be kɛ nán be ɲin blo aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n su, naan sanngɛ be fa be awlɛn gua ɲanmiɛn su lɔ aɲanbeun liɛ’n su. Afin, ɔ ti kpa lele tra aɲanbeun ninnge mun. (Matie 6:19-21, 24) Ɔ seli be kɛ: ‘Nán an koko ninnge mɔ an lemɛn’n ti se kɛ: “?Ngue yɛ é dí ɔ? ?Ngue yɛ é nɔ́n ɔn? Annzɛ, ?É ɲán tannin nin yɛ é klá ɔ? ?Nguan ndɛ’n timan cinnjin traman aliɛ’n? ?Be wunnɛn’n timan kpa traman tannin?”’—Matie 6:25.
5 Atrɛkpa’n, sran mɔ be tili Zezi i ndɛ’n, be nun sunman b’a bumɛn i ngwlɛlɛ ndɛ. Afin sɛ b’a diman junman’n, yalɛ dí be bɔbɔ nin be awlobo mun. Ɔ maan, Zezi fali be ɲin sieli i anunman’m be su. Yɛle kɛ, anunman’m be guaman awie, yɛ be leman tanngannin. Sanngɛ, Zoova ta be. Kpɔkun, wafa nga Zoova yo waka nɲrɛ’m be klanman mɔ maan be klanman’n tra Salomɔn nin i aɲanbeun’n kwlaa’n, Zezi fali be ɲin sieli su wie. ?Nanwlɛ, sɛ Zoova nian anunman’m be lika naan ɔ yo waka nɲrɛ’m be klanman’n, e yɛ ɔ́ yáci e lɛ ɔ? (Matie 6:26-30) ?Kɛ nga Zezi fa kannin’n sa’n, e nguan’n ɔ nin e wunnɛn’n, be timan cinnjin traman aliɛ nin tannin’n lele? Ɔ maan sɛ ninnge sɔ’m be yo e cinnjin tra Zoova sulɛ’n, é tó fúan sa kpa nga ti yɛ e o nguan nun’n.—Akunndanfuɛ’n 12:13.
Ninnge’m be su angunndan sɛsɛ bulɛ
6. (a) ?Ngue yɛ Klistfuɛ’m be yoli ɔ? (b) ?Sa’n kwlaa nun’n, wan su yɛ Klistfuɛ’m be fali be wla guali ɔ?
6 Nanwlɛ, Zezi w’a seman sran’m be kɛ nán be di junman naan Ɲanmiɛn wá nían be bɔbɔ nin be awlofuɛ’m be lika. Afin anunman’m be bɔbɔ’n, be kɔ aliɛ blo naan b’a ɲan wie b’a di naan b’a man be mma’m be wie. Ɔ maan, Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be kusu be dili junman kekle kpa naan b’a ɲan like b’a di naan b’a nian be awlofuɛ’m be lika. I sɔ nun’n, be nunfuɛ nga be ti kanga’n, be kannin be ɲin ase dili be min’m be junman mun. (2 Tɛsalonikfuɛ Mun 3:10-12; 1 Timote 5:8; 1 Piɛr 2:18) Akoto Pɔlu kusu’n, ɔ dili junman naan w’a ɲɛn i wun like. I junman m’ɔ dili’n yɛle tannin sua kpalɛ. (Sa Nga Be Yoli’n 18:1-4; 1 Tɛsalonikfuɛ Mun 2:9) Sanngɛ, Klistfuɛ sɔ’m b’a faman be wla guaman be junman’n su kɛ i yɛ maan be kwla di alaje ɔ. Zoova su yɛ be fali be wla’n guali ɔ. Ɔ maan, be dili alaje trali be nga mun. Jue tofuɛ’n seli kɛ: ‘Be nga be fa be wla’n gua Anannganman su’n, be ti kɛ Siɔn oka m’ɔ kejeman m’ɔ o lɛ titi’n sa.’—Jue Mun 125:1.
7. ?Sran ng’ɔ lafiman Zoova su kpa sakpa’n, ninnge’m be su angunndan mennin yɛ ɔ kwla bu ɔ?
7 Sran ng’ɔ lafiman Zoova su kpa sakpa’n, ɔ su wunman ndɛ’n i kɛ nga e fa wun i’n sa. Sran sunman be bu i kɛ aɲanbeunfuɛ’n yɛ ɔ di alaje ɔ. Ɔ maan, siɛ nin niɛn’m be wlawla be mma mun kɛ be di suklu be ɔ be ɲrun mmua kpa. I liɛ’n, cɛn wie lele bé ɲán akatua kpa. Sanngɛ wie liɛ’n, i sɔ’n i bo’n guaman kpa. Afin sika kunndɛlɛ’n ti’n, ba wie’m be yacili Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ mlɔnmlɔn.
8. ?Angunndan sɛsɛ mennin yɛ Klistfuɛ’m be bu ɔ?
8 I kwlaa sɔ’n ti’n, Klistfuɛ nga be wun sa wlɛ’n, be wun i wlɛ kɛ afɔtuɛ nga Zezi mannin’n timan laa ndɛ. Ɔ maan, be mian be ɲin be bu ninnge’m be su angunndan sɛsɛ. I sɔ’n ti’n, kannzɛ bɔbɔ be di junman kekle kpa naan b’a ɲan be wun like naan b’a nian be awlo’m be lika’n, sanngɛ be ɲin bloman sika wun naan i sɔ’n ti’n, b’a yaci Ɲanmiɛn ninnge’m be yolɛ.—Akunndanfuɛ’n 7:12.
“I sɔ’n ti, nán an koko”
9. ?Be nga be lafi Zoova su kpa sakpa’n, wafa sɛ yɛ Zezi gua be awlɛn su nzue ɔ?
9 Kɛ Zezi kán Ɲanmiɛn ndɛ’n oka’n su lɔ’n, ɔ seli i ndɛ tiefuɛ mun kɛ: ‘Nán an koko se kɛ: “?Ndɛ ngue yɛ é dí ɔ? Annzɛ, ?Ngue yɛ é nɔ́n ɔn? Annzɛ, ?Ngue yɛ é klá ɔ?” Like sɔ’n kwlaa be mɔ be suman Ɲanmiɛn’n be yɛ be kunndɛ ɔ. Nán an yo sɔ, afin amun Si m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n si kɛ amun sa mian like sɔ’m be wun.’ (Matie 6:31, 32) Nanwlɛ, ndɛ sɔ’n wla fanngan dan! Sɛ e lafi Zoova su kpa sakpa’n, ɔ́ nían e lika cɛn kwlaa. Sanngɛ, kɛ e bu Zezi i ndɛ’n i sin’n, e wun kɛ sɛ e fa aɲanbeun ninnge’m be ‘kunndɛlɛ’n’ cici e ti’n, nn ‘be mɔ be suman Ɲanmiɛn’n’ be ajalɛ’n su yɛ e fa ɔ.
10. ?Kɛ gbaflɛn kun bali Zezi i ngwlɛlɛ afɛ usalɛ’n, ndɛ mennin yɛ Zezi kannin mɔ yili like nga gbaflɛn’n klo i dan’n i nglo ɔ?
10 Cɛn kun’n, gbaflɛn aɲanbeunfuɛ kun ko toli Zezi. Kpɔkun like ng’ɔ ko yo naan w’a ɲan anannganman nguan’n, ɔ fa usali Zezi. Kɛ mɔ i blɛ sɔ’n nun’n be te di Mmla’n su’n ti’n, Zezi seli i kɛ ɔ fa Mmla’n su. Gbaflɛn’n seli Zezi kɛ: ‘N fɛ i kwlaa sɔ’n su. ?Ngue yɛ ɔ te ka ekun ɔn?’ Like nga Zezi seli i siɛn’n kɛ ɔ yo’n, nanwlɛ, i su falɛ’n kwla yo kekle man sran sunman. Zezi seli i kɛ: ‘Sɛ a klo kɛ á wíe i ngba su fa weiin’n, ko yo ɔ ninnge’m be atɛ, fɛ i sika man yalɛfuɛ mun, yɛ á ɲán ninnge kpakpa ɲanmiɛn su lɔ. Naan bla wa su min su.’ (Matie 19:16-21) Kɛ gbaflɛn’n tili ndɛ sɔ’n, ɔ yoli i ya, ɔ jao ɔli. Afin, ɔ kwlá yacimɛn i aɲanbeun ninnge mun. Kannzɛ ɔ kloli Ɲanmiɛn’n, sanngɛ ɔ kloli i aɲanbeun ninnge mun dan.
11, 12. (a) ?Aɲanbeun’n i su angunndan ndɛ mennin yɛ Zezi kannin ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ aɲanbeun’n kwla tanndan Zoova sulɛ’n i ɲrun ɔn?
11 Gbaflɛn’n i ayeliɛ sɔ’n ti’n, Zezi seli kɛ: ‘Nanwlɛ, kɛ aɲanbeunfuɛ kun fɛ i wun man Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie i’n, ɔ ti kekle. Ɲɔnngɔnmɛn i dɔlua buɛ nun sinlɛ’n ti pɔpɔ tra kɛ aɲanbeunfuɛ kun fɛ i wun man Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie i’n.’ (Matie 19:23, 24) ?I sɔ mɔ Zezi kannin’n, ɔ kle kɛ nn aɲanbeunfuɛ fi kwlá fɛmɛn i wun manman Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie i? Cɛcɛ, nɛ́n i sɔ ɔ. Afin Zezi bɔbɔ seli kɛ: ‘Ɲanmiɛn kwla sa’n kwlaa yo.’ (Matie 19:25, 26) Zoova yoli sɔ kusu. Afin i fanngan nun’n, aɲanbeunfuɛ wie’m be yacili be bo ninnge’m be kacili Klistfuɛ. Kpɔkun, ɔ fɛli i wawɛ’n mannin be. (1 Timote 6:17) Kannzɛ ndɛ mɔ Zezi kannin’n bo e nuan’n, sanngɛ ɔ ti e fɔ tulɛ ndɛ.
12 I bo’n yɛle kɛ, sɛ sran kun i aɲanbeun’n lo i dan kɛ gbaflɛn aɲanbeunfuɛ’n sa’n, ɔ su kwla fɛmɛn i wla’n kwlaa guaman Zoova su. Afin i aɲanbeun tɛnndɛn i ɲrun. Be nga kusu mɔ be ‘kunndɛ kɛ bé ɲán be wun’n,’ kɛ ɔ yo be sɔ wie ɔ. (1 Timote 6:9, 10) Yɛle kɛ, kɛ mɔ i sɔfuɛ’n fɛ i wla’n kwlaa guɛ i aɲanbeun’n su’n ti’n, ɔ kwlá wunman kɛ ɔ ‘di Ɲanmiɛn ninnge’m be yalɛ,’ ngboko. (Matie 5:3) Ɔ maan, ɔ lafi i bɔbɔ i wun su. Ɔ minndɛman kɛ Zoova yɛ ɔ ukɛ i ɔ. (Mmla’n 6:10-12) Asɔnun’n nun lɔ’n, ɔ kwla kunndɛ kɛ be bu i sran tra be nga mun. (Zak 2:1-4) Kpɔkun kɛ ɔ yo naan ɔ fa blɛ ng’ɔ le i’n fa su Zoova’n, mɛn dilɛ yɛ ɔ klo i ɔ.
Maan e suan ninnge be su angunndan kpa bulɛ
13. ?Aɲanbeun’n su angunndan tɛ mennin yɛ Laodise lɔ Klistfuɛ’m be buli ɔ?
13 Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Laodise lɔ asɔnun’n nun sran wie’m b’a buman aɲanbeun’n i su angunndan kpa. Zezi seli be kɛ: ‘An se kɛ an ti aɲanbeunfuɛ yɛ amun a ɲan amun wun naan like fi mianman amun. An siman kɛ an ti ɲrɛnnɛnfuɛ yɛ an yo annvɔ, an siman kɛ an ti yalɛfuɛ yɛ an ti aɲansifuɛ naan amun wun ti kplɛn.’ Nanwlɛ, nán aɲanbeun mɔ Laodise lɔ Klistfuɛ’m be le i’n, i ti yɛ be nin Ɲanmiɛn be afiɛn’n sacili tɛ kpa sɔ ɔ. Like ng’ɔ ti tɛ’n, yɛle kɛ be lafili be aɲanbeun’n su, b’a lafiman Zoova su. I sɔ’n ti’n, be ti mlɛnmlɛnmlɛn Ɲanmiɛn sulɛ’n nun. Ɔ maan, Zezi wá ‘gúa be ase.’—Sa Nglo Yilɛ 3:14-17.
14. ?Ngue ti yɛ mo mɔ Pɔlu yoli Klistfuɛ Ebre mun’n, ɔ ti su ɔ?
14 Klistfuɛ nga be ti Ebre’n be liɛ’n, ajalɛ nga kɛ bé klé be ɲrɛnnɛn’n be fali’n ti’n, Pɔlu yoli be mo. Ɔ seli be kɛ: ‘Amun wun bisuafuɛ’m be aunnvuɛ. Kɛ sran’m bé dé amun ninnge mun amun sa nun’n, amun nin be a kpliman, sanngɛ amun klun jɔli su, afin amun si kɛ an le ninnge wie mɔ be ti kpa tra nga lɛ’n, mɔ bé ká lɛ tititi.’ (Ebre Mun 10:34) Nanwlɛ, kɛ be deli Klistfuɛ sɔ’m be ninnge’m be sa nun’n, be wla w’a boman be wun. Be klun jɔli titi, afin be si kɛ ninnge wie mɔ be ti kpa dan’n, ɔ o be ɲrun. Ninnge sɔ mɔ be ti ‘kpa’n, bé ká lɛ tititi.’ Aata difuɛ’n mɔ Zezi fɛli i ndɛ’n buli ɲanndra’n, kɛ ɔ wunnin nɛnnglɛnman kpakpafuɛ kun’n, ɔ yacili i bo ninnge kwlaa ɔ ko toli i kpakpafuɛ’n sɔ’n. I sɔ kunngba’n, Klistfuɛ sɔ’m be yacili be ninnge mun Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n mɔ be lafi su’n ti. (Matie 13:45, 46) Nanwlɛ, i sɔ’n ti ajalɛ kpa dan!
15. ?Wafa sɛ yɛ Libelia lɔ Klistfuɛ talua kun dun mmua fɛli i wun mannin Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie i ɔ?
15 Andɛ kusu’n, Klistfuɛ kpanngban kpa be fa ajalɛ kunngba’n wie. Libelia lɔ’n, e niaan bla kun ti titi atin bofuɛ. Kpɔkun, be flɛli i kɛ ɔ ko di inivɛsite suklu. Lɔ kusu’n, ɔ min kun nga a ɲɛn i sɔ muae’n, nn ɔ w’a yo kpa w’a wie. Blɛ kunngba sɔ nun’n, blɛ kaan nun ngunmin kun atin bofuɛ junman nga be di i’n, be flɛli e niaan bla’n kɛ ɔ ko di wie. Kɛ mɔ e niaan bla’n, ɔ dun mmua fɛli i wun mannin Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie i ti’n, w’a yaciman blɛ kwlaa nun Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ. Lika nga be sunmɛnnin i kɛ ɔ bo jasin fɛ’n lɔ’n, anglo nsan nun’n, ɔ boli sran 21 be Biblu’n nun like klelɛ bo. Kɛ e niaan sɔ’n sa’n, talua nin gbaflɛn kpanngban kpa wie’m be yaci sika kpanngban nga be kwla ɲɛn i mɛn nga nun’n, kpɔkun be fa be wun man Ɲanmiɛn naan ɔ sie be. ?Sanngɛ mɛn’n nga nun mɔ aɲanbeun’n yɛ ɔ ti like cinnjin’n, ɔ yo sɛ yɛ maan gbaflɛn nin talua sɔ’m be fɛ i sɔ ajalɛ’n niɔn? Sa nga ti yɛ be kwla fɛ i sɔ ajalɛ’n, yɛle kɛ be suannin nzuɛn kpa mun. Amun e fa e ɲin sie nzuɛn sɔ’n wie’m be su e nian.
16, 17. (a) ?Sɛ e lafi Zoova su’n, ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e kan e wun ase ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e lafi ninnge nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ yó be’n be su ɔ?
16 Be kan be wun ase. Biblu’n waan: ‘Nán lafi ɔ bɔbɔ wɔ angunndan liɛ’n su. Anannganman i su yɛ lafi ɔ. Sɛ á fín ase o á jáo o, Anannganman i dunman, yɛ bo ɔ. Sɛ a bo i dunman’n, ɔ́ bó ɔ ɲrun atin’n. Nán bu ɔ wun kɛ a si angunndan.’ (Nyanndra Mun 3:5-7) Wie liɛ’n, ajalɛ kun kwla yo kpa sran nga be siman Ɲanmiɛn’n, be ɲrun. (Zeremi 17:9) Sanngɛ Klistfuɛ kpafuɛ’n i liɛ’n, ɔ lafi Zoova su kɛ ɔ dun mmua i ɲrun. (Jue Mun 48:15) Maan ɔ yo asɔnun’n nun o, annzɛ fluwa suanlɛ’n nun o, annzɛ junman dilɛ’n nun o, annzɛ i ɲin su yiyilɛ’n nun o, nanwlɛ ‘sɛ ɔ́ fín ase ɔ́ jáo o,’ ɔ kɛn i wun ase kunndɛ Zoova i angunndan liɛ’n.—Jue Mun 73:24.
17 Be fa be wla gua ninnge nga Zoova seli kɛ ɔ́ yó be’n be su. Pɔlu seli kɛ: ‘Sran nga i waan ɔ́ fɛ́ i wun mántan Ɲanmiɛn’n, maan ɔ lafi su kɛ ɔ o lɛ, yɛ be nga be kunndɛ i’n, ɔ́ yí i wun kle be.’ (Ebre Mun 11:6) Sɛ e lafiman ninnge nga Zoova seli kɛ ɔ́ yó be’n be su, é yó kɛ ‘be nga be fa mɛn’n nun ninnge’n yo be wun sa ye’n, mɔ be ɲin blo i kunndɛlɛ’n su ngboko’n,’ be sa. (1 Korɛntfuɛ Mun 7:31) Sanngɛ sɛ e lafi Ɲanmiɛn su kpa sakpa’n, é mían e ɲin é dún mmua fá e wun mɛ́n i naan ɔ sie e. ?Sanngɛ, ngue yɛ e kwla yo naan y’a lafi Ɲanmiɛn su kpa sakpa ɔ? Like nga é yó’n, yɛle kɛ maan e tu e klun e srɛ i titi, kpɔkun e suan i su like. (Jue Mun 1:1-3; Filipfuɛ Mun 4:6, 7; Zak 4:8) Srɛlɛ nga Famiɛn Davidi srɛli’n, e kwla srɛ sɔ wie. Ɔ seli kɛ: ‘Anannganman, ń fá min wun ń wlá ɔ sa nun. Min liɛ’n, nga n si i’n yɛle kɛ a ti min Ɲanmiɛn. Anannganman, ɔ klun ufue’n cɛnnin o!’—Jue Mun 31:15, 20.
18, 19. (a) ?Wafa sɛ yɛ e ɲin mɔ e mian yo like’n, ɔ yo maan e lafi Zoova su kpa ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ Klistfuɛ’n i klunklo su ɔ klɛn i wun ɔn?
18 Be mian be ɲin be di Zoova junman’n. Pɔlu kleli kɛ sran ng’ɔ lafi Zoova su’n, ɔ miɛn i ɲin yo like. Ɔ seli kɛ: ‘E klo kɛ amun kwlakwla an mian amun ɲin yo kɛ an yo i laa’n sa guɛ i ti nin i bo, yɛ amún ɲán like nga amun wla o su kɛ amún ɲɛ́n i’n i kwlaa.’ (Ebre Mun 6:11) Sɛ e mian e ɲin e di Zoova i junman’n, ɔ́ súan e bo. Cɛn kwlaa e wun kɛ ɔ suan e bo sakpa, ɔ maan e lafi i su kpa ekun, e ‘jran kekle, e wun usuman’ e. (1 Korɛntfuɛ Mun 15:58) Nanwlɛ, e lafi Ɲanmiɛn su kpa. Kpɔkun like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, e si kɛ é ɲɛ́n i.—Efɛzfuɛ Mun 3:16-19.
19 Be klɛn be wun. Pɔlu yacili mɛn’n nun sran dan m’ɔ kwla yo’n, ɔ ko suli Zezi su. Kpɔkun kannzɛ cɛn kunngun i sa miannin ninnge wie’m be wun’n, sanngɛ ajalɛ kpa yɛ ɔ fali ɔ. (1 Korɛntfuɛ Mun 4:11-13) Afin, Zoova w’a seman kɛ sɛ e su i ɔ, é trán pɔɔ nun. Ɔ maan ɔ ju cɛn wie’n, i sufuɛ’m be wun be ɲrun kpa. Sanngɛ kɛ e klunklo su e klɛn e wun mɔ e ɲin yi like nga e le i’n, e kle kɛ e waan é sú Zoova sakpa.—1 Timote 6:6-8.
20. ?Ngue ti yɛ awlɛn tralɛ’n ti cinnjin man sran ng’ɔ dun mmua fɛ i wun man Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie i’n niɔn?
20 Be tra be awlɛn. Zezi i sɔnnzɔnfuɛ Zaki seli i niaan Klistfuɛ mun kɛ: ‘Aniaan mun, an tra amun awlɛn lele maan ɔ fa ju e Min’n i balɛ.’ (Zak 5:7) Mɛn nga e o nun yɛ’n nun’n, sran’m be kpli be yo ninnge mun. Ɔ maan, awlɛn tralɛ’n ti kekle. Like nga be tran be minndɛ’n, be lemɛn i sɔ awlɛn’n. Sanngɛ ‘be nga be lafi Ɲanmiɛn su’n, mɔ be tra be awlɛn mɔ maan be ɲan like nga i waan ɔ́ fá mán be’n,’ Pɔlu waan e nian be ayeliɛ’n su. (Ebre Mun 6:12) Maan aklunjuɛ nun e minndɛ Zoova. Nanwlɛ, anannganman nguan mɔ é wá ɲɛ́n i asiɛ’n su wa’n ti’n, sɛ e yo sɔ’n ɔ ti kpa dan!
21. (a) ?Kɛ e dun mmua fa e wun man Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie e’n, ngue yɛ e yi i nglo ɔ? (b) ?Ngue yɛ é wá kókó su yalɛ like suanlɛ ng’ɔ́ bɛ́ i sin lɔ’n nun ɔn?
21 Nanwlɛ, Zezi i afɔtuɛ ng’ɔ se kɛ maan e dun mmua fa e wun man Ɲanmiɛn naan ɔ sie e’n, sɛ sran nanti su’n, i wun sa yo ye. Kɛ e fa su’n, e kle kɛ e lafi Zoova su kpa sakpa. I sɔ ajalɛ’n kunngba cɛ, yɛ maan Klistfuɛ’n kwla fite nun ɔn. Sanngɛ, afɔtuɛ nga Zezi mannin e ekun’n, yɛle kɛ maan e ‘dun mmua fa e wun man Ɲanmiɛn, yɛ e yo i klun sa’n.’ Sa nga ti yɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ e fa afɔtuɛ sɔ’n su andɛ’n, é wá wún like suanlɛ ng’ɔ́ bɛ́ i sin lɔ’n nun.
?Amun kwla yiyi nun?
• ?Aɲanbeun ninnge’m be su angunndan sɛsɛ mennin yɛ Zezi wla e fanngan kɛ e bu ɔ?
• ?Afɔtuɛ mennin yɛ ɲɔnngɔnmɛn nin dɔlua buɛ nun sinlɛ’n, i ɲanndra nga Zezi buli’n ɔ man e ɔ?
• ?Nzuɛn kpa mennin yɛ ɔ uka Klistfuɛ mun mɔ i ti yɛ be dun mmua fa be wun man Ɲanmiɛn kɛ ɔ sie be’n niɔn?
[Foto, bue 19]
Be nga be tieli Zezi i ndɛ’n, be nun sunman be ti yalɛfuɛ.
Gbaflɛn aɲanbeunfuɛ’n kloli i aɲanbeun’n trali Ɲanmiɛn.
[Foto, bue 21]
Aata difuɛ’n mɔ Zezi fa buli ɲanndra’n, ɔ yacili i bo ninnge’n kwlaa ɔ ko toli nɛnnglɛnman kpakpafuɛ’n kun.
[Foto, bue 21]
[Foto, bue 22]
Sɛ e mian e ɲin e di Zoova i junman’n, ɔ́ súan e bo.