Maan Zoova i sua’n i klolɛ’n kun e kpo!
‘Ɔ sua’n i klolɛ’n w’a kun n kpo.’—ZAN 2:17.
1, 2. ?Afuɛ nga be flɛ i 30 nun’n, ngue yɛ Zezi yoli i Ɲanmiɛn i sua’n nun lɔ ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
AFUƐ nga be flɛ i 30 nun’n, i delɛ cɛn dilɛ blɛ nun’n, sa kun juli. I blɛ sɔ’n nun’n, nn Zezi boli i junman’n i dilɛ bo w’a di anglo nsiɛn. I sin’n, ɔ ɔli Zerizalɛmu. Kɛ ɔ juli lɔ’n, ɔ wunnin “be nga be su yo nannin, nin bua, ɔ nin okunmomo atɛ’n Nyanmiɛn i sua’n nun lɔ be lɛ. Ɔ toli sika kacifuɛ’m bɔ be titi lɛ’n be lɛ wie.” Be o Ɲanmiɛn i sua’n i lika nga be nga be timan Zuifu’m be kɔ lɔ wie’n i nun lɔ. Ɔ fali ɲanman wɔli ngble, naan w’a fa kan aata difuɛ mun nin be nnɛn’m be kwlaa be bo. Ɔ guali sika kacifuɛ’m be sika’n i ase, ɔ suli be tabli’m be bo guali. Ɔ seli okunmomo atɛ yofuɛ’m be kɛ be fa be ninnge mun naan be jaso lɛ.—Zan 2:13-16.
2 Like nga Zezi yoli’n kle kɛ Ɲanmiɛn i sua’n ti i cinnjin kpa. Ɔ seli sran’m be kɛ: “Nán an fa n Si i sua’n kaci aata diwlɛ.” Kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be wunnin i sɔ’n, be wla kpɛnnin jue kun mɔ Davidi toli’n su. Ɔ seli kɛ: ‘Ɔ sua’n i klolɛ’n w’a kun n kpo.’—Zan 2:16, 17; Jue Mun 69:10.
3. (a) ?Kɛ be se kɛ like kun i klolɛ’n w’a kun sran kun kpo’n, i bo’n yɛle benin? (b) ?Kosan benin yɛ e kwla fa usa e wun ɔn?
3 Ɲanmiɛn i sua’n i ndɛ loli Zezi, yɛ i klolɛ’n kunnin i kpo. I sɔ’n ti yɛ ɔ kwla fali ajalɛ yoli ninnge mun ɔn. Kɛ be se kɛ like kun i klolɛ’n w’a kun sran kun kpo’n, yɛle kɛ “like sɔ’n i yolɛ’n w’a de sran sɔ’n i wunmuan’n.” Andɛ’n, sran miliɔn nso tra su be yi i nglo kɛ Ɲanmiɛn i sua’n i klolɛ’n w’a kun be kpo wie. E tinuntinun e kwla usa e wun kɛ: ‘?Ń yó sɛ naan m’an klo Zoova i sua’n m’an tra laa’n?’ Kɛ ɔ ko yo naan y’a tɛ kosan sɔ’n su’n, like ng’ɔ fata kɛ e dun mmua e wun i wlɛ’n yɛ: ?Andɛ’n, ngue yɛle Ɲanmiɛn i sua’n? I sin’n, é wá kán Biblu’n nun sran nga be yili i nglo kɛ be klo Ɲanmiɛn i sua’n be ndɛ. Be klɛli be su ndɛ kɛ “bé fá klé e ngwlɛlɛ,” naan ɔ uka e naan e klo Ɲanmiɛn i sua’n e tra laa’n.—Rɔmfuɛ Mun 15:4.
Laa Ɲanmiɛn i sua’n, ɔ nin andɛ liɛ’n
4. ?Ngue ti yɛ Salomɔn kplannin Ɲanmiɛn i sua’n niɔn?
4 Laa Izraɛli lɔ’n, Ɲanmiɛn i sua’n o Zerizalɛmu. Nán kɛ Zoova tran sua’n nun jrɛiin sa ɔ. I bɔbɔ seli kɛ: “Nyanmiɛn b’ɔ la nglo lɔ plaii’n ɔ ti min bia, yɛ asiɛ ɔ ti min ja takatakawlɛ, ?Nzu sua cɛ yɛ amún kwlá kplán mán min-ɔn? ?Yɛ ninfan yɛ ń trán ń dé wunmiɛn-ɔn?” (Ezai 66:1) Kannzɛ ɔ ti sɔ’n, sanngɛ Salomɔn i blɛ su Ɲanmiɛn i sua nga be kplannin’n yɛ ɔ ti lika mɔ be su Zoova mɔ be srɛ i’n, i bo’n niɔn.—1 Famiɛn Mun 8:27-30.
5. ?Ɲanmiɛn sua nga Salomɔn kplannin’n, ɔ ti ngue nzɔliɛ andɛ?
5 Andɛ Zoova i sua’n timan sua mlomlo kun sa m’ɔ o Zerizalɛmu annzɛ lika uflɛ ɔ. Sanngɛ wafa nga be siesieli ninnge mun naan e ti mɔ Klist kpɔli ti’n y’a kwla su Ɲanmiɛn’n, yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn i sua’n niɔn. Ɲanmiɛn i sufuɛ kpafuɛ nga be o asiɛ’n su’n, be bo ti kun be su i, i sua’n m’ɔ ti nzɔliɛ like’n i nun.—Ezai 60:4, 8, 13; Sa Nga Be Yoli’n 17:24; Ebre Mun 8:5; 9:24.
6. ?Zide lɔ famiɛn benin mun yɛ be kleli kɛ be faman Ɲanmiɛn i sulɛ kpafuɛ’n be kanman ngowa ɔ?
6 Afuɛ nga be flɛ i 997 nun ka naan y’a ju Zezi i blɛ su’n, yɛ be bubuli Izraɛli nvle’n i nun nɲɔn ɔn. Kɛ ɔ fin i lɛ’n, famiɛn 19 nga be sieli Zida m’ɔ ti Izraɛli nvle’n i ngua lɔ lika’n, be nun nnan be kleli kɛ be faman Ɲanmiɛn i sulɛ kpafuɛ’n be kanman ngowa. Famiɛn sɔ mun yɛle Aza, Zozafati, Ezekiasi yɛ Zoziasi. ?Afɔtuɛ cinnjin benin yɛ be ajalɛ’n kwla man e ɔ?
Kɛ e tu e klun e su Ɲanmiɛn’n e ɲan su mmlusuɛ
7, 8. (a) ?Sulɛ nga be su Zoova m’ɔ ra su’n yɛle benin? (b) ?Afɔtuɛ benin yɛ Famiɛn Aza i ajalɛ’n man e ɔ?
7 Famiɛn Aza blɛ su’n, Zoova sunmannin i nuan ijɔfuɛ mun naan be kle nvlefuɛ’m be atin. Biblu’n waan Aza tieli ndɛ nga Obɛdi i wa Azaria m’ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kannin’n. (An kanngan 2 Be Nyoliɛ 15:1-8 nun.) Wafa nga Aza yoli mɔ be nvle’n kacili klanman’n ti’n, Zidafuɛ mun nin Izraɛli m’ɔ ti nglo lɔ famiɛn diwlɛ’n, i nun sran kpanngban kpa be bo yoli kun be wa yiali dan kpa Zerizalɛmu lɛ. Be kwlaa be tali nda kɛ bé sú Zoova nanwlɛ su. Biblu’n waan: “Kɛ bé tɛ́ i sɔ nda’n Nyanmiɛn nyrun’n, be mannin be nɛn’n su kekle kpa, yɛ be bo sroli. Be fitali nnɛn wɛ’m be nun, yɛ be boli awɛ. Kɛ nda sɔ’n bɔ be tali’n fin be klun lɔ’n ti’n, be klun jɔli dan. Be fali be wun mantannin Anannganman be klun su yɛ ɔ maan ɔ yili i wun nglo kleli be. Yɛ Anannganman maan be nga be mantan be lɛ’n, be nin be afiɛn sɛli bue’n kwlaa su.” (2 Be Nyoliɛ 15:9-15) Sɛ e tu e klun e su Zoova sɔ’n, saan kɛ ɔ́ rá e su sɔ wie.—Mark 12:30.
8 Sanngɛ kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Aza wa kacili. Afɔtuɛ nga Anani m’ɔ ti jeliwafuɛ’n mɛnnin i’n ti’n, ɔ fali ya. (2 Be Nyoliɛ 16:7-10) ?Kɛ Zoova sin asɔnun kpɛnngbɛn’m be lika man e afɔtuɛ’n, wafa sɛ yɛ e sɔ nun ɔn? ?Afɔtuɛ mɔ be nian Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun yɛ be man e’n, e sɔ nun ndɛndɛ yɛ e faman ya?
9. ?Ngue ti yɛ srɛ kunnin Zozafati nin Zidafuɛ’m be kwlaa ɔ? ?Yɛ ngue yɛ be yoli ɔ?
9 Afuɛ nga be flɛ i 936 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, Zozafati yoli famiɛn Zida lɔ. Amɔnfuɛ mun nin Moabufuɛ mun nin Seir oka’n su lɔfuɛ’m be bo yoli kun kɛ be nin Zozafati nin Zidafuɛ’m be kwlaa bé wá kún. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, srɛ kunnin Zozafati. ?Sanngɛ ngue yɛ ɔ yoli ɔ? Ɔ nin i sran mun nin be yi mun nin be mma’m be kwlaa be bo yoli kun be yiali Zoova i sua’n nun lɔ be srɛli i. (An kanngan 2 Be Nyoliɛ 20:3-6 nun.) I nun mɔ Salomɔn yí Ɲanmiɛn i sua’n i nglo’n, srɛlɛ ng’ɔ fa srɛli Ɲanmiɛn’n, Zozafati niɛnnin i sɔ’n su srɛli Zoova tankaan kpa. I waan: “?Anannganman e Nyanmiɛn, a su fa-man fɔ ng’ɔ nin be fata’n tu-man be? E lɛ-man wunmiɛn, e kwlá jranman sran kpanngban nga be su ba kɛ bé wá fá alɛ wlá e sin yɛ’n be nyrun. E si-man like ng’ɔ fata kɛ e yo’n, i sɔ’n ti e nyin ta ɔ nyrun.” (2 Be Nyoliɛ 20:12, 13) Kɛ Zozafati srɛli Ɲanmiɛn sɔ’n, Zoova i wawɛ’n jrali Zasaziɛli m’ɔ ti Levifuɛ’n i su “nzrafuɛ’m be afiɛn lɛ.” I ndɛ ng’ɔ kannin’n fɔnvɔli nzrafuɛ mun ti’n, be yoli yakpafuɛ.—An kanngan 2 Be Nyoliɛ 20:14-17 nun.
10. (a) ?Wafa sɛ yɛ be kleli Zozafati nin Zidafuɛ’m be atin ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ ajalɛ nga Zoova kle e andɛ’n, e si i su ye ɔ?
10 Nanwlɛ, Zoova sinnin Zasaziɛli i lika kleli Zozafati nin Zidafuɛ’m be atin. Andɛ’n, sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n yɛ Zoova sin i lika kle e atin ɔn. Asɔnun kpɛnngbɛn’m be mian be ɲin be nian e lika. Yɛ be fa ajalɛ nga “sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n” kle’n su. I sɔ’n ti’n, like nga be se e kɛ e yo’n, ɔ fata kɛ e yo i titi. ?Nɛ́n i ɔ?—Matie 24:45; 1 Tɛsalonikfuɛ Mun 5:12, 13.
11, 12. ?Ngue yɛ sa ng’ɔ juli Zozafati nin Zidafuɛ’m be su’n, ɔ kle e ɔ?
11 Kɛ nga Zozafati nin i nvlefuɛ’m be yiali be kunndɛli Zoova i atin’n sa’n, nán maan e nin e niaan mun e yaci yialɛ titi. Sɛ blɛ wie ju naan sa kekle wie ju e su naan e wunman like ng’ɔ fata kɛ yo’n, maan e fa Zozafati nin Zidafuɛ’m be ajalɛ liɛ’n su. Yɛle kɛ e fa e wla’n kwlaa e gua Zoova su e srɛ i. (Nyanndra Mun 3:5, 6; Filipfuɛ Mun 4:6, 7) Kannzɛ e ngunmin e o lika wie’n, srɛlɛ nga e srɛ Zoova ti’n, e nin e “niaan nga be o mɛn’n nun’n be kwlaa,” e bo ti kun.—1 Piɛr 5:9.
12 Zozafati nin i nvlefuɛ’m be fali ajalɛ nga Ɲanmiɛn maan Zasaziɛli mannin be’n, i su. ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n i bo’n guali sɛ? Kɛ be ɔli alɛ kunlɛ’n, be yɛ be kwlali ɔ. Kɛ bé sá be sin Zerizalɛmu’n, “be klun ti jɔwa.” Bé bá’n nn “bé bó jru, nin aluku, ɔ nin awɛ mun. Kɛ be juli Zerizalɛm’n, be ɔli Anannganman i sua’n nun lɔ.” (2 Be Nyoliɛ 20:27, 28) I sɔ kunngba’n, kɛ Zoova sin sran ng’ɔ sieli be’n be lika kle e atin’n, e fa su, yɛ e nin be e mɛnmɛn i.
Maan e nian e aɲia yowlɛ’m be lika
13. ?Kɛ Ezekiasi yoli famiɛn’n, junman benin yɛ ɔ boli i dilɛ bo ɔ?
13 Kɛ Ezekiasi yoli famiɛn’n, i anglo klikli’n su’n, ɔ yili i nglo kɛ ɔ klo Ɲanmiɛn i sulɛ’n. Yɛle kɛ ɔ tikeli Ɲanmiɛn sua’n i anuan mun naan w’a siesie sua’n i ye. Ɔ yiali Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ mun nin Levifuɛ mun yɛ ɔ seli be kɛ be yo Ɲanmiɛn i sua’n i sanwun. Sua’n i sanwun yolɛ’n dili cɛn ba 16. (An kanngan 2 Be Nyoliɛ 29:16-18 nun.) Junman sɔ’n yo maan wafa nga be siesie e aɲia sua’m be ye’n, mɔ be yo be sanwun’n, mɔ i sɔ’n yi sulɛ mɔ e su Zoova juejue su’n i nglo’n, e wla kpɛn su. ?Kɛ aniaan bian nin aniaan bla’m be di i sɔ junman’n m’ɔ yo sran’m be klanman’n, amun nin a timɛn i sɔ ndɛ’n wie le? Nanwlɛ, be junman’n manman Zoova.
14, 15. ?Junman benin yɛ ɔ manman Zoova andɛ ɔ? Amun fa sa kun yiyi nun.
14 Angle mɛn’n i nglo lɔ klɔ kun su’n, Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ Sua kun mantan bian kun i lika’n. Kɛ aniaan’m be waan bé síesíe sua sɔ’n i ye’n, bian’n waan ɔ kplinman su. Sanngɛ aniaan’m be yoli bian’n i kpa. Kɛ be wunnin kɛ talɛ’n ng’ɔ o bian’n i lika’n nin Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ Sua’n be afiɛn’n ti saciwa’n, be seli kɛ bé síesíe i ye naan nán ɔ tuɛ i kalɛ’n wie. Be dili junman dan. Ɔ ti kɛ talɛ’n bɔbɔ’n, i uflɛ yɛ be kplannin sa. Junman mɔ be dili i kpa’n ti’n, be mantanfuɛ’n kacili i awlɛn’n. Siɛn’n, i yɛ ɔ nian Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ Sua’n su ɔ.
15 Zoova i Lalofuɛ’m be kplan sua mun mɛn wunmuan’n nun. Kɛ lika kun nun’n, bé kplán Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ Sua annzɛ aɲia dandan’m be sua’n, ɔ nin Betɛli’n, aniaan nga be o lika sɔ’n nun’n, be uka be nga be kɔ nvle’m be nun be ko kplan sua sɔ mun’n. Sam nin i yi Riti be tuli ajalɛ be ɔli blɔfuɛ mɛn’n, ɔ nin sran ble mɛn sunman nun be ko ukali aniaan mun naan b’a kplan sua sɔ mun. Lika kwlaa nga be kɔ’n, be nin aniaan’m be bo jasin’n fɛ’n likawlɛ. Sam kan like nga ti yɛ ɔ di sua kplanlɛ junman sɔ’n wie’n i ndɛ. I waan: “Be nga be dili junman e wa Betɛli’n nun nin nvle uflɛ Betɛli’m be nun’n, fanngan nga be wlali min’n i ti yɛ maan n di junman’n sɔ’n wie ɔ. Kɛ n wunnin wafa nga be di junman juejue su nin aklunjuɛ su’n, ɔ wlali min fanngan.”
Maan e fa atin nga Ɲanmiɛn kle e’n su
16, 17. ?Junman ngunmin kun benin yɛ Ɲanmiɛn i nvle’n nunfuɛ’m be tuli be klun be dili ɔ? ?Yɛ i bo’n guali sɛ?
16 Kɛ Ezekiasi siesieli Ɲanmiɛn i sua’n i ye’n, ɔ yoli like kun ekun ukali su. Yɛle kɛ ɔ yoli maan be dili delɛ cɛn’n kɛ nga Zoova fa kannin’n sa. (An kanngan 2 Be Nyoliɛ 30:1-5 nun.) Kɛ ɔ fɛ i mɛn’n i ngua lɔ lele m’ɔ fa ju nglo lɔ’n, Izraɛlifuɛ’m be kwlaa nga be o lɔ’n, Ezekiasi nin Zerizalɛmufuɛ’m be yiali be kɛ be wa di cɛn. Sran’m be wanndi sinnin nvle’n wunmuan’n nun be manmannin sran’m be fluwa kɛ be bla.—2 Be Nyoliɛ 30:6-9.
17 Afuɛ nga be sinnin koko yɛ nun’n, e dili junman kunngba’n wie. Yɛle kɛ e fali fluwa nɲa nglanman kpa mun e fa yiayiali sran mun e jasin fɛ’n bowlɛ lika’m be nun, naan be bla e Min’n i Aliɛ’n i Cɛn dilɛ’n i bo kɛ nga Zezi fa kannin’n sa. (Lik 22:19, 20) Junman dilɛ aɲia’m be bo’n, be kleli e wafa ng’ɔ fata kɛ e yiayia sran mun’n. Ɔ maan e tuli e klun e dili junman’n. Kɛ ɔ yoli sɔ kusu’n, Zoova rali e junman’n su dan! Afuɛ ng’ɔ sinnin lɛ nun’n, sran ko ju miliɔn nso be yiayiali sran mun, ɔ maan sran 17.790.631 be bali!
18. ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn i sulɛ kpafuɛ’n i klolɛ’n ti e cinnjin ɔn?
18 Be kannin Ezekiasi ndɛ seli kɛ: “Ezekias fɛli i wla guali Anannganman b’ɔ ti Izraɛl Nyanmiɛn’n i su. Famiɛn nga be dunnin mmua i nyrun mun o, be nga be bali i sin mun o, be wie fi nin i a sɛman. Ɔ mantannin Anannganman, w’a kpɔci-mɛn i le. Ɔ fali mmla nga Anannganman fa mannin Moizi’n su.” (2 Famiɛn Mun 18:5, 6) Maan e kusu e fɛ i ajalɛ’n liɛ’n su wie. Klolɛ mɔ e klo Ɲanmiɛn i sua’n, ɔ́ úka e naan y’a ‘mantan Anannganman, y’a kpɔcimɛn i le.’ Sɛ e yo sɔ’n, é kwlá ɲán anannganman nguan.—Mmla’n 30:16.
Maan e fa ajalɛ nga be kle e’n su ndɛndɛ
19. ?Kɛ E Wla Kpɛnlɛ Cɛn’n i blɛ’n ko ju’n, ngue yɛ aniaan’m be wla be wun ase be yo ɔ?
19 Kɛ Zoziasi yoli famiɛn’n, i kusu niannin nun siesieli lika’n kpa, ɔ maan be dili delɛ cɛn’n Zida akpasua’n su. (2 Famiɛn Mun 23:21-23; 2 Be Nyoliɛ 35:1-19) E kusu e nian nun e siesie nvle kun aɲia mun nin akpasua kun aɲia mun ɔ nin cɛn ngunmin kun aɲia mun yɛ E Wla Kpɛnlɛ Cɛn’n be kpa wie. Nvle wie’m be nun’n, kɛ ɔ ko yo naan e niaan’m b’a kwla wɔ Klist i wie’n i Wla Kpɛnlɛ Cɛn’n i bo wie’n, be kɔ lele ju wie nuan bɔbɔ. Asɔnun kpɛnngbɛn’m be nian nun kpa naan asɔnun’n nunfuɛ’m be kwlaa b’a kwla trɛn i bo. Be uka sran kpɛnngbɛn mun nin be nga be ti tukpacifuɛ mun naan cɛn sɔ’n nun’n, b’a kwla ba.
20. (a) ?Sa benin yɛ ɔ juli Famiɛn Zoziasi blɛ su ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ yoli ɔ? (b) ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ?
20 I nun mɔ Famiɛn Zoziasi síesíe Ɲanmiɛn i sua’n, Ilkiza m’ɔ ti Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’n “wunnin Anannganman i mmla fluwa’n b’ɔ fa mannin Moiz kɛ ɔ fa man’n.” Ilkiza fa mannin Safan m’ɔ ti fluwa klɛfuɛ’n. I kusu kanngannin nun kleli Zoziasi. (An kanngan 2 Be Nyoliɛ 34:14-18 nun.) ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n, i bo’n guali sɛ? Ndɛ sɔ’n wluwluli famiɛn’n i wun ti’n, ɔ kali lɛ titili i wun tralɛ’m be nun. Yɛ ɔ seli kɛ be ko usa Zoova i ngwlɛlɛ afɛ. Ɲanmiɛn maan Ilda m’ɔ ti i nuan ijɔfuɛ bla’n, ɔ buli Zidafuɛ’m be fɔ amuin mɔ be sɔ’n ti. Sanngɛ kɛ mɔ Zoziasi miɛnnin i ɲin yili amuin mun’n ti’n, kannzɛ Zoova waan ɔ́ fá ɲrɛnnɛn yí i nvle wunmuan’n su’n, ɔ kloli Zoziasi sa. (2 Be Nyoliɛ 34:19-28) ?Ngue yɛ i sɔ sa’n kle ɔ? Nanwlɛ, e kunndɛ kɛ é yó kɛ Zoziasi sa. Kɛ Zoova kle e atin’n, maan e fa su ndɛndɛ. Sɛ e fa be nga be kpɔci Ɲanmiɛn’n be ndɛ’n su’n, annzɛ e bɔbɔ e kpɔci Ɲanmiɛn’n, sa ng’ɔ kwla ju’n e bu i akunndan. Asa kusu’n, e kwla lafi su kɛ sɛ e tu e klun e su Zoova’n, ɔ́ kló e kɛ ng’ɔ fa kloli Zoziasi’n sa.
21, 22. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e yi i nglo kɛ e klo Zoova i sua’n niɔn? (b) ?Ngue ndɛ yɛ é wá kɛ́n i like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun ɔn?
21 Zida lɔ famiɛn nnan sɔ mɔ be yɛle Aza, Zozafati, Ezekiasi nin Zoziasi’n, be kleli e ajalɛ kpa. Yɛle kɛ be kloli Ɲanmiɛn i sua’n, yɛ be suli i nanwlɛ su. I sɔ kunngba’n, ɔ fata kɛ e Zoova klolɛ’n su e bo naan e fa e wla’n e guɛ i su naan e tu e klun e su i. Kɛ Ɲanmiɛn kle e atin’n, yɛ kɛ asɔnun kpɛnngbɛn mun nin asɔnun’n nunfuɛ’m be nian e lika mɔ be man e afɔtuɛ’n, sɛ e nanti su’n, ɔ ti ngwlɛlɛ aeliɛ. Ɔ maan é dí aklunjuɛ.
22 Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n, ɔ́ fá e ɲin síe i wafa nga e kwla bo jasin fɛ’n juejue su’n i su. Yɛ ɔ́ wlá gbanflɛn nin talua’m be fanngan naan be su e Si m’ɔ klo e’n juejue su. Asa ekun’n, ninnge Satan fa saci sran mun’n, wafa nga e kwla yo naan y’a tɔman be nun tɛ’n kun nun’n, é wá wún i. Sɛ e fa sa nga Zoova fa sie e ɲrun kɛ e yo be’n be su’n, nn Zoova i Wa Zezi i ajalɛ liɛ’n su yɛ y’a fa ɔ. Be kɛnnin i ndɛ seli kɛ: “Ɔ sua’n i klolɛ’n w’a kun n kpo.”—Jue Mun 69:10; 1 Piɛr 2:21.
?Amun wla kwla kpɛn su?
• ?Sulɛ nga be su Zoova m’ɔ ra su’n yɛle benin? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ ra su ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e lafi Zoova su ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn klolɛ’n kwla yo naan y’a fa atin ng’ɔ kle e’n su ɔ?
[Foto, bue 15]
?Wafa sɛ yɛ Aza, Zozafati, Ezekiasi yɛ Zoziasi be kleli kɛ Zoova i sua’n i klolɛ’n w’a kun be kpo ɔ?