An Falsong mga Propeta Ngonyan
SI Jeremias naglingkod bilang propeta nin Dios sa Jerusalem kan panahon na lakop sa siudad an idolatriya, inmoralidad, karatan, asin an pagpabolos nin daing salang dugo. (Jeremias 7:8-11) Bako sana sia an aktibong propeta kan panahon na iyan, alagad an kadaklan nagpapanigo sa sadiri asin maraot. Sa anong paagi? Ipinahayag ni Jehova: “Pagpoon sa propeta sagkod sa saserdote, an lambang saro nandadaya. Asin pinagbobobolong ninda an kagabaan kan sakong banwaan nin paramas sana, na nagsasabi, ‘Igwa nin katoninongan! Igwa nin katoninongan!’ mantang mayo man nin katoninongan.”—Jeremias 6:13, 14.
An falsong mga propeta naghingoang ipaheling na sa ibong kan gabos na karatan sa kadagaan, marahay an mga bagay, asin na an mga tawo may katoninongan sa Dios; alagad bakong siring. An paghokom nin Dios naghahalat sainda, siring kan may kapusoan na ipinahayag ni Jeremias. An tunay na propetang si Jeremias, bakong an falsong mga propeta, an nabindikar kan salakayon an Jerusalem kan mga hukbo nin Babilonya kan 607 B.C.E., nalaglag an templo, asin an mga tawo magsalang nagadan o dinarang bihag sa harayong Babilonya. An makaheherak na nagkapirang nawalat sa kadagaan nagdulag pasiring sa Ehipto.—Jeremias 39:6-9; 43:4-7.
Ano an ginibo kan falsong mga propeta? “‘Uya ako tumang sa mga propeta,’ sabi ni Jehova, ‘na naghaharabon kan sakuyang mga tataramon, an lambang saro sa saiyang kairiba.’” (Jeremias 23:30) An falsong mga propeta nagharabon kan puwersa asin kan epekto kan mga tataramon nin Dios paagi sa pagpakosog sa mga tawo na maghinanyog sa mga kaputikan imbes na sa mga tunay na patanid hale sa Dios. Itinataram ninda, bakong an “makangangalas na mga bagay nin Dios,” kundi an saindang sadiring mga ideya, mga bagay na boot kan mga tawong dangogon. An mensahe ni Jeremias tunay na hale sa Dios, asin kun an mga Israelitas naghirong oyon sa saiyang mga tataramon, nakaligtas kutana sinda. An falsong mga propeta ‘nagharabon kan mga tataramon nin Dios’ asin naggiya sa mga tawo sa kapahamakan. Iyan siring kan sinabi ni Jesus manongod sa bakong maimbod na relihiyosong mga lider kan saiyang panahon: “Sinda mga butang parakabit. Kaya, kun an buta magkabit sa buta, pareho sinda mahoholog sa kali.”—Gibo 2:11; Mateo 15:14.
Siring kan kaaldawan ni Jeremias, nag-eeksister ngonyan an falsong mga propeta na naghihingakong nagrerepresentar sa Dios kan Biblia; alagad naghaharabon man sinda sa Tataramon nin Dios paagi sa paghulit nin mga bagay na nagrarayo kan atension kan mga tawo sa tunay na sinasabi nin Dios, paagi sa Biblia. Sa anong paagi? Simbagon ta an hapot na iyan paagi sa paggamit, bilang gapong pangilatis, sa pundamental na katokdoan kan Biblia sa Kahadean.
An Katotoohan Manongod sa Kahadean
An Kahadean nin Dios an pangenot na tema sa pagtotokdo ni Cristo, asin sinambit iyan nin labing sanggatos na beses sa Ebanghelyo. Amay pa sa saiyang ministeryo, sinabi ni Jesus: “Kaipuhan na ipahayag ko an maogmang bareta kan kahadean nin Dios, huli ta dahelan kaini na ako isinugo.” Tinokdoan nia an saiyang mga parasunod na mamibi: “Dumatong logod an saimong kahadean.”—Lucas 4:43; 11:2.
Ano kun siring an Kahadean? Sono sa The New Thayer’s Greek English Lexicon, an Griegong tataramon na itrinadusir na “kahadean” sa Biblia nangangahulogan enot, “makahadeng kapangyarihan, pagkahade, pagsakop, pamamahala” asin ikaduwa, “an teritoryong nasasakopan kan pamamahala nin sarong hade.” Hale digdi lohiko sanang magin konklusyon ta na an Kahadean nin Dios sarong literal na gobyerno na pinamamahalaan nin sarong Hade. Ini daw an kamugtakan?
Iyo, asin an Hade mayong iba kundi si Jesu-Cristo. Bago mamundag si Jesus an anghel na si Gabriel nagsabi ki Maria: “An sarong ini magigin dakula asin aapodon Aki kan Kaharohalangkawe; asin itatao saiya ni Jehova Dios an trono ni David na saiyang ama.” (Lucas 1:32) An pag-ako ni Jesus nin trono nagpapatunay na sia sarong Hade, sarong Namamahala sa gobyerno. An nagpapatunay man na an Kahadean sarong literal na gobyerno iyo an hula ni Isaias: “Huli ta sa satuya namundag an sarong omboy na lalaki, sa satuya itinao an sarong aking lalaki: asin an gobyerno mamumugtak sa saiyang abaga . . . An pag-oswag kan saiyang gobyerno asin katoninongan dai matatapos.”—Isaias 9:6, 7, King James Version.
Saen mamamahala si Jesus? Sa Jerusalem? Dai. Si propeta Daniel nakaheling nin sarong bisyon ni Jesus na nag-aako nin Kahadean, asin an saiyang bisyon nagpapaheling na si Jesus nasa langit. (Daniel 7:13, 14) Ini kaoyon sa paagi kan pagtaram ni Jesus manongod sa Kahadean. Iyan parate niang inaapod na “an kahadean kan kalangitan.” (Mateo 10:7; 11:11, 12) Iyan kaoyon man kan mga tataramon ni Jesus ki Pilato kan bistahon si Jesus sa atubangan nia: “An sakong kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini. Kun an sakong kahadean kabtang kan kinaban na ini, nakipaglaban kutana an sakuyang mga lingkod tanganing dai ako ikatao sa mga Judio. Kundi, sa katotoohan, an sakong kahadean bakong gikan digdi.” (Juan 18:36) An ministro o padi daw nindo nagtokdo saindo na an Kahadean ni Jesus sarong tunay na gobyerno, na namamahala na hale sa langit? O itinokdo nia daw saindo na an Kahadean sarong bagay sana na nag-eeksister sa puso? Kun itinokdo nia an mga bagay na ini, naghahabon sia kan tataramon nin Dios sa saindo.
Ano an relasyon sa pag-oltanan kan gobyerno nin Kahadean asin kan gabos na manlaenlaen na porma nin gobyerno nin tawo? Sono sa The Encyclopedia of Religion, na an editor si Mircea Eliade, an Repormador na si Martin Luther, kan ipinakikipag-olay an Kahadean, nagproponer na: “An kinabanon na gobyerno . . . puwede man na apodon na kahadean nin Dios.” An iba nagtotokdo na an mga tawo, paagi sa saindang sadiring mga paghihingoa, makapangyayari nin mga gobyerno nin tawo na orog na kaagid kan Kahadean nin Dios. Kan 1983 an World Council of Churches nagpahayag: “Sa pagpatotoo niato na an satong tunay na pagmawot para sa katoninongan may espisipikong mga gibo, an Espiritu nin Dios puwedeng gamiton an satong maluyang mga pagmamaigot na pangyarihon na an mga kahadean sa kinaban na ini magin orog na kaagid kan kahadean nin Dios.”
Alagad, mangnohon na sa Pamibi kan Kagurangnan (an “Ama Niamo”), tinokdoan ni Jesus an saiyang mga parasunod na mamibi na dumatong logod an Kahadean nin Dios asin dangan sana sinabihan nia sinda na mamibi: “Gibohon logod an boot [nin Dios] mo, kun paano sa langit, siring man sa daga.” (Mateo 6:10) Sa ibang pananaram, dai magigibo kan mga tawo na dumatong an Kahadean paagi sa paggibo kan boot nin Dios. An pagdatong kan Kahadean an nagpapangyaring gibohon an boot nin Dios sa daga. Paano?
Dangoga an sinasabi kan hula sa Daniel kapitulo 2, bersikulo 44: “Sa mga aldaw kan mga hadeng idto [mga tagapamahalang tawo sa panahon kan katapusan] an Dios nin kalangitan mapatindog nin sarong kahadean na dai noarin man malalaglag. . . . Iyan an maronot asin matapos kan gabos na ining kahadean.” Bakong makangangalas na sinabi ni Jesus na an saiyang Kahadean bakong kabtang kan kinaban! Imbes, lalaglagon kan Kahadean an mga kahadean, mga gobyerno, kan kinaban na ini asin salidahan an mga iyan sa pamamahala sa katawohan. Bilang an itinao nin Dios na gobyerno sa katawohan, sisiertohon kaiyan na gibohon sa daga an boot nin Dios.
An rason para sa siring na alistong aksion sa kabtang kan Kahadean nagigin mas malinaw kun kokonsideraron kun siisay an namomogol sa kinaban na ini. Isinurat ni apostol Juan: “An bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot.” (1 Juan 5:19) An “maraot” iyo si Satanas na Diablo, na inapod ni Pablo na “dios kan palakaw na ini nin mga bagay.” (2 Corinto 4:4) Dai puwedeng akoon an mga institusyon kan kinaban na an dios si Satanas na Diablo na kaiba kan Kahadean nin Dios.
May sarong rason kun taano si Jesus ta dai nakilabot sa politika. Kan an nasyonalistikong mga Judio nagprobar na gibohon siang hade, linikayan nia sinda. (Juan 6:15) Siring kan naheling niato, prangka niang sinabihan si Pilato: “An sakong kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini.” Asin kaoyon kaini, sinabi nia manongod sa saiyang mga parasunod: “Sinda bakong kabtang kan kinaban, kun paanong ako bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 17:16) Kaya, an relihiyosong mga lider na nagtotokdo na an pagdatong kan Kahadean nin Dios pinadadali kan pagpaoswag sa laog kan palakaw na ini nin mga bagay asin nagpapakosog sa saindang mga aripompon na gumibo para sa pasohan na iyan falsong mga propeta. Hinahabon ninda an puwersa asin epekto kan tunay na sinasabi kan Biblia.
Taano ta Mahalaga Iyan?
An gabos daw na ini intelektuwal na argumento sana? Bako nanggad. An salang mga katokdoan manongod sa Kahadean nin Dios nakadaya sa dakol asin nakaapektar pa ngani sa dalagan kan kasaysayan. Halimbawa, an publikasyon na Théo, sarong Romano Katolikong ensiklopedia nagsabi: “An banwaan nin Dios naghihiro pasiring sa Kahadean nin Dios na pinonan sa daga ni Cristo . . . An iglesya an banhi kan Kahadean na ini.” An pagmidbid sa Iglesya Katolika na kaiba kan Kahadean nin Dios nagtao sa iglesya nin dakulaon na sekular na kapangyarihan durante kan superstisyosong Edad Media. Maski ngonyan, an mga autoridad kan iglesya nagpoprobar na impluwensiahan an dalagan nin mga palakaw sa kinaban, na naghihirong apabor sa nagkapirang politikal na palakaw asin tumang sa iba.
Sarong komentarista an nag-atubang nin saro pang punto-de-vista na lakop ngonyan kan sabihon nia: “An paagi nin rebolusyon iyo an kahadean huli ta an rebolusyon iyo an mga tawo na nag-iiriba sa bagong naturalesa nin tawo, na pinahihiro nin banal na simbolo na itinao paagi sa tawo nin katotoohan—si Jesus . . . si Gandhi . . . an mga Berrigan.” An pagtotokdo na an Kahadean nin Dios mapaooswag kan politikal na aktibismo asin dai pag-intindi sa totoong mga katunayan manongod sa Kahadean naggiya sa relihiyosong mga lider na kumandidato tanganing magkaigwa nin politikal na mga katongdan. Iyan naggiya sa iba na mapalabot sa sibil na kariribokan asin makikabtang pa ngani sa pakikilaban. Bako ining kaoyon kan katotoohan na an Kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini. Asin an relihiyosong mga lider na kalabot na gayo sa politika dai nanggad masasabing bakong kabtang kan kinaban, siring kan sinabi ni Jesus manongod sa saiyang tunay na mga disipulo. An mga nagtotokdong an Kahadean nin Dios makakamtan paagi sa politikal na gibo falsong mga propeta. Hinahabon ninda an mga tataramon nin Dios sa mga tawo.
Kun an relihiyosong mga lider kan Kakristianohan tunay na magtotokdo kan sinasabi kan Biblia, maaaraman kan saindang mga aripompon na an Kahadean nin Dios an maresolber nanggad kan mga problemang siring sa kadaihon, helang, pagpapalaen huli sa rasa, asin pagdaogdaog. Alagad iyan sa tamang panahon nin Dios asin sa paagi nin Dios. Iyan bakong paagi sa mga pagbabago sa politikal na mga palakaw, na matatapos pagdatong kan Kahadean. Kun an mga klerigong ini tunay na mga propeta, itinokdo kutana ninda sa saindang mga aripompon na mantang naghahalat sa paghiro kan Kahadean nin Dios, makanonompong sinda nin tunay, itinao nin Dios, praktikal na tabang tanganing atubangon an mga problemang pinangyari kan inhustisya kan kinaban na ini.
Sa katapustapusi, itinokdo kutana ninda sa saindang mga aripompon na an nagraraot na mga kamugtakan sa kinaban na nagpapangyari nin grabeng kasakitan ihinula sa Biblia asin tanda na harani na an pagdatong kan Kahadean. Iyo, sa dai na mahahaloy an Kahadean nin Dios makikilabot asin sasalidahan an presenteng politikal na mga istruktura. Kanigoan nanggad na bendisyon iyan!—Mateo 24:21, 22, 36-39; 2 Pedro 3:7; Kapahayagan 19:11-21.
An Katawohan sa Irarom kan Kahadean nin Dios
Ano an magigin kahulogan kan pagdatong kan Kahadean nin Dios para sa katawohan? Bueno, maiimahinar daw nindo na kamo mismo mamata kada aldaw na pano nin kosog? Dai kamong midbid na may helang o magagadan. Maski an saindong nagadan na mga namomotan ibinalik sa saindo paagi sa pagkabuhay liwat. (Isaias 35:5, 6; Juan 5:28, 29) Dai nang mga kahaditan sa ekonomiya na pinapangyari kan paslong komersialismo o bakong timbang na mga palakaw sa ekonomiya. Igwa kamong sadiri nindong komportableng harong asin mahiwas na daga na tatanoman kan gabos nindong kaipuhan tanganing pakakanon an pamilya. (Isaias 65:21-23) Malakaw kamo saen man sa ano man na oras nin aldaw o banggi na daing takot na salakayon. Dai nang guerra—dai nang maghuhuma sa saindong katiwasayan. An gabos isinasapuso an pinakamarahay para sa saindo. Dai na an mga maraot. An pagkamoot asin katanosan namamahala. Naiimahinar daw nindo an siring na panahon? Ini an klase nin kinaban na pangyayarihon kan Kahadean.—Salmo 37:10, 11; 85:10-13; Miqueas 4:3, 4.
Ini daw saro sanang pangarap? Bako. Basahon an mga kasuratan na sinitar sa naenot na parapo, asin manonompongan nindo na an gabos na sinabi duman nagpapaheling kan siertong mga panuga nin Dios. Kun sagkod ngonyan dai pa kamo nagkaigwa nin tunay na ladawan kan puwedeng gibohon kan Kahadean nin Dios asin kan gigibohon para sa katawohan, kun siring may naghabon saindo kan mga tataramon nin Dios.
Makaoogma, an mga bagay dai magdadanay na siring kaiyan. Sinabi ni Jesus na sa satong kaaldawan “an maogmang baretang ini kan kahadean ihuhulit sa bilog na ineerokan na daga para sa pagpatotoo sa gabos na nasyon; dangan madatong an katapusan.” (Mateo 24:14) An magasin na binabasa nindo kabtang kan gibohon na paghuhulit na iyan. Pinakokosog mi kamong maglikay na dayaon kan falsong mga propeta. Siyasaton nin mas hararom an Tataramon nin Dios tanganing manompongan an katotoohan manongod sa Kahadean nin Dios. Dangan, pumasakop mismo kamo sa Kahadean na iyan, na sarong probisyon kan Dakulang Pastor, si Jehova Dios. An totoo, iyan an solamenteng paglaom nin tawo, asin iyan dai masusudya.
[Ritrato sa pahina 5]
Itinokdo ni Luther na an gobyerno nin tawo puwedeng mansayon bilang an Kahadean nin Dios
[Credit Line]
Sa karahayan nin boot kan Trustees of the British Museum
[Ritrato sa pahina 7]
Siring sa mamomoton na Pastor, si Jehova paagi sa saiyang Kahadean pangyayarihon an mga kamugtakan na dai mahihimo nin siisay man na tawo