Darakulang Pamilya na Nagkakasararo sa Paglilingkod sa Dios
“An mga aki mana hale ki Jehova,” an isinurat kan Salmista. “An bunga kan tulak sarong balos. Siring sa mga pana sa kamot nin sarong tawong makosog, an mga aki sa pagkabarobata. Maogma an pusog na lalaki na pinano an saiyang suksukan nin pana kaiyan.”—Salmo 127:3-5.
IYO, an mga aki puedeng magin bendisyon hale ki Jehova. Asin kun paanong an sarong parapana nakanonompong nin satispaksion sa pakaaram kun paano ipupunteriya an pana na nasa saiyang suksukan, an mga magurang nakanonompong man nin kaogmahan kun ginigiyahan ninda an saindang mga aki sa dalan pasiring sa buhay na daing katapusan.—Mateo 7:14.
Kaidtong haloy nang panahon, kumon sa tahaw kan banwaan nin Dios an mga pamilya na an saindang ‘suksukan nin pana pano’ nin dakol na aki. Halimbawa, isipa nindo an saindang mga taon nin pagkaoripon sa Egipto: “An mga aki ni Israel nagin mabunga asin nagpoon na magburunyog; asin nagpadagos sindang magdakol asin magin mas poderoso sa pambihira nanggad na rikas, kaya an daga napano ninda.” (Exodo 1:7) An pagkomparar kan bilang nin mga Israelita na luminaog sa Egipto sa bilang na huminale nagsusuherir na an mga pamilyang may sampulong aki tamang-tama sana an kadakulaan!
Kan huri, si Jesus nagdakula sa sarong pamilya na tibaad garo baga dakula para sa dakol ngonyan. Si Jesus an panganay, alagad si Jose asin Maria igwa pa nin apat na aking lalaki asin nagkapirang aking babae. (Mateo 13:54-56) An bagay na kadakol nindang aki posibleng iyo an dahelan kun paanong si Maria asin Jose nagpoon na magbaklay hale sa Jerusalem na dai nakaaaram na mayo si Jesus sa saindang grupo.—Lucas 2:42-46.
Darakulang Pamilya Ngonyan
Ngonyan, an dakol na Kristiano nagdedesisyon na limitaran an kadakulaan kan saindang pamilya huli sa espirituwal, pagbuhay, sosyal, asin iba pang dahelan. Minsan siring, an darakulang pamilya uso pa man giraray sa dakol na sosyedad. Segun sa The State of the World’s Children 1997, an rehion na igwa nin pinakahalangkaw na bilang nin pagigin mainaki iyo an parte nin Aprika sa timog kan Sahara. Duman, an ordinaryong babae nangangaki nin anom.
Para sa Kristianong mga magurang nin darakulang pamilya, bakong pasil an pagpadakula sa saindang mga aki tangani na kamotan si Jehova, alagad dakol an mapanggana sa paggibo kaiyan. An pagigin mapanggana nakadepende sa pagigin nagkakasararo kan pamilya sa dalisay na pagsamba. An mga tataramon ni apostol Pablo sa kongregasyon sa Corinto aplikado na may kaparehong puersa sa Kristianong mga pamilya ngonyan. Sia nagsurat: “Ngonyan sinasadol ko kamo, mga tugang, . . . na kamo gabos maninigong magtaram na may pagkaoroyon, asin na dai magkaigwa nin pagkabaranga dian sa saindo, kundi na kamo dayupot na magkasararo sa saro sanang pag-isip asin sa saro sanang paghonahona.” (1 Corinto 1:10) Paano makakamit an siring na pagkasararo?
An mga Magurang Dapat na mga Tawong Espirituwal
An sarong mahalagang bagay iyo na an mga magurang dapat na lubos na deboto sa Dios. Konsiderara an sinabi ni Moises sa mga Israelita: “Dangoga, O Israel: Si Jehova na satuyang Dios sarong Jehova. Asin kamotan mo si Jehova na saimong Dios sa bilog mong puso asin sa bilog mong kalag asin sa bilog mong kosog. Asin an mga tataramon na ini na ipinagboboot ko sa saimo ngonyan dapat na mamugtak sa saimong puso; asin dapat na itadom mo an mga iyan sa saimong aki asin magtaram ka manongod dian kun ika nagtutukaw sa saimong harong asin kun ika naglalakaw sa dalan asin kun ika naghihigda asin kun ika minabangon.”—Deuteronomio 6:4-7.
Mangnoha na idinoon ni Moises na an mga togon nin Dios kaipuhan na mamugtak ‘sa puso’ kan mga magurang. Dangan sana magkakaigwa nin tendensia an mga magurang na magtao nin regular na espirituwal na pagtotokdo sa saindang mga aki. Sa katunayan, kun an mga magurang makosog sa espirituwal, gustong-gusto ninda na tokdoan an saindang mga aki sa espirituwal na mga bagay.
Tanganing magin tawong espirituwal asin mamotan si Jehova sa bilog na puso nin saro, mahalagang marhay na basahon, horophoropon, asin iaplikar an Tataramon nin Dios nin regular. An salmista nagsurat na an saro na naoogma sa ley ni Jehova asin nagbabasa kaiyan “aldaw asin banggi” “magigin siring sa kahoy na itinanom sa kataed nin mga sapa, na namumunga sa kapanahonan kaiyan asin dai naaalang an mga dahon kaiyan, asin an gabos niang ginigibo mapapakarhay.”—Salmo 1:2, 3.
Kun paanong an sarong kahoy marahay an bunga kun iyan pirmeng binabaribi, an mga pamilya na pinakakakan sa espirituwal nagpapaluwas man nin diosnon na mga bunga, sa kaomawan ni Jehova. Halimbawa kaini an pamilya ni Uwadiegwu, na taga Solnopan na Aprika. Minsan ngani si Uwadiegwu asin an saiyang agom walo an aki, sinda pareho naglilingkod bilang regular payunir, o bilog na panahon na ministro kan Mga Saksi ni Jehova. Sia nagsabi: “Pinapagdanay kan samong pamilya an regular na pampamilyang pag-adal sa Biblia sa laog nin labing 20 taon. Itinokdo mi sa mga aki an Tataramon nin Dios poon kan omboy pa sinda, bako sanang durante kan samong pampamilyang pag-adal sa Biblia kundi sa ministeryo asin sa iba pang mga panahon. An gabos ming aki parabalangibog kan maogmang bareta kan Kahadean, asin an kangodhan na sana, na sais anyos, an dai pa nababautismohan.”
Pagtarabangan Bilang Grupo
“Nin huli sa kadonongan an kasararo sa harong napatitindog,” an sabi kan Biblia. (Talinhaga 24:3) Sa laog nin pamilya, an siring na kadonongan nagbubunga nin pagtarabangan bilang grupo. An ama an “lider” sa grupo nin pamilya; sia an ninombrahan nin Dios na magin payo kan kasararo sa harong. (1 Corinto 11:3) Idinoon kan pinasabngan na si apostol Pablo an pagigin seryoso kan paninimbagan nin pagkapayo kan sia magsurat: “Kun an siisay man dai nagsusustento [kapwa sa materyal asin espirituwal] sa mga sadiri nia, asin orog na sa kasararo nia sa harong, sia nagpainda kan pagtubod asin orog pa karaot sa tawong dai nin pagtubod.”—1 Timoteo 5:8.
Kaoyon kan hatol na ini hale sa Tataramon nin Dios, kaipuhan na asikasohon nin Kristianong mga agom na lalaki an espirituwalidad kan saindang agom na babae. Kun an agom na babae nagagabatan sa mga gibohon sa harong, maaapektaran an saindang espirituwalidad. Sa sarong nasyon sa Aprika, an sarong bagong mabautismohan na Kristiano nagreklamo sa kamagurangan sa saiyang kongregasyon na an saiyang agom na babae garo baga daing labot sa espirituwal na mga bagay. An kamagurangan nagsuherir na an saiyang agom na babae nangangaipo nin praktikal na tabang. Kaya pinonan kan agom na lalaki na tabangan sia sa mga gibohon sa harong. Nagtao man sia nin panahon na tabangan an saiyang agom na umoswag sa saiyang pagbasa asin sa saiyang kaaraman sa Biblia. Naghimate sia, asin ngonyan an bilog na pamilya nagkakasararo sa paglilingkod sa Dios.
Kaipuhan man na tawan nin atension kan mga ama an espirituwalidad kan saindang mga aki. Si Pablo nagsurat: “Kamo, mga ama, dai nindo pagpaanggoton an saindong mga aki, kundi padagos na padakulaon sinda sa disiplina asin pagtatanos nin isip ni Jehova.” (Efeso 6:4) Kun kinukuyog kan mga magurang an sadol na dai pagpaanggoton an saindang mga aki, siring man an instruksion na patoodon sinda, namamatean kan mga aki na sinda kabtang nin grupo nin pamilya. Bilang resulta, posible na an mga aki magtatarabangan asin magpaparinigonan nin boot tanganing maabot an espirituwal na mga pasohan.
Kalabot sa pagtarabangan bilang grupo an pagtao nin espirituwal na mga responsibilidad sa mga aki kun sinda andam na para dian. An sarong ama, na sarong Kristianong magurang sa kongregasyon na 11 an aki, nagmamata nin amay na aga asin kinokonduktahan nin pag-adal an nagkapira sa sainda bago sia maghale pasiring sa trabaho. An mga matua, pakabautismohi sa sainda, nagsasarosalida sa pagtabang sa ngohod na mga tugang na lalaki asin babae, na kabale an pakikabtang sa pagtokdo sa sainda sa Biblia. Nagsusubaybay an ama, na kinokomendaran an saindang mga paghihingoa. An anom sa mga aki bautisado na, asin an iba padagos na naghihingoa na maabot an pasohan na iyan.
Marahay na Komunikasyon, Pararehong mga Pasohan
Mahalagang marhay para sa nagkakasararong mga pamilya an mamomoton na komunikasyon asin pararehong espirituwal na mga pasohan. Si Gordon, sarong Kristianong magurang sa kongregasyon na taga Nigeria, ama nin pitong aki na an mga edad poon sa 11 sagkod 27 anyos. An anom sa sainda payunir, arog kan mga magurang. An kangodhan, na bago pa sanang mabautismohan, regular na nakikikabtang sa paggibo nin mga disipulo kaiba kan ibang miembro nin pamilya. An duwang aking lalaki na nasa edad na ministeryal na mga lingkod sa kongregasyon.
Personal na kinonduktahan ni Gordon nin pag-adal sa Biblia an kada saro sa saiyang mga aki. Apuera kaiyan, an pamilya igwa nin kompletong programa nin edukasyon sa Biblia. Kada aga sinda nagtitiripon tanganing pag-olayan an sarong teksto sa Biblia dangan nagpepreparar para sa mga pagtiripon kan kongregasyon.
An saro sa mga pasohan para sa lambang miembro kan pamilya iyo na basahon an gabos na artikulo sa mga magasin na Torrengbantayan asin Awake! Dai pa sana nahahaloy, idinagdag ninda an aroaldaw na pagbasa sa Biblia sa saindang rutina. Paagi sa pag-orolay manongod sa saindang binasa, ineenkaminar kan mga miembro kan pamilya an lambang saro na ipadagos an pinagkatodan.
An semanal na pampamilyang pag-adal sa Biblia establisadong marhay kaya mayo nin kaipuhan na pagirumdomon—an gabos inaantisipar iyan. Sa nag-aging mga taon, an laog, pagkaareglo, asin lawig kan pampamilyang pag-adal nagbarobago depende sa edad asin pangangaipo kan mga aki. An pamilya naparani an boot sa iba pang fiel na mga lingkod nin Dios, asin kapakipakinabang an nagin epekto kaini sa mga aki.
Bilang pamilya, sinda nagtatarabangan asin nagtatagama nin panahon para sa pag-aling-aling. Sarong beses kada semana sinda igwa nin “sarong banggi para sa pamilya,” na may kaibang mga eksaminasyon, makawiwiling pangisi, pagtogtog nin piano, pag-estorya, asin pankagabsan na pag-aling-aling. Sa panapanahon, nagduduman sinda sa dagat asin iba pang interesanteng mga lugar.
Pagsarig ki Jehova
Mayo sa mga nasambitan sa enotan an nakakaina sa kadepisilan nin pag-ataman nin dakulang mga pamilya. “Dakulang angat an magin marahay na ama para sa walong aki,” an sabi nin sarong Kristiano. “Iyan nagkakaipo nin abundang materyal asin espirituwal na pagkakan na masustenir sa sainda; kaipuhan kong maigot na magtrabaho tanganing makaganar nin igong kuarta na pansustento sa sainda. An matuang mga aki tinedyer na, asin an walo gabos nag-eeskuela. Aram ko na mahalagang marhay an espirituwal na pagpatood, pero an nagkapira sa sakong mga aki matagas an payo asin masinuhay. Pinamomondo ninda ako, alagad aram ko na kun minsan may nagigibo ako na nagpapamondo sa puso ni Jehova, asin pinatatawad nia ako. Kaya dapat na mapasensia akong magpadagos na itanos an sakong mga aki sagkod na sinda makabalik sa saindang toltol na pag-isip.
“Pinagmamaigotan kong arogon an halimbawa ni Jehova na sia mapagpasensia sa sato huli ta boot nia na an gabos makapagsolsol. Kinokonduktahan ko nin pag-adal an sakong pamilya, asin an nagkapira sa sakong mga aki naghihingoa na maabot an pasohan na mabautismohan. Dai ako nagdedepende sa sakong sadiring kosog na magkamit nin mga resulta; dikit an magigibo kan sakong kosog. Naghihingoa ako na magin orog na dayupot ki Jehova sa pamimibi asin na iaplikar an talinhaga na nagsasabi: ‘Magtiwala ka ki Jehova sa bilog mong puso asin dai ka manarig sa saimong sadiring pakasabot. Sa gabos mong dalan girumdomon mo sia, asin itatanos nia mismo an saimong mga dana.’ Tatabangan ako ni Jehova na magibo an pagpatood sa sakong mga aki.”—Talinhaga 3:5, 6.
Nungkang Sumuko!
Kun beses an pagpatood sa mga aki tibaad garo baga dai naaapresyar na trabaho, alagad dai kamo noarin man sumuko! Magtiaga! Kun an mga aki nindo dai naghihimate o nag-aapresyar sa saindong mga paghihingoa ngonyan, tibaad gibohon ninda iyan sa huri. Kaipuhan an panahon para sa sarong aki na tumalubo na magin Kristiano na nagpapaluwas kan mga bunga kan espiritu.—Galacia 5:22, 23.
Si Monica, na taga Kenya, saro sa sampulong aki. Sia nagsabi: “Itinokdo sa samo kan sakong mga magurang an katotoohan sa Biblia poon sa pagkaomboy niamo. Kinokonduktahan kami ni Tatay nin pag-adal sa Kristianong mga publikasyon kada semana. Huli sa saiyang trabaho, an pag-adal bakong pirmeng sa iyo man sanang aldaw. Kun beses, kun minaabot sia hale sa trabaho, naheheling nia kami na nagkakawat sa luwas asin sinasabihan kami na pakalihis nin limang minuto dapat na lumaog na kami gabos para sa samong pag-adal sa Biblia. Pakatapos kan samong pag-adal sa Biblia, ineenkaminar kami na maghapot o ipakipag-olay an ano man na mga problema.
“Sinegurado nia na an mga kaibaiba mi diosnon na mga aki. Si Tatay regular na nagduduman sa eskuelahan tanganing hapoton an mga maestra manongod sa samong gawe-gawe. Kan sarong beses na magduman sia nabaretaan nia na an sakong tolong matuang tugang na lalaki nakipag-iwal sa ibang mga aking lalaki asin na kun beses sinda daing modo. Kinastigo sinda ni Tatay huli sa salang gawe-gawe, alagad nagtao man sia nin panahon na ipaliwanag hale sa Kasuratan kun taano ta kaipuhan sindang gumawe sa diosnon na paagi.
“Ipinaheling sa samo kan samong mga magurang an mga pakinabang sa pag-atender sa mga pagtiripon paagi sa pag-andam kan mga kabtang sa pagtiripon. Sinanay kami na magin mga ministro paagi sa pagkaigwa nin mga pagpraktis sa harong. Poon sa pagkaomboy kaibanan kami kan samong mga magurang sa paglilingkod sa langtad.
“Ngonyan, an duwang matuang tugang na lalaki mga espesyal payunir, an sarong tugang na babae regular payunir, asin an saro pang tugang na babae, na may agom asin pamilya na, maigot na Saksi. An sakong duwang ngohod na tugang na babae, na 18 asin 16 anyos, bautisado nang mga parahayag. Sinasanay pa an duwang ngohod na lalaki. Ako tolong taon nang naglilingkod sa sangang opisina kan Mga Saksi ni Jehova sa Kenya. Namomotan asin inaapresyar ko an sakong mga magurang huli ta sinda mga tawong espirituwal; sinda nagtao nin marahay na halimbawa sa samo.”
Gurano man kadakol an saindong aki, nungkang sumuko sa pagtabang sa sainda sa dalan pasiring sa buhay na daing katapusan. Mantang binebendisyonan ni Jehova an saindong mga paghihingoa, ootrohon nindo an mga tataramon ni apostol Juan manongod sa saiyang espirituwal na mga aki: “Dai ako nin orog pa kadakulang dahelan nin pagpasalamat kisa sa mga bagay na ini, an pagdangog na an sakong mga aki padagos na naglalakaw sa katotoohan.”—3 Juan 4.