Gurano Kamo Kanapapalaen sa Kinaban?
“An porma nin pagsamba na malinig asin daing digta sa pagheling kan satong Dios asin Ama iyo ini: . . . an pagpadanay sa sadiri na daing digta kan kinaban.”—SANTIAGO 1:27.
1, 2. Siisay an nagsabi na an mga Kristiano magigin laen sa kinaban? Taano an mga Saksi ni Jehova ta maninigong maglaom na mapalaen sa kinaban?
SI JESUS an enot na nagsabi na an mga Kristiano kaipuhan na bakong kabtang kan kinaban. (Juan 15:19) Asin sa pamibi sa saiyang Ama kaidtong banggi bago sia nagadan, sia nadangog na nagsabi: “Itinao ko sa sainda an saimong tataramon, alagad an kinaban naongis sa sainda, huli ta sinda bakong kabtang kan kinaban, siring sa sako na bakong kabtang kan kinaban.” Dangan, haros kasunod tolos kaini, inotro nia: “Sinda bakong kabtang kan kinaban, kun paanong ako bakong kabtang kan kinaban.”—Juan 17:14, 16.
2 An kadaklan na relihiyon sa Kakristianohan dai naghihingoa na otobon an mga tataramon na iyan. Minsan siring, aram nin mga Saksi ni Jehova na an mga Kristiano ngonyan mayo nin maginibo kundi magdanay na siblag sa kinaban. Aram ninda na si Satanas an poon kan kinaban na ini. (Juan 14:30; 1 Juan 5:19) An pagigin kabtang kan kinaban nangangahulogan nin pagigin nasa irarom kan impluwensia ni Satanas. Si Santiago nagpatanid: “An siisay man, kun siring, na boot na magin katood kan kinaban ginigibo an saiyang sadiri na kaiwal nin Dios.” (Santiago 4:4) Kun siring, kita maninigong maglaom na magin napapalaen.
3. Anong pundamental na mga bagay an naggigibo sa mga Saksi ni Jehova na napapalaen sa mga nasa palibot ninda?
3 Alagad paano napapalaen an mga Saksi ni Jehova? Si Jesus nagsabi na an mga Kristiano dai man pisikal na hahaleon sa kinaban. (Juan 17:15) Asin, totoo nanggad, an mga Saksi ni Jehova nag-iistar sa mga komunidad kaiyan, asin an kadaklan sa sainda nag-aagom asin nagpapamilya, kapareho nin iba. Sinda man kaipuhan na humanap nin trabaho, atubangon an implasyon, asin magbayad kan saindang mga buhis. Alagad ta sinda napapalaen. Sa sarong artikulo manongod sa sainda, an editor sa relihiyon nin sarong peryodiko sa Estados Unidos nagpaliwanag kun taano ta arog kaini an saiyang paghona. Sia nagsabi: “Seguro an minahimo sa mga Saksi na siblag sa kadaklan sa saindang mga kritiko iyo na an saindang bilog na buhay—kun paano ninda ginagamit an saindang oras asin sa kaibanan niisay—biyong nakasentro sa saindang mga paniniwala.” Iyo nanggad! An mga Saksi ni Jehova biyong dedikado ki Jehova Dios. Sinda talagang nagtutubod sa saiyang mga panuga sa Biblia, asin sinasaboot na gayo ninda an gabos na pagboot nin Dios sa sainda. (1 Juan 5:3) Ini minagibo sa saindang napapalaen.
4. Anong mga bagay an nagpapagin masakit sa pagigin siblag sa kinaban na ini? Kaya, ano an maninigo niato gabos na gibohon sa panapanahon?
4 Minsan siring, an pagigin siblag na iyan pareho bakong popular o pasil. Sa satong pamumuhay sa aroaldaw, makosog an impluwensia na umarog. An kadaklan sa sato igwa nin natural na pagmawot na daing gayo mapalaen sa iba. Kun minalataw an mga isyu manongod sa neutralidad, kaipuhan an makosog na paniniwala na magin napapalaen asin kumuyog sa mga pagboot ni Jehova. (Gibo 5:29; 15:28, 29) Kaya, madonong na an lambang saro siyasaton an saiyang sadiri sa panapanahon tanganing helingon kun kumusta sia mapadapit sa pagigin siblag sa kinaban.—2 Corinto 13:5.
Mahigos sa Paglilingkod sa Langtad
5. (a) Ano an sinasabi nin pirang bakong Saksi manongod sa kaigotan sa mga Saksi ni Jehova sa paghuhulit? (b) Ano an nagkapirang prinsipyo sa Biblia na nagpapahiro sa mga Saksi na magin maigot sa gibohon na ini?
5 Halimbawa, an mga Saksi ni Jehova midbid sa saindang kaigotan sa paghuhulit. Ini talagang ginigibo sindang napapalaen. An iba hinahangaan sinda huli kaiyan, mantang an iba man nauuyam dian. An mga misyonero nin sarong organisasyon na ebangheliko nagbareta na minsan sinda magsaen sa kinaban nakakanompong sinda nin lokal na mga tawo na aktibo, mahigos na mga saksi ni Jehova! “Kaolayon mo nin haloy an minsan siisay na . . . misyonero saen man sa kinaban manongod sa lokal na mga situwasyon, asin madadangog mong masambitan an mga Saksi ni Jehova,” an sabi kan saro sa saindang mga publikasyon. Taano an mga Saksi ta mahigoson sa gibohon na ini? An dahelan iyo na an paghuhulit kan maogmang bareta kabotan nin Dios asin nagpapamidbid sa sarong tunay na Kristiano. (Mateo 28:19, 20; Efeso 6:14, 15; Kapahayagan 22:17) Ngonyan, an paghuhulit na ini kan mga Saksi ni Jehova sarong kapahayagan sa publiko kan saindang kaimbodan sa Kahadean nin Dios asin kan saindang pagmawot na tabangan an iba na sumamba ki Jehova.—Isaias 2:2-4; Mateo 24:14.
6. Ano an nagkapirang hapot na maninigong ihapot niato sa satong sadiri tanganing masiyasat an satong saboot manongod sa gibong paghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean?
6 Gurano kahalaga sa saindo kan paghuhulit? Sa kinaban, an kadaklan naghohona na an paghanap-buhay, o minsan an pag-aling-aling, mas mahalaga ki sa relihiyosong mga gibo. (2 Timoteo 3:4; 1 Juan 2:16) Minsan siring, si Pablo nagsurat ki Timoteo: “Mag-ingat ka sa saimo man sana asin sa saimong pagtokdo. Magdanay ka sa mga bagay na ini, huli ta sa paggibo mo kaini ililigtas mo an saimo man sana asin idtong naghihinanyog sa saimo.” (1 Timoteo 4:16) Arog daw kaini an saindong punto-de-vista? Nagigirumdoman man daw nindo an patanid ni apostol Pedro na maninigo nindong ‘girumdomon an presensia kan aldaw ni Jehova’? (2 Pedro 3:12) Kun iyo, kun siring aram nindo na an paghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean apretado. Ini tibaad magpahiro sa saindo na gumawe sa paagi na tibaad napapalaen para sa mga bakong Saksi.
7. Ano an ginibo nin dakol manongod sa paghuhulit? Taano?
7 Halimbawa, si John, sarong maestro sa Ghana, isinaboot na gayo an Kasuratan. Kaya sia nagdemetir sa saiyang trabaho tanganing makagamit nin mas dakol na panahon sa pagbareta sa saiyang pagtaraed manongod sa Kahadean. Si Brian, sarong barobatang Britano, isinakripisyo an saiyang oportunidad na mag-adal sa unibersidad tanganing sia magin pambilog na panahon na parahulit; asin si Eve, sarong daragitang Amerikana, naghale sa kolehiyo pakalihis nin pirang semestre huli sa dahelan man na iyan. Bako daw na praktikal o mangmang daw an mga hobenes na ini? An totoo, para sa siisay man na isinasaboot an Biblia, an saindang ginibo rasonable asin makatanosan. Imbes na isapeligro an saindang ngapit, sainda iyan na siniseguro. Arog kan sabi ni Pablo, an pinili nindang gibohon nangangahulogan nin kaligtasan, ‘sa sainda man sana asin sa mga naghihinanyog sa sainda.’—1 Timoteo 4:16.
Napapalaen na Gawe
8. Anong prinsipyo sa Biblia sa Hebreo 1:9 an nakakatabang man na gibohon na napapalaen an mga Saksi ni Jehova?
8 Uya an saro pang prinsipyo na minagibo sa mga Kristiano na napapalaen sa kinaban: “Namoot ka sa katanosan, asin naongis ka sa karatan.” (Hebreo 1:9) Sa konteksto, an mga tataramon na ini ipinanongod ki Jesu-Cristo, alagad minimidbid nin mga Saksi ni Jehova na iyan nagtatao man nin pamantayan para sa mga Kristiano. (1 Pedro 2:21) Kaipuhan na kamotan niato an sinasabi nin Dios na tama asin ikaongis an sinasabi nin Dios na maraot.
9. (a) Ano an pirang klase nin karatan? (b) Paano an kaisipan nin Kristianong kongregasyon manongod sa karatan laen sa kaisipan kan kinaban?
9 Isinabi ni apostol Pablo an pirang klase nin karatan sa mga tataramon na ini: “Ni an mga parapakisaro, ni an mga parasamba sa ladawan, ni an mga parasambay, ni an mga binabae, ni an mga lalaki na minadorog sa kapwa lalaki, ni an mga parahabon, ni an mga paslo, ni an mga paraburat, ni an mga paramuda, ni an mga parakikil dai magmamana kan kahadean nin Dios.” (1 Corinto 6:9, 10) Ngonyan, an kinaban sobra kakonsintidor, nangorogna sa mga bagay manongod sa moralidad. Alagad ta an mga pamantayan kan Biblia dai puwedeng tawadan. An Biblia nagsasabi na an siisay man na Kristiano na napapalabot sa inmoral na mga gawe maninigong mamomoton na tabangan na magbakle. (Galacia 6:1; Santiago 5:19, 20) Kun sia habong magbakle, kun siring sia maninigong isikwal kan mga Kristiano.—1 Corinto 5:9-13.
10. Taano ta kaipuhan na ingatan nin mga Saksi ni Jehova an saindang sadiri sa mga gibong maraot?
10 May mga nagsasahot na an paaging ini bakong mamomoton o panatiko. Mas gusto ninda an mas liberal na paagi kan kinaban. Arog daw kaiyan an saindong saboot? O narerealisar daw nindo na an siring na mga gawe nagpapaheling bako man nin kakulangan nin pagkamoot sa parakasala kundi nin pagkaongis sa saiyang maraot na gibo? Asin nasasabotan daw nindo na an Kristianong kongregasyon kaipuhan na gumawe nin arog kaini tangani na iyan magdanay na Kristiano? Si Santiago nagsabi: “An relihiyon na inaako nin Dios na satong Ama bilang malinig asin daing digta iyo ini: . . . an paglikay na dai madigtaan kan kinaban.” (Santiago 1:27, New International Version) Paano masasabi nin sarong grupo na iyan igwa kan tunay na relihiyon kun iyan magpabaya na madigtaan nin magabat na kasalan?
11. Paano an mga pamantayan na Kristiano nakakaapektar sa pagtaram nin Kristiano?
11 An ‘pagkaongis sa maraot’ nin sarong Kristiano labi pa dian. An Biblia nagsasabi: “An pakikisaro asin gabos na klase nin karigsokan o kapasloan dai ngani masambitan dian sa saindo, siring sa maninigo sa mga banal; ni an makasosopog na gawe ni an rungaw na orolay ni an bastos na sorobahan.” (Efeso 5:3, 4) Kaya an tunay na mga Kristiano midbid kan saindang mga kamidbid sa dai paggamit nin usmak na pananaram, pagsosoba nin maraot, o pakakua nin malaswang kaalingan gikan sa pag-oorolay sa marigsok na mga bagay. An malinig na isip asin malinig na pagtaram paorog nang paorog na nagigin pambihira ngonyan.
12. Paano an mga Saksi ni Jehova napapalaen sa kinaban pag-abot sa pag-aling-aling?
12 An mga Saksi ni Jehova napapalaen ngani pag-abot sa pag-aling-aling. Mantang “an bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot,” sinda nakanood na magmaan manongod sa pag-aling-aling na iinoopresir kan kinaban. (1 Juan 5:19) Biyo nindang linilikayan an dakol na mga karawat sa parti, magasin, video, pelikula, musika, asin pasale sa telebisyon na igwa nin sa demonyo o pornograpiko, o nagtatampok nin maraot, sadistikong kadahasan. Nagmamaan man sinda sa pampamilya daang pag-aling-aling na nagsusuportar sa inmoral o konsintidor na mga ideya na dai puwedeng oyonan nin mga Kristiano. (1 Corinto 15:33) An siisay man na sinasaboot an Biblia dai maghahanap nin aling-alingan sa mga bagay na dai ngani maninigong masambitan sa tahaw nin mga Kristiano.
13. Pagigin hayakpit daw sa isip an pagigin estrikto sa sato man sana manongod sa pag-aling-aling? Ipaliwanag.
13 Ini daw an saindong opinyon? O sa paghona daw nindo an siring na mga punto-de-vista ginigibo an mga Saksi ni Jehova na hayakpit an isip o nakakapogol? Kun iyo, horophoropa: Kun an sarong kakanon nadidiskobre na maati asin hinahale tolos sa mga estante nin tindahan, an mga parabakal dai nagrereklamo na an saindang libertad napopogolan ta dai na ninda iyan mababakal. Imbes, nagpapasalamat sinda na sinda naprotehiran sa ilo sa kakanon. Siring man, an mga Saksi ni Jehova dai nagrereklamo na an saindang libertad napopogolan kun an ati kan kadaklan sa mga aling-alingan sa kinaban isinasabi sa sainda. Imbes, nagpapasalamat sinda na maprotehiran sa peligro na itinatao kan siring na ati.
Sinda Nagkakaminorootmootan
14. Anong kuwalidad an isinabi ni Jesus na magibo sa Kristianong komunidad na napapalaen sa kinaban na nakapalibot dian?
14 Uya an saro pang pagbabasihan kan pagigin siblag sa kinaban nin sarong Kristiano. Kan banggi bago sia magadan, sinabihan ni Jesus an saiyang mga parasunod: “Paagi kaini an gabos nakakaaram na kamo an sakong mga disipulo, kun kamo nagkakaminorootmootan.” (Juan 13:35) Taano ta magigin tanda sa mga tagaluwas an pagkamoot? Huli ta, sa kabilogan, an situwasyon sa kinaban ngonyan kapareho sa isinabi ni Pablo na mangyayari: “An mga tawo magigin mamomoton sa sainda man sana, mamomoton sa pirak, . . . dai nin pagkamoot.” (2 Timoteo 3:2, 3) Sa siring na palibot, an pankinaban na komunidad nin mga tawo na may pagkaminorootmootan nagigin ngangalasan. An siring na asosasyon nin magturugang nag-eeksister sa tahaw kan mga Saksi ni Jehova.—1 Pedro 2:17.
15. Ano an nagkapirang situwasyon na dian an mga Saksi ni Jehova may oportunidad na magpaheling nin pagkaminorootmootan?
15 An pagkamoot na ini risang gayo asin parateng kinokomentohan nin mga tagaluwas kun an mga Saksi nagtitiripon sa saindang mga kombension. Kun igwa nin grabeng mga kalamidad, an mga Saksi listong minaduman, na nagdadara nin ayuda sa saindang mga tugang. Asin sa laog kan kongregasyon, an tunay na mga Kristiano nagpapaheling nin pagkamoot asin konsiderasyon sa lambang saro. Dawa kun may mga problema sa personalidad, sinda naghihingoa na “magpatiriostios asin magpatarawadtawadan.”—Colosas 3:12-14.
Dai Sinda Nagpapasingkog sa Lambang Saro
16. (a) Anong situwasyon an ipinaliwanag ni Pablo na nagtao sa mga Kristiano kan enot na siglo nin marahay na oportunidad na ikapaheling an rarom kan saindang pagkaminorootmootan? (b) Anong prinsipyo an ipinaliwanag nia na igwa nin dakol na modernong aplikasyon?
16 An siring na pagkamoot ginigibo an mga Saksi na napapalaen sa saro pang paagi. Ngonyan, dakol an iniintindi asin may pag-imon na pinoprotehiran an saindang mga diretso. Alagad si apostol Pablo nagbugtak nin laen na pamantayan: “Sunudon niato an mga bagay na nagpapatoninong asin an mga bagay na nagpapakosog sa lambang saro.” (Roma 14:19) Sa konteksto, si Pablo nagtataram sa sarong problema kaidto sa kakanon. An mga Kristiano, bakong arog kan mga Judio na sakop kan Mosaikong Pagboot, libreng kakanon an ano man na gusto ninda basta bako sindang paslo. Alagad an nagkapira na poon sa pagkaniaki ibinilang na an nagkapirang kakanon na nakababalde, naribok an isip kan maheling ninda an saindang kapwa Kristiano na nagkakan kaiyan. An iba daw na mga Kristianong idto nag-insistir pa man giraray sa saindang diretso na magkakan nin ano man? Dai kun sinda nagsunod sa hatol ni Pablo. Sia nagsabi: “Marahay na dai magkakan nin karne o mag-inom nin arak o maggibo nin ano man na bagay na ikinakasingkog kan saindong tugang.” (Roma 14:21) Kanigoan kamamomoton na hatol! Naheheling daw nindo kun paano iyan makakagiya sato sa iba pang bagay?
17, 18. (a) Paano an prinsipyo sa Roma 14:21 ikakaaplikar sa makokosog na inomon? (b) Paano iyan ikakaaplikar sa gubing? (c) Ano pang ibang bagay an maiisip nindo na dian an pag-aplikar kan prinsipyong ini makakatatabang sato na makapagpaheling nin pagkaminorootmootan?
17 Halimbawa, an Biblia minatogot sa mga Kristiano na uminom nin mga inomon na de alkohol nin tamang-tama sana. (1 Timoteo 3:8; 5:23) Alagad an iba sensitibo manongod sa makokosog na inomon. An iba man dai tood dian o dai iyan kaya. Kun kamo nasa sarong katiriponan kaiba nin saro na arog kaiyan, poprobaran daw nindo na piriton sia o sopogon sia na uminom nin alkohol kaiba nindo? O mas gugustohon pa daw nindo na lumikay mismo tanganing dai sia tawan nin problema?
18 Helinga an saro pang halimbawa: an dapit sa gubing. Dai sinasabi kan Biblia kun anong klaseng gubing an maninigong isulot nin Kristiano, minsan ngani iyan nagsasabi na iyan maninigong magin mabini asin malinig. (1 Timoteo 2:9) Ngonyan, an kadaklan na nasyon igwa nin mga reglamento sa gubing na ibinibilang na tama sa pormal na sosyedad. Sa parate, an regulasyon na ini minatogot sa rasonableng pagkalaenlaen, pero an ano man na sobrang pagsuhay dian garo baga sadiri sana an iniintindi, nakaaakit, o palaen. Ini maninigong girumdomon nin mga Kristiano, pareho nin mga lalaki asin babae. Kamo daw andam na limitaran an saindong libertad kun dapit sa gubing para sa maogmang bareta asin tanganing dai makapasingkog sa saindong mga tugang?
19-21. (a) Taano an mga Saksi ni Jehova ta naghihingoa na mapagdanay an saindang pagigin siblag sa kinaban? (b) Sa ano pang ibang bagay kaipuhan kitang maghingoa tanganing magin siblag sa kinaban?
19 Iyo, si Jesus tama kan sia magsabi na an mga Kristiano “bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 17:16) Sa paghuhulit kan maogmang bareta, sa pagsikwal sa maraot, asin sa pagkamoot saka pagkonsiderar sa lambang saro, an mga Saksi ni Jehova talagang napapalaen. An pagigin siblag na ini nagtatao nin mga bendisyon sa mga Saksi, huli ta iyan nagtatao sainda nin proteksion sa dakol na problema na nakakadamat sa kinaban ngonyan.
20 Saindo daw na pinahahalagahan asin kinukultibar an pagigin siblag na ini sa saindong buhay? Girumdoma, kun an mga Saksi ni Jehova magigin bakong gayong siblag, sinda magigin mas nakaaagid sa kinaban, na si Satanas na Diablo an dios. (2 Corinto 4:4) Mawawara sainda an saindang malinaw na midbidan bilang ‘banal na banwaan,’ asin dai na mapagdadanay an saindang sadiri na “dai naolakitan kan kinaban.” Kaya, sinda dai na magkakaigwa nin “malinig, daing raot na relihiyon, sa pagheling nin Dios.” (Santiago 1:27, The Jerusalem Bible; 1 Pedro 1:14-16) Kun marisa nindo na kamo nagmamawot na magin orog na kapareho kan kinaban, girumdoma an patanid sa Santiago 4:4.
21 Si apostol Pablo naghula na an saro pang ugale magdodominar sa kinaban ngonyan. Sia nagsabi na an mga tawo magigin “mga mamomoton sa pirak.” (2 Timoteo 3:1, 2) Totoo sa saiyang isinabi, an paghanap nin kuwarta ngonyan makosogon na puwersa na para sa dakol iyan iyo an pinakamakosog na impluwensia sa saindang buhay. An mga Kristiano daw napapalaen man sa bagay na ini? Posible daw na mabuhay sa kinaban ngonyan na dai nagigin ‘mamomoton sa pirak’? Pag-oolayan niato ini sa masunod na artikulo.
Nagigirumdoman daw Nindo?
◻ Taano an Kristiano ta maninigong maglaom na magin napapalaen sa kinaban?
◻ Anong mga teksto an nakatatabang sa mga Saksi ni Jehova na magkaigwa nin tamang punto-de-vista manongod sa paghuhulit?
◻ Sa anong laen-laen na paagi na an pag-aplikar kan Hebreo 1:9 ginigibo an mga Saksi ni Jehova na napapalaen sa kinaban?
◻ Ano an epekto sa saindang gawe kan pag-aplikar sa prinsipyo na ipinaliliwanag sa Roma 14:21?
[Ritrato sa pahina 11]
An mga Saksi ni Jehova nakanood na mag-ingat manongod sa pag-aling-aling na iinoopresir kan kinaban
An Pagkasadiosan Minagibo Man Sainda na Napapalaen
NANLUYA an saiyang boot kan maheling nia an tiket sa pagparada na nasa irarom kan windshield wiper kan awto. An multa $25 (E.U.), asin nakolgan an saiyang boot ta idto bakong makatanosan. Mayo man nin mga karatula na nagbabawal nin pagparada. An mas grabe pa iyo na sia tagaharayong lugar asin dai nia kayang bumuwelta sa siudad tanganing iapelar an saiyang kaso. Kaya kinuanan nia nin mga retrato an lugar tanganing patunayan na mayo man nin mga patanid na nakapaskil saen pa man. Asin bilang saro sa mga Saksi ni Jehova, pinakiolayan nia an sarong kapwa Saksi na umatubang sa korte kan trapiko para sa saiya.
Uya an report kan saiyang amigo dapit sa nangyari sa korte kan agang idto:
“Kun ika maapod na umatubang sa huwes, kaipuhan na itao mo an saimong ngaran asin adres. Dangan pasusumpaon ka na magsabi kan katotoohan. Bago ninda ako pinasumpa, an eskribiente kan korte, sarong maedad nang lalaki, ipinaotro sako an sakong adres. Kan ako magsabing, ‘124 Columbia Heights,’ namidbid nia iyan na iyo an adres kan pankinaban na opisina prinsipal kan Watch Tower Society asin nin mga Saksi ni Jehova. Sa pagsalingoy sa huwes, sia nagsabi: ‘Dai kang problema digdi, Huwes. An mga ini marahay na mga tawo. Dai sinda nagpuputik! Dai sinda noarin man nagpuputik! Dai sinda puwedeng magputik! Iyan dai itinotogot kan saindang relihiyon, asin sinda estriktong nagsusunod dian. Dai pa akong naaraman na siisay man sa saindang mga lalaki o pati sa saindang mga babae na nagputik. Sinda talagang sadiosan. Dakol na akong beses na nakaheling nin kaso na puwede kutana sindang makalibre sa tiket sa pagparada paagi sana sa kadikit na pagputik, pero habo nindang gibohon iyan.’
“Dangan, sa pagsalingoy sa sako, sia nagsabi, ‘Aram ko na dai ka magpuputik ta aram mo kun siisay an maligid sa saiyang lolobngan kun ika magputik?’ ‘Siisay?’ an hapot ko. ‘An Huwes, si Huwes Rutherford [dating presidente kan Watch Tower Society],’ an simbag nia. ‘Naghahatod ako saiya kaidto nin surat 47 taon na an nakaagi. Midbid ko na an mga Saksi ni Jehova bago sinda nagdakol. Pambihirang tawo an Huwes!’
“Pakatapos kan gabos na ini, dai na ngani ako pinasumpa kan huwes. Sinabihan nia ako na ipresentar ko an sakong kaso, na ginibo ko man. An sentensia nia? ‘Daing kasalan.’”
An mga Saksi ni Jehova ‘nagmamawot na gumawe nin sadiosan sa gabos na bagay.’ (Hebreo 13:18) Asin an saindang pangangapot sa pagkasadiosan saro sa dakol na paagi na sinda napapalaen sa kinaban.