Si Jehova Makatanosan!

“An kadonongan hale sa itaas . . . makatanosan.”​—SANTIAGO 3:17.

1. Paano ilinadawan kan nagkapira an Dios bilang bakong makatanosan, asin ano an saboot nindo manongod sa siring na pagmansay dapit sa Dios?

ANONG klaseng Dios an saindong sinasamba? Nagtutubod daw kamo saiya bilang Dios na may dai naliliwat, estriktong hustisya, makuri asin maisog an saiyang ugale? Para sa Protestanteng repormista na si John Calvin, an Dios posibleng arog kaiyan. Si Calvin nagsabi na an Dios igwa nin “daing sagkod asin dai nababagong plano” manongod sa lambang indibiduwal, patienot nang itinalaga para sa kada saro kun baga sia mabubuhay sagkod lamang sa kaogmahan o pasasakitan nin daing sagkod sa kalayo sa impierno. Imahinara: Kun ini totoo, mayo na nanggad kamong magigibo, dawa gurano pang paghihingoa nindo, na liwaton an haloy na, dai nababagong plano nin Dios manongod saindo asin sa saindong ngapit. Maaakit daw kamo sa siring kabakong makatanosan na Dios?​—Ikomparar an Santiago 4:8.

2, 3. (a) Paano niato puwedeng iilustrar an pagkabakong makatanosan nin mga institusyon asin organisasyon nin tawo? (b) Paano ihinahayag kan bisyon ni Ezequiel manongod sa langitnon na karuwahe ni Jehova an Saiyang pagkamadaling makibagay?

² Naginhawahan nanggad kita na manodan na an Dios kan Biblia nangongorog kamakatanosan! Bakong an Dios kundi an mga tawo an may tendensiang magin estrikto asin dai naliliwat, huli sa saindang pagkabakong sangkap. An mga organisasyon nin tawo puwedeng magin masakit kontrolon siring sa mga bagon. Kun an dakulaon na bagon nagdadalagan parani sa sarong sangga sa agihan, an pagpabirik imposible, asin an pagpapondo masakiton man. An ibang bagon makosogon an puwersa nin pag-abante na iyan nangangaipo nin labing sarong kilometro tanganing pumondo pakapreno! Kaagid kaiyan, an sarong dakulaon na barko nin krudo puwedeng dumalagan pagilid nin walo pang kilometro pakagadana sa makina. Dawa pa iyan pabirikon, iyan puwede pang dumalagan nin tolong kilometro! Pero ngonyan horophoropa an sarong lunadan na orog pang makangingirhat kisa sa duwang ini, saro na nagrerepresentar sa organisasyon nin Dios.

³ Kaidtong labing 2,600 na taon na an nakaagi, si Jehova nagtao ki propeta Ezequiel nin sarong bisyon na naglaladawan sa Saiyang langitnon na organisasyon nin espiritung mga linalang. Idto sarong karuwahe na an mga sokol makangingirhat asin kahangahanga, an sadiring “lunadan” ni Jehova na perming nasa irarom kan saiyang kontrol. Interesanteng gayo an paghiro kaiyan. An darakulaon na ruweda may apat na gilid asin pano nin mata, kaya iyan puwedeng magheling sa gabos na lugar asin puwedeng magbago tolos nin direksion, na dai na mapondo o mabirik. Asin an dakulaon na lunadan na ini dai nagkakalugkalog arog kan sarong dakulaon na barko nin krudo o bagon. Iyan puwedeng humiro siring karikas nin kikilat, na puwede pa nganing bumirik sa 90 gradong anggulo! (Ezequiel 1:​1, 14-28) Si Jehova laen sa Dios na ihinulit ni Calvin mantang an Saiyang karuwahe laen man sa dai makontrol na mga makina na gibo nin tawo. Sia lubos na madaling makibagay. An pakasabot sa kabtang na ini kan personalidad ni Jehova maninigong makatabang sato na magdanay na madaling makibagay asin malikayan an siod nin pagkabakong makatanosan.

Si Jehova​—An Pinakamadaling Makibagay na Persona sa Uniberso

4. (a) Sa anong paagi na an mismong ngaran ni Jehova naghahayag saiya bilang madaling makibagay na Dios? (b) Ano an nagkapira sa mga titulo na iinaaplikar ki Jehova Dios, asin taano ta angay an mga iyan?

⁴ An mismong ngaran ni Jehova nagpaparisa kan saiyang pagkamadaling makibagay. An “Jehova” sa literal nangangahulogan “Saiyang Pinapangyayari.” Malinaw na boot sabihon kaini na pinapangyayari ni Jehova an saiyang sadiri na magin Paraotob kan gabos niang panuga. Kan hapoton ni Moises an Dios dapit sa saiyang ngaran, orog pang ipinaliwanag ni Jehova an kahulogan kaiyan sa paaging ini: “Patutunayan kong ako an patutunayan kong ako.” (Exodo 3:14) An traduksion ni Rotherham may pagdodoon na isinabi iyan: “Ako Magigin siring sa ano man na boot ko.” Si Jehova pinatutunayan, o boot na mangyari, an ano man na kaipuhan tanganing maotob an saiyang matanos na mga katuyohan asin panuga. Kaya manlaenlaen an saiyang kahangahangang titulo, arog baga kan Kaglalang, Ama, Soberanong Kagurangnan, Pastor, Jehova kan mga hukbo, Paradangog nin pamibi, Hokom, Kadarudakulaing Paratokdo, Parabalukat. Pinangyari nia an saiyang sadiri na magin an gabos na ini asin labi pa tanganing gibohon an saiyang mamomoton na mga katuyohan.​—Isaias 8:13; 30:20; 40:28; 41:14; Salmo 23:1; 65:2; 73:28; 89:26; Hokom 11:27; helingon man an New World Translation, Apendise 1J.

5. Taano ta dai kita maninigong magkonklusyon na an pagkamadaling makibagay ni Jehova nagpaparisa na nagbabago an saiyang naturalesa o mga pamantayan?

⁵ Boot daw sabihon kaini, kun siring, na an naturalesa o mga pamantayan nin Dios nababago? Dai; siring kan pagkasabi kaiyan sa Santiago 1:​17, “dian sa saiya dai naliliwat an pagbago kan anino.” Igwa daw nin kontradiksion digdi? Dai nanggad. Halimbawa, siisay na mamomoton na magurang an dai nagliliwat nin mga kabtang tanganing makinabang an mga aki? Durante nin sarong aldaw, an sarong magurang tibaad parasadol, kusinero, paralinig sa harong, maestro, paradisiplina, amigo, mekaniko, nars​—nagpapadagos pa an listahan. An magurang dai nagbabago nin personalidad kun ginigibo an mga kabtang na ini; an ama o ina nakikibagay sana sa presenteng mga pangangaipo. Siring man kaiyan ki Jehova pero sa orog kadakulang sokol. Mayo nin limitasyon sa kaya niang papangyarihon sa saiyang sadiri tanganing makinabang an saiyang mga linalang. An rarom kan saiyang kadonongan makangangalas nanggad!​—Roma 11:33.

An Pagkamakatanosan Sarong Tanda nin Kadonongan nin Dios

6. Ano an literal na kahulogan asin mga implikasyon kan tataramon sa Griego na ginamit ni Santiago sa pagladawan sa kadonongan nin Dios?

⁶ Si disipulo Santiago naggamit nin interesanteng tataramon sa pagladawan sa kadonongan kaining pinakanangongorog kadaling makibagay na Dios. Sia nagsurat: “An kadonongan hale sa itaas . . . makatanosan.” (Santiago 3:17) An tataramon sa Griego na ginamit nia digdi (e·pi·ei·kesʹ) depisil itradusir. An mga paratradusir naggamit nin mga tataramon na arog baga nin “maboot,” “mahoyo,” “mapasensia,” asin “makonsiderasyon.” An New World Translation tinatradusir iyan na “makatanosan,” na may nota sa ibaba na nagsasabi na an literal na kahulogan “mapagpahunod.”a An tataramon nangangahulogan man nin dai pag-insister nin pagsunod sa gabos na saradit na detalye sa pagboot, bakong labi-labi kaestrikto o makuri. An iskolar na si Willian Barclay nagkomento sa New Testament Words: “An pangenot asin pundamental na bagay manongod sa epieikeia iyo na iyan minagikan sa Dios. Kun an Dios nanindogan sa saiyang mga diretso, kun an Dios mayo nang iinaplikar sa sato kundi an estriktong mga pamantayan kan pagboot, haen na daw kutana kita? An Dios an pinakanangongorog na halimbawa nin saro na epieikēs asin an nagtatratar sa iba na may epieikeia.”

7. Paano si Jehova nagpaheling nin pagkamakatanosan sa tatamnan nin Eden?

⁷ Horophoropa an panahon kan an katawohan nagrebelde tumang sa soberaniya ni Jehova. Kanigoan kadali para sa Dios na laglagon an tolong ingratong rebeldeng idto​—si Adan, Eva, asin Satanas! Nalikayan kutana nia mismo an grabeng kolog sa puso! Asin siisay an makikidiskutir na mayo sia nin diretso na gibohon an siring kaestriktong hustisya? Minsan siring, nungkang ibinugtak ni Jehova an saiyang garo karuwaheng langitnon na organisasyon sa sarong estrikto, dai nakikibagay na pamantayan nin hustisya. Kaya an karuwaheng iyan dai linigis nin daing herak an pamilya nin tawo asin an gabos na paglaom para sa maogmang ngapit nin katawohan. Sa kabaliktaran, minaniobra ni Jehova an saiyang karuwahe na garo kikilat an rikas. Pakatapos tolos kan pagrebelde, naggibo si Jehova Dios nin panhaloyan na katuyohan na nagtao nin pagkaherak asin paglaom sa gabos na gikan ni Adan.​—Genesis 3:15.

8. (a) Paano an salang punto-de-vista kan Kakristianohan dapit sa pagkamakatanosan napapalaen sa tunay na pagkamakatanosan ni Jehova? (b) Taano ta masasabi niato na an pagkamakatanosan ni Jehova dai nagpaparisa na puwede niang ikompromiso an banal na mga prinsipyo?

⁸ Alagad, an pagkamakatanosan ni Jehova dai nagpaparisa na puwede niang ikompromiso an banal na mga prinsipyo. An mga iglesya nin Kakristianohan ngonyan tibaad maghona na sinda makatanosan kun saindang dai iniintindi an inmoralidad tangani sanang makakua nin pag-oyon sa saindang sumbikalan na mga aripompon. (Ikomparar an 2 Timoteo 4:3.) Si Jehova nungkang binabalga an saiyang sadiring mga pagboot, ni saiyang ikinokompromiso an saiyang mga prinsipyo. Imbes, sia nagpapaheling nin pagigin andam na magpahunod, na makibagay sa mga kamugtakan, tanganing an mga prinsipyong iyan pareho ikaaplikar na may katanosan asin pagkaherak. Permi niang ginigirumdom na timbangan an saiyang paggibo nin hustisya asin kapangyarihan nin saiyang pagkamoot asin makatanosan na kadonongan. Konsideraron niato an tolong paagi na si Jehova nagpapaheling nin pagkamakatanosan.

“Andam na Magpatawad”

9, 10. (a) Ano an koneksion kan pagigin “andam na magpatawad” sa pagkamakatanosan? (b) Paano nakinabang si David sa pagigin andam na magpatawad ni Jehova, asin taano?

⁹ Si David nagsurat: “Huli ta ika, O Jehova, marahay asin andam na magpatawad; asin nagsosopay an mamomoton na kabootan sa gabos na nag-aapod saimo.” (Salmo 86:5) Kan an Hebreong Kasuratan trinadusir sa Griego, an tataramon para sa “andam na magpatawad” trinadusir na e·pi·ei·kesʹ, o “makatanosan.” Tunay nanggad, an pagigin andam na magpatawad asin magpaheling nin pagkaherak puwedeng iyo an pangenot na paagi na ikapaheling an pagkamakatanosan.

¹⁰ Si David mismo nakakaaram na marhay kun gurano kamakatanosan si Jehova sa bagay na ini. Kan si David nakakomitir nin pagsambay ki Bat-seba asin iinareglong ipagadan an agom kaini, sinda ni Bat-seba pareho maninigo sa penalidad na kagadanan. (Deuteronomio 22:22; 2 Samuel 11:​2-27) Kun estriktong mga hokom na tawo an nagkapot kan kaso, an duwa tibaad nawaran nanggad kan saindang buhay. Pero si Jehova nagpaheling nin pagkamakatanosan (e·pi·ei·kesʹ), na, siring sa pagkasabi dian kan Vine’s Expository Dictionary of Biblical Words, “nagpapahayag kan pagkamakonsiderasyon na iyan na hiniheling ‘sa paaging maheherakon asin makatanosan an mga bagay sa sarong kaso.’” An mga bagay na nakaimpluwensia sa maheherakon na desisyon ni Jehova posibleng kabale an sinserong pagsolsol kan mga parakasala asin an pagkaherak na ipinaheling mismo ni David kaidto para sa kapakanan nin iba. (1 Samuel 24:​4-6; 25:​32-35; 26:​7-11; Mateo 5:7; Santiago 2:13) Alagad, manongod sa paglaladawan ni Jehova kan saiyang sadiri sa Exodo 34:​4-7, makatanosan na maninigong tawan ni Jehova nin pagtatanos si David. Isinugo nia ki David an propetang si Natan na igwa nin makosog na mensahe, na itinatadom ki David an bagay na hinamak nia an tataramon ni Jehova. Si David nagsolsol asin sa siring dai nagadan huli sa saiyang kasalan.​—2 Samuel 12:​1-14.

11. Paano si Jehova nagpaheling nin pagigin andam na magpatawad sa kaso ni Manases?

¹¹ An halimbawa ni Hadeng Manases nin Juda mas pambihira sa bagay na ini, huling si Manases, bakong arog ni David, biyong maraot sa halawig na panahon. Si Manases nagpalakop nin makababaldeng relihiyosong mga gibo sa nasyon, kabale an atang na tawo. Puwedeng may paninimbagan man sia sa ‘pagpalagadi’ sa maimbod na propetang si Isaias. (Hebreo 11:37) Tanganing padusahan si Manases, itinogot ni Jehova na darahon sia bilang bihag sa Babilonya. Alagad, si Manases nagsolsol sa laog kan bilanggoan asin nagngayongayo na tawan nin pagkaherak. Bilang simbag sa sinserong pagsolsol na ini, si Jehova “andam na magpatawad”​—dawa sa magabat na kasong ini.​—2 Cronica 33:​9-13.

Pagbago nin Paghiro Kun Minalataw an Bagong mga Kamugtakan

12, 13. (a) Sa kaso nin Ninive, anong pagkaliwat nin kamugtakan an nagtulod ki Jehova na magliwat nin paghiro? (b) Paano nagin bakong makatanosan si Jonas kisa ki Jehova Dios?

¹² An pagkamakatanosan ni Jehova naheheling man sa saiyang pagigin andam na liwaton an plinano niang gibohon kun minalataw an bagong mga kamugtakan. Halimbawa, kan si propeta Jonas nagmartsa sa mga tinampo nin suanoy na Ninive, medyo simple an saiyang ipinasabong na mensahe: An makosog na siudad lalaglagon sa ika-40 aldaw. Alagad, nagliwat an mga kamugtakan​—bigla na sana! Nagsolsol an mga taga-Ninive.​—Jonas, kapitulo 3.

¹³ Kapakipakinabang na helingon an kalaenan kun ano an nagin reaksion ni Jehova asin ni Jonas sa pagkaliwat na ini nin mga kamugtakan. Garo man sana pinabirik ni Jehova an dalagan kan saiyang langiton na karuwahe. Sa halimbawang ini sia nakibagay, na pinangyari an saiyang sadiri na magin parapatawad nin mga kasalan imbes na “lalaking parapakilaban.” (Exodo 15:3) Si Jonas, sa ibong na kampi, bakong gayong madaling makibagay. Imbes na dumungan sa dalagan kan karuwahe ni Jehova, mas naghiro siang siring kan bagon o kan dakulang barko nin krudo na nasambitan kasubago. Nagpahayag sia nin kalaglagan, kaya kalaglagan an dapat mangyari! Tibaad hinona nia na an ano man na pagkaliwat magpapasopog sa saiya sa pagheling kan mga taga-Ninive. Pero, mapasensiang tinokdoan ni Jehova an saiyang matagas an payong propeta nin dai malilingawan na leksion dapit sa pagkamakatanosan asin pagkaherak.​—Jonas, kapitulo 4.

14. Taano ta binago ni Jehova an saiyang paghiro mapadapit sa saiyang propetang si Ezequiel?

¹⁴ Si Jehova nagbago nin paghiro sa iba pang mga okasyon​—dawa sa saraditon na bagay. Halimbawa, kan oras na isinugo nia si propeta Ezequiel na mag-akto nin sarong makahulang drama, an mga instruksion ni Jehova kabale an sarong pagboot na lutoon ni Ezequiel an saiyang kakanon sa kalayo na an gatong odo nin tawo. Masakiton idto para sa propeta, na nagkurahaw, “Ah, O Soberanong Kagurangnan na Jehova!” asin nakimaherak na dai sia pagpagibohon nin ikinaoongis nia. Dai pinaindahan ni Jehova an namamatean kan propeta bilang bakong makatanosan; imbes, Saiyang tinogotan si Ezequiel na gumamit nin odo nin baka, sarong lakop nang pangatong sa dakol na kadagaan sagkod ngonyan.​—Ezequiel 4:​12-15.

15. (a) Anong mga halimbawa an nagpapaheling na si Jehova andam na maghinanyog asin sumimbag sa mga tawo? (b) Anong leksion an puwedeng itokdo kaini sato?

¹⁵ Bako daw na nakaoogmang horophoropon an kapakumbabaan kan satong Dios na Jehova? (Salmo 18:35) Kanigoan sia kahalangkaw kisa sato; pero mapasensia siang naghihinanyog sa bakong sangkap na mga tawo asin kun beses angay na liniliwat pa ngani an saiyang paghiro. Tinogotan nia si Abraham na makimaherak nin halawig sa saiya manongod sa kalaglagan nin Sodoma asin Gomorra. (Genesis 18:​23-33) Asin Saiyang tinogotan si Moises na magpalataw nin mga pagkontra sa Saiyang plano na laglagon an rebelyosong mga Israelita asin imbes gumibo nin sarong makosog na nasyon gikan ki Moises. (Exodo 32:​7-14; Deuteronomio 9:​14, 19; ikomparar an Amos 7:​1-6.) Kaya sia nagtao nin sangkap na halimbawa para sa saiyang mga lingkod na tawo, na maninigong magpaheling nin kaparehong pagigin andam na maghinanyog sa iba kun iyan makatanosan asin posibleng gibohon.​—Ikomparar an Santiago 1:19.

Pagkamakatanosan sa Paggibo nin Autoridad

16. Paano si Jehova napapalaen sa dakol na tawo sa paagi nin saiyang paggibo sa saiyang autoridad?

¹⁶ Narisa na daw nindo na mientras na an mga indibiduwal nagkakamit nin mas dakol na autoridad, an dakol garo baga nagigin bako nang makatanosan? Si Jehova, sa kabaliktaran, igwa kan pinakahalangkaw na katongdan nin autoridad sa uniberso, pero sia an pinakanangongorog na halimbawa nin pagkamakatanosan. Ginigibo nia an saiyang autoridad sa dai nasusudyang makatanosan na paagi. Bakong arog kan dakol na tawo, si Jehova dai nahahadit manongod sa saiyang autoridad, kaya sia dai napipiritan na ingatan iyan na may pag-imon​—na garo baga an pagtao nin sarong sokol nin autoridad sa iba tibaad minsan paano magin huma sa sadiri niang autoridad. Sa katunayan, kan may sasaro pa sanang ibang persona sa uniberso, si Jehova nagtao nin mahiwas an sakop na autoridad sa sarong iyan. Ginibo nia an Logos na saiyang “pangenot na trabahador,” na magpooon kaidto dinadara an gabos sa pag-eksister paagi sa namomotan na Aki na ini. (Talinhaga 8:​22, 29-31; Juan 1:​1-3, 14; Colosas 1:​15-17) Kan huri idinelegar nia sa saiya an “gabos na autoridad sa langit asin sa daga.”​—Mateo 28:18; Juan 5:22.

17, 18. (a) Taano si Jehova ta nagsugo nin mga anghel sa Sodoma asin Gomorra? (b) Taano ta hinagadan ni Jehova nin mga suhestion an mga anghel manongod sa kun paano dadayaon si Acab?

¹⁷ Kaagid kaiyan, pinagkatiwalaan ni Jehova an dakol sa saiyang mga linalang nin mga gibohon na kutana magigibo ngani nia mismo nin mas marahay. Halimbawa, kan sabihan nia si Abraham, “Desidido akong humilig [sa Sodoma asin Gomorra] tanganing maheling ko kun baga sinda minagawe man nanggad sono sa kurahaw dapit dian na nakaabot sakuya,” dai nia boot sabihon na sia maduman nin personal. Imbes, pinili ni Jehova na magdelegar nin autoridad, na nagnombrar nin mga anghel tanganing magtipon nin siring na impormasyon para sa saiya. Sia nagtao sainda nin autoridad na mangenot sa misyon na ini sa paghanap nin katunayan asin magreport liwat sa saiya.​—Genesis 18:​1-3, 20-22.

¹⁸ Sa saro pang okasyon, kan magdesisyon si Jehova na sentensiahan an maraot na si Hadeng Acab, Saiyang inimbitaran an mga anghel sa sarong langitnon na asamblea tanganing tumao nin mga suhestion manongod sa kun paano ‘dadayaon’ an apostatang hade na idto na umiba sa ralaban na matapos kan saiyang buhay. Sierto nanggad, si Jehova, an Gikanan nin gabos na kadonongan, dai nangaipo nin tabang na isuherir an pinakamarahay na paghiro! Pero, tinawan nia nin dignidad an mga anghel paagi kan pribilehiyo na pagsuherir nin mga solusyon asin kan autoridad na gumibo sa saro na saiyang pinili.​—1 Hade 22:​19-22.

19. (a) Taano ta linilimitaran ni Jehova an bilang kan mga pagboot na saiyang ginigibo? (b) Paano ipinaheheling ni Jehova an saiyang sadiri na makatanosan kun manongod sa linalaoman nia sa sato?

¹⁹ Si Jehova dai ginagamit an saiyang autoridad na gumibo nin dai maninigong kontrol sa iba. Sa bagay man na ini sia nagpapaheling nin daing kaagid na pagkamakatanosan. Maingat niang linilimitaran an bilang nin mga pagboot na saiyang ginigibo asin binabawalan an saiyang mga lingkod sa ‘paglihis sa mga bagay na nasusurat’ paagi sa pagdagdag nin magagabat na pagboot na sinda mismo an naggigibo. (1 Corinto 4:6; Gibo 15:28; ipaheling an kalaenan kan Mateo 23:4.) Nungka siang naghahagad sa saiyang mga linalang nin bakong makatanosan na pagkuyog, kundi parate siang nagtatao nin supisyenteng impormasyon sa paggiya sainda asin nagbubugtak nin pagpipilian sa atubangan ninda, na ipinaaaram sainda an mga pakinabang nin pagkuyog asin mga bunga nin pagmasumbikal. (Deuteronomio 30:​19, 20) Imbes na piriton an mga tawo paagi sa pakamate nin sala, pagkapasopog, o takot, hinihingoa niang aboton an puso; boot nia na an mga tawo maglingkod saiya huli sa tunay na pagkamoot imbes na sa kapiritan. (2 Corinto 9:7) An gabos na siring na bilog na kalag na paglilingkod nakapaoogma sa puso nin Dios, kaya bako siang daing katanosan na “masakit paoyonan.”​—1 Pedro 2:18; Talinhaga 27:11; ikomparar an Miqueas 6:8.

20. Paano nakaaapektar sa saindo an pagkamakatanosan ni Jehova?

²⁰ Bako daw pambihira na si Jehova Dios, na igwa nin orog na kapangyarihan kisa sa siisay man na persona na linalang, nungkang ginagamit an kapangyarihan na iyan sa bakong makatanosan na paagi, nungkang ginagamit iyan tanganing daogdaogon an iba? Alagad, an mga tawo, na maluyahon na marhay kun ikokomparar, igwa nin kasaysayan nin pagdominar sa kada saro. (Eclesiastes 8:9) Malinaw nanggad, an pagkamakatanosan sarong mahalagang marhay na kuwalidad, saro na nagpapahiro sato na kamotan nin orog pa si Jehova. Iyan, siring man, puwedeng magmotibar sato mismo na pataluboon an kuwalidad na ini. Paano niato iyan magigibo? An minasunod na artikulo ipapaliwanag an bagay na ini.

[Nota sa Ibaba]

Paano Nindo Sisimbagon?

◻ Paano an ngaran ni Jehova asin an bisyon dapit sa saiyang langitnon na karuwahe nagdodoon kan saiyang pagkamadaling makibagay?

◻ Ano an pagkamakatanosan, asin taano iyan ta tanda nin kadonongan nin Dios?

◻ Sa anong mga paagi ipinaheling ni Jehova na sia “andam na magpatawad”?

◻ Taano ta pinili ni Jehova na bagohon an plinanong paghiro sa nagkapirang halimbawa?

◻ Paano si Jehova nagpapaheling nin pagkamakatanosan sa paagi nin saiyang paggibo nin autoridad?

[Ritrato sa pahina 10]

Taano ta pinatawad ni Jehova an maraot na si Hadeng Manases?