An Kakristianohan Nabuyagyag Bilang an Promotor nin Falsong Pagsamba

“Iyo ini an nasyon na an mga tawo dai nagkuyog sa tingog ni Jehova na Dios kaiyan, asin dai nag-ako nin disiplina.”—JEREMIAS 7:28.

1, 2. Ano an reaksion ni Jeremias sa saiyang asignasyon na itinao nin Dios?

“AN LAAD nin tunay na pagtubod nasa saiya; igwa nin nagtutulod na puwersa na itaram an katotoohan, na magsagwe pero magsustenir man.” Paagi sa mga tataramon na iyan ilinaladawan nin duwang iskolar sa Hebreo an katongdan ni Jeremias. Minsan ngani an saiyang asignasyon gikan sa Dios dakulaon, aram nia na kaipuhan niang otobon an saiyang paninimbagan sa nasyon nin Juda. Arog kan pagkasabi nia mismo: “Huli ta an tataramon ni Jehova nagin dahelan nin pagtuya asin pag-olog-olog sa sako sa bilog na aldaw. Asin ako nagsabi: ‘Dai ko na sia sasambiton, asin dai na ako noarin man magtataram pa sa saiyang ngaran.’” Iyo, an sakit asin an paglamag haros dai na nia makaya. Alagad ta suminuko daw sia?—Jeremias 20:8, 9a.

² Si Jeremias nagpadagos: “Asin sa sakong puso iyan nagin siring sa naglalaad na kalayo na tuminaros sa sakong mga tolang; asin ako napagal sa pagpogol kaiyan, asin dai ko na iyan natagalan.” (Jeremias 20:9b) Dai linikayan ni Jeremias an sugo sa saiya na ipahayag an mga paghokom nin Dios sa Juda.—Jeremias 6:10, 11.

An Modernong Jeremias

3. Ano an iginawe ni Jesus asin kan mga disipulo sa saindang asignasyon?

³ Arog ni Jeremias, si Cristo Jesus asin an enot na mga disipulong Kristiano daing takot na ibinalangibog an bakong popular na mensahe kan Kahadean nin Dios sa mga Judio asin sa mga nasyon. Minsan ngani nabilanggo na huli sa paghuhulit, si Pedro asin an ibang apostol mapusong nagsimbag sa mga relihiyosong nagsasahot sa sainda: “Kami kaipuhan na magkuyog sa Dios bilang poon kisa mga tawo.” Sa pagboot kan relihiyosong mga autoridad, sinda hinampak huli sa saindang kapusoan. Ano an reaksion kan mga apostol? “Aroaldaw sa templo asin sa harong-harong nagpadagos sinda na dai nin ontok sa pagtokdo asin pagpahayag kan maogmang bareta dapit ki Cristo, si Jesus.”—Gibo 5:29, 40-42; Mateo 23:13-33.

4. Siisay an nag-arog sa halimbawa ni Jeremias sa ika-20 siglo, asin paano ninda ini ginibo?

⁴ Kaya an enot na linahidan na mga Kristiano guminibo nin arog ki Jeremias. Minsan ngani napaatubang sa dakulaon na mga disbentaha asin matagas na relihiyosong mga kaiwal, ipinahayag ninda an mga paghokom nin Dios. Ngonyan, siisay sa ika-20 siglong ini an nag-arog sa halimbawang iyan? Siisay an nagpahayag sa publiko asin sa harong-harong kan mga paghokom nin Dios sa palakaw na ini nin mga bagay asin nangorogna sa katimbang nin Jerusalem, an Kakristianohan? An makasaysayan na ebidensia natitipon sa laog nin labi nang 68 taon tanganing magpaheling na an modernong grupong Jeremias iyo an sadit pero mapusong grupo nin linahidan na mga saksi ni Jehova. Ini dinugangan asin tinabangan poon 1935 kan nagdadakol na “dakulang kadaklan” nin minilyon na boluntad na kairiba, na midbid man na mga Saksi ni Jehova. Paagi sa sararong tingog, inotob ninda an saindang katongdan bilang Jeremias paagi sa pagdenunsiar sa falsong relihiyon bilang siod asin raket.—Kapahayagan 7:9, 10; 14:1-5.

An Kakristianohan—Taano ta Modernong Katimbang nin Jerusalem?

5. Sa anong mga paagi na an Kakristianohan kapareho kan suanoy na Jerusalem?

⁵‘Alagad,’ tibaad may maghapot, ‘saen niato manonompongan an pagkakaagid nin suanoy na Jerusalem asin nin Kakristianohan?’ Huli sa nakaaagid na mga kaisipan asin kamugtakan na yaon sa mapalangkaw na Kakristianohan ngonyan. Sinda nagsasarig sa saindang mga ‘banal na siudad’ asin sagradong lugar, arog baga kan Roma, Jerusalem, Canterbury, Fatima, Guadalupe, asin Zaragoza, sa pagsambit nin nagkapira. Gustong-gusto nindang omawon an saindang mga katedral, basilica, templo, asin simbahan, na ipinaghahambog an kagurangan kaiyan asin an arkitektura kaiyan, na garo baga ini nagtatao dian nin espesyal na kamugtakan sa atubangan nin Dios. Sinasabi pa ngani ninda na an saindang relihiyosong mga edipisyo itinogdok ‘sa ikamumuraway nin Dios.’ Pero, pira sa mga edipisyong ini an aktuwal na nagdadara kan ngaran ni Jehova Dios? Al kontraryo, perming ipinagigirumdom sa saro an mga arkitekto na nagdisenyo kaiyan, an mga pintor asin iskultor na nagdekorar kaiyan, an mayayaman na paratabang na naggasto dian, o an mga “santo” na pinagdusayan kaiyan. An pagsarig nin Kakristianohan sa kagurangan asin tradisyon kapareho kamapandaya kan pagsarig nin Juda sa banal na templo kaiyan.—Jeremias 7:4.

6. Paano an pagdenunsiar ni Jesus sa Judiong klero minaaplikar sa klero nin Kakristianohan?

⁶ Kaoyon sa pagdenunsiar ni Jeremias sa Judiong mga saserdote asin propeta, ano an masasabi manongod sa relihiyosong mga namomoon sa Kakristianohan ngonyan? May arog-Jeremias na pagkaprangka, si Jesus nagtao nin paglaladawan sa Judiong klero na tamang-tama sa klero nin Kakristianohan sagkod sa aldaw na ini: “Dai ninda ginigibo an saindang ihinuhulit . . . An gabos na ginigibo ninda ginigibo sa pag-apod nin atension . . . arog baga kan pagmawot na tumukaw sa lugar nin onra sa mga bangkete asin sa mga tukawan na nasa enotan sa mga sinagoga.” (Mateo 23:3-7, The Jerusalem Bible) Parate nanggad kitang makaheling nin prominenteng mga klerigo asin mga pastor na nagbebendisyon sa politikal asin nasyonalistikong mga miting asin pagtiripon paagi sa saindang presensia—asin nababareta kaiba nin mga politiko!

7. (a) Paano dinadaya nin ibang predikador an mga kadaklan? (b) Anong angat an linikayan kan klero?

⁷ Ngonyan, sa panahon nin telebisyon, may mga predikador sa TV na inaaprobetsaran an instrumentong iyan paagi sa gabos na klaseng teatrikong panloloko asin sikolohikong paagi na dayaon an mga tawo asin makua an laog nin mga bulsa kan aripompon. Tamang-tama an pagdenunsiar ni Jeremias minsan ngonyan, pakalihis nin mga 2,600 na taon! “Huli ta pagpoon sa pinakasadit sa sainda sagkod sa pinakadakula sa sainda, an gabos naggigibo nin madayang pakinabang para sa saiya man sana; asin pagpoon sa propeta sagkod sa saserdote, an lambang saro nandadaya.” Kadungan kaiyan, mayo sa sainda nin gustong umako kan angat nin tunay na Kristianong ministeryo, makiatubang sa mga tawo, sa pagharongharong. Solamente an mga Saksi ni Jehova—an linahidan na grupong Jeremias asin an “dakulang kadaklan”—an nag-ako sa paninimbagan na iyan.—Jeremias 6:13; Gibo 20:20, 21.

Ligtas daw an Kakristianohan?

8. Taano ta naniniwala an Kakristianohan na iyan dai maaapektaran kan Armagedon?

⁸ An mga predikador na ini sa TV pinapaghohona an publiko na sinda may katiwasayan paagi sa saindang daing pakundangan na paggamit sa mga sarabihon asin teolohiyang “namundag giraray” asin “oras na makaligtas, permi nang ligtas.” Minilyon na tawo sa haros gabos na relihiyon asin sekta nin Kakristianohan an pinapaniwala na sinda “namundag giraray” asin “ligtas.” An daing sopog na mga politiko daing pagmamaan na naghihingako man kaiyan. Iyo, an saindang paboritong mga predikador sinasabihan sinda na sinda may pakipagkatoninongan sa Dios huli ta sinda “ligtas” na—asin ini sa ibong kan saindang relihiyoso, politikal, asin nasyonalistikong pagkabaranga! Asin namomotan iyan nin mga tawo, kapareho kaidtong kaaldawan ni Jeremias! (Jeremias 5:31; 14:14) Paghona ninda dai na sinda maaapektaran kan paghokom nin Dios sa Armagedon.—Jeremias 6:14; 23:17; 1 Corinto 1:10; Kapahayagan 16:14, 16.

9. (a) Kiisay totoong minaaplikar an pagigin “namundag giraray”? (b) Ano an sinasabi kan Biblia manongod sa kalag? (Para sa duwang hapot na ini, tumao nin dugang pang patotoo hale sa Reasoning From the Scriptures.)

⁹ Minsan siring, an maingat na pag-adal sa Tataramon nin Dios asin sa mga katokdoan ni Cristo nagpapaheling na limitado sana an kabilangan kan mga may kabtang sa pribilehiyo na mamundag giraray, mamundag ‘sa tubig asin sa espiritu,’ tanganing maghade sa langit kaiba ni Cristo. (Juan 3:3-5; Roma 8:16, 17; Kapahayagan 14:1-3) An “dakulang kadaklan” nin tunay na mga Kristiano ngonyan dai na kaipuhan na mamundag giraray, mantang an paglaom ninda sa buhay na daing katapusan daganon, bakong langitnon. (2 Pedro 3:13; Kapahayagan 21:3, 4) Dugang pa, an katokdoan nin Kakristianohan basado sa falsong paniniwala—na an tawo may inmortal na kalag na kaipuhan na iligtas. Mayo nin patotoo sa Biblia para sa siring na doktrina, na sa katotoohan kinua sa suanoy na Griegong pilosopiya.a

Dai Nawiwili sa Saiyang Tataramon o Ngaran

10. Ano an punto-de-vista nin dakol na klero sa Biblia?

¹⁰ May iba pang pagkakaagid an suanoy na Jerusalem asin an modernong Kakristianohan. Si Jeremias nagsabi: “Uya! An mismong tataramon ni Jehova nagin kasopganan sa sainda, na sa tataramon na iyan dai sinda mawiwili.” (Jeremias 6:10) Mas gusto nin mga klero na kotaron an mga pilosopo asin sientista, imbes na an Tataramon ni Jehova. An dakol ikinasosopog an Biblia; pinagtutuya pa ngani ninda iyan paagi sa saindang “higher criticism.” Sinasabi ninda na iyan mga osipon asin leyenda na iinaatubang bilang marahay na literatura. (Jeremias 7:28) Asin kun manongod sa ngaran kan Autor kaiyan, minimenus ninda iyan. Ano an pruweba niato sa pagsabi kaini?

11. Ano an pagkakalaen kan Kakristianohan asin ni Jeremias sa paggamit ninda sa ngaran nin Dios?

¹¹ Minsan ngani an Hebreong tetragrammaton (יהזה) minalataw nin haros 7,000 na beses sa Hebreong Kasuratan, an ngaran na “Jehovah,” o “Yahweh,” sinalidahan sa dakol na Bibliang Ingles kan daing ngaran na “LORD” (“KAGURANGNAN”). Halimbawa, an ngaran biyong hinale sa bagong mga traduksion kan Biblia sa lenguaheng Afrikaans. An Kastilang traduksion na Franquesa-Solé ginamit an ngaran sa orihinal na edisyon kaiyan. Kan ipublikar an renebisar na bersion, nawara na an banal na ngaran, na sinalidahan nin Señor (Kagurangnan). Asin dawa yaon an ngaran nin Dios sa mga traduksion nin Kakristianohan, bihira iyan na gamiton kan klero. Pero, si Jeremias ginamit an nagpapamidbid na ngaran nin Dios nin 726 na beses sa saiyang makahulang mensahe!b

An “Reyna nin Langit” Asin an Pagsamba sa Ladawan

12-14. (a) Sa anong mahigos na trabaho napapalabot an Judiong mga pamilya? (b) Ano an pagheling ni Jehova sa saindang pagsamba?

¹² Makakaheling kita nin saro pang pagkakaagid mantang sinisiyasat niato an mensahe ni Jeremias sa Jerusalem. Kan sabihan ni Jehova an saiyang propeta na dai mamibi para sa banwaan, sinabi nia kun taano. “Ano dai mo naheheling an ginigibo ninda sa mga siudad nin Juda asin sa mga lansangan nin Jerusalem? An mga aki namumurot nin songo, asin an mga ama nagmamakot kan kalayo, asin an mga agom na babae nagraramas kan masang harina.” Asin sa anong mahigos na trabaho napapalabot an bilog na pamilya? “Tanganing gumibo nin pan-atang na tinapay sa ‘reyna kan kalangitan’”!—Jeremias 7:16-18; 44:15, 19.

¹³ An sarong Judiong komentaryo nagsasabi: “An kulto sa ‘reyna nin langit’ galaga asin hayag na ginibo.” Dai mapaniwalaan, an nasyon nin Juda nagsasamba sa ladawan, na sinasamba an sarong paganong diosa, posible na an diosa sa sekso nin Babilonya, si Ishtar, an ikatolong dios sa trinidad may koneksion sa mga bitoon nin Babilonya. O an “reynang” ini puwedeng an katimbang na diosa nin Canaan, si Astoret.—1 Hade 11:5, 33.

¹⁴ Apuwera sa pagsambang ini sa diosa, may iba pang sinasamba. Kinondenar sinda ni Jehova huli kaini, na sinasabi: “Taano ta pinaanggot ninda ako kan saindang mga ladawan, kan saindang mga dios na daing kapakanan?” An akusasyon nagpapadagos: “Dai sinda nagkuyog sa sakong tingog asin dai naglakaw dian, kundi nagralakaw sinda sa pagsunod sa katagasan kan saindang puso asin sa mga ladawan ni Baal, na ipinagtokdo sa sainda kan saindang mga magurang.” (Jeremias 8:19; 9:13, 14) Naholog daw sa kaparehong siod an Kakristianohan?

15. (a) Anong kamugtakan manongod sa pagsamba sa ladawan an manonompongan niato sa Kakristianohan ngonyan? Sumitar nin lokal na mga halimbawa. (b) Ano an paninindogan nin tunay na mga Kristiano manongod ki Maria? (Helingon man an Reasoning From the Scriptures, pahina 254-61.)

¹⁵ Songkoon nindo an minsan arin na simbahan, o katedral—Protestante, Katoliko, o Ortodokso—asin minsan paano may maheheling kamong mga ladawan kan krus. Pero sa Katoliko asin Ortodokso, may mga ladawan kan “birhen sagkod lamang na si Santa Maria, Ina kan Tunay na Dios” sa daing sagkod an pagkalaenlaen na kamugtakan asin posisyon.c An gabos na superlatibong titulo itinatao sa saiya, kaiba an “Reyna nin langit” asin “Reyna kan uniberso”!d Sa ibong na kampi, an grupong Jeremias, minsan ngani iginagalang si Maria bilang ina ni Jesus asin linahidan na nagtutubod, maingat na nagkukuyog sa hatol kan apostol: “Maglikay kamo sa mga ladawan.”—1 Juan 5:21; Jeremias 10:14.

Sinalidahan kan Trinidad an Sarong Soberanong Kagurangnan na Jehova

16. Anong katokdoan an nagtao nin lugar sa dakulang paggalang ki Maria, asin paano?

¹⁶ ‘Alagad,’ tibaad ihapot nindo, ‘paano nagkaigwa kan pagsamba asin dakulang paggalang na ini ki Maria?’ Huli sa saro pang aksion kan enot na apostatang iglesya tanganing mapalaog an paganong mga parasamba. An ideyang tolong-dios-sa-saro lakop na tinutubod sa paganong kinaban. An suanoy na mga Romano may mga templo na may mga grupo nin tolong kuwarto “na dedikado sa sarong trinidad nin mga dios na asosyado sa mga paniniwala asin pagsamba. Arog kaiyan an templo ni Jupiter Optimus Maximus sa Kapitolyo, na kinonsagrar sa trinidad kan Capitoline na si Jupiter-Juno-Minerva.”e

17, 18. (a) Ano an tinahoban, sa siring tinotogotan na makalakop an katokdoan nin Trinidad? (b) Tumao nin dugang pang mga argumento hale sa Reasoning From the Scriptures.

¹⁷ Tanganing ilakop an minalataw na doktrina kan “Kabanalbanaleng Trinidad” kan ikatolo asin ikaapat na siglo, kinaipuhan na tahoban kan Iglesya Katolika an Hebreong ideya na klarong gayong ipinahayag sa mga tataramon ni Jeremias: “Mayo nin siisay man na nakababaing sa saimo, O Jehova. Dakula ka, asin dakula an saimong ngaran sa kakosogan. Si Jehova sa katotoohan iyo an Dios. Sia iyo an nabubuhay na Dios asin an Hade sa panahon na daing katapusan.” Pinatunayan ni Jesus an pagsabot na iyan kan sia kumotar sa mga tataramon ni Moises: “Dangoga, O Israel, si Jehova na satong Dios sarong Jehova.”—Jeremias 10:6, 10; Marcos 12:29; Deuteronomio 6:4.

¹⁸ Tinabangan kan Judiong superstisyon sa dai pagpronunsiar sa “Yahweh,” o “Jehova,” an paggamit sa ngaran nin Dios hinale kan apostatang Kakristianohan. Ini nagbunga nin teolohikong bakante na puwedeng mamugtakan kan ‘Banal na Trinidad.’f

19. (a) Ano an resulta kan pag-ako nin Kakristianohan sa Trinidad? (b) Anong pandadaya an ginibo tanganing mapakosog an argumento para sa Trinidad?

¹⁹ Kaya, pinili kan Kakristianohan an ‘pagsunod sa ibang dios,’ an trinitaryong dios, na biyong dai midbid kan mga Judio asin ni Cristo patin kan tunay na mga Kristiano. Asin tanganing mapakosog an tolo-sa-sarong misteryong ini, an mga paratradusir nin Kakristianohan nandaya pa ngani sa saindang King James Version.g Dugang pa, bilang lohikong resulta kan katokdoan nin Trinidad, an dakulang kabtang nin Kakristianohan naholog man sa pagsamba o dakulang paggalang sa “Reyna nin Langit.”—Jeremias 7:17, 18, New International Version.

An Klero Nagpupundar nin Paglamag

20, 21. Ano an ginibo kan klero nin Kakristianohan, asin anong mga hapot an angay ngonyan?

²⁰ Huli sa nasa enotan, an hapot ni Jeremias angay sa klero nin Kakristianohan: “Paano kamo makapagsasabi: ‘Kami madonong, asin uya sa samuya an pagboot ni Jehova’? Sierto na ngonyan, an falsong pansurat kan mga sekretaryo naggiribo sa lubos na kaputikan. . . . Uya! Isinikwal ninda an mismong tataramon ni Jehova, asin ano an kadonongan ninda?” (Jeremias 8:8, 9) Isinikwal ninda si Jehova asin an saiyang mga representante, an saiyang mga saksi. Kun paanong pinaglamag si Jeremias kan mga saserdote asin propeta, an klero man nin Kakristianohan nasa likod kan kadaklan sa teribleng paglamag sa mga Saksi ni Jehova sa bilog na siglong ini.

²¹ Alagad taano ta pinundar ninda an paglamag na ini? Ano an ginibo kan mga Saksi na nakaagyat sa saindang kaanggotan asin kabangisan? An ultimong artikulo sa seryeng ini na yaon sa masunod na luwas sisiyasaton iyan asin an konektadong mga hapot.

[Mga Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

◻ Paano namidbid an modernong grupong Jeremias?

◻ Ano an pira sa mga pagkakaagid kan suanoy na Jerusalem asin nin Kakristianohan?

◻ Paano pinapaghona kan klero an mga tawo na sinda may pakipagkatoninongan sa Dios?

◻ Anong kapabayaan asin pagsamba sa ladawan an uso sa Kakristianohan?

[Retrato sa pahina 19]

Kan 1938 kinokondenar kan mga Saksi an falsong relihiyon

[Retrato sa pahina 20]

An Kakristianohan nagsasarig sa suanoy nang mga banal na lugar kaiyan kun paanong an mga Judio nagsarig sa templo

[Retrato sa pahina 21]

Pinapaghohona kan mga predikador nin Kakristianohan sa TV an minilyon na sinda “ligtas na” o “namundag giraray”