Totoo Talaga an Ebanghelyo

TOLONG kapidaso nin sarong manuskrito kan Ebanghelyo ni Mateo, na midbid bilang P⁶⁴, an nasasadirihan kan Kolehio de Magdalen sa Oxford, Inglaterra, poon kan 1901. Sa laog nin nahaloyhaloy nang panahon, pinaniniwalaan kan mga iskolar na iyan kaidto pang huring kabtang kan ikaduwang siglo C.E.

Dai pa sana nahahaloy, si Carsten P. Thiede, sarong eksperto sa papirolohiya sa Paderborn, Alemania, siniyasat nin lubos an P⁶⁴, na mga kabtang nin 10 bersikulo hale sa Mateo kapitulo 26. An resulta? Sa pagsurat sa Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik (Babasahon sa Papirolohiya Asin Epigrapika), ilinaladawan ni Thiede an mga kapidaso kan Oxford bilang “sarong Kristianong kapidaso nin daan na manuskrito kan enot na siglo, posible (minsan ngani tibaad bako man) na antes pa kan AD 70.”

An mga obserbasyon ni Thiede nagcausa nin lakop na diriskutiran sa media asin sa tahaw nin mga iskolar. Taano? Huli ta an presenteng rinerekonoser bilang an pinakadaan na natatadang kabtang nin teksto na hale sa Ebanghelyo iyo an P⁵², na sarong kapidaso kan Ebanghelyo ni Juan kaidtong mga 125 C.E., o kaidto nang ikaduwang siglo.

Kun baga aakoon nin dakol an bagong petsa na itinao sa mga kapidasong papiro na P⁶⁴ dai pa masasabi. Ano man an mangyari, an mas enot na petsa bako sanang gigibohon an P⁶⁴ na pinakadaan na mga kapidaso nin Ebanghelyo na nag-eeksister; iyan matao man nin dagdag na ebidensia na nagpapaheling na an Ebanghelyo ni Mateo tunay nanggad na isinurat kan enot na siglo, na posibleng antes pa kan 70 C.E., kan an dakol na nakaheling mismo kan mga pangyayari sa buhay ni Jesus buruhay pa tanganing suportaran an katotoohan kan Ebanghelyo.

[Pasasalamat para sa pinagkuanan kan retrato sa pahina 32]

Sa pagtogot kan Presidente asin Inkorporadong mga Miembro kan Kolehio de Magdalen, Oxford.