Tunay na Tabang Para sa Pamilya
“Rasonableng sabihon na igwa nin krisis sa pamilya sa Amerika. Imposibleng makagibo nin ano man na iba pang konklusyon sa bilang nin mga diborsio, estadistika nin mga namumundag na an mga magurang bakong kasal, [asin] mga kaso nin pagmaltrato sa mga aki asin agom.”
AN MGA tataramon na ini kan komentarista sa telebisyon sa Estados Unidos na si Tom Brokaw puedeng umaplikar sa kadaklan na nasyon. Ano an kahulogan kan krisis na ini?
Sa dakol na paagi an pamilya iyo an pundamental na elemento kan sosyedad. Kun problemado an pamilya, problemado man an sosyedad. Dugang pa, an pamilya iyo an gikanan nin emosyonal asin pinansial na suporta para sa mga aki. Dian ninda nanonodan an enot asin pinakamahalagang mga leksion sa buhay. Kun problemado an pamilya, ano an nanonodan kan mga aki? Haen an saindang seguridad? Magigin anong klaseng adulto sinda pagdakula?
Igwa daw nin ano man na tabang para sa pamilya sa panahon na ini nin krisis? Igwa. An pamilya sarong institusyon na an Dios mismo an nag-establisar. (Genesis 1:27, 28) Asin nagtao sia nin dai puedeng ipasiparang giya sa pamilya sa saiyang Tataramon, an Biblia. (Colosas 3:18-21) Totoo, dai ta kayang bagohon an sosyedad sa kabilogan, alagad puede tang iaplikar an hatol kan Biblia sa satong sadiring pamilya. Boot ming isaysay sa saindo an dapit sa nagkapirang tawo na naggibo kaini asin an marahay na mga resulta na nakamtan ninda.
Pag-olang sa Diborsio
Sa dakol na nasyon mga 50 porsiento kan gabos na nag-aaragom an natatapos sa diborsio. Dakulaon na pagkasudya iyan sa mga relasyon nin tawo! Totoo, an dakol na sa dahelan na ini nagigin nagsosolong mga magurang kahangahanga an ginigibo sa pagpadakula sa saindang mga aki. Alagad an kadaklan siertong maoyon na mas marahay kun mareresolberan nin mag-agom an saindang mga problema asin magdanay na magkaibanan.
Delikado na an relasyon nin sarong mag-agom sa Islas Salomon. An agom na lalaki, na aki nin sarong namomoon, madahas asin may dakol na maraot na ugale. Nasasakitan na marhay sa buhay an saiyang agom kaya nagprobar na ngani ining maghugot. Dangan, an agom na lalaki uminoyon na makipag-adal sa Biblia sa Mga Saksi ni Jehova. Saiyang nanodan na an siisay man na gustong paogmahon an Dios dapat na bako sanang tatao kan sala kundi ‘ikinaoongis man an maraot.’ (Salmo 97:10) Kabale dian an pagkaongis sa mga bagay na arog kan pagputik, paghabon, kadahasan, asin pagburat. Isinapuso nia ini asin dai nahaloy nadaog nia an saiyang maraot na mga ugale patin an saiyang pagigin madahas. Napangalas an saiyang agom sa pagbagong ini, asin nagrahay na marhay an saindang relasyon mag-agom, huli sa impluwensia kan Tataramon nin Dios.
Sa Timog Aprika nabaretaan nin sarong babae na saro sa Mga Saksi ni Jehova na an saiyang among asin an agom na lalaki kan saiyang among nagpaplanong magdiborsio. Kinaolay kan Saksi an saiyang among manongod sa pagmansay nin Dios sa pag-agom asin ipinaheling nia sa saiya an libro na may titulong An Sekreto sa Kaogmahan nin Pamilya. An librong ini, na ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova, itinatampok an mga prinsipyo sa Biblia na aplikado sa pag-agom, na partikular na idinodoon an manongod sa kun paano tinatabangan kan Biblia an mga mag-agom sa pagresolber sa mga problema. Binasa kan among asin kan saiyang agom na lalaki an libro asin sinda odok na naghingoa na iaplikar an hatol kan Biblia na iinatubang kaiyan. Bilang resulta, nagdesisyon sinda na dai na magdiborsio—saro pang pag-agoman na ilinigtas kan pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia.
Magkalaen nin Relihion
Kumusta man an mag-agom na magkalaen an relihion? Realistikong hinahatolan kan Biblia an mga Kristiano na mag-agom “sanang dian sa Kagurangnan.” (1 Corinto 7:39) Pero kun minsan, an agom nagbabago nin relihion. Iyan na daw an dapat na magin katapusan kan relasyon nin mag-agom? Dai man.
Sa Botswana an sarong babae na bago pa sanang magin saro sa Mga Saksi ni Jehova hinapot kun paano sia binago kan saiyang bagong pagtubod. An saiyang agom na lalaki an pinasimbag nia, asin ini an sinabi nia: “Poon kan an agom ko magin saro sa Mga Saksi ni Jehova, dakol akong naheling na positibong pagbabago sa saiya. Igwa na sia ngonyan nin toninong, madonong na kualidad na mayo sa saiya kaidto. Nagkaigwa sia kan kosog asin kombiksion na pondohon an pagsigarilyo, sarong sala na dai ko nahahale sagkod ngonyan. An agom ko nagin mas mamomoton asin mapagpadangat sa sakong mga aki asin sa sako, siring man sa iba. Mas mapasensia na sia, nangorogna sa mga aki. Naheheling ko sia na ginagamit an saiyang panahon sa saiyang ministeryo, na naghihingoang tabangan an iba na mapaoswag an saindang buhay. Naheling ko man an positibong mga pagbabago sa sakong sadiri. Naniniwala ako na gabos ini huli sa saiyang halimbawa.” Kanigoan karahay na epekto kan mga prinsipyo sa Biblia sa pag-agoman na ini! Kaagid kaiyan an ikinomento nin dakol na bakong Saksi manongod sa saindang agom na Saksi.
Kun Pabayaan nin Ama an Saiyang mga Responsibilidad
An relasyon sa pag-oltanan nin ama asin kan saiyang mga aki sarong liabe sa pagtogdok nin marigon na mga pamilya. Si apostol Pablo naghatol: “Kamo, mga ama, dai nindo pagpaanggoton an saindong mga aki, kundi padagos na padakulaon sinda sa disiplina asin pagtatanos nin isip ni Jehova.” (Efeso 6:4) Bakong makangangalas, kun siring, na an sarong artikulo sa The Wilson Quarterly ibinabasol an dakol na problema kan sosyedad sa mga ama na dai nag-ootob kan saindang kabtang. An artikulo nagsabi: “Sa pag-oltanan kan 1960 asin 1990, naglabing doble an porsentahe nin mga aki na suhay sa saindang tunay na ama . . . An pagruro kan pagkaama sarong mayor na puersa sa likod kan dakol sa pinakanakapupurisaw na problema na nandadamat sa sosyedad nin Amerika.”
Boot daw sabihon kaini na an mga aki na dai ginigiyahan kan saindang ama nakatalagang dai magin mapanggana? Dai. An salmista kan suanoy na panahon nagsabi: “Kun bayaan ako kan sakong sadiring ama asin kan sakong sadiring ina, si Jehova mismo an maampon sa sako.” (Salmo 27:10) Nanompongan nin sarong nuebe anyos na solterito sa Tailandia na ini totoo. Nagadan an saiyang ina kan sia omboy pa, asin an saiyang ama, na habo sa saiya, iwinalat sia sa saiyang lola. Nakamamateng hinahaboan asin dai namomotan, an solterito nagin rebelde asin nagkaigwa nin reputasyon na pagigin maton. Hinuhuma pa ngani nia an saiyang lola. An duwang bilog na panahon na ebanghelisador kan Mga Saksi ni Jehova, na nakarisa sa saiya na parateng nagtitindog sa luwas kan lokal na Kingdom Hall, sarong aldaw inimbitaran sia sa saindang harong.
Isinaysay ninda sa saiya an manongod sa Dios—na Sia, arog nin sarong ama, namomoot sa saiyang mga aki. Isinabi man ninda an manongod sa daganon na Paraiso na ipinanuga nin Dios sa fiel na mga tawo. (Kapahayagan 21:3, 4) An gabos na ini nakaakit sa solterito, asin nagbalik sia aroaldaw tanganing makanood nin dakol pa. Sinabi sa saiya kan mga Saksi na kaipuhan siang pumondo sa pagigin maton kun talagang gusto niang magin saiyang Ama an Dios. Kaoyon ini kan mga tataramon ni Pablo sa mga taga Roma: “Kun mahihimo, sagkod na iyan nasa saindo, makipagkatoninongan sa gabos na tawo.” (Roma 12:18) Kaipuhan man niang trataron na may kabootan an saiyang lola. (1 Timoteo 5:1, 2) Dai nahaloy, isinasagibo na nia an mga prinsipyo sa Biblia—na daing duwa-duwa na nakapaoswag na marhay sa saiyang buhay pampamilya kaiba kan saiyang lola. (Galacia 5:22, 23) Naghangang marhay an kataraed sa mga pagbabago na namasdan ninda sa saiya kaya boot ninda na an saindang sadiring mga aki makipag-adal man sa Biblia sa Mga Saksi ni Jehova!
Matoninong na Espiritu
Si apostol Pablo nagsurat sa mga taga Colosas: “Isolog nindo an pagkamoot, huli ta iyan sangkap na bogkos nin pagkasararo. Siring man, togotan nindo na an katoninongan kan Cristo mamogol sa saindong puso.” (Colosas 3:14, 15) An matoninong na espiritu asin odok sa pusong pagkamoot dai puedeng dai makabogkos sa sarong pamilya. Asin puede kaiyan na pakarhayon an haloy nang pagkabaranga nin pamilya. Si Rukia, na taga Albania, 17 taon nang dai kinakaolay an saiyang tugang na lalaki huli sa sarong dai pagkakaoyon sa pamilya. Kan sia makipag-adal sa Biblia sa Mga Saksi ni Jehova, nanodan nia na an lambang lingkod nin Dios sinasadol na pataluboon an pakipagkatoninongan sa iba. “Hanapon nia an katoninongan asin gibohon iyan.”—1 Pedro 3:11.
Narealisar ni Rukia na kaipuhan siang maghingoa na makipagkatoninongan sa saiyang tugang. Magdamlag siang namibi, asin pagkaaga, mantang grabe an kurab-kutab kan saiyang puso, naglakaw sia paduman sa harong kan tugang nia. An sobrina ni Rukia an nagbukas kan pinto asin naghapot ini sa pagkabigla: “Anong ginigibo nindo digdi?” Kalmadong sinabi ni Rukia na boot niang makaolay an saiyang tugang, na ipinaliliwanag na gusto niang makipagkatoninongan sa saiya. Taano? Huli ta narealisar nia ngonyan na ini an kabotan nin Dios. Naghimate an saiyang tugang, asin nagkabalikan sinda na nagkukugosan asin nagluluha huli sa kagayagayahan—sarong pamilya na nagkasaro liwat huli ta sinunod an mga prinsipyo sa Biblia.
Maraot na Pag-iriba
“Ngonyan, an sarong ordinaryong aki pitong oras na nagdadalan nin telebisyon kada aldaw. Pagkatapos nin elementarya nakaheling na sia nin labing walong ribong paggadan asin sanggatos na ribong akto nin kadahasan.” Iyan an sabi kan librong The 7 Habits of Highly Effective Families. Ano an epekto sa aki kan siring na pagkabalad? An mga “eksperto” dai nagkakaoroyon manongod dian, alagad an Biblia makosog na nagpapatanid tumang sa maraot na pag-iriba. Halimbawa, iyan nagsasabi: “Sia na nakiiiba sa mga lolong maraot an aabotan.” (Talinhaga 13:20) Iyan nagsasabi man: “An maraot na pag-iriba nakararaot sa marahay na mga ugale.” (1 Corinto 15:33) Puedeng umoswag an buhay pampamilya kun madonong na mamansayon niato na totoo an prinsipyong ini baga man an maraot na pag-iriba paagi sa pisikal o sa programa sa telebisyon.
An sarong ina sa Luxembourg nakikipag-adal sa Biblia sa saro sa Mga Saksi ni Jehova. Sarong aldaw sinabi nia sa Saksi na barobanggi an duwa niang aking babae na siete asin otso anyos mainiwalon asin maiisog. Naghapot an Saksi kun ano an ginigibo kan mga aki kun banggi. Sinabi kan ina na sinda nagdadalan nin telebisyon mantang sia naglilinig sa kusina. Nin anong mga programa? “A, mga karikatura,” an simbag kan ina. Kan sabihon kan saiyang bisita na an siring na mga programa parateng madahas, an ina kan mga aki nanuga na babantayan nia sinda.
Kan sunod mismong aldaw, ibinareta kan ina na sia nakubhanan sa mga karikatura na dinadalan kan saiyang mga aki. An mga iyan nagtatampok nin imahinasyon sanang mga impakto hale sa espasyo na madahas na rinaraot an gabos na bagay sa saindang inaagihan. Ipinaliwanag nia sa saiyang mga aki na si Jehova naoongis sa kadahasan asin dai sia naoogma kun kita nagdadalan nin siring na karingisan. (Salmo 11:5) An mga aking babae, na gustong paogmahon si Jehova, nag-oyon na magdrowing asin magpinta na sana imbes na magdalan nin telebisyon. Tolos-tolos na naliwat an saindang maisog na gawe-gawe, asin nagrahay an kamugtakan sa pamilya.
Nagkapira sana ining halimbawa na nagpapaheling na an pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia nagpapaoswag sa buhay pampamilya. Sakop kan hatol sa Biblia an gabos na klase nin situwasyon. Iyan totoo asin igwa nin mapuersang epekto sa ikararahay. (Hebreo 4:12) Kun an mga tawo mag-adal sa Biblia asin odok na maghingoang iaplikar an sinasabi kaiyan, an mga pamilya naparirigon, napaooswag an mga personalidad, asin nalilikayan an mga sala. Dawa kun may saro sanang miembro sa pamilya na nagsusunod sa hatol nin Dios, mas nagrarahay an kamugtakan. Totoo nanggad, sa gabos na kabtang nin buhay, maninigo na mansayon niato an Tataramon nin Dios na arog kan salmista na nagsurat: “An saimong tataramon ilawan sa sakong bitis, asin liwanag sa sakong dalan.”—Salmo 119:105.
[Ritrato sa pahina 5]
Naresolberan an mga problema sa pamilya paagi sa pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia