E nanti atin mɔ i su kpajalɛ’n uka su kɔ i ɲrun’n su
‘Kɛ wia’n tu i bo m’ɔ́ kɔ́’n, nn i kpajalɛ’n úka su lele wia fá jrán, sran kpa’n kusu kɛ i nzuɛn’n ti weiin sɔ ɔ.’—NYANNDRA MUN 4:18.
1, 2. ?Kɛ Zoova i kannin’n kpaja i sufuɛ’m be bo kɔ i ɲrun’n ti’n, ngue yɛ be yo ɔ?
?KƐ wia’n tu i bo m’ɔ́ kɔ́ nn lika’n títí’n, sɛ nán Zoova yɛ ɔ kwla kɛn i nun ndɛ’n, wan yɛ ɔ kwla kɛn ekun ɔn? Afin lika’n i kpajalɛ’n fin Zoova bɔbɔ. (Jue Mun 36:10) I waan: ‘Kɛ aliɛ’n cɛ́n mɔ wia’n trá asiɛ’n i cɔnjɔcɔnjɔ’m be nun’n, asiɛ’n yo kɛ ufa mɔ b’a fa nzɔliɛ b’a sie su’n sa. Lika’n ɔ yo kɛ sran yɛ b’a wlɛ i wun tralɛ sa.’ (Zɔb 38:12-14) Nanwlɛ, kɛ wia’n kpája kɔ́ i ɲrun’n, be wun asiɛ’n i weiin kɛ ufa mɔ b’a fa nzɔliɛ b’a sie su’n sa.
2 I sɔ kunngba’n, Ɲanmiɛn ninnge’m be nun Zoova i kannin’n kpaja. (Jue Mun 43:3) Ɔ maan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, kannzɛ aosin kata asiɛ’n su naan lika’n yo tuun sran’m be su’n, sanngɛ Zoova i kannin’n kpaja i sufuɛ’m be su titi. ?I sɔ liɛ’n i bo’n gua sɛ? Biblu’n tɛ su. I waan: ‘Kɛ wia’n tu i bo m’ɔ́ kɔ́’n, nn i kpajalɛ’n úka su lele wia fa jran, sran kpa’n kusu kɛ i nzuɛn’n ti weiin sɔ ɔ.’ (Nyanndra Mun 4:18) Zoova i kannin’n kpaja i sufuɛ’m be bo kɔ i ɲrun titi. Ɔ maan be ninnge’m be yolɛ nun’n, ɔ nin like klelɛ’n nin be nzuɛn’n nun’n, be yo kpa tra laa’n.
Kpajalɛ’n m’ɔ uka su’n, ɔ man ajalɛ uflɛ’m be falɛ
3. ?Ezai 60:17 nun’n, ngue yɛ Zoova waan ɔ́ yó ɔ?
3 Zoova seli i nuan ijɔfuɛ Ezai kɛ: ‘Sika ɔkwlɛ yɛ ń fá blɛ́ wɔ ɔ, n su faman aaba. Jɛtɛ ufuɛ yɛ ń fá blɛ́ wɔ ɔ, n su faman blalɛ. Aaba yɛ ń fá blɛ́ wɔ ɔ, n su faman waka. Blalɛ yɛ ń fá blɛ́ wɔ ɔ, n su faman yɔbuɛ.’ (Ezai 60:17) Sua kplanlɛ nun’n, be fa ninnge nga be le ɲrun’n kaci nga be leman ɲrun’n i titi. I sɔ kunngba’n, “mɛn’n i awieliɛ” blɛ nga nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be ninnge’m be yolɛ’n yoli kpa ɔli i ɲrun titi.—Matie 24:3; 2 Timote 3:1.
4. ?Afuɛ 1919 nun’n, ajalɛ onin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be fali ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ i bo’n guali kpa ɔ?
4 Zoova i Lalofuɛ mɔ laa be flɛ be kɛ Biblu’n nun like Suanfuɛ’n, laa be yo vote naan b’a sie be asɔnun kpɛnngbɛn nin asɔnunfuɛ’m be lika nianfuɛ mun. Sanngɛ, asɔnun kpɛnngbɛn wie’m b’a buman jasin fɛ’n bolɛ’n i su angunndan kpa. Yɛle kɛ, be bɔbɔ’n be boman jasin fɛ’n, kpɔkun be bubu be nga be bo’n be sa sin. I sɔ’n ti’n afuɛ 1919 nun’n, be fali jasin fɛ’n bolɛ’n i su nianlɛ’n be mannin sran kun (directeur de service). Junman’n i sunianfuɛ sɔ’n, be yomɛn i su vote. Sanngɛ nzuɛn ng’ɔ fata kɛ i sɔfuɛ’n ɲɛn i’n m’ɔ klɛ Biblu’n nun’n, i su yɛ sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n nian naan b’a sie i junman’n i sunianfuɛ ɔ. Junman nga aniaan sɔ’n di’n yɛle kɛ, ɔ siesie jasin fɛ’n bolɛ’n, yɛ ɔ kpɛkpɛ jasin fɛ’n bolɛ lika’n nun fa man jasin bofuɛ mun, kpɔkun ɔ fa jasin fɛ’n bolɛ’n i nun ta naan w’a wla i wiengu’m be fanngan. Ɔ maan afuɛ nga be bɛli i sin’n be nun’n, jasin fɛ’n bolɛ bali nvlɛ dan.
5. ?Afuɛ 1920 nun’n, ninnge’m be yolɛ’n i ajalɛ uflɛ mennin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be fali ɔ?
5 Afuɛ 1922 nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be yoli aɲia dan kun Cedar Point, Ohio Amlɛnkɛn’m be mɛn’n nun lɔ. Aɲia sɔ’n i bo lɔ ndɛ kun mɔ be kannin’n, ɔ wlali be kwlaa be fanngan dan. Ijɔfuɛ’n seli kɛ: “An kan, an kan, an kan Famiɛn’n nin i sielɛ’n be ndɛ’n.” Kɛ mɔ sran’m be diman junman mɔnnɛn cɛn’n ti’n, afuɛ 1927 nun’n, be fali cɛn sɔ’n yoli awloawlo’m be nun jasin fɛ’n bolɛ’n i cɛn. Lele nin andɛ’n, fue cɛn nin mɔnnɛn cɛn’n, ɔ nin nnɔsua nun mɔ sran’m be o be awlo’m be nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be te mian be ɲin be bo jasin fɛ’n blɛ sɔ’m be nun.
6. ?Afuɛ 1931 nun’n, nda onin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be tali ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ nda sɔ’n ɲannin ta klanman Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n bolɛ’n su ɔ?
6 Afuɛ 1931 nun Zuie 26 su’n, Zoova i Lalofuɛ’m be tali nda kun be aɲia dan nga be yoli i Columbus, Ohio Amlɛnkɛn’m be mɛn’n nun lɔ’n, ɔ nin asiɛ wunmuan su’n, be bo. Nda sɔ’n suli be bo ekun maan be wa boli mɔnnɛn cɛn nnɔsua nun jasin fɛ’n bolɛ’n, i kpa. Nda mɔ be tali’n yɛ: “E ti Ɲanmiɛn Zoova i sufuɛ yɛ ɔ mannin e junman kun kɛ e di i aɲinyiɛ su. Junman sɔ’n yɛle kɛ maan e kle sran’m be like Zezi Klist dunman nun, yɛ maan e uka sran mun naan be si kɛ i bɔbɔ Zoova yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n niɔn, naan like fi nunmɛn i sin. Ɔ maan dunman Zoova i Lalofuɛ mɔ Zoova bɔbɔ fa tɔn e’n, i suanlɛ’n yo e fɛ. Kpɔkun e klo kɛ é bó su é klé sran mun naan be fa flɛ e.” (Ezai 43:10) Nanwlɛ, be kwlaa nga be fali dunman sɔ’n, be wunnin junman klikli ng’ɔ fata kɛ be di’n i wlɛ weiin! Zoova mɛnnin i sufuɛ’m be junman kun kɛ be di. Yɛ be kwlaa be sɔli nun aklunjuɛ su!
7. ?Afuɛ 1932 nun’n, ninnge’m be yolɛ ajalɛ uflɛ mennin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be fali ɔ? ?Ngue ti yɛ be fali ajalɛ sɔ’n niɔn?
7 Asɔnun kpɛnngbɛn sunman nga be tuman be wun’n, be tuli be klun be boli jasin fɛ’n i dan. Sanngɛ be nun wie mɔ be yoli vote naan b’a sie be’n, jasin fɛ’n m’ɔ fata kɛ be kwlaa be bo’n w’a yoman be klun su. I sɔ’n ti’n afuɛ 1932 nun’n, be seli Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun kɛ nán be yo vote kun naan b’a sie asɔnun kpɛnngbɛn nin asɔnunfuɛ’m be lika nianfuɛ mun. Sanngɛ, be yo vote be kpa asɔnun kpɛnngbɛn nsan mɔ b’a tin Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, mɔ be bo jasin fɛ’n i titi’n, naan be nian jasin fɛ’n bolɛ junman’n su. Junman’n i su nianlɛ sɔ’n wlali jasin bofuɛ’m be fanngan, ɔ maan ɔ bali nvlɛ dan.
Kɛ kpajalɛ’n uka su’n be wun ase be fa ajalɛ uflɛ mun
8. ?Afuɛ 1938 nun’n, ninnge’m be yolɛ’n i ajalɛ uflɛ onin yɛ be fali ɔ?
8 Kpajalɛ’n ‘ukali su’ ɔli i ɲrun titi. Afuɛ 1938 nun’n, be wlali asɔnun’n nun vote yolɛ kwlaa be ase. Ɔ maan siɛn’n, sran kwlaa nga bé síe i asɔnun’n nun’n, nzuɛn ng’ɔ fata kɛ i sɔfuɛ’n ɲɛn i m’ɔ o Biblu’n nun’n, i su yɛ ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n,’ ɔ nian naan w’a sie i ɔ. (Matie 24:45-47) Ajalɛ sɔ’n yoli Zoova i Lalofuɛ’m be kwlaa be klun su, yɛ be nantili su. Ɔ maan jasin fɛ’n bolɛ’n bali nvlɛ dan ekun.
9. ?Afuɛ 1972 nun’n, ajalɛ uflɛ onin yɛ be fali ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ yoli ajalɛ kpa ɔ?
9 Afuɛ 1972 nun Ɔktɔblu 1 su’n, be fali asɔnun kpɛnngbɛn yolɛ’n i wun ajalɛ uflɛ kun ekun. Yɛle kɛ, asɔnunfuɛ’m be su nianlɛ’n w’a yoman asɔnun kpɛnngbɛn kunngba i junman kun. Sanngɛ asɔnun kpɛnngbɛn akpasua kun yɛ bé dí i sɔ junman’n niɔn. Ajalɛ uflɛ sɔ’n suli asɔnun’n i nun yasua kpanngban nga b’a yo sran Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n be bo maan be kunndɛli kɛ bé dí asɔnun sunianfuɛ junman’n. (1 Timote 3:1-7) Ɔ maan, be mannin be junman asɔnun’n nun kɛ be di. Nanwlɛ, aniaan sɔ’m be niannin sran kpanngban uflɛ nga be ba Zoova sulɛ afuɛ kwlaa nun’n, be su klanman!
10. ?Ajalɛ onin yɛ be fɛli i afuɛ 1976 nun ɔn?
10 E ɲrun dinfuɛ’m be anuannzɛ’n, be bubuli be wun nun akpasua nsiɛn. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1976 nun Zanvie 1 su’n, be akpasua nsiɛn sɔ mun yɛ be nian Zoova i Lalofuɛ’m be asɔnun kwlaa, ɔ nin junman kwlaa nga be di’n su ɔ. Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ junman’n i dilɛ nun’n, kɛ ‘afɔtuɛ manfuɛ’m be ti yiɛ i wun kpanngban’ kɛ ngalɛ’n sa’n, mmlusuɛ dan cɛ yɛ be ɲɛn i ɔ!—Nyanndra Mun 15:22; 24:6.
11. ?Ninnge’m be ye siesielɛ nun’n, ajalɛ mennin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be fɛli i afuɛ 1992 nun ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ be fali ajalɛ sɔ’n niɔn?
11 Kɛ Izraɛlifuɛ’m be nin sran wie’m be fin Babilɔni lɔ be sali be sin Zerizalɛmu’n, be fali ajalɛ kun. Yɛle kɛ, kɛ be wunnin kɛ Levifuɛ nga be di junman Ɲanmiɛn i sua’n nun’n b’a sɔnman’n ti’n, be kpali be nga be timan Izraɛlifuɛ’n be nun wie mun naan be uka Levifuɛ mun. Afuɛ 1992 nun’n, sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n fali ajalɛ sɔ’n wie. Afin, i su junman’n yo dan kɔ i ɲrun afuɛ kwlaa nun. Yɛ kɛ ɔ ko yo naan w’a di junman’n i kpa’n ti’n, ɔ fali junman’n wie mannin sran nga be ti ‘bua’m be wie mun’n,’ naan be di. I sɔfuɛ’m be uka e ɲrun dinfuɛ’m be anuannzɛ’n i akpasua mun.—Zan 10:16.
12. ?Wafa sɛ yɛ Zoova mannin aklunjuɛ’n kɛ e su nianfuɛ sa ɔ?
12 ?Wafa sɛ yɛ ajalɛ kwlaa sɔ’m be bo’n guali ɔ? Zoova tɛli su kɛ: ‘Sɛ ń kwlá sé’n, like nga ń fá mán m’ɔ́ nían ɔ su’n, yɛle aunjuɛ’n, yɛ like nga ń fá mán m’ɔ́ síe wɔ’n, yɛle sa nga be yo i i nuan su’n.’ (Ezai 60:17) Nanwlɛ, andɛ “aunjuɛ” o Zoova i sufuɛ’m be afiɛn. Kpɔkun “sa nga be yo i i nuan su’n,” i klolɛ’n yɛ ɔ “sie” be ɔ. Ɔ maan be ɲan wunmiɛn be su Ɲanmiɛn, kpɔkun be bo i Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n i kpa.—Matie 24:14; 28:19, 20.
Zoova yiyi i ndɛ’n nun weiin
13. ?Afuɛ 1920 nun’n, wafa sɛ yɛ Zoova ukɛli i nvle’n naan b’a wun i ndɛ wie’m be wlɛ ɔ?
13 Zoova yiyili i ndɛ’n nun blɛblɛblɛ kleli i sufuɛ mun wie. Ndɛ sɔ’n, i kun yɛle Sa Nglo Yilɛ 12:1-9. Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n kan “bla” kun m’ɔ ti wunnzɛfuɛ’n, ɔ nin “dragɔn” kun, yɛ ‘ba yasua’ kun be ndɛ. ?Amun si like nga like nsan sɔ’n, be ti be nzɔliɛ’n? Sasafuɛ Tranwlɛ’n, afuɛ 1925 Marsi 1 (w-E) i like suanlɛ’n kun m’ɔ i flɛlɛ’n yɛle “Nvle kun i takalɛ” (Naissance d’une nation), ɔ yiyili nun. Ɔ maan Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ’m be wunnin Sielɛ nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ táka’n, i wlɛ kpa. Be wunnin i wlɛ kpa ekun kɛ anuannzɛ’n be ti nɲɔn. Kun ti Zoova liɛ yɛ kun ti Satan liɛ. Asa ekun’n, afuɛ 1927 nin afuɛ 1928 be nun lɔ’n, be wunnin i wlɛ kɛ Biblu’n w’a seman kɛ be di Nowɛli nin awuliɛ cɛn. Ɔ maan, be yacili be dilɛ.
14. ?Afuɛ 1930 nun’n, ndɛ onin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be wunnin i wlɛ kpa ɔ?
14 Afuɛ 1930 nun’n, be wa wunnin Zoova i ndɛ’n nun like nsan be wlɛ kpa. Titi’n, Zoova i Lalofuɛ mɔ laa be flɛ be Biblu’n nun like Suanfuɛ’n, be si kɛ “sran kpanngban kpa” nga be kan be ndɛ Sa Nglo Yilɛ 7:9-17 nun’n, nán be kunngba’n yɛle sran 144.000 nga be nin Klist bé dí famiɛn ɲanmiɛn su lɔ’n. (Sa Nglo Yilɛ 5:9, 10; 14:1-5) Sanngɛ, be siman be nga be flɛ be sran kpanngban sɔ’n be kpa. Wafa kunngba nga kɛ ɔ fɛ i nglɛmun nun mɔ wia’n ɔ́ kpája kɔ́ i ɲrun’n nn ninnge’m be ɲin fíte weiin’n, afuɛ 1935 nun’n, be wa wunnin sran kpanngban sɔ’n i wlɛ. Be wunnin kɛ sran sɔ’m bé fín ‘ɲrɛnnɛn dan’n’ nun bé fíte naan be liɛ’n, be lafi su kɛ bé ɲán anannganman nguan asiɛ’n su. Afuɛ kunngba sɔ nun’n, sa kun ekun mɔ be wunnin i wlɛ’n, i nun yiyilɛ kannin nvle sunman nun Zoova i Lalofuɛ’m be mma nga be kɔ suklu’n. Yɛle kɛ, blɛ sɔ’n nun mɔ sran’m be nvle’n i klolɛ’n yoli dan’n, Zoova i Lalofuɛ’m be wunnin i wlɛ kɛ flanga manmanlɛ’n, ɔ le bo. I sin’n, be yiyili nun kɛ Klist w’a wuman waka nda su naan waka flolo ngbɛn su yɛ be kunnin i ɔ.—Sa Nga Be Yoli’n 10:39.
15. ?Blɛ onin nun yɛ Zoova tikeli i sufuɛ’m be ɲin’n, mɔ be wunnin kɛ mmoja’n ti i liɛ klonglo ɔ? ?Yɛ ɔ tikeli i wafa sɛ?
15 Alɛ dan’n i nɲɔn su nun’n, be wlali sonja nga mmoja tuli be dan’n be nun mmoja. Kɛ alɛ’n wieli’n, i sɔ ayre yolɛ’n truli. Blɛ sɔ nun’n, Zoova maan i sufuɛ’m be wunnin i wlɛ kɛ mmoja’n ti i liɛ klonglo. Sasafuɛ Tranwlɛ’n, afuɛ 1945 Zuie 1 (w-F), seli kɛ “Zoova i sufuɛ kwlaa nga be kunndɛ kɛ bé ɲán anannganman nguan’n mɛn ng’ɔ ti sran kpafuɛ’m be liɛ nun’n, maan be ɲin yi mmoja’n, afin ɔ ti Zoova liɛ klonglo. Yɛ, maan be nanti i su mmla nga Ɲanmiɛn mannin’n su. Afin, mmoja’n nun yɛ nguan’n o ɔ.”
16. ?Afuɛ onin nun yɛ Biblu Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau fiteli ɔ? ?Yɛ like cinnjin kpa nɲɔn onin yɛ be o nun ɔn?
16 Afuɛ 1946 nun’n, Biblu uflɛ kun mɔ i nun ndɛ’n taka nanwlɛ’n su’n mɔ i wlɛ wunlɛ’n ti pɔpɔ’n, yoli cinnjin. Ɔ maan sran’m bé yáci asɔnun tɛtɛ’m be like klelɛ m’ɔ taka be nzuɛn’m be su’n, be su falɛ. Afuɛ 1947 Desamblu nun’n, be boli i sɔ junman’n i dilɛ’n bo. Afuɛ 1950 nun’n, be wieli Biblu’n i lika nga be klɛli i Glɛki aniɛn nun’n i kaci Angle nun. Be flɛ i Les Écritures grecques chrétiennes — Traduction du monde nouveau (w-E). Biblu’n i lika nga be klɛli i Ebre aniɛn’n nun mɔ be kacili i Angle nun’n, be kpɛkpɛli nun akpasua nnun, yɛ be boli i yilɛ’n bo afuɛ 1953 nun. Afuɛ 1960 nun’n, be wieli i akpasua kasiɛn’n i kaci. Kɛ be wieli akpasua nnun’n sɔ’m be kaci’n i afuɛ 12 m’ɔ́ jú’n, be boli Biblu wunmuan’n i kacilɛ’n i bo. Afuɛ 1961 nun’n, Ɲanmiɛn Ndɛ’n nga be klɛli i Ebre nin Glɛki aniɛn’n nun’n, be kannin be boli nun. Be flɛ i Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau. Biblu sɔ mɔ kɛ é sé yɛ’n be yi i aniɛn kpanngban nun’n, ninnge cinnjin kpa’m be o nun. Be nun kun yɛle Zoova m’ɔ ti Ɲanmiɛn i dunman’n. Kpɔkun ɔ yiyi Ɲanmiɛn ndɛ’n nun weinwein, ɔ maan sran’m be si Biblu’n nun ndɛ’n i kpa kɔ i ɲrun.
17. ?Ngue yɛ afuɛ 1962 nun be wunnin i wlɛ kpa ɔ?
17 Afuɛ 1962 nun’n, be wunnin “kpɛnngbɛn” nga Rɔmfuɛ Mun 13:1 kan be ndɛ m’ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be ɲin yi be’n, be wlɛ. Kɛ be suannin Rɔmfuɛ Mun ndɛ tre 13, ɔ nin Tit 3:1, 2; ɔ nin 1 Piɛr 2:13, 17 be su like kpa’n, be wunnin kɛ “kpɛnngbɛn” nga be kan be ndɛ’n, nán Zoova nin Zezi Klist ɔ. Sanngɛ, klɔ sran nga be sie mɛn’n mun ɔn.
18. ?Afuɛ 1980 nun’n, ndɛ nanwlɛ onin wie mun yɛ be wunnin be wlɛ kpa ɔ?
18 Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Zoova tikeli sran kpa’m be ɲin titi. Kɛ Biblu’n se kɛ Ɲanmiɛn bu sran kun i sran kpa ɔ maan ɔ́ ‘ɲán nguan’n,’ ɔ nin kɛ Ɲanmiɛn bu sran kun i sran kpa ɔ maan ɔ fɛ i yo i janvuɛ’n, be wunnin ndɛ sɔ’m be bo kpa afuɛ 1985 nun. (Rɔmfuɛ Mun 5:18; Zak 2:23) Afuɛ 1987 nun’n, be tutuli Klistfuɛ’m be ti ɲanlɛ’n i bo weinwein.
19. ?Afuɛ nga be sinnin koko nga nun’n, wafa sɛ yɛ Zoova kpajali i nvle nunfuɛ’m be bo maan be wunnin ninnge’m be wlɛ kpa ɔ?
19 Afuɛ 1995 nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be wunnin bua nin boli’m be nun bulɛ’n ndɛ’n, i bo kpa. Afuɛ 1998 nun’n, be wa yiyili Ɲanmiɛn i sua nga Ezekiɛli wunnin i aolia nun’n i su ndɛ’n i nun kpa kɛ ndɛ sɔ’n ɔ su kpɛn su. Afuɛ 1999 nun’n, be wunnin blɛ nga ‘tete like m’ɔ o Ɲanmiɛn lika nun’n’ ɔ yili i wun nglo’n, ɔ nin wafa ng’ɔ yili i wun nglo sɔ’n, i wlɛ. (Matie 24:15, 16) Kpɔkun, kɛ Biblu’n se kɛ maan be su Ɲanmiɛn be ‘angunndan’n nun nanwlɛ nun’n,’ afuɛ 2002 nun be wunnin i bo kpa ekun trali laa’n.—Zan 4:24.
20. ?Ngue nun yɛ Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ’m be yoli kpa wie ɔ?
20 Nán ninnge’m be yolɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn Ndɛ’n i wlɛ wunlɛ’n be nun ngunmin yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be tinngɛli be ajalɛ mun ɔn. Sanngɛ be tinngɛli be nzuɛn’n wie. I wie yɛle kɛ afuɛ 1973 nun’n, be wunnin i wlɛ kɛ asra gualɛ’n, annzɛ siklɛti nɔnlɛ’n “saci sran’n,” naan sran ng’ɔ yo i sɔ like’n, nn w’a yo sa tɛ dan. (2 Korɛntfuɛ Mun 7:1) Kpɔkun Sasafuɛ Tranwlɛ’n, afuɛ 1983 Zuie 15 (w-F), ɔ yiyili tui mɔ e seli kɛ e traman nun’n i nun weinwein kpa. Wafa nga Ɲanmiɛn kpajali i kannin’n i nvle’n su e blɛ nga nun’n, be wie mun yɛ y’a yiyi nun yɛ.
Atin mɔ i su kpajalɛ’n uka su’n, maan e nanti su
21. ?Angunndan onin yɛ ɔ fata kɛ e bu naan y’a nanti atin mɔ i su kpajalɛ’n uka su’n, i su ɔ?
21 Asɔnun kpɛnngbɛn kun mɔ w’a cɛ Ɲanmiɛn i sulɛ’n nun kpa’n, ɔ seli kɛ: “Kɛ ninnge’m be yolɛ wafa’n kaci’n, be su nantilɛ’n kwla yo kekle.” ?Sanngɛ ngue yɛ ɔ ukali aniaan sɔ’n mɔ maan, ɔ kwla nantili ninnge’m be kacilɛ kpanngban sɔ’m be su lele w’a fa di afuɛ 48 Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n bolɛ’n nun ɔn? I waan: “I kwlaa i bo’n taka angunndan kpa bulɛ’n su. Sɛ n se kɛ n nantiman ajalɛ sɔ’m be su’n, ɔ ti kɛ nn kɛ anuannzɛ’n kɔ́ i ɲrun’n, n ka siɛn. Kɛ ajalɛ uflɛ kun i su nantilɛ’n ti kekle man min’n, ndɛ nga Piɛli kan kleli Zezi’n, ɔ kpɛn min klun. Piɛli seli kɛ: ‘?Wan sin yɛ é kɔ́ ɔ? Ɔ ndɛ’n yɛ maan e ɲan anannganman nguan ɔn.’ Kpɔkun, n usa min wun kɛ: ‘?Mɛn nga aosin kata su yɛ nun’n, nin yɛ ń kɔ́ ɔ?’ I sɔ’n ukali min maan n fali min wun mantannin Ɲanmiɛn i anuannzɛ’n kpa.”—Zan 6:68.
22. ?Kɛ e nanti atin mɔ kannin kpaja su’n i su’n, mmlusuɛ onin yɛ e ɲɛn i ɔ?
22 Aosin tuun kpa kata asiɛ wunmuan’n su. Sanngɛ kɛ mɔ Zoova i kannin’n kpaja i nvle’n su titi’n ti’n, ngbaciɛ ng’ɔ o be nin mɛn nunfuɛ’m be afiɛn’n yo dan kɔ i ɲrun. ?Mmlusuɛ onin yɛ e ɲɛn i kpajalɛ sɔ’n nun ɔn? Kɔnguɛ’n, e sa nun kannin’n kpaja e bo maan e wun buɛ mun. Sanngɛ, kannin’n kwlá yiman be. I kunngba’n niɔn, Ɲanmiɛn Ndɛ’n kpaja e bo maan e wun e ɲrun aya mun e kpalo be. I sɔ’n ti’n, Zoova i ndɛ’n m’ɔ ‘ti kɛ kannin m’ɔ kpaja lika tuun wie nun sa’n,’ maan titi e fa e ɲin sie su kpa.—2 Piɛr 1:19.
?Amun wla kwla kpɛn su?
• ?Ninnge’m be yolɛ nun’n, ajalɛ uflɛ onin mun yɛ Zoova maan i nvle nunfuɛ’m be fali ɔ?
• ?Kɛ Zoova i kannin kpája kɔ́ i ɲrun’n, wafa sɛ yɛ ninnge nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle’n yoli kpa trali laa’n niɔn?
• ?Ninnge’m be tinngɛlɛ onin yɛ ɔ yoli amun ɲrun ɔn? ?Yɛ ngue yɛ ɔ ukali amun naan amun a nanti be su ɔ?
• ?Ngue ti yɛ amun kunndɛ kɛ amún nánti atin mɔ kannin kpaja su’n, i su titi ɔ?
[Foto, bue 19]
Afuɛ 1922 nun’n, aɲia dan nga Biblu’n nun like suanfuɛ’n be yoli i Cedar Point, Ohio lɔ’n, ɔ wlali be fanngan kɛ be di Ɲanmiɛn i junman’n.
[Foto, bue 21]
Afuɛ 1950 nun N. H. Knorr yili “ Les Écritures grecques chrétiennes — Traduction du monde nouveau. ”
[Foto cifuɛ mun, bue 18]
© 2003 BiblePlaces.com