?Ngue yɛ be nga b’a ja be wun’n bé yó naan b’a wun be wun fɛ ɔ?
‘Akunndan’n yɛ be fa kplan sua ɔ. Ngwlɛlɛ’n kusu yɛ maan ɔ jran ɔn.’—NYA. 24:3.
1. ?Wafa sɛ yɛ Edɛni fie’n nun lɔ’n, Ɲanmiɛn yili i ngwlɛlɛ dan’n i nglo Adam lika ɔ?
E SI Ɲanmiɛn ngwlɛlɛfuɛ m’ɔ o nglo lɔ’n, ɔ si like ng’ɔ ti kpa man e’n. I sɔ’n ti’n, ɔ wunnin kɛ ɔ “timan kpa kɛ sran’n ngunmin tran” Edɛni fie’n nun lɔ, kɛ ɔ ko naan like nga ti yɛ ɔ yili sran’n w’a ye’n ti. Ɔ yoli Zoova cinnjin kpa ekun kɛ be nga be ja bla’n, be wu ba naan be “yi asiɛ’n.”—Bob. 1:28; 2:18.
2. ?Sran’m be bɔbɔ be aklunjuɛ dilɛ ti’n, ngue yɛ Zoova kpɛli i ba ɔ?
2 Zoova seli kɛ: ‘Ń wá yó sran’n i ukafuɛ kun m’ɔ nin i bé kwlá trán.’ Yɛ Ɲanmiɛn yoli maan sran’n ɔ wa lafili kpa sa pɔɔ naan w’a yi i nvɛnma kun. Ɲanmiɛn fali sran’n i nvɛnma kun sɔ’n fa yili bla naan w’a fɛ i w’a ɔ yasua’n wun lɔ. Kɛ Adam wunnin Ɛvu’n, ɔ seli kɛ: “Ɛn-ɛɛn! Nga li ti kɛ m bɔbɔ min sa. Min nin i e wunnɛn’n ti kun. Maan be flɛ i bla, afin ɔ fin yasua’n nun.” Zoova maan Ɛvu yoli Adam i wunsu bla. Be sran nɲɔn mɔ Ɲanmiɛn yili be kɛ i bɔbɔ sa’n, fɔ nunman be nun. Sanngɛ, ɔ le Ɛvu i wafa ng’ɔ fa ti’n, yɛ Adam kusu ti i liɛ ngunmin. Be aja’n yoli be fɛ, afin be si kɛ bé wá súan be wiengu bo.—Bob. 1:27; 2:21-23.
3. ?Wafa sɛ yɛ sran sunman be bu aja’n m’ɔ fin Ɲanmiɛn’n niɔn? ?Kosan benin mun yɛ be aeliɛ sɔ’n man su ɔ?
3 Sanngɛ andɛ’n, ɲin kekle yolɛ w’a yi asiɛ’n piɛ. I sin ɲrɛnnɛn nga sran’m be wun i’n, ɔ finman Ɲanmiɛn. Bla jalɛ m’ɔ ti like kpa mɔ Ɲanmiɛn kpɛli i ba’n, sran sunman be waan ɔ ti aklunfian like naan bla jalɛ’n w’a wie. Be nga be ja be wun kusu’n, be nun sunman be ra. Siɛ nin niɛn’m be kloman be mma mun. Sanngɛ, kɛ ndɛnngan tɔ be afiɛn’n, be di wla be mma mun naan be jran be sin. Siɛ nin niɛn sunman be like yolɛ m’ɔ yo ya’n ti’n, fɔun nin bo kun yolɛ kwlá tranman awlo’n nun. (2 Tim. 3:3) ?I lɛ’n nun niɔn, wafa sɛ yɛ be kwla yo naan be wun w’a yo be fɛ ɔ? ?Kɛ ɔ ko yo naan b’a raman’n, ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ be lo be wun man be wiengu ɔ? ?Ngue yɛ be nga b’a ja be wun mɔ be wun yo be fɛ titi’n, be yoli mɔ e kwla nian su ɔ?
Maan e lo e wun man Zoova
4. (a) ?Aja’n i su afɔtuɛ benin yɛ Pɔlu mannin ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ Klistfuɛ nga be ɲin yi Ɲanmiɛn’n, be nanti Pɔlu i afɔtuɛ sɔ’n su ɔ?
4 Klistfuɛ bla nga be ti angbeti mɔ be kunndɛ kɛ bé já bian ekun’n, akoto Pɔlu mannin be afɔtuɛ kun. Ɔ seli kɛ maan be aja’n “yo e Min’n i klun su.” (1 Kor. 7:39) I sɔ afɔtuɛ liɛ’n, Zuifu nga be ti Klistfuɛ’n b’a dun mmua ti i le. Afin Moizi Mmla nun’n, Ɲanmiɛn seli be kɛ nán be nin nvle nga be mantan be’n, be ‘ja be afiɛn bla.’ Sa nga ti yɛ Ɲanmiɛn seli be sɔ’n, ɔ yiyili nun kleli be weiin. Ɔ seli be kɛ: ‘Sɛ amun yo sɔ’n, bé cúɛn amun mma bla nin amun mma yasua mun, bé fá be wlɛ́ i amuin sɔlɛ nun, kpɛkun bé káci be sin sí Anannganman. Yɛ sɛ ɔ yo sɔ kusu’n, Anannganman’n fá ya dan kpa amun wun, kpɛkun ɔ́ núnnún amun ndɛndɛ kpa.’ (Mml. 7:3, 4) ?Ngue yɛ e mɔ andɛ e ti Zoova sufuɛ’n, sɛ e waan é já bla annzɛ bian’n, Zoova kunndɛ kɛ e yo ɔ? ?É kɛ́n i lele ekun? Zoova kunndɛ kɛ e aja’n “yo e Min’n i klun su.” Yɛle kɛ, ɔ fata kɛ e ja sran m’ɔ ti Zoova i sufuɛ kɛ e bɔbɔ sa’n. Be nga be lo be wun be nanti Zoova i atin sɔ’n su’n, be liɛ yo ye.
5. ?Wafa sɛ yɛ Zoova nin Klistfuɛ mɔ b’a ja be wun’n, be bu aja’n i nun nda nga be ta’n niɔn?
5 Nda nga be nga bé já be wun’n be ta be wiengu’n, be tɛ i Ɲanmiɛn ɲrun wie. Kɛ Zezi bó Adam nin Ɛvu be aja’n su kán ndɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘Like nga Ɲanmiɛn kan be bo nun’n, nán maan sran fi ti be nun.’ (Mat. 19:6) Jue tofuɛ’n kusu kpɛn e wla kɛ sɛ ɔ fiteli e nuan kɛ é yó like kun’n, nán e kaci e nuan. Ɔ seli kɛ: ‘Yi min asenna tɛ’n man min, yɛ fualɛ nga a fua kleli min mɔ like fi nunman n sin’n kɛ á yó like wie mán min’n, yiɛ i nuan.’ (Jue. 50:14) E si kɛ, kɛ yasua nin bla kun be ko ja be wun’n, be klun jɔ dan. Sanngɛ kusu’n, ɔ fataman kɛ be yo nda nga be tali be wiengu’n i finfin. Sɛ é kwlá sé’n, nda sɔ’n ti kɛ trɔ yɛ sran kun bɔbɔ w’a cici sa. Ɔ fata kɛ ɔ sua.—Mml. 23:21.
6. ?Ajalɛ kpa benin yɛ Zɛfte kleli mɔ e kwla nian su ɔ?
6 Amun e fa laa Izraɛli lɔ jɔlɛ difuɛ kun mɔ be flɛ i Zɛfte’n i ndɛ e nian. Cɛn kun m’ɔ́ kɔ́ alɛ kunlɛ’n, ɔ tali Zoova i nda. Ɔ seli kɛ: ‘Sɛ a yi Amɔnfuɛ mun wla min sa nun’n, kɛ n fin Amɔnfuɛ’m be mɛn’n nun lɔ ḿ bá mɔ n klun ti jɔwa’n, sran ng’ɔ dun mmua fin min awlo’n nun lɔ fite ba min atin kpalɛ’n, ɔ́ yó ɔ liɛ mlɔnmlɔn. Ń fɛ́ i yí tɛ mɔ be rɛ i nnɛn’n kɔlikɔli’n ḿ mán wɔ.’ ?Kɛ Zɛfte sɛ́ i sin i awlo Mizpa m’ɔ wunnin kɛ i wa bla’n, ba kunngba cɛ m’ɔ le i’n yɛ ɔ su bɛ i atin kpalɛ’n, ɔ kacili i nuan? Cɛcɛ. Ɔ seli kɛ: ‘M’an ta nda Anannganman i ɲrun. N lemɛn i yowlɛ fi kun.’ (Jɔl. 11:30, 31, 35) Zɛfte si kɛ ɔ leman ba uflɛ m’ɔ kwla wu i anunman ɔn. Sanngɛ, ɔ yiali nda ng’ɔ tɛli i Zoova ɲrun’n i nuan. Nda mɔ Zɛfte tali’n, nɛ́n i kunngba’n yɛ yasua nin i yi’n be ta be wiengu ɔ. Sanngɛ kusu’n, Zɛfte kle be ajalɛ kpa kun. Yɛle kɛ nda nga be ta be wiengu’n, maan be yiɛ i nuan.
?Ngue yɛ be nga b’a ja be wun’n bé yó naan b’a tran fɛfɛ ɔ?
7. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ be mɔ b’a ja be wun uflɛuflɛ’n, be mian be ɲin be yo ɔ?
7 Sran wie’m be o lɛ’n, be bɔbɔ be bo be soman. Kɛ blɛ sɔ’n nun be wun be wiengu’n, nanwlɛ, aklunjuɛ’n kun be kpo! Kɛ be ko si be wun kpa’n, yɛ be ja ɔ. Sran wie’m be liɛ kusu’n, be boman soman. Be osufuɛ mun yɛ be man be bla annzɛ bian ɔn. Sanngɛ i kwlaa yoli o, kɛ be ko ja’n, ɔ fata kɛ be mian be ɲin naan b’a kwla tran klanman. Yasua kun seli kɛ: “Kɛ e jali e wun’n, ɔ yoli kekle kan mannin e. Afin, e janvuɛ nin e osufuɛ mun yɛ e dun mmua buli be akunndan ɔn. Y’a wunman wafa sɛsɛ kun nga e ko nanti’n.” Yasua kun liɛ m’ɔ nin i yi’n be o nun w’a di afuɛ 30, ɔ seli kɛ i bo bolɛ nun’n, ɔ wunnin i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ ɔ “bu i yi’n i akunndan.” Ɔ maan, sɛ sran wie flɛ i sa wie bo, annzɛ kusu like wie yɛ ɔ́ yó’n, ɔ nin i yi’n be nuan dun mmua sɛ su klanman. Sa kɛ ngalɛ sa nun’n, sɛ sran’n lomɛn i wun’n, ɔ kwlá yoman ye.—Nya. 13:10.
8, 9. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ yasua nin i yi’n, be si be afiɛn yalɛ koko ɔ? (b) ?Ngue yolɛ nun yɛ sɛ sran kun jrɛnmɛn i liɛ’n su fii, ɔ ti kpa ɔ?
8 Wie liɛ’n, yasua’n nin i yi’n be finwlɛ’n timan kun. Yɛ ɔ le wafa mɔ be tali be ɔ. Ɔ maan yalɛ kokolɛ nun’n, ɔ le wafa mɔ sran kun kɛn i klun ndɛ ɔ. Sɛ ɔ ti sɔ naan be siman be afiɛn yalɛ koko kpa’n, be afiɛn sáci. ?I lɛ nun’n, ngue yɛ ɔ kwla uka be ɔ? Sɛ be nian wafa nga be yi’n, annzɛ be wun’n nin i osufuɛ mun koko yalɛ’n, i sɔ’n kwla uka be kpa. Wie liɛ kusu’n, nán ndɛ ng’ɔ o sran i klun lɔ’n i ngba yɛ ɔ fite i nuan. Ɔ maan kɛ sran kán ndɛ’n, sɛ e niɛn i ɲrun ɔ nin wafa ng’ɔ fa kan ndɛ’n, é wún akunndan ng’ɔ bu’n i wlɛ. (Nya. 16:24; Kol. 4:6) I lɛ nun’n, saan yasua’n nin i yi’n bé yó akunndanfuɛ naan b’a wun be wun fɛ.—An kanngan Nyanndra Mun 24:3 nun.
9 Be ɲin su yiyilɛ nun’n, yasua nin bla sunman be wunnin i wlɛ kɛ ɔ fataman kɛ be jran be liɛ’n su fii. Afin amun nian. I nun mɔ amun nin a jaman be wun’n, ɔ le sran kun i wun kpinngbinlɛ annzɛ i ɲin su yiyilɛ m’ɔ klo i kpa ɔ. ?Siɛn mɔ amun a ja’n, ɔ fataman kɛ amun bu amun wiengu’n i akunndan? (1 Tim. 4:8) I kunngba yɛ ɔ fata kɛ amun yo naan amun nuan w’a sɛ blɛ nga amún fá nían amun osufuɛ’m be lika’n, i su ɔ. Ɲanmiɛn ninnge mun nin Biblu’n nun like suanlɛ’n kusu o lɛ. Ɔ fata kɛ amun fa blɛ be yo be likawlɛ titi.—Mat. 6:33.
10. ?Kɛ siɛ nin niɛn nin be mma mɔ b’a ja be wun’n be bu be wiengu akunndan’n, wafa sɛ yɛ i bo gua klanman ɔn?
10 Kɛ yasua nin bla kun be ko ja’n, be nɲɔn’n be kpaci be si nin be nin mun. (An kanngan Bo Bolɛ 2:24 nun.) Sanngɛ, Ɲanmiɛn mmla ng’ɔ se kɛ be bu be si nin be nin be sran’n, w’a kaciman. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ cɛn kunngun be ko nian be si nin be nin, ɔ nin be sia’m be lika. Yasua kun m’ɔ nin i yi’n be jali be wun w’a di afuɛ 25 seli kɛ: “Blɛ nga n ko fa n ko nian min osufuɛ nin min sia’m be lika naan n kunngba’n m’an nian min yi lika’n, m’an simɛn i siesie. Sanngɛ, ndɛ ng’ɔ o Bo Bolɛ 2:24 nun’n ukali min kpa. N wunnin i wlɛ kɛ, kannzɛ ń nían min osufuɛ’m be lika’n, sanngɛ sran ng’ɔ fata kɛ n dun mmua n niɛn i lika’n yɛle min yi’n.” Siɛ nin niɛn mɔ be ti Klistfuɛ’n be kusu’n, ɔ fataman kɛ be kle be mma’m be yalɛ. Ɔ fata kɛ be yaci be mma’m be nun naan be sie be awlo’n.
11, 12. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ be nga b’a ja be wun’n, be suan Biblu’n nun like likawlɛ naan be srɛ Ɲanmiɛn likawlɛ ɔ?
11 Ɔ ti cinnjin kpa kɛ yasua kun nin i yi’n, be fa blɛ be suan Biblu’n nun like titi. Sanngɛ, Klistfuɛ sunman mɔ be jali be wun w’a cɛ’n, be di i nanwlɛ kɛ, kɛ ɔ yo naan b’a bo like suanlɛ sɔ’n i bo naan w’a taka’n, ɔ leman ba. Sanngɛ, yasua kun seli kɛ: “Sɛ ɔ ti kɛ n kwla ja min yi’n i uflɛ ekun’n, like nga min ɲin su kpaman su’n, yɛle e Biblu’n nun like suanlɛ titi’n. Afin, kɛ é súan Biblu’n nun like mɔ e wun ndɛ wie’m be wlɛ’n, n wun kɛ i sɔ’n yo min yi fɛ dan.”
12 Ɔ ti cinnjin ekun kɛ yasua nin i yi’n be srɛ Ɲanmiɛn likawlɛ. (Rɔm. 12:12) Kɛ yasua kun nin i yi be su Zoova mɔ be fa be wun mɛntɛn i kpa’n, be bɔbɔ be afiɛn mantan kpa wie. (Zak 4:8) Klistfuɛ yasua kun seli kɛ: “E faman e wiengu i wun ndɛ e sieman e klun. Kɛ é srɛ́ Ɲanmiɛn likawlɛ’n, e kan ngasi kwlaa nga e loli e wun’n. E yo sɔ naan sɛ e yoli e wiengu tɛ bɔɔ kaan sa’n, y’a kle kɛ ɔ yo e nzisɔ.”—Efɛ. 6:18.
Maan yasua’n nin i yi’n be bu be wiengu akunndan
13. ?Be nga b’a ja be wun’n be sua silɛ’n i su afɔtuɛ benin yɛ Pɔlu mannin ɔn?
13 Andɛ mɛn’n nun sran’m be ti bla safuɛ nin bian safuɛ dan. Be yo tete sa mun. I sɔ tete sa liɛ mun’n, ɔ fata kɛ yasua nin i yi mɔ be ti Klistfuɛ’n be nian be wun su naan kɛ bé sí sua’n, b’a yoman wie. Pɔlu mannin be nga b’a ja be wun’n be sua silɛ’n i su afɔtuɛ. Ɔ seli kɛ: ‘Like nga yasua yo mɛn i yi ɔ ɔ ti su’n, maan ɔ yo mɛn i, maan bla’n kusu yo i sɔ mɛn i wun’n. Bla’n siemɛn i bɔbɔ i wun, i wun’n yɛ ɔ sie i ɔ, yɛ yasua’n kusu siemɛn i bɔbɔ wun, i yi’n yɛ ɔ sie i ɔ.’ Kpɛkun, ɔ kan nannan su weiin kɛ: ‘Sɛ ɔ timan kɛ amun nɲɔn’n amun bo a yo kun kɛ amún fá blɛ kaan kɛ amun nin Ɲanmiɛn amún kókó yalɛ’n, nán an kpɛ amun wun ainngba. Sɛ blɛ sɔ’n ko sin’n, an kan bo nun, sɛ w’a yoman sɔ ɔ, ɔ cɛman naan amun awlɛn mɔ an kwlá traman’n ti, Satan a ɲan amun.’ (1 Kor. 7:3-5) E wun kɛ Pɔlu boli Ɲanmiɛn srɛlɛ’n su. I sɔ’n kle kɛ, ɔ fata kɛ i sɔ like’n yo Klistfuɛ’n i cinnjin kpa. Sanngɛ kusu’n, Pɔlu kle weiin wie kɛ ɔ fata kɛ be nga b’a ja be wun’n, be nian be wiengu lika.
14. ?Wafa sɛ yɛ be nga b’a ja be wun’n be sua silɛ nun’n, ɔ fata kɛ be nanti Biblu’n nun afɔtuɛ’m be su ɔ?
14 Kɛ be nga b’a ja be wun’n bé sí sua’n, nán sran kun i like liɛ ng’ɔ klo i’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ jran su fii ɔ. Ɔ fata kɛ ɔ yo wɛtɛɛfuɛ. Afin, ɔ cɛman naan i sɔ’n w’a kpɛ ndɛnngan ba. (An kanngan Filipfuɛ Mun 2:3, 4 nun, kpɛkun an fa sunnzun Matie 7:12.) I sɔ ndɛnngan tɔ yasua nin bla mɔ be nun kun timan Klistfuɛ’n, be afiɛn. Sanngɛ sɛ sran m’ɔ ti Klistfuɛ’n i nzuɛn’n ti kpa naan ɔ ti wɛtɛɛfuɛ’n, be nuan kwla sɛ. (An kanngan 1 Piɛr 3:1, 2 nun.) Yasua’n annzɛ bla m’ɔ klo Zoova yɛ ɔ klo i wiengu’n kpa sakpa’n, ɔ lo i wun. Ɔ maan, be wun be sua silɛ su ndɛnngan’m be trawlɛ.
15. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ yasua nin i yi’n be bu be wiengu sran ɔn?
15 Like kun ekun o lɛ mɔ i nun’n, ɔ fata kɛ yasua’n bu i yi’n i sran ɔn. Yɛle kɛ, sɛ sa wie o lɛ naan ɔ ti kaan sa bɔbɔ naan ɔ bumɛn i ndɛ’n, nán maan ɔ bu i kɛ i yi’n bu i sɔ wie. Ɔ fata kɛ ɔ bu i yi’n i akunndan. Yasua kun m’ɔ nin i yi’n be jali be wun w’a di afuɛ 47, ɔ dili i wun nanwlɛ kɛ: “I lɛfuɛ’n, n te suɛn i yolɛ.” Klistfuɛ bla’m be kusu’n, Biblu’n waan be bu be wun’m be sran. (Efɛ. 5:33) Bla ng’ɔ bu i wun’n i sran’n, ɔ kɛnmɛn i wun ndɛ tɛtɛ. Sa nga i wun’n yo m’ɔ timan su’n, ɔ kɛnmɛn i ndɛ gua su. Nyanndra Mun 14:1 waan: “Bla ng’ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ’n, ɔ siesie i awlo’n. Bla ng’ɔ ti sinnglinfuɛ kusu’n ɔ saci i awlo liɛ’n.”
Nán amun lo amun wun man mmusu’m be si Satan
16. ?Wafa sɛ be nga b’a ja be wun’n, be kwla nanti Efɛzfuɛ Mun 4:26, 27 su ɔ?
16 Biblu’n se kɛ: “Sɛ an fa ya’n, nán an yo sa tɛ. Nán an fa ya sɔ’n lele maan wia’n tɔ su. Nán an man mmusu’m be si Satan’n i wluwlɛ.” (Efɛ. 4:26, 27) Kɛ be nga b’a ja be wun’n be nanti afɔtuɛ sɔ’n su’n, ndɛnngan tɔman be afiɛn. Sɛ ɔ tɔ kusu’n, be wun i trawlɛ. Aniaan bla kun seli kɛ: “Kɛ n bu i akunndan’n, min wla kpɛnman ndɛnngan kun m’ɔ tɔli min nin min wun e afiɛn mɔ y’a tranman ase y’a siesieman ɔn. Sɛ bɔbɔ ɔ fata kɛ e tran ndɛ sɔ’n i wun lele’n, e tran. Afin i bo bolɛ nun’n, e seli e wiengu kɛ kannzɛ ndɛ’n ti sɛ’n, ɔ fataman kɛ aliɛ cɛn su.” I lɛ nun’n, b’a ‘manman mmusu’m be si Satan i wluwlɛ.’
17. ?Sɛ yasua kun nin i yi’n be bu i kɛ be timan be wunsu liɛ’n, ngue yɛ ɔ kwla uka be ɔ?
17 ?Yɛ sɛ amun wun kɛ yasua annzɛ bla nga amun jɛli i’n timan amun wunsu liɛ’n nin? Amun wun kɛ amun wiengu’m be afiɛn sɛ klanman. Sanngɛ amun liɛ’n, ɔ timan sɔ. I lɛ nun’n, amun bu wafa nga Ɲanmiɛn bu aja’n, i akunndan. Ɲanmiɛn maan Pɔlu seli kɛ: ‘Maan sran’m be kwlaa be bu aja’n i like dan, yɛ be mɔ b’a ja be wun’n, nán maan be yo sa sukusuku. Afin be nga be kunndɛ bla annzɛ bian’n, ɔ nin be nga be kunndɛ bla be yi bo annzɛ bian be wun bo’n mun’n, Ɲanmiɛn nin be le i.’ (Ebr. 13:4) Asa ekun’n, nán amun wla fi Biblu’n nun ndɛ nga su. I waan: ‘Ɲanman nga be fali ɲanman nsan yɛ be fa wɔli’n i nun kpɛlɛ ti kekle.’ (Aku. 4:12) Kɛ Zoova dunman bolɛ fɛ’n yɛ ɔ ti yasua kun nin i yi be cinnjin’n, be fa be wun mantan Ɲanmiɛn kpa. Kpɛkun, be bɔbɔ be afiɛn sɛ kpa wie. Be yo like kwlaa nga be kwla yo naan b’a tran klanman’n. Afin be si kɛ i sɔ’n yo maan Zoova m’ɔ kpɛli bla jalɛ’n i ba’n, ɔ ɲan ɲrun.—1 Piɛ. 3:11.
18. ?Wafa sɛ yɛ be nga b’a ja be wun’n, be wun kwla yo be ɔ?
18 Nanwlɛ, e si kɛ be nga b’a ja be wun’n, be wun kwla yo be fɛ. Sanngɛ, kɛ ɔ ko yo naan w’a yo sɔ’n, ɔ fata kɛ be mian be ɲin be fa Klistfuɛ nzuɛn. Yɛle kɛ, maan be lo be wun. Andɛ asiɛ wunmuan’n su’n, Zoova i Lalofuɛ kpanngban kpa be kle kɛ be nga b’a ja be wun’n, be kwla yo sɔ.
?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ kosan’m be su ɔ?
• ?Kɛ be se kɛ be nga b’a ja be wun’n be wun kwla yo be fɛ’n, ngue ti yɛ ɔ timan ato ɔ?
• ?Ngue yɛ ɔ kwla uka be nga b’a ja be wun’n naan be wun w’a yo be fɛ ɔ?
• ?Klistfuɛ nzuɛn benin yɛ ɔ fata kɛ be nga b’a ja be wun’n, be mian be ɲin be fa ɔ?
[Foto, bue 15]
Sɛ be flɛ be yasua kun nin i yi’n sa wie bo, annzɛ be waan bé yó like wie’n, be nuan dun mmua sɛ su klanman.
[Foto, bue 16]
Amun ka lɛ be siesie ndɛ ng’ɔ tɔ amun afiɛn’n, nán “an man mmusu’m be si Satan i wluwlɛ.”