Ihinahapot nin mga Hobenes . . .
Mapangganang Pag-ilusyonan—Gurano Man Nanggad Kahalaga?
KUN baga an pag-agoman magigin maogma o dai parateng nadedeterminaran sa enot na pirang taon. Kan 1979, 52,000 na mag-agom sa Estados Unidos an nagdiborsio bago natapos an enot na taon kan saindang pag-agoman. Asin sa kada sumunod na pirang taon nin pag-agoman, mas dakol na mag-agom an nagdiborsio.
Paano nangyayari na an duwang tawo nag-iisip na magtogdok nin parasiyempreng relasyon dangan, sa laog sana nin pirang bulan o duwa o tolong taon, magdesisyon na bigo an saindang pag-agoman?
“An kadaklan na pagkabigo nin pag-agoman pagkabigo sa pag-ilusyonan,” an paliwanag ni Paul H. Landis, sarong iginagalang na parasiyasat sa buhay pampamilya. “An puntong ini dai puwedeng magsobra sa pag-orootro.” Sa kadagaan na an mga indibiduwal iyo an minapili kan saindang magigin agom, an pag-ilusyonan iyo an panahon na an duwa orog na nagkakaminidbidan na tinatanaw an posibilidad na pakasal. Taano ta kritikal an panahon na ini?
Panahon nin Pagsiyasat
An maogmang pag-agoman nagkakaipo nin maingat nanggad na paghihingoa. Pakapaghatol sa dakol na mag-agom na bakong maogma, an autor na si Nancy Van Pelt, sa saiyang librong The Compleat Courtship, naghapot: “Taano ta kadakol na pag-agoman an nabibigo? Kadakol kan dahelan, pero an mayor na dahelan kakulangan nin pag-andam. . . . Nakakamate ako nin kaanggotan huli sa pagkaignorante ninda manongod sa pagkakomplikado kan trabahong iyan.”
An mag-agom minagibo nin banal na sumpa sa atubangan nin Dios na magmaimbod sa lambang saro sa bilog nindang buhay. An Biblia nagpapatanid na an pagsumpa seryosong bagay, na sinasabi: “Sarong siod kun an daganon na tawo pabigla-biglang nagkurahaw, ‘Banal!’ asin pakatapos kan mga sumpa sia gustong magsiyasat.” (Talinhaga 20:25) Sa kapusukan an saro tibaad gumibo nin solemneng panuga alagad sa huri makarealisar na labi kisa linalaoman an napapalabot. Alagad ta an ‘pagsiyasat’ bago gumibo nin sumpa, bakong pagkatapos.
An pag-ilusyonan nagtatao sa duwa kan oportunidad na gibohon an siring na pagsiyasat o pag-imbestigar. Kun gagamiton nin tama, an pag-ilusyonan bako sanang makatatabang sa mag-agom na maaraman kun baga sinda talagang angay sa lambang saro kundi ikaaandam man sinda para sa mga angat nin buhay na may agom.
An pag-ilusyonan panahon na siyasaton nin saro an saiyang puso, aramon kun ano man nanggad an saiyang mahahalagang emosyonal na pangangaipo. Kan si Steve magpoon na mag-ilusyon ki Barbara, hinorophorop ni Barbara an saiyang nagin buhay asin nagkonklusyon: “Kaipuhan ko an lalaki na magigin mapasensia nanggad sa sako.” Idinugang nia: “Si Steve mapasensiang marhay, na pinagpapasensiahan an kadakol na ginigibo ko sa saiya, asin sia makonsiderasyon nanggad. Permi nia akong dinadangog minsan ano an sabihon ko. Huli kaini, an interes ko sa saiya nagpadagos na kumosog asin rumarom.” Huli ta nanigoan kan kada saro an emosyonal na mga pangangaipo kan saro, an saindang pag-ilusyonan nagbunga nin maogmang pag-agoman.
Kaya sa panahon nin pag-ilusyonan, ihapot sa sadiri: Anong klase akong tawo? Ano an sakong mahahalagang emosyonal na pangangaipo? Saro pa, ano an mga kakosogan asin kaluyahan sa personalidad ko asin kan sakong kapadis? Halimbawa, an sarong soltero nagsabi manongod sa saiyang kailusyon: “Igwa sia nin karigonan na kaipuhan ko. Ako dai mapamugtak asin abot-aboton. Sa paghona ko igwa sia nin nagpaparigon, nagpapakalmang impluwensia.”
An sarong napapalaen na pagsiyasat sa sangribong magkatratong pakasal, na an dakol hinapot pa pakalihis nin pirang taon pagkakasal, nakadiskobre na an pagkaotob kan siring na emosyonal na mga pangangaipo “minalataw na may pangenot na halaga sa pag-agoman ngonyan.” (Courtship, Engagement and Marriage, ni Burgess, Wallin, asin Shultz) Minsan ngani mahalaga an pagkamoot, an pagkaigwa nin parehong mga pasohan asin an kakayahan na panigoan an emosyonal na mga pangangaipo kan lambang saro kaipuhan para sa nagdadanay na relasyon.
Dai Mag-apreta!
An sinasabi sa Talinhaga 21:5 ikaaaplikar nin angay sa pag-ilusyonan: “An gabos na naghuhumari daing liban na mapasiring sa kadukhaan.” Puwede kamong makologan nin makuri—sa emosyonal, espirituwal, asin pisikal.
Halimbawa, si Evelyn nagtuga: “Haboon kong admitiron iyan, pero ako may paghihidaleng nagpaagom sa sarong lalaki na dai kong gayo bisto. Naghihidale akong marhay na magpaagom, sa paghona ko magigin marahay an mga bagay. Binayaan ko sia pakalihis nin tolong bulan.”
An sarong pagsiyasat sa 51 agom na babae na dakol nang taon na may agom ikinomparar an lawig kan saindang pag-ilusyonan sa kun gurano sinda kaogma sa presente. An resulta? An nagkaigwa nin halawig na pag-ilusyonan nagbareta nin mas dakulang “satispaksion sa agom.” Kan hapoton, “Gurano nindo kaparateng pinagbabasolan na kamo nagpaagom?” asin, “Gurano kaparate na kamong mag-agom ‘nagkakainuyaman’?” an mga halipot an pag-ilusyonan “mas bakong maogma sa saindang pag-agom,” an bareta kan grupo nin mga parasiyasat sa babasahon na Family Relations (1985). Ano an dahelan?
“An halipot na pag-ilusyonan tibaad mangahulogan na an mga indibiduwal daing gayo nagkakaoportunidad na makaeksperyensia nin dai pagkasinabotan, kaya kun an mga dai pagkasinabotan lumataw sa ngapit, iyan ginigikanan nin mas dakulang mga problema sa mag-agom,” an paliwanag kan mga parasiyasat kan Kansas State University. “Kabaliktaran, an mga mag-agom na nakaeksperyensia kaiyan bago kasalon tibaad ibilang iyan na kabtang nin buhay, na dai dapat na ikaanggot na gayo.” Oras na maponan, an pag-ilusyonan puwedeng magin sanang panahon nin pagpaheling kan pinakamarahay na ugale na dian an lalaki asin babae ginigibo an bilog na makakaya na makua an pagkamoot kan saro. Alagad kun tatawan nin bastanteng panahon, an makanos na mga ugale asin tendensia minalataw man giraray. An duwa na dai nag-aapreta sa pag-ilusyonan posibleng mas mapasilan na makibagay pagkakasal, na mas kadikit an nakapanluluya sa boot na mga sorpresa.
Kaya an mapangganang pag-ilusyonan maninigo na may igong lawig tanganing magkamidbidan nanggad an duwa. An talagang mahalagang bagay bako man na perming kun pirang bulan o taon an ilinawig kan pag-ilusyonan kundi kun ano an nagigibo sa laog kan panahon na iyan.
Minsan siring, ano kun garo baga haloyon man an pag-ilusyonan?
An Panahon Para sa Maygurang na Isip
An iba, minsan ngani gustong papagdanayon na mainit an relasyon, linilikayan an pag-oolay manongod sa kasal. Sinda nangangatanosan: “Taano ta dai niato papagdanayon na arog na sana kaini an kamugtakan?” Sa pirang bagay ini garo sarong tawo na minalaog sa restawran asin tuminukaw sa sarong lamesa. An serbidor, pakapagdara nin tubig, tinapay, asin menu, naghahalat na kuanon an order. Pero an parokyano nagpaparasabi, “Dai, areglado lang ako. Habo ko pang umorder.” Taano kamo ta malaog sa restawran kun habo nindong magkakan? Siring man sa pag-ilusyonan, taano ta malaog kamo sa siring na relasyon kun habo nindong mag-agom?
An maygurang na isip magpapahiro sa duwa na horophoropon asin pag-olayan an ngapit nin sarong relasyon. Bakong makatanosan o mamomoton na palaomon an saro kun an intension dai iyan idagos asin pakasal. “An paghalat na naglalawig kasakitan sa puso,” sabi kan Talinhaga 13:12. Siyempre, an pagigin dayupot asin an pangako luway-luway na minararom asin dai puwedeng apretaran. Pero, nangorogna sa panahon nin pag-ilusyonan, an saro maninigo na an “pagkamoot mayo nin pagsaginsagin” tangani na an saiyang kailusyon, na tibaad naglalaom na an relasyon sumagkod sa kasal, dai man makolgan.—Roma 12:9.
Mantang seryosong pinaghohonahona kan duwa an kasal, an pag-ilusyonan nagtatao nin panahon na pag-olayan ninda nin prangka an saindang mga pamantayan asin pasohan. An pag-ilusyonan nagtatao man sainda nin panahon na orog na mamidbid an pamilya kan saindang kailusyon asin pag-olayan kun paano ninda tatrataron an pamilya kan saindang agom.
An pag-ilusyonan nagdadara man sa pagkatratong pakasal, na an duwa naggigibo nin pormal na panuga na pakasal. An nasabi sa enotan na pagsiyasat sa sangribong magkatratong pakasal nakadiskobre na an mapangganang pagkatratong pakasal iyo an pinakamarahay na tanda nin nakakokontentong pag-agoman. Pero an mapangganang pagkatratong pakasal dai man perming nangangahulogan nin pagigin biyong daing problema. Mantang orog na nag-iiba-iba an duwa, nawawara na an pagkapormal. Tibaad ibugtak man sa tension kan nagdadangadang na kasal an mag-ilusyon. Kaya, tibaad mangyari an mga dai pagkakaoyon, asin pati pag-iiwal. An pagresolber sa siring na mga dai pagkasinabotan nagpapaheling kan kakayahan kan mag-ilusyon na areglaron an mga bagay.
Gurano man kalawig an pagkatratong pakasal, an Kristianong mag-ilusyon dapat na likayan an pagigin sobra kapamilyar sa mga pagpapahayag nin pagkamoot. (1 Tesalonica 4:3-8) Sa paaging ini, mapagdadanay ninda an marahay na konsensia sa atubangan nin Dios. Malilikayan man ninda an siod na pabayaan na an seksuwal na atraksion magin dahelan na dai ninda intindihon an importanteng mga isyu.
An duwa na nagpaplanong pakasal parateng makakarisa na kapakipakinabang an humagad nin hatol sa sarong ministrong Kristiano o sa medyo may edad nang maogmang mag-agom. An siring na pagpahatol bago pakasal makatatabang sainda na malikayan an iba sa mga pagkadisganar pagkakasal.—Talinhaga 15:22.
An mapangganang pag-ilusyonan nagtatao nin dakol na maogmang memorya asin nagbubugtak nin marahay na pundasyon para sa maogmang pag-agoman.
[Blurb sa pahina 22]
Ipinaheling nin pagsiyasat na an mas halawig na pag-ilusyonan parateng nagbubunga nin marahay na pakikibagay sa pag-agoman
[Ritrato sa pahina 23]
Kapakipakinabang para sa mga nagpaplanong pakasal na humagad nin hatol sa sarong maogmang mag-agom na medyo may edad na