Ihinahapot nin mga Hobenes . . .

Maninigo daw Akong Makiayon sa Gang?

“Mantang ako nagtutukaw sa kuwartong bulosan sa eskuwelahan, may mga lalaking nagdolok sako asin kinursunada ako. An saro sainda sinuntok ako sa daghan. Kan oras na idto an saro sa mga midbid kong miembro kan gang sa lugar mi nagdolok asin tinabangan ako. Inisip ko, ‘Kun umayon ako sa gang, seguro magkakaigwa ako nin proteksion na arog kaini.’”—Greg.

AN MGA gang nagdadakol sa dakol na eskuwelahan asin pagtaraed. Kan 1989 kinarkulo kan pulis na duman sana sa Los Angeles County, E.U.A., may 600 na gang, na mga 70,000 an miembro. Pero bako sanang sa Estados Unidos an mga gang. Halimbawa, an magasin na Maclean’s nagbareta na sa siudad nin Vancouver, Canada, mga 13 gang an yaon, na labing 600 an miembro.

Kapareho ni Greg, an dakol minaayon sa mga gang tanganing magkamit nin proteksion sa kadahasan sa eskuwelahan, asin sa madahas na mga panahon na ini, bakong masakit na masabotan kun taano ta puwedeng makamate nin siring na pangangaipo an pirang hobenes. Naheheling niato an lakop sa kinaban na “pag-orog nin katampalasanan.” (Mateo 24:12) Minsan siring, igwa pa nin ibang dahelan kun taano an mga gang ta nakaaakit na marhay sa pirang hobenes.

Pagsuportar Asin Pakikikatood

“Talagang gusto kong magkaigwa nin mga amigo, nin pakamate na ako dayupot sa sarong tawo o sa sarong grupo, saro na puwede mong pagmakolgan,” an paliwanag ni Bernard, dating miembro nin gang. Si Marianne, na uminayon sa gang nin mga babae, nag-admitir na ginibo nia iyan “huli sa [saiyang] pangangaipo na may makontrol,” saka sa “garo pamilyang kamugtakan” na itinatao kaiyan.

Minsan ngani totoo na an ibang hobenes minaayon sa mga gang tanganing maatubang an pagkalangkag o huli sa kaogmahan na iinoopresir kaiyan, minalataw na mas dakol an minaayon tanganing makidayupot, mag-ako nin emosyonal na pagsuportar, magkaigwa nin mga amigo na kapareho ninda sa hilig. Parate na ini ginigibo tanganing masalidahan an bakong marahay na situwasyon sa pamilya.

Sinasabi ni Bernard manongod sa saiyang sadiri asin sa mga kamiembro nia sa gang: “An kadaklan sa samo hale sa laglag na mga pamilya. An dakol solong magurang an nag-aataman, parateng ina, sa darakulang pamilya. Kaya mayo nin may panahon na makipag-olay sa sainda. An dakol hale sa mga pamilyang nangongolog sa sainda sa pisikal saka sa tataramon asin mayo nin nagmamakolog kun baga sinda may pagmate o mayo. Kaya masiram an pagmate ninda, kapareho ko, na may makaolay asin dangogon sinda.”

An puntong ini idinoon man kan parakonseho sa hobenes sa Canada na si Lew Golding. Sabi nia: “An mga aking nagkakaproblema sa harong minaayon sa gang para sa emosyonal na pag-asikaso.”

Sa Estados Unidos, dakol na gang an inoorganisar oyon sa rasa o kultura. Kaya an mga gang sa nasyon na iyan may dugang pang pan-akit na pakikiasosyar sa kapareho an saboot manongod sa pagkakan, musika, tataramon, asin dakol pang ibang bagay. Para sa kapwa hoben asin gurang, normal an pagmawot na makamate na an saro kaipuhan asin inaako. Pero talaga daw na mapaninigoan an mga pagmate asin pangangaipong ini paagi sa pag-ayon sa gang?

An Talinhaga 17:17 nagsasabi: “An tunay na katood mamomoton sa gabos na panahon.” An mga miembro daw nin gang talagang nakakaeksperyensia nin siring na kaimbodan asin tunay na pakikiamigo? Al kontraryo, an dai pagkaoroyon asin pati iriwal nin magkakagang usong marhay. An totoo, sa grabe an tension na kamugtakan nin mga gang, madaling minatubo an mga maraot na boot. An pagkakalaen nin opinyon puwedeng ipakahulogan na kadaihan nin kaimbodan. An sabi ni Bernard: “Kun may diskutiran kami, kaipuhan akong mag-alisto ta bigla na sana, puwedeng may iluwas na lanseta o badil. Asin an mga ini daa mga amigo ko! An buhay sa gang nagpamate sako nin pagkabigo ta mayo ako nin tunay na mga amigo.”

Arog kan idinugang nin sarong 18 anyos na miembro nin gang: ‘Mayo ka nin amigo, minsan sa sadiri mong gang. Solo ka.’

Dai “Sumunod sa Kadaklan”

“Dai ka sumunod sa kadaklan para sa karatan.” (Exodo 23:2) Isinabi ini sa banwaan nin Dios kan suanoy na panahon, asin kun manongod sa pundamental na mga bagay iyan aplikado nanggad sa siisay man na hoben na nag-iisip na umayon sa gang. Tibaad iniisip nindo na an gang panprotehir sa sadiri o gikanan nin pakikikatood. Alagad an totoo an miembro nin gang perming napipiritan na gumibo nin “karatan.”

An The Globe and Mail nagsasabi manongod kaini: ‘An gang nagigin pamilya. Iyan nangangahulogan man na an gang an nagdedeterminar kun ano an tamang hiro-hiro. Sa kinaban nin mga hobenes na daing nag-aasikaso, an paghabon, pambubugbug, asin panlulugos puwedeng magin “iyo” an mga bagay na dapat gibohon.’

Kaidto sanang 1989, an mga gang sa Los Angeles County napalabot sa mga 570 paggadan. Asin sa haros gabos na lugar na may mga gang, may kadahasan. An ano man na pagprobar na magsayumang umiba seguradong ibibilang na kakulangan nin pagsuportar sa gang o, mas grabe pa, bilang katalawan. Arin man digdi, madali kamong magin punteriya nin pag-atake. Arog kan sabi nin sarong miembro nin gang: “Dai mo puwedeng sayumahan an saimong [gang].” Nakatitimbang daw sa halaga an pakikidayupot o proteksion sa arog kaining pangigipit?

An kagsurat sa Talinhaga 1:10-15 minasimbag: “Aki ko, kun tentaran ka nin mga makasalan, dai ka madara. Kun sinda magsarabi: ‘Umiba ka sa samuya. Man-abat kita para sa dugo. Magtago kita para sa mga tawong daing sala na mayo nin dahelan. . . . An saimong kapaladan kaipuhan na ipakisumaro mo sa samuya. . . . ’ Aki ko, dai ka maglakaw sa saindang dalan.”

Pamumuhay Paagi sa Minasbad

Isip-isipa man an puwedeng ibunga sa saindong salud asin kapakanan. An sarong miembro nin gang nagsabi na ‘kaipuhan na andam kang magadan para sa mga kapwa mo miembro kan gang.’ Asin sa parate siring an nangyayari.

Kabaliktaran, horophoropa an leksion na itinokdo ni Jesus sa saiyang mga disipulo kan banggi na sia dakopon. Si Jesus daing armas asin kahampang an madahas na pagsururog. Boot daw ni Jesus na an saiyang mga disipulo magsururog asin idepensa sia sa madahas na paagi? Iyan an paghona ni Pedro. Linapnot nia an saiyang minasbad asin tinaga an saro sa mga magkasururog, na tinakras an saiyang talinga. Pero seguro namungnan si Pedro sa reaksion ni Jesus. Pinaomayan ni Jesus nin milagroso an talinga kan tawo asin sinabihan si Pedro: “Sarungan an saimong minasbad, huli ta an gabos na minabingat nin minasbad sa minasbad man magagadan.”—Mateo 26:52.

An leksion? An paggamit nin armas sa pagdepensa bako sanang bakong oyon sa kasuratan kundi siring man mangmang, bakong praktikal. Arog kaini an pagkasabi nin sarong talinhaga: “An naghahanap nin maraot, madatong iyan sa saiya.”—Talinhaga 11:27.

Pakanompong nin Tunay na Pakikidayupot

Kaidtong mga 50 taon na an nakaagi, ginibo an pagsiyasat na nagsabi nin laen-laen na bagay na nakakakontribuwir sa pag-organisar nin mga gang. An kabilang sa mga problemang ilinista iyo an dai nakakokontentong buhay sa pamilya, kadukhaan, nagraraot na pagtaraed, asin maluyang edukasyon. An aktibidad nin mga gang dai nin ikinatabang sa kamugtakan na ini, ni natabangan man kaiyan nin tunay an mamondong mga hobenes na makanompong nin tunay na mga katood. Pero an Kristianong kongregasyon nag-aalok saindo nin pakikiiba sa mga tawo na nasa puso an pinakamarahay para sa saindo. Taano ta dai humanap nin mga katood dian?

[Kahon sa pahina 26]

‘Uminayon Ako sa Gang na Istambay sa Tinampo’

“Desisiete anyos ako kaidto. Kaming mag-aramigo nauuyam nang pagmasdan an pamamadil, pambubugbug, asin panlulugos sa samong lugar. Inisip mi na kun kami maorganisar nin sadiri ming gang, tibaad mapapondo mi iyan. Kadungan kaiyan, boot kong makamate nin pakikidayupot sa sarong grupo. Kaya nag-organisar kami nin gang.

Nagpoon kaming magpatrolya sa mga pagtaraed, asin dai nahaloy prinobaran kami nin ibang gang. An duwa ming miembro inabatan nin karibal na gang. An saro tinamaan sa lalauogon nin bat sa beisbol; an saro sinaksak. Ipinamalos mi an inhustisyang iyan asin dai nahaloy nagin kaming an pinakakinatatakotan na gang.

“Minsan siring, nadiskobre ko na an mga miembro bakong tunay na mga katood. Dai mo mapaniwalaan an gabos. An iba dai ka tatabangan kun may problema ka. Asin an iba bako kong kapareho sa pasohan—nagpoon sindang manhabon asin mangadan pa ngani nin daing dahelan. Kaya nagpoon akong ikaongis an kamugtakan ko sa buhay. Sa paghona ko may Dios pero iniisip ko kun taano ta tinotogotan nia an kadakol na inhustisya. Nanodan ko man sa eskuwelahan na an iglesya responsable sa mga Inkisisyon asin sa paglaglag sa bilog na mga sibilisasyon sa ngaran nin Dios. An pagtubod ko an mga relihiyon pandisamular sana sa pagpapayaman.

“Sarong aldaw namibi ako sa Dios na tabangan akong manompongan an organisasyon na ginagamit nia. Binuklit ko an Biblia na itinao sako nin saro kong amaon asin nabasa ko an Gibo 20:20. Iyan nagtataram manongod sa pagharongharong. An solamenteng aram ko na naggigibo kaiyan mga Saksi ni Jehova. Kaya inaram ko kun saen an lokal na Kingdom Hall asin nagduman ako pagkaaga. May luha sa sakong mata, dinolok ko an saro sa mga Saksi asin hininghingan ko, ‘Boot kong mag-adal.’ Nanompongan ko na an banwaan nin Dios. Tapos na an mga aldaw ko bilang miembro nin sarong gang.”—An kagsurat, na piniling dai isabi an ngaran, naglilingkod ngonyan bilang nangengenot na paraataman sa sarong kongregasyon nin mga Saksi ni Jehova.

[Ritrato sa pahina 25]

Taano ta dai makikatood sa mga tawo na nasa puso an pinakamarahay para sa saindo?