ISTORYA NIN BUHAY
‘Itinanos ni Jehova an Sakong mga Dalan’
HINAPOT ako kaidto nin sarong hoben na brother, “Ano po an paborito mong teksto?” Diretso akong nagsimbag, “Talinhaga 3, bersikulo 5 asin 6, na an sabi: ‘Magtiwala ka ki Jehova sa bilog mong puso, asin dai ka manarig sa sadiri mong pakasabot. Sa gabos mong lakad isipon mo siya, asin itatanos niya an saimong mga dalan.’” Iyo, talagang itinanos ni Jehova an sakong mga dalan! Paano?
GINIYAHAN AKO KAN MGA MAGURANG KO PASIRING SA TAMANG DALAN
Nanudan kan mga magurang ko an katotoohan kan dekada nin 1920 kan bago sinda ikasal. Namundag ako kan 1939. Sa England, kan aki pa ako, nag-iiba ako sa mga magurang ko sa Kristiyanong mga pagtiripon asin pag-abot nin panahon nagpaenrol ako sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro. Tanda ko pa an inot kong kabtang. Kinaipuhan kong magtungtong sa sarong box para mahiling ko sa podyum an mga nagdadangog. Sais anyos ako kaidto saka grabe an nerbiyos ko mantang nakahiling sa gabos na adultong nasa audience.
Nagpapatotoo sa tinampo kaiba an sakong mga magurang
Nagmamakinilya si Tatay nin sarong simpleng presentasyon sa sarong kard para gamiton ko sa ministeryo. Otso anyos ako kaidto kan inot na beses akong magpatotoo nin solo sa harong-harong. Ugmahon talaga ako kan binasa kan kagharong an kard ko saka inako tulos an librong “Let God Be True”! Nagdalagan ako pasiring ki Tatay para iistorya idto. Maugma ako pag nasa ministeryo saka sa mga pagtiripon, asin nakatabang iyan sako na mawuton na maglingkod ki Jehova nin bilog na panahon.
Mas napahalagahan ko an katotoohan sa Bibliya kan kuanan ako ni Tatay nin subskripsiyon sa An Torrengbantayan. Gustong-gusto kong binabasa tulos iyan sa kada mag-abot iyan. Nagkusog an pagtitiwala ko ki Jehova kaya pag-abot nin panahon nagdusay ako saiya.
Nagin delegado kaming bilog na pamilya sa 1950 Theocracy’s Increase Assembly sa New York. Kan Huwebes, Agosto 3, an tema iyo an “Aldaw nin Pagmimisyonero.” Kan aldaw na iyan, an nagpahayag sa bawtismo iyo si Brother Carey Barber, na pag-abot nin panahon nagin miyembro kan Namamahalang Grupo. Pagkahapot niya sa mga kandidato sa bawtismo kan duwang hapot sa katapusan kan saiyang pahayag, nagtindog ako asin nagsabi, “Iyo!” Onse anyos pa sana ako kaidto pero aram kong mahalagang desisyon su ginibo ko. Pero natakot akong maglusbog sa tubig ta dai pa ako tataong maglangoy kaidto. Inibanan ako ni Tiyo pasiring sa pool asin pinakusog an buot ko na mayo man mangyayaring maraot. Iyo man nanggad! Madali man lang su pagbawtismo. Dai ngani lamang nakaduta su bitis ko sa irarom kan pool. Duwang brother su yaon duman; su saro si nagbawtismo sako, su saro man si naghawas sako sa pool. Puon kan mahalagang aldaw na idto, padagos na itinanos ni Jehova an sakong mga dalan.
PINILI KONG MAGTIWALA KI JEHOVA
Kan tapos na ako sa pag-eskuwela, gusto ko nang magpayunir pero dinagka ako kan mga maestro ko na kumua nin halangkaw na edukasyon. Nagpadara ako sa panggigipit ninda kaya nagpaenrol ako sa unibersidad; pero dai nahaloy, narealisar ko na dai ko kayang magdanay na marigon sa katotoohan asin kasabay kaiyan magpokus sa pag-eskuwela ko, kaya nagdesisyon akong magpundo sa pag-eskuwela. Ipinamibi ko iyan ki Jehova asin naggibo nin surat na magalang na ipinapaliwanag na mahali na ako sa katapusan kan inot na taon ko sa pag-eskuwela. Lubos an pagtitiwala ko ki Jehova, kaya nagpuon tulos akong magpayunir.
Kan Hulyo 1957, nagpuon an bilog na panahon kong paglilingkod sa banwa nin Wellingborough. Naghapot ako sa mga brother sa Bethel sa London kun siisay an mairerekomendar nindang eksperyensiyadong payunir na brother na puwede kong ibanan. Irinekomendar ninda si Brother Bert Vaisey, asin dakul akong nanudan saiya. An kaigutan niya sa paghuhulit nakatabang sa sako na magkaigwa nin marahay na rutina sa pagmiministeryo. Igwa sa kongregasyon nin anom na may edad nang sister tapos si Brother Vaisey saka ako. An pagpreparar saka pagpartisipar sa gabos na pagtiripon nagtao sako nin dakul na oportunidad na pakusugon an pagtitiwala ko ki Jehova asin ipahiling an pagtubod ko.
Pagkatapos nin halipot na panahon na pagkapreso dahil sa pagsayumang magserbisyo militar, nabisto ko si Barbara, na sarong espesyal payunir. Nagpakasal kami kan 1959, asin andam kami dawa sain man kami iasignar. Kan inot, iinasignar kami sa Lancashire sa norteng-sulnupan na England. Dangan kan Enero 1961, inimbitaran ako sa sarong bulan na pagklase sa Pang-Kahadian na Paadalan sa Pagmiministro sa Bethel sa London. Nabigla ako ta kan patapos na an pagklase mi, iinasignar ako bilang nagbibiyaheng paraataman. Sa laog nin duwang semana, nag-ako ako nin pagsasanay hali sa sarong eksperyensiyadong paraataman nin sirkito sa siyudad nin Birmingham, asin tinugutan si Barbara na umiba sako. Dangan nagpasiring na kami sa samong asignasyon sa Lancashire asin Cheshire.
AN PAGTITIWALA KI JEHOVA AN PIRMING TAMANG GIBUHON
Mantang nasa bakasyon kami kan Agosto 1962, nakaresibi kami nin surat hali sa sangang opisina. Kaiba diyan an mga aplikasyon para sa Gilead School! Pagkatapos ming ipamibi iyan, pig-fill out mi ni Barbara an form dangan ipinadara mi tulos iyan sa sangang opisina arog kan instruksiyon samo. Pakalihis nin limang bulan, pasiring na kami sa Brooklyn, New York, para mag-atender sa ika-38 klase nin Gilead—sarong teokratikong edukasyon na may lawig na sampulong bulan.
Tinukduan kami sa Gilead bako lang manungod sa Tataramon nin Diyos asin sa saiyang organisasyon kundi manungod man sa mga tugang sa bilog na kinaban. Labing 20 anyos pa sana kami kaidto asin dakul kaming nanudan sa mga kaklase mi. Pribilehiyo ko na magkaigwa nin asignasyon kada aldaw kaiba ni Brother Fred Rusk, saro sa mga instruktor mi. Sarong mahalagang marhay na leksiyon na idinuon niya iyo an pirming pagtao nin makatanusan na sadol, an buot sabihon iyo na siguraduhon na an sadol na itatao talagang nakabasar sa Kasuratan. Kaiba sa eksperyensiyadong mga brother na nagtukdo samo kan nagkaklase kami si Nathan Knorr, Frederick Franz, asin Karl Klein. Asin dakul talaga kaming nanudan sa halimbawa nin kapakumbabaan ni Brother A. H. Macmillan. Tinukduan niya kami manungod sa kun paano giniyahan ni Jehova an saiyang organisasyon sa panahon nin pagbalo puon 1914 sagkod sa inot na mga bulan kan 1919!
BAGONG ASIGNASYON
Kan patapos na an pagklase mi, sinabi ni Brother Knorr samong duwa ni Barbara na iaasignar kami sa Burundi sa Aprika. Dali-dali kaming nagduman sa librarya kan Bethel para hilingon sa Yearbook kun pira an parahayag sa Burundi kan panahon na idto. Pero nabigla kami ta mayo kaming nahanap! Iyo, mapasiring kami sa sarong teritoryo na dai pa nahuhulitan, sa kontinenteng dai kami pamilyar. Haditon kami! Pero pakapamibi mi, medyo nawara-wara na iyan.
Bago talaga samo an gabos sa bago ming asignasyon—an klima, an kultura, saka an lengguwahe. Ngunyan kaipuhan mi nang makanuod mag-French. Nagin problema mi man an istaran. Duwang aldaw pag-abot mi, naghapit samo an saro sa mga kaklase mi sa Gilead, si Harry Arnott. Pasiring na siya kaidto sa asignasyon niya sa Zambia. Tinabangan niya kaming makahanap nin apartment, asin iyan an nagin inot ming missionary home. Pero dai nahaloy, nakaeksperyensiya kami nin pagkontra hali sa mga lokal na awtoridad sa lugar na iyan na mayo nin aram manungod sa Mga Saksi ni Jehova. Nag-e-enjoy na kuta kami sa asignasyon mi kan sabihan kami kan mga awtoridad na dai kami puwedeng magdanay duman sagkod na mayo kaming balidong permit sa pagtrabaho. Nakakamundo ta kinaipuhan ming maghali asin bumalyo sa ibang nasyon, sa Uganda.
Haditon kami na magpa-Uganda na mayong visa, pero nagtiwala kami ki Jehova. Ipinaliwanag nin sarong Canadian na brother, na need-greater sa Uganda, an sitwasyon mi sa sarong opisyal kan immigration, kaya tinawan kami nin pirang bulan para kumua nin permit na mag-istar sa nasyon. Patunay iyan na talagang tinatabangan kami ni Jehova.
An kamugtakan mi sa Uganda ibang-iba kisa sa Burundi. Napunan na an gibuhon na paghuhulit sa Uganda, pero 28 sana an Saksi sa bilog na nasyon. Sa teritoryo, dakul an nagtataram nin Ingles. Pero dai nahaloy, narealisar mi na tanganing matabangan ming umuswag an mga interesado, kaipuhan ming makanuod nin kisiyera saro sa dakul na katutubong lengguwahe. Nagpuon kaming maghulit sa siyudad nin Kampala na diyan dakul an nagtataram nin Luganda, kaya nagdesisyon kami na iyan nguna an adalan. Kinaipuhan mi nin nagkapirang taon bago kami nagin mahusay mag-Luganda, pero nakatabang iyan na marhay na magin mas epektibo kami sa paghuhulit! Mas nasabutan mi na kun ano an kaipuhan kan mga tinutukduan mi sa Bibliya para umuswag sinda sa espirituwal. Bilang resulta, nasasabi ninda kun ano an nasa puso ninda saka kun ano na namamatian ninda sa mga nanunudan ninda.
MGA PAGBIYAHE
Sa saro sa mga pagbiyahe mi sa Uganda
Maugma kaming marhay na tabangan an mga tawo na manudan an katotoohan pero nagin mas maugma pa kami huli sa sarong dai inaasahan na pribilehiyo—an maglingkod bilang nagbibiyaheng paraataman sa bilog na nasyon. Sa paggiya kan sangang opisina sa Kenya, pinunan mi an mga pagbiyahe para maghanap nin mga lokasyon na pinakakaipuhan an mga espesyal payunir. Dakul na beses ming naeksperyensiyahan an pagigin mapag-istimar nin mga tawong dai pa lamang nakakaulay nin mga Saksi kaidto. Ipinamati ninda samo na welcome kami saka pinapakakan pa ngani kami.
Dangan nagkaigwa kami nin ibang klaseng pagbiyahe. Puon Kampala, nagbiyahe ako nin duwang aldaw sakay nin tren pasiring sa siyudad nin Mombasa sa Kenya, dangan sakay na man nin barko pasiring sa Seychelles, sarong grupo nin mga isla sa Indian Ocean. Pag-abot nin panahon, puon 1965 sagkod 1972, nag-iba na sako si Barbara sa regular na mga pagdalaw sa Seychelles. Sa panahon na iyan, an duwang napapasuway na parahayag nagin sarong grupo dangan nagin sarong mauswag na kongregasyon. Dahil sa iba pang mga pagbiyahe, nadalaw mi an mga tugang sa Eritrea, Ethiopia, asin Sudan.
Marikas na nagbago an kamugtakan sa pulitika sa Uganda pagkatapos na magkaigwa nin kudeta. Dipisilon an suminunod na mga taon asin nanudan ko diyan na sarong kadunungan an magsunod sa instruksiyon na “itao nindo ki Cesar an mga bagay na ki Cesar.” (Mar. 12:17) Sa sarong pagkakataon, ipinagbuot sa gabos na dayuhan na residente na magparehistro sa pinakaharani saindang istasyon nin pulis. Nagsunod tulos kami. Pakalihis nin pirang aldaw mantang nagmamaneho sa Kampala, may mga secret police officer na nagdulok sako saka sa saro pang misyonero. Grabe an kurab-kutab kan daghan mi! Inakusaran ninda kami na mga espiya daa kami tapos dinara kami sa central police station na diyan ipinaliwanag mi na mga misyonero lang kami. Sinabi mi na nagparehistro na man kami pero dai man sinda nagdangog. Dinara kami nin mga armadong guwardiya asin dinara sa istasyon nin pulis na pinakaharani sa samong missionary home. Marahay na sana ta nabisto kami kan desk officer na nakakaaram na nagparehistro na kami, kaya sinabihan niya an guwardiya na palibrehon na kami!
Kan panahon na idto, nakakatensiyon pag may mga checkpoint nin militar lalo na pag pinapara kami nin burat na mga suldados. Pero sa kada mangyari iyan, namimibi kami dangan nagkakalma na kami, tapos pinapaagi na ninda kami. Nakakamundo ta kan 1973, ipinagbuot sa gabos na dayuhan na misyonero na maghali sa Uganda.
Nagmi-mimeograph kan An Satong Ministeryo sa Kahadian, sa sangang opisina sa Abidjan, Côte d’Ivoire
Tinawan kami giraray nin bagong asignasyon sa Côte d’Ivoire, West Africa. Dakulang pagbabago ini samo! Ma-adjust kami sa bagong kultura asin pirmi na naman na ma-French saka mamumuhay kaiba nin mga misyonerong hali sa manlain-lain na nasyon! Pero sa giraray, nahiling mi an paggiya ni Jehova dahil marikas na inako kan mga tawong mapakumbaba asin sadiyosan an puso an maugmang bareta. Sa giraray, nahiling mi kun paano itinanos kan pagtitiwala mi ki Jehova an samong mga dalan.
Pero biglang na-diagnose si Barbara na may kanser. Dakul na beses kaming nagpabalik-balik sa Europa para magpabulong, pero kan 1983 narealisar mi na dai na kami makakapaglingkod sa asignasyon mi sa Aprika. Talagang nadisganar kami!
MGA PAGBABAGO SA KAMUGTAKAN
Mantang naglilingkod kami sa Bethel sa London, naglala an kanser ni Barbara, asin dai nahaloy nagadan siya. Talagang inalalayan ako kan pamilyang Bethel. May sarong mag-agom na talagang tinabangan ako na maka-adjust asin padagos na magtiwala ki Jehova. Tapos may nabisto akong sister sa Bethel na commuter na dating espesyal payunir asin namumutan na marhay si Jehova. Nagpakasal kami ni Ann kan 1989, asin puon kaidto naglingkod na kami sa Bethel sa London.
Kaiba si Ann sa atubangan kan bagong site kan Bethel sa Britania
Puon 1995 sagkod 2018, nagkapribilehiyo akong maglingkod bilang representante kan world headquarters (dating inaapod na zone overseer), asin nadalaw ko an haros 60 nasyon. Sa lambang pagdalaw na iyan, talagang nahiling ko kun paano binebendisyunan ni Jehova an saiyang mga lingkod sa manlain-lain na kamugtakan.
Kan 2017, an Aprika an saro sa mga dinalaw ko. Nakakaugma talaga na maiiba sa Burundi si Ann sa inot na pagkakataon asin na mahiling mi an makangangalas na pag-uswag diyan! Sa mismong kalye kun sain ako kaidto nagharong-harong kan 1964, igwa na ngunyan nin magayon na Bethel home. Igwa na man ngunyan nin labing 15,500 na parahayag sa nasyon na iyan.
Ugmahon ako kan maresibi ko an listahan kan mga dadalawon ko kan 2018. Kaiba diyan an nasyon na Côte d’Ivoire. Pag-abot mi sa kabiserang siyudad na Abidjan, garo man sana ako nagpuli sa harong. Hiniling ko sa telephone directory kun siisay an nagdadagos sa kataid ming Bethel guest room tapos may nahiling akong pangaran nin sarong brother na bisto ko, si Brother Sossou. Nagirumduman ko na naglingkod siya bilang city overseer kan nasa Abidjan ako. Pero bako palan siya ’to, aki niya palan idto.
Talagang inutob ni Jehova an mga pangako niya! Sa dakul na kadipisilan na inagihan ko, nanudan ko na pag nagtitiwala kita ki Jehova, talagang itatanos niya an mga dalan ta. Ngunyan, gusto ming padagos na sundan an dalan na mayong katapusan na urog pang magliliwanag sa buhay sa bagong kinaban.—Tal. 4:18.