“Sarong Bagay na Maninigong Magtao nin Kagayagayahan sa Gabos”
AN Tuvalu, sarong magayon na nasyon na kompuesto nin siyam na isla sa Timog Pasipiko, igwa nin populasyon na mga 10,500. Pero, biyong naaaraman na an “kabotan [nin Dios] iyo na an gabos na klase nin tawo makaligtas asin makaabot sa tamang kaaraman sa katotoohan,” an lokal na Mga Saksi ni Jehova naghimuyawot na magkaigwa nin mga publikasyon sa Biblia sa sadiri nindang lenguahe. (1 Timoteo 2:4) Ini sarong angat, huling mayong makukuang diksionaryo sa lenguaheng iyan. Kan 1979, sarong misyonero kan Mga Saksi ni Jehova na naglilingkod sa Tuvalu an uminako kan angat. Sia asin an saiyang agom nakiistar sa sarong lokal na pamilya, pinag-adalan an lenguahe, asin luway-luway na nakagibo nin glosaryo nin mga termino sa Tuvalu. Pag-abot kan 1984, an librong Puwede Kamong Mabuhay Sagkod Lamang sa Paraiso Digdi sa Daga ipinublikar sa Tuvaluano kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Si Dr. T. Puapua, dating primer ministro kan Tuvalu, nagpadara nin surat na nagpapahayag nin apresasyon sa librong Mabuhay Sagkod Lamang. Sia nagsurat: “An librong ini saro na naman na bago asin importanteng dugang sa mahalagang marhay na ‘kayamanan’ kan Tuvalu. Maninigo kamong maogmang marhay sa pagkakaigwa nindo nin kabtang—sarong marahayon na kabtang sa pagpatalubo kan espirituwal na buhay kan mga tawo sa nasyon na ini. Naniniwala ako na an publikasyon na ini ikasusurat sa historya nin Tuvalu kun mapadapit sa pag-imprenta nin mga libro sa edukasyon. . . . An [nagibong] ini sarong bagay na maninigong magtao nin kagayagayahan sa gabos.”
An natipon na lista nin mga termino kan paratradusir nagbunga kan pagpublikar nin Tuvaluano-Ingles na diksionaryo kan 1993. Iyan an kaenot-enoteng diksionaryo para sa publiko sa lenguaheng iyan. Kasuarin pa sana, an Nasyonal na Junta sa Lenguahe sa Tuvalu naghagad nin permiso sa paggamit kaiyan sa paggibo kan saindang kaenot-enoteng diksionaryo sa lokal na tataramon.
Poon kan Enero 1, 1989, an bulanan na edisyon kan magasin na Torrengbantayan ipinublikar sa Tuvaluano. Kun binabasa nindo an magasin na ini sa panduwang lenguahe nindo, taano ta dai nindo berepikaron sa pahina 2 asin helingon kun an saindong primerong lenguahe kaiba sa mga lenguahe na ipinupublikar an An Torrengbantayan? An pagbasa kaiyan sa nagimatan nindong lenguahe daing duda na matao sa saindo nin dugang na kagayagayahan.