NDƐ NG’Ɔ KLƐ FLUWA’N SU’N | ?SA BENIN NUN YƐ ZEZI DE E Ɔ?
Zezi i wie’n nin i cɛnlɛ’n i su ye nga e kwla ɲɛn i’n
“Lafi e Min Jésus su, yɛ a nin ɔ osufuɛ mun amún wá fíte nun.”—Sa Nga Be Yoli’n 16:31.
Sran nga Pɔlu nin Silasi be kannin ndɛ sɔ’n kleli i’n, ɔ ti Maseduani lɔ klɔ nga be flɛ i Filipu’n, i su lɔ bisua su kpɛn. ?Ngue ti yɛ be seli bian sɔ’n kɛ ɔ lafi Zezi su naan w’a fite nun ɔn? Sɛ e waan é wún i wlɛ’n, ɔ fata kɛ e dun mmua e si like nga ti yɛ e wu’n. Biblu’n yiyi i sɔ’n nun kle e.
Ɲanmiɛn w’a yiman sran kɛ ɔ wu
“Anannganman Nyanmiɛn fali sran’n sieli Edɛni fie’n nun kɛ ɔ di nun junman naan ɔ nian su. Anannganman Nyanmiɛn wlali sran’n i su nun kɛ: ‘Fie’n nun waka mun yɛ be o lɛ-ɔ, be mma kwlaa nga ɔ waan á dí’n, di. Sanngɛ sa kpa’n nin sa tɛ’n be silɛ waka’n i mma liɛ’n, nán di i li. Sɛ a di’n, saan wulɛ cɛ yɛ á wú-ɔ.’”—Bo Bolɛ 2:15-17.
Kɛ Ɲanmiɛn yili Adam, ɔ fɛ i sieli Edɛni fie’n nun asiɛ’n su wa. Lika sɔ’n ti klanman kpa. Nnɛn nin waka wafawafa’n kwlaa be o fie sɔ’n nun kpanngban kpa. Waka nga be di be su mma’n, be o fie sɔ’n nun wie. Yɛ Adam kwla di be su mma mun. Sanngɛ waka kun o lɛ’n, Ɲanmiɛn Zoova seli Adam weiin kɛ nán maan ɔ di i su mma’n. Naan sɛ ɔ di’n, ɔ́ wú.
Adam si like nga be flɛ i kɛ wie’n. Afin, nnɛn’m be wuli i ɲrun cɛn kunngun. ?Sanngɛ, sɛ Ɲanmiɛn yili Adam naan cɛn wie lele ɔ́ wú’n, ngue ti yɛ Ɲanmiɛn kó sé i kɛ nán ɔ di waka’n i mma’n naan sɛ ɔ di’n, ɔ́ wú ɔ? Nanwlɛ, Adam wunnin mmla mɔ Ɲanmiɛn mɛnnin i’n i sin weiin kpa. Ɔ wunnin i wlɛ kɛ, sɛ w’a diman waka mma’n, ɔ́ trán nguan nun tititi, ɔ su wuman le.
Sran wie’m be se kɛ nán waka mma jrɛiin sa yɛ Adam nin Ɛvu be dili ɔ. Naan sua mɔ be sili’n, yɛ ɔ ti sa tɛ mɔ be yoli’n niɔn. Sanngɛ, be ndɛ sɔ’n kwlá yoman nanwlɛ. Afin, Zoova seli Adam nin i yi Ɛvu kɛ: “An trɛ, an sɔn kpa, an yi asiɛ’n, an sie i.” (Bo Bolɛ 1:28) Ɔ maan, waka mma jrɛiin yɛ Zoova seli kɛ nán be di ɔ. Ɲanmiɛn flɛli waka sɔ’n kɛ “sa kpa’n nin sa tɛ’n be silɛ waka’n.” Yɛle kɛ, Ɲanmiɛn Zoova yɛ ɔ le atin kle like ng’ɔ ti kpa’n, ɔ nin ng’ɔ timan kpa’n niɔn. Ɲanmiɛn fali ninnge kpakpa’n kwlaa mannin Adam. Ɔ maan, sɛ Adam w’a diman waka’n i mma’n, ɔ́ klé kɛ ɔ ti aɲinyiɛfuɛ naan ɔ si ye.
Adam i ɲin w’a yiman Ɲanmiɛn ti yɛ ɔ wuli ɔ
“[Ɲanmiɛn] seli yasua’n kusu kɛ: ‘Sa ti bɔ [...] a dili waka mma nga n seli wɔ kɛ: ‘Nán di’n,’ [...] Nvufle tú wɔ kpa naan w’a nyan ɔ nuan nun aliɛ w’a di. Ɔ́ yó sɔ lele naan w’a fa sa ɔ sin a kaci fa ekun, afin fa yɛ n fa yili wɔ-ɔ. A ti fa yɛ á wá sá ɔ sin á káci fa ekun.’”—Bo Bolɛ 3:17, 19.
Adam dili waka mma mɔ Ɲanmiɛn seli kɛ nán ɔ di’n. I lɛ’n nun’n, ɲin k ekle tɛ kpa yɛ Adam yoli ɔ. Afin, ɔ kleli kɛ i ndɛ nunman Ɲanmiɛn i ndɛ nun. Naan ɔ siman ye. I ayeliɛ sɔ’n i bo w’a guaman kpa w’a mɛnmɛn i.
Kɛ nga Zoova fa kannin’n sa’n, Adam wa wuli. Ɔ ‘sɛli i sin kacili fa ekun,’ afin Ɲanmiɛn “fali fa” yɛ ɔ fa yili i ɔ. Adam w’a ɔman lika uflɛ, yɛ w’a kaciman wunmiɛn. Kɛ ɔ wuli’n, ɔ sɛli i sin kacili fa ekun.—Bo Bolɛ 2:7; Akunndanfuɛ’n 9:5, 10.
E ti Adam i mma mun ti yɛ e wu ɔ
“Sran kun ti yɛ sa tɛ yolɛ’n bali mɛn nun-ɔn, yɛ sa tɛ sɔ’n ti yɛ maan wie’n bali-ɔ. Yɛ i ti yɛ maan wie’n wo sran’m be kwlaa be su-ɔ, afin be kwlaa be yo sa tɛ.”—Rɔmfuɛ Mun 5:12.
Sa tɛ nga Adam yoli’n, i sin sa’n w’a yoman blɛblɛ. Titi’n, sɛ be waan sran kun w’a tran w’a cɛ o, yɛle afuɛ 70 annzɛ afuɛ 80. Sanngɛ Adam liɛ’n, nguan nun tranlɛ titi’n yɛ ɔ fili i sa ɔ. Nán Adam ngunmin yɛ ɔ ɲannin i sa tɛ’n i su afɛ’n niɔn. Sanngɛ, ɔ fali sa tɛ yolɛ’n sali i mma mun.
E kwlakwla e ti Adam i mma mun. I ti yɛ e kusu e yo sa tɛ, kpɛkun e wu’n niɔn. Pɔlu kleli kɛ i sɔ’n ti ɲrɛnnɛn dan. Ɔ seli kɛ: “Sɛ sa tɛ b’ɔ ti min nzuɛn’n ti sran’n, nn ń sé kɛ b’a yo min atɛ i sa nun. Eee, n ti nyrɛnnɛnfuɛ dan! ?Wan yɛ ɔ́ tú min nzuɛn nga b’ɔ maan ń wú’n, i su-ɔ?” Kpɛkun, i bɔbɔ tɛ su kɛ: “Nyanmiɛn kwla o! Afin i yɛ maan e Min Jésus-Krist deli ye-ɔ.”—Rɔmfuɛ Mun 7:14, 24, 25.
Zezi fɛli i wun mannin naan cɛn wie lele e ɲan anannganman nguan
“E Si sunmɛnnin i Wa’n mɛn’n nun kɛ ɔ wa de sran mun.”—1 Zan 4:14.
Ɲanmiɛn Zoova yoli like ng’ɔ ko yo naan sa tɛ’n i su afɛ’n w’a wie’n. Naan kusu y’a wuman kun’n. Yɛle kɛ, ɔ yoli maan be wuli i Wa’n asiɛ’n su wa. Adam yoli sa tɛ. Sanngɛ Zezi liɛ’n, “w’a yo-man sa tɛ le.” (1 Piɛr 2:22) I sɔ’n ti’n, wie’n m’ɔ ti sa tɛ’n i akatua’n, ɔ kwlá kunmɛn i. Sanngɛ, ɔ kwla tran nguan nun tititi.
Zoova yacili Zezi i kpɔfuɛ’m be nun be kunnin i. I cɛn nsan su’n, Zoova cɛnnin Zezi aolia nun sran. I liɛ’n, ɔ́ kwlá sɛ́ i sin ɲanmiɛn su lɔ ekun. Kɛ Zezi sɛli i sin’n, ɔ fali Adam i mma’m be ti kpɔlɛ tɛ m’ɔ fɛ i wun yili’n, i nzɔliɛ’n kleli Zoova. Zoova sɔli nun klanman. Ɔ maan, sran kwlaa nga be lafi Zezi su’n, be kwla ɲan anannganman nguan.—Rɔmfuɛ Mun 3:23, 24; 1 Zan 2:2.
Like nga Adam ti’n, sran’m b’a kwlá ɲɛnmɛn i’n, Zezi maan be kwla ɲɛn i. Yɛle kɛ, ɔ wuli ɲrɛnnɛn wie naan cɛn wie lele e tran nguan nun tititi. Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan: “Nyanmiɛn i aklunye’n ti [Zezi] wuli sran’m be kwlaa be ti.”—Ebre Mun 2:9.
Zezi i wulɛ sɔ’n, ɔ kle e Zoova i su like dan. Ɔ kle e kɛ, Zoova yo sa nuan su sɛsɛsɛ. Afin, klɔ sran mɔ fɔ’n wo i nun’n, ɔ kwlá demɛn i wiengu. Sanngɛ, Zoova i sran klolɛ nin i aklunye’n ti’n, ɔ fɛli i Wa’n toli e ti gua kpan.—Rɔmfuɛ Mun 5:6-8.
Ɲanmiɛn cɛnnin Zezi, yɛ ɔ́ cɛ́n sran wie mun ekun
“Nyanmiɛn cɛnnin Krist sakpa, ɔ maan ɔ ti be nga be wu bɔ bé cɛ́n’n be nun klikli. Kɛ bɔ sran kun ti yɛ wie’n bali’n, sran kun kusu ti yɛ sɛ sran wu-ɔ ɔ́ cɛ́n-ɔn. Kɛ Adam ti sran’m be kwlaa be wu’n, i kunngba’n, Krist ti Nyanmiɛn maan sran’m be kwlaa bé nyán nguan ekun.”—1 Korɛntfuɛ Mun 15:20-22.
E si kɛ Zezi bali asiɛ’n su wa naan ɔ wuli. ?Sanngɛ, ngue yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn cɛnnin i sakpa ɔ? Like ng’ɔ kle sɔ kpa’n yɛle kɛ, sran kpanngban kpa be wunnin i lika nin blɛ fanunfanun nun. Cɛn kun liɛ’n, sran 500 mɔ be o likawlɛ’n yɛ be wunnin i ɔ. Pɔlu kɛnnin i sɔ’n i ndɛ Korɛntfuɛ’m be fluwa ng’ɔ klɛli’n nun. Ɔ seli kɛ be nga be wunnin i’n, be nun wie’m be ɲin te o su. Naan be kwla di i nanwlɛ kɛ be wunnin Zezi sakpa.—1 Korɛntfuɛ Mun 15:3-8.
Pɔlu seli kɛ Klist ti be nga be wu mɔ bé cɛ́n’n “be nun klikli.” I sɔ’n kle kɛ, Ɲanmiɛn cɛ́n sran wie mun ekun. Zezi bɔbɔ seli kɛ cɛn wie lele “be kwlaa nga be o ndia nun’n, [...] bé fín ndia’n nun fíte.”—Zan 5:28, 29.
Sɛ e waan é trán nguan nun tititi’n, ɔ fata kɛ e lafi Zezi su
“Nyanmiɛn kloli mɛn’n lele ɔ fɛ i Wa kunngba cɛ’n mannin naan sran kwlaa ng’ɔ lafi i su’n w’a mlin-man, sanngɛ ɔ nyan anannganman nguan.”—Zan 3:16.
Sa nga ti yɛ wie’n bali mɛn’n nun mɔ sran’m b’a tranman lika klanman nun kun’n, Biblu’n nun fluwa klikli’n kle e. Kpɛkun, blɛ nga wie’n su tranman lɛ kun mɔ asiɛ’n wá káci lika klanman’n, fluwa kasiɛn’n, ɔ kle e. Blɛ sɔ’n nun’n, sran’m bé trán aklunjuɛ nun tititi. Sa Nglo Yilɛ 21:4 se kɛ: “Wie’n su tran-man lɛ kun.” Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun i wlɛ kɛ ndɛ sɔ’n kpɛ́n su’n ti’n, Sa Nglo Yilɛ 21:5 nun’n, Ɲanmiɛn se kɛ: “Min ndɛ’n ti nanwlɛ, be kwla fa su.” Ndɛ nga Ɲanmiɛn Zoova kan’n, ɔ kpiman ase. Ɔ yo i su sa.
Ɲanmiɛn se kɛ “min ndɛ’n ti nanwlɛ, be kwla fa su.” ?A bu i nanwlɛ? Suan Zezi Klist i su like kpa. Yɛ lafi i su. Sɛ a yo sɔ’n, Zoova klun jɔ́ ɔ wun. Yɛle kɛ, ɔ liɛ yó ye kɛ é sé yɛ’n. Kpɛkun, cɛn wie lele á ɲán anannganman nguan asiɛ m’ɔ́ wá káci mɛn klanman’n su. Afin sran’m be su wuman kun. Yɛ “be su sun-man kun, be su wun-man nyrɛnnɛn kun.”