Bako na daw Uso an Pag-ayuno?
“NAG-AAYUNO ako kada Lunes poon kan ako tin-edyer,” an sabi ni Mrudulaben, sarong asensadong 78 anyos na babaeng taga-India. Kabtang na ini kan saiyang pagsamba, na sarong paagi tanganing maseguro na maparahay an saiyang pag-agom asin magkaigwa nin mga aking marahay an salud, patin maprotehiran an saiyang agom. Ngonyan na balo na, padagos siang nag-aayuno kada Lunes para sa marahay na salud asin para sa pag-asenso kan saiyang mga aki. Arog nia, an mayoriya kan mga babaeng Hindu ginigibong kabtang kan saindang buhay an regular na mga pag-ayuno.
Si Prakash, sarong medyo may edad nang negosyante na nag-eerok sa gilid-gilid nin Mumbai (Bombay), India, nagsasabi na sia nag-aayuno kada taon sa mga Lunes nin Sawan (Shravan). Saro ining bulan na may espesyal na relihiosong kahulogan sa kalendaryong Hindu. Nagpapaliwanag si Prakash: “Nagpoon ako huli sa relihiosong mga dahelan, alagad ngonyan nakanompong ako nin dugang pang dahelan na magpadagos para sa ikararahay nin salud. Mantang an Sawan natatagbo sa pagtatapos kan panahon nin makosog na tig-oran, tinatawan kaiyan nin oportunidad an sakong hawak na linigan an sadiri sa mga helang na uso kun panahon nin tig-oran.”
An iba naghohona na an pag-ayuno nakatatabang sa saro sa pisikal, mental, asin espirituwal na paagi. Halimbawa, an Grolier International Encyclopedia nagsasabi: “An bago pa sanang pagsiyasat nin siensia nagsusuherir na an pag-ayuno puedeng nakararahay sa salud asin, kun ginigibo nin maingat, puedeng magpangyari nin mas makosog na pagkaalisto asin pagkasensitibo.” Sinasabi na an Griegong pilosopo na si Plato nag-aayuno sa laog nin sampulong aldaw o labi pa asin na an matematikong si Pythagoras pinapag-aayuno an saiyang mga estudyante bago sia magtokdo sa sainda.
Para sa iba, an pag-ayuno nangangahulogan nin biyong paglikay sa kakanon asin tubig sa laog nin sarong itinalaan na peryodo nin panahon, mantang an iba nag-iinom nin likido durante kan saindang mga pag-ayuno. An pagpalihis nin nagkapirang pagkakan o paglikay sa sarong partikular na klase nin kakanon ibinibilang na pag-ayuno kan dakol. Alagad an halawig asin napababayaan na pag-ayuno puedeng magin peligroso. An peryodistang si Parul Sheth nagsasabi na pakatapos na gamiton kan hawak an saray kaiyan na carbohidrato, an sunod kinokombertir kaiyan an mga protina sa kalamnan na magin glukosa dangan ginagamit an taba sa hawak. An paggibo sa taba na magin glukosa nagpapaluwas nin nakahihilong mga produkto na inaapod na mga ketone body. Mantang natitipon an mga ini, iyan minapasiring sa hotok, na dinadanyaran an sentral na sistema nin nerbios. “Digdi nagigin peligroso an pag-ayuno,” an sabi ni Sheth. “Puede kamong maribaraw, maribong, asin mas maraot. . . . [Iyan puedeng magin dahelan nin] pagkawara nin animo asin sa katapustapusi kagadanan.”
Sarong Instrumento Asin Rituwal
An pag-ayuno ginagamit bilang mapuersang instrumento para sa politikal o sosyal na mga katuyohan. An prominenteng naggamit kan armas na ini iyo si Mohandas K. Gandhi sa India. Iginagalang na marhay nin ginatos na milyon katawo, ginamit nia an pag-ayuno tanganing magkaigwa nin makosog na impluwensia sa mga tawong Hindu sa India. Sa pagladawan sa resulta kan saiyang pag-ayuno tanganing husayon an sarong industriyal na iriwal sa pag-oltanan kan mga trabahador sa pabrika asin mga kagsadiri kan pabrika, si Gandhi nagsabi: “An pundamental na ibinunga kaiyan iyo na nagkaigwa nin marahay na boot an gabos. Napahiro an puso kan mga kagsadiri kan pabrika . . . Pinondo an welga pakatapos na ako mag-ayuno sa laog sana nin tolong aldaw.” An presidente kan Aprika del Sur, si Nelson Mandela, nakipartisipar sa limang aldaw na pagpagutom sa welga durante kan saiyang mga taon bilang politikal na preso.
Pero, an mayoriya kan mga inuugale an pag-ayuno ginibo iyan huli sa relihiosong mga dahelan. An pag-ayuno sarong prominenteng rituwal sa Hinduismo. May mga aldaw na, an sabi kan librong Fast and Festivals of India, “ginigibo an lubos na pag-ayuno . . . na dai man lamang nag-iinom minsan tubig. An mga lalaki asin babae pareho naggigibo nin estriktong pag-ayuno . . . tanganing maseguro an kaogmahan, pag-asenso asin kapatawadan nin mga kalapasan asin kasalan.”
An pag-ayuno lakop na ginigibo sa relihion na Jain. An The Sunday Times of India Review nagbabareta: “An Jain na muni [may kabatidan] sa Bombay [Mumbai] nag-iinom sana nin duwang baso nin pinakalakagang tubig kada aldaw—sa laog nin 201 aldaw. Guminian sia nin 33 kilos [73 lb].” An iba nag-aayuno pa ngani sagkod na magadan sinda sa gutom, na kombensido na ini magdadara nin kaligtasan.
Para sa kadaklan na adulto na aktibo sa Islam, obligatoryo an pag-ayuno durante kan bulan nin Ramadan. Dai puedeng kumakan o uminom poon sa pagkasirang sagkod sa pagsolnop kan aldaw sa bilog na bulan na iyan. An siisay man na may helang o nasa pagbiahe dapat na mag-ayuno sa ibang panahon sa laog nin kaparehong bilang nin mga aldaw. An Kuarisma, na peryodo nin 40 aldaw bago kan Pasko, sarong panahon nin pag-ayuno para sa nagkapira sa Kakristianohan, asin an dakol na orden nin relihion naggigibo nin mga pag-ayuno sa ibang itinalaan na mga aldaw.
Tunay nanggad na an pag-ayuno dai pa nawara. Asin mantang kabtang iyan kan kadakol na relihion, tibaad ihapot niato, Hinahagad daw nin Dios an pag-ayuno? Igwa daw nin mga okasyon na an mga Kristiano puedeng magdesisyon na mag-ayuno? Kapakipakinabang daw ini? Ipaliliwanag kan sunod na artikulo an mga hapot na ini.
[Retrato sa pahina 3]
An relihion na Jain minamansay an pag-ayuno bilang sarong paagi na makamit an kaligtasan kan kalag
[Retrato sa pahina 4]
Ginamit ni Mohandas K. Gandhi an pag-ayuno bilang mapuersang instrumento para sa politikal o sosyal na mga katuyohan
[Retrato sa pahina 4]
Sa Islam, obligatoryo an pag-ayuno durante kan bulan nin Ramadan
[Pasasalamat para sa pinagkuanan]
Garo Nalbandian