Gurano Kalawig na Kita Puedeng Mabuhay?

An mga tawo sa pankagabsan mas naglalawig an buhay, na nagigin dahelan na iniisip-isip nin dakol, ‘Gurano kalawig na kita puedeng mabuhay?’

SEGUN sa The New Encyclopædia Britannica (1995), kaidto, si Pierre Joubert an pinaniwalaan kan kadaklan na iyo an nabuhay nin pinakahalawig. Kan 1814 nagadan sia sa edad na 113. Totoo, may iba pang sinasabi na nabuhay nin mas halawig, alagad bakong kapanipaniwala an dokumentadong ebidensia kan saindang edad. Minsan siring, bineripikar nin eksaktong pagpatunay paagi sa mga dokumento na dakol na tawo an nabuhay nin mas halawig kisa ki Pierre Joubert.

Si Jeanne Louise Calment namundag sa Arles, timog-sirangan na Pransia, kan Pebrero 21, 1875. An saiyang kagadanan kan Agosto 4, 1997—pakalihis nin labing 122 na taon—napabaretang marhay. Kan 1986, si Shigechiyo Izumi kan Hapon nagadan sa edad na 120. Ilinista kan Guinness Book of Records 1999 an 118 anyos na si Sarah Knauss bilang an pinakagurang na tawo kan panahon na iyan isurat. Sia namundag kan Setyembre 24, 1880, sa Pennsylvania, E.U.A. Kan si Marie-Louise Febronie Meilleur nin Quebec, Canada, nagadan kan 1998 sa edad na 118, sia mas matua nin 26 na aldaw ki Sarah.

Tunay nanggad, bigla asin risang marhay an pagdakol kan mga gurang nang marhay. An bilang kan mga an edad sanggatos o labi pa kinakalkulong malabi sa 2.2 milyones durante kan enot na kabangaan kan sunod na siglo! Kaagid kaiyan, an bilang kan mga tawo na 80 anyos asin labi pa duminakol poon sa 26.7 milyones kan 1970 sagkod sa 66 milyones kan 1998. Iyan 147 porsientong aumento, kun ikokomparar sa 60 porsientong aumento para sa total na populasyon kan kinaban.

Asin bako sanang an mga tawo nabubuhay nin mas halawig. Dakol man an nakagigibo nin dai kayang gibohon kan kadaklan na 20 anyos. Kan 1990, tinapos kan 82 anyos na si John Kelley an sarong maraton—na 42.195 kilometrong paurombasan—sa laog nin limang oras asin limang minuto. Kan 1991, tinapos kan 84 anyos na lola sa tuhod na si Mavis Lindgren an distansiang iyan sa laog nin pitong oras asin siyam na minuto. Asin mas dai pa sana nahahaloy, tinapos nin sarong 91 anyos na lalaki an Maraton sa Siudad nin Nueva York!

Dai boot sabihon kaini na an mga gurang na kaidtong suanoy na panahon mayong makangangalas na mga nagibo. Sa edad na 99 anyos, an patriarka sa Biblia na si Abraham “duminalagan sa pagsabat” sa saiyang mga bisita. Sa edad na 85, si Caleb nagpahayag: “Kun ano si kosog ko kaidto [45 taon na an nakaagi], iyo man an kosog ko ngonyan para sa ralaban, sa pagluwas asin sa paglaog.” Asin an Biblia nagsasabi dapit ki Moises na kan sia 120 anyos, “an saiyang mata dai duminiklom, asin dai nawara an saiyang bagsik.”—Genesis 18:2; Josue 14:10, 11; Deuteronomio 34:7.

Sinambit ni Jesu-Cristo an enot na tawo, si Adan, asin an naggibo kan dahong na si Noe bilang mga indibiduwal na nasa kasaysayan. (Mateo 19:4-6; 24:37-39) An Genesis nagsasabi na si Adan nabuhay nin 930, asin si Noe 950. (Genesis 5:5; 9:29) Talaga daw na nabuhay nin siring kalawig an mga tawo? Puede daw na kita mabuhay nin mas halawig pa ngani, tibaad sagkod lamang? Siyasaton tabi an ebidensia sa minasunod na artikulo.