Inaandam ni Jehova an Dalan

“An maogmang baretang ini kan kahadean ihuhulit.”—MATEO 24:14.

1. Ano an nagibo kan paghuhulit kapwa kaidtong enot asin ika-20 siglo?

HULING si Jehova Dios nin pagkamoot, kabotan nia na “an gabos na klase nin tawo makaligtas asin makaabot sa tamang kaaraman sa katotoohan.” (1 Timoteo 2:4) Ini nangaipo nin internasyonal na kampanya nin paghuhulit asin pagtotokdo. Kan enot na siglo, huli sa paghuhulit na ini an Kristianong kongregasyon nagin “harigi asin sulay kan katotoohan.” (1 Timoteo 3:15) Pakatapos kaiyan nagdatong an halawig na panahon nin apostasiya na dian an liwanag nin katotoohan nagrumarom. Sa dai pa sana nahahaloy na mga panahon, durante kan “panahon kan katapusan,” an “tunay na kaaraman” nagin abunda giraray, na nagtao nin basado sa Biblia na paglaom na daing katapusan na kaligtasan para sa minilyon.—Daniel 12:4.

2. Ano an ginibo ni Jehova may koneksion sa paghuhulit?

² Sa ibong kan daing ontok na mga paghihingoa ni Satanas na olangon an katuyohan nin Dios, an paghuhulit kapwa kaidtong enot asin ika-20 siglo nagin makangangalas an kapangganahan. Ipinagigirumdom kaiyan an hula ni Isaias. May labot sa pagbalik kan Judiong mga desterrado sa Juda kan ikaanom na siglo B.C.E., si Isaias nagsurat: “An lambang kababan logod na palangkawon, asin an lambang bukid saka bolod pababaon. Asin an gudol-gudol na daga dapat na magin patag na daga, asin kapatagan an garang-gasangon na daga.” (Isaias 40:4) Inandam asin pinakarhay man ni Jehova an dalan para sa dakulang mga kampanya nin paghuhulit kapwa kan enot asin ika-20 siglo.

3. Sa anong mga paagi nagigibo ni Jehova an saiyang mga katuyohan?

³ Dai boot sabihon kaini na direktang inimpluwensiahan ni Jehova an lambang pangyayari digdi sa daga tanganing paoswagon an paghuhulit kan maogmang bareta; ni boot sabihon kaiyan na ginamit ni Jehova an saiyang kakayahan na helingon an ngapit tanganing aramon nin eksakto an detalye kan gabos na mangyayari. Totoo, kaya nia kapwa na helingon antes pa asin pormahon an mga pangyayari sa ngapit. (Isaias 46:9-11) Alagad kaya man niang humiro sono sa mga pangyayari mantang nahahayag an mga iyan. Siring sa sarong eksperyensiadong pastor na nakakaaram kapwa kun paano didirehiran asin kun paano poprotehiran an saiyang aripompon, ginigiyahan ni Jehova an saiyang banwaan. Ginigiyahan nia sinda pasiring sa kaligtasan, na pinoprotehiran an saindang espirituwalidad asin pinahihiro sinda na aprobetsaran an mga situwasyon asin pangyayari na nagsusuportar sa mapangganang paghuhulit kan maogmang bareta sa bilog na kinaban.—Salmo 23:1-4.

Sarong Masakit na Asignasyon

4, 5. Taano an paghuhulit kan maogmang bareta ta nagin masakit na asignasyon?

⁴ Siring sa pagtogdok kan dahong kan kaaldawan ni Noe, an paghuhulit kan Kahadean nagin sarong dakulaon na proyekto—kapwa kan enot na siglo asin sa presenteng mga panahon. An gibohon na pagpaabot sa gabos na tawo nin ano man na mensahe masakit na gayo, alagad an gibohon na ini nangorognang masakit. Kan enot na siglo, medyo pipira sana an mga disipulo. An saindang Lider, si Jesus, ginadan bilang soboot sedisyonista. Establisado nang marhay an Judiong relihion. May dakulang templo sa Jerusalem. An mga relihion na bakong Judio sa lugar nin Mediterraneo establisado na man na marhay, na may mga templo asin grupo nin saserdote. Kaagid kaiyan, mantang an “panahon kan katapusan” nagpoon kan 1914, pipira sana an linahidan na Kristiano, asin dakol an nagsusunod sa ibang mga relihion na naghihingakong naglilingkod sa Dios.—Daniel 12:9.

⁵ Pinatanidan ni Jesus an saiyang mga parasunod na sinda lalamagon. Sia nagsabi: “Dadarahon kamo nin mga tawo sa kahorasaan asin gagadanon kamo, asin ikaoongis kamo kan gabos na nasyon huli sa ngaran ko.” (Mateo 24:9) Dugang pa sa mga problemang iyan, partikular na sa “huring mga aldaw,” manonompongan kan mga Kristiano na sinda yaon sa tahaw nin “delikadong mga panahon na masakit pakibagayan.” (2 Timoteo 3:1) Huli sa kadakulaan kan gibohon, kasiertohan kan paglamag, asin kasakitan kan mga panahon an paghuhulit nagin masakit asin depisil. Kinaipuhan an dakulang pagtubod.

6. Anong garantiya nin kapangganahan an itinao ni Jehova sa saiyang banwaan?

⁶ Minsan ngani aram ni Jehova na magkakaigwa nin mga kadepisilan, aram man nia na daing ano man na makapapopondo sa gibohon. Ihinula an kapangganahan sa sarong bantog na hula na nagkaigwa nin pambihirang kaotoban kapwa kan enot asin ika-20 siglo: “An maogmang baretang ini kan kahadean ihuhulit sa bilog na ineerokan na daga.”—Mateo 24:14.

7. Gurano kahiwas an paghuhulit kan enot na siglo?

⁷ Pano nin pagtubod asin banal na espiritu, an mga lingkod nin Dios kan enot na siglo nagpadagos na gibohon an sugo sa sainda. Huling napasa kaibanan ninda si Jehova, nagkamit sinda nin kapangganahan na labi pa sa tibaad linaoman ninda. Kan panahon na magsurat si Pablo sa mga taga Colosas, mga 27 taon pagkagadan ni Jesus, nasabi nia dapit sa maogmang bareta na iyan “ikinahulit sa gabos na linalang sa sirong nin langit.” (Colosas 1:23) Kaagid kaiyan, sa pagtatapos kan ika-20 siglo, an maogmang bareta ihinuhulit sa 233 na kadagaan.

8. Sa anong klaseng mga kamugtakan inako nin dakol an maogmang bareta? Magtao nin mga halimbawa.

⁸ Minilyon an nag-ako kan maogmang bareta sa nakaagi pa sanang mga dekada. Dakol an naggibo kaiyan sa masakit na mga kamugtakan—durante nin mga panahon nin guerra, pagprohibir, asin grabeng paglamag. Totoo man iyan kan enot na siglo. Sarong beses si Pablo asin Silas maringis na hinampak nin mga pamakol asin ibinilanggo. Kanigoan kabakong paborableng situwasyon na gumibo nin mga disipulo! Pero, ginamit ni Jehova an situwasyon tanganing magibo nanggad iyan. Nakaluwas si Pablo asin Silas, asin an bantay sa bilanggoan kaiba an saiyang pamilya nagturubod. (Gibo 16:19-33) An siring na mga eksperyensia nagpapaheling na an maogmang bareta dai mapapaalo kan mga nagkokontra dian. (Isaias 54:17) Pero, an kasaysayan nin Kristianismo dai nawaran nin daing ontok na kasakitan asin paglamag. Magkonsentrar kita ngonyan sa nagkapirang paborableng pangyayari na nakatabang na mapakarhay an dalan para sa mapangganang paghuhulit kan maogmang bareta kapwa kan enot asin ika-20 siglo.

Relihiosong mga Kamugtakan

9, 10. Paano pinukaw ni Jehova an pag-antisipar sa paghuhulit kan maogmang bareta kan enot asin ika-20 siglo?

⁹ Estudyare an panahon kan lakop sa globong mga kampanya nin paghuhulit. Manongod sa mga kamugtakan kan enot na siglo, itinokdo kan hula dapit sa 70 semana nin mga taon, na yaon sa Daniel 9:24-27, an taon na matunga an Mesiyas—29 C.E. Minsan ngani dai nasabotan kan mga Judio kan enot na siglo an eksaktong iskedyul kaiyan, sinda nag-aantisipar, naghahalat sa Mesiyas. (Lucas 3:15) An Pranses na Manuel Biblique nagsasabi: “Aram kaidto kan mga tawo na an pitong polong semana nin mga taon na isinabi ni Daniel madali nang matapos; mayo nin siisay man na napangalas na madangog si Juan Bautista na nagpapaisi na harani na an kahadean nin Dios.”

¹⁰ Kumusta man an mga kamugtakan sa presenteng mga panahon? Bueno, an sarong pambihirang pangyayari iyo an pagpatukaw ki Jesus sa trono sa langit, na iyo an kapinonan kan saiyang presensia na may kapangyarihan sa Kahadean. Ipinaheheling kan hula sa Biblia na ini nangyari kan 1914. (Daniel 4:13-17) An paghalat sa pangyayaring ini nagin dahelan man na an nagkapirang relihiosong tawo sa presenteng mga panahon mapano nin pag-antisipar. An pag-antisipar risang-risa man sa tahaw kan sinserong Mga Estudyante sa Biblia na nagpoon na magpublikar kan magasin na ini kan 1879 bilang Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Sa siring, kapwa kan enot na siglo asin sa presenteng mga panahon, an relihiosong mga pag-antisipar prineparar an mga kamugtakan para sa paghuhulit kan maogmang bareta.a

11. Anong relihiosong mga pundasyon an ibinugtak tanganing makatabang sa paghuhulit kan maogmang bareta?

¹¹ An saro pang bagay na nakatabang sa gibohon kan mga Kristiano sa duwang kapanahonan na iyan iyo na an dakol na tawo kaidto pamilyar sa Sagradong Kasuratan. Kan enot na siglo, an Judiong mga komunidad wararak sa bilog na nakapalibot na Hentil na mga nasyon. An mga komunidad na idto igwa nin mga sinagoga na duman an mga tawo regular na nagtitiripon tanganing dangogon an Kasuratan na binabasa asin ipinaliliwanag. Sa siring, nagamit kan enot na mga Kristiano an relihiosong kaaraman na dati nang yaon sa mga tawo. (Gibo 8:28-36; 17:1, 2) Sa kapinonan kan satong kapanahonan, kapareho kaiyan an kamugtakan kan banwaan ni Jehova sa dakol na kadagaan. An Biblia makukua nin dakol sa bilog na rona kan Kakristianohan, nangorogna sa kadagaan na Protestante. Iyan binasa sa dakol na simbahan; minilyon an igwa nin sadiring kopya. An Biblia yaon na sa mga tawo, alagad kinaipuhan ninda an tabang na masabotan an kapot ninda.

An mga Pakinabang sa Ley

12. Paano parateng nagin proteksion kan enot na siglo an ley sa Roma?

¹² An Kristianong paghuhulit parateng nakinabang sa ley nin gobyerno. An Imperyo nin Roma an nagdominar sa kinaban kan enot na siglo, asin an nasusurat na mga ley kaiyan nagkaigwa nin hararom na impluwensia sa aroaldaw na buhay. An mga ley na ini nagtao nin proteksion, asin an enot na mga Kristiano nakinabang dian. Halimbawa, an pag-apelar ni Pablo sa ley nin Roma nagbunga kan saiyang pakaluwas sa bilanggoan asin ikinaligtas sia sa paghampak. (Gibo 16:37-39; 22:25, 29) An pagsambit kan probisyon sa sistema legal nin Roma nakatabang na mapakalma an sarong anggot na sururog sa Efeso. (Gibo 19:35-41) Sarong beses, si Pablo nakaligtas sa kadahasan sa Jerusalem huli ta sia sarong siudadano nin Roma. (Gibo 23:27) Kan huri, an ley nin Roma nagtogot sa saiya na idepensa sa legal na paagi an saiyang pagtubod sa atubangan ni Cesar. (Gibo 25:11) Minsan ngani an nagkapira sa mga Cesar namahala bilang maisog na poon, an mga ley kan enot na siglo parateng nagtogot para sa “pagdepensa saka legal na pagpatunay sa maogmang bareta.”—Filipos 1:7.

13. Paano parateng nakinabang sa ley an paghuhulit sa satong panahon?

¹³ Totoo man iyan sa dakol na kadagaan ngonyan. Minsan ngani igwa nin mga ‘naggigibo nin karatan paagi sa pagboot,’ an katalingkasan sa relihion ibinibilang na pundamental na diretso kan nasusurat na mga ley sa kadaklan na nasyon. (Salmo 94:20) Rinerekonoser na an Mga Saksi ni Jehova bakong peligro sa areglo nin sosyedad, an dakol na gobyerno tinawan kita nin legal na pagrekonoser. Sa Estados Unidos, na duman ginigibo an kadaklan na pag-imprenta kan mga Saksi, an nag-eeksister na mga ley nagpagin posible tanganing an magasin na Watchtower magibo nin dagos-dagos sa laog nin 120 taon asin mabasa sa bilog na kinaban.

Mga Panahon nin Katoninongan Asin Pagpabaya sa Ibang Paniniwala

14, 15. Paano nakinabang sa limitadong kasarigan sa sosyedad an paghuhulit kan enot na siglo?

¹⁴ An paghuhulit nakinabang man sa mga panahon nin limitadong katoninongan. Minsan ngani eksaktong ihinula ni Jesus na sa mga panahon na idto “an nasyon matindog tumang sa nasyon,” nagkaigwa nin mga pag-oltanan na panahon na may kasarigan na nagpagin posible sa sigidong paghuhulit kan Kahadean. (Mateo 24:7) An mga Kristiano kan enot na siglo namuhay sa irarom kan Pax Romana, o Romanong Katoninongan. An sarong historyador nagsurat: “Biyong nasakop kan Roma an mga banwaan sa kinaban na Mediterraneo kaya tinapos kaiyan sa sainda an mga kapanahonan nin haros daing ontok na guerra.” An kasarigan na ini nagbukas kan dalan tanganing an enot na mga Kristiano makabiahe na igwa nin limitadong pagigin ligtas sa peligro sa bilog na Romanong kinaban.

¹⁵ An Imperyo nin Roma nagmaigot na pagsararoon an mga banwaan sa irarom kan mapuersang kontrol kaiyan. Pinaoswag kan palakaw na ini bako sanang an pagbiahe, pagpabaya sa ibang paniniwala, asin pagrinibayan nin mga ideya kundi siring man an konsepto nin internasyonal na pagkanitugang. An librong On the Road to Civilization nagsasabi: “An pagkasararo kan Imperyo [nin Roma] nagpangyaring magin paborable an langtad [para sa Kristianong paghuhulit]. Nahale an nasyonal na mga kaolangan. An sarong siudadano nin Roma siudadano kan kinaban. . . . Dugang pa, an sarong relihion na nagtotokdo kan pagkanitugang nin tawo puedeng ibilang na nasa sarong estado na nagmukna kan ideya nin unibersal na pagkasiudadano.”—Ikomparar an Gibo 10:34, 35; 1 Pedro 2:17.

16, 17. Ano an nagmotibar sa mga paghihingoa na palakopon an katoninongan sa presenteng mga panahon, asin ano an nagin konklusyon nin dakol na tawo?

¹⁶ Kumusta man an satong panahon? An ika-20 siglo nag-agi nin pinakamapanlaglag na mga guerra sa kasaysayan, asin an rehional na mga guerra nagpapadagos sa nagkapirang kadagaan. (Kapahayagan 6:4) Pero, nagkaigwa man nin mga panahon nin limitadong katoninongan. An mayor na mga kapangyarihan sa kinaban dai nagralaban nin todo-todo sa laog nin labing 50 taon. An situwasyon na ini nakatabang nin dakula sa paghuhulit kan maogmang bareta sa kadagaan na iyan.

¹⁷ An makatatakot na marhay na mga pangyayari sa mga guerra sa ika-20 siglo nagin dahelan tanganing rekonoseron kan dakol na tawo an pangangaipo para sa sarong pankinaban na gobyerno. An pagkatakot sa guerra mundial nagbunga kan pagkaorganisar kapwa kan Liga de Naciones asin kan Naciones Unidas. (Kapahayagan 13:14) An idineklarar na katuyohan kan duwang organisasyon na iyan iyo an pagpalakop nin internasyonal na kooperasyon asin katoninongan. An mga tawong nakakamate nin siring na pangangaipo parateng naghihimate sa maogmang bareta dapit sa pankinaban na gobyerno na matao nin tunay asin nagdadanay na katoninongan—an Kahadean nin Dios.

18. Anong aktitud dapit sa relihion an nagin pabor sa paghuhulit?

¹⁸ Minsan ngani kun beses maringis na pinaglalamag an mga Kristiano, an enot asin ika-20 siglo pareho nagkaigwa nin mga panahon nin relihiosong pagpabaya sa ibang paniniwala. (Juan 15:20; Gibo 9:31) Sueltong ginamit asin inayonan kan mga Romano an mga dios asin diosa kan mga tawo na saindang sinakop. Si Propesor Rodney Stark nagsurat: “Sa dakol na bagay an Roma nagtao nin mas dakulang relihiosong katalingkasan kisa kan naheling giraray sagkod kan matapos an Rebolusyon Amerikano.” Sa presenteng mga panahon, an mga tawo sa dakol na kadagaan orog na nagin bukas sa ibang punto de vista, na nagresulta sa pagigin andam ninda na maghinanyog sa mensahe kan Biblia na dinadara kan Mga Saksi ni Jehova.

An Kabtang nin Teknolohiya

19. Paano ginamit kan enot na mga Kristiano an codex?

¹⁹ Sa katapustapusi, estudyare kun paano pinangyari ni Jehova na makinabang an saiyang banwaan sa mga pag-oswag sa teknolohiya. Minsan ngani an enot na mga Kristiano dai nabuhay sa sarong kapanahonan nin marikas na pag-oswag sa teknolohiya, an sarong pag-oswag na ginamit ninda iyo an codex, o de-pahinang libro. An codex an suminalida sa magabat na balumbon. An librong The Birth of the Codex nagsasabi: “Kabaliktaran sa maluway asin pasarosarong proseso na huli kaiyan sinalidahan kan codex an balumbon sa sekular na literatura, an Kristianong pag-ako sa codex garo baga marikas asin lakop.” An reperensiang ini nagsasabi man: “Lakop na marhay an Kristianong paggamit kan codex kaidtong ikaduwang siglo kaya an pagpoon kaiyan sierto nanggad na bago kan A.D. 100.” An codex mas pasil gamiton kisa balumbon. An mga teksto mas madaling makua. Siertong nakatabang ini sa enot na mga Kristiano na, arog ki Pablo, bako sanang ipinaliwanag an Kasuratan kundi ‘pinatunayan man paagi sa mga reperensia’ an mga bagay na saindang itinotokdo.—Gibo 17:2, 3.

20. Paano ginamit kan banwaan nin Dios an modernong teknolohiya sa lakop sa globong paghuhulit, asin taano?

²⁰ Nagin makangangalas an mga pag-oswag sa teknolohiya sa satong siglo. An marikason na mga imprentahan nakatabang na magin posible an durungan na pagpublikar nin mga literatura sa Biblia sa dakol na lenguahe. Pinarikas kan modernong teknolohiya an pagtradusir kan Biblia. Huli sa mga trak, tren, barko, asin eroplano nagin posible an marikas na pagpadara nin mga literatura sa Biblia sa bilog na daga. Nagin totoo an marikas na komunikasyon huli sa mga telepono asin fax machine. Paagi sa saiyang espiritu, pinahiro ni Jehova an saiyang mga lingkod na gamiton sa praktikal na paagi an siring na teknolohiya tanganing paoswagon an pagpalakop kan maogmang bareta sa bilog na kinaban. Dai ninda ginagamit an siring na pag-oswag huli sa kamawotan na makaaram asin makagamit kan ano man na pinakabago sa kinaban na ini. Imbes, an pangenot na nasa isip ninda iyo an kun ano an makatatabang sa sainda sa paggibo kan sugo sa sainda na paghuhulit sa pinakaepektibong paagi.

21. Sa ano kita puedeng magin kompiado?

²¹ “An maogmang baretang ini kan kahadean ihuhulit sa bilog na ineerokan na daga,” an ihinula ni Jesus. (Mateo 24:14) Kun paanong naheling kan enot na mga Kristiano an sarong kaotoban kan hulang iyan, naheheling niato iyan ngonyan nin mahiwas. Sa ibong kan pagigin dakula asin depisil kan gibohon, durante nin mga panahon na paborable asin bakong paborable, sa tahaw nin nagliliwat na mga ley asin aktitud, sa guerra asin katoninongan, asin sa tahaw kan gabos na klase nin pag-oswag sa teknolohiya, an maogmang bareta ikinahulit asin ihinuhulit. Dai daw kamo kaini pinapano nin hararom na paggalang sa kadonongan asin makangangalas na kakayahan ni Jehova na helingon an ngapit? Kita lubos na makaseseguro na an paghuhulit matatapos sono sa iskedyul ni Jehova asin na an saiyang mamomoton na katuyohan maootob para sa bendisyon kan mga matanos. Mapapasainda an daga asin sinda mabubuhay dian sagkod lamang. (Salmo 37:29; Habacuc 2:3) Kun iooyon ta an satong buhay sa katuyohan ni Jehova, kita mapabibilang sa sainda.—1 Timoteo 4:16.

[Nota sa Ibaba]

Mga Punto Para sa Pagrepaso

◻ Taano an paghuhulit kan maogmang bareta ta nagin sarong masakit na asignasyon?

◻ Sa anong mga paagi nakinabang sa mga areglo nin gobyerno asin limitadong kasarigan sa sosyedad an gibohon kan mga Kristiano?

◻ An pagbendisyon ni Jehova sa paghuhulit nag-aasegurar sa sato sa anong mga pangyayari sa ngapit?