An Pinakamarahay na Gibuhon Pag May Inhustisya

1-2. Ano an reaksiyon kan dakul na tawo manungod sa inhustisya, asin ano an mga tibaad maihapot niyato?

NABUBUHAY kita sa bakong makatanusan na kinaban. An mga tawo nakakaeksperyensiya nin inhustisya huli sa saindang estado sa buhay, sekso, rasa, o iba pang dahilan. An iba man nagsasakit huli sa maraot na mga epekto sa kapalibutan na kagigibuhan kan mahanab na mga negosyante asin koraptong mga opisyal. An mga ini saka an iba pang mga inhustisya nakakaapektar sa sato gabos—direkta man o bako.

² Bakong makangangalas na dakul an anggot sa mga inhustisyang nahihiling ninda sa kinaban ngunyan. Gusto tang mabuhay sa sarong kinaban na diyan namamatian tang ligtas kita asin tinatratar nin makatanusan. An iba nagbabali sa mga mobimiyento—mga paghihinguwang ginigibo kan mga tawo para makamtan an reporma sa sosyedad. Halimbawa, nagpipirma sinda nin mga petisyon, nagbabali sa mga protesta, asin nagsusuportar sa mga lider nin pulitika na nangangakong hahalion an inhustisya. Alagad bilang mga Kristiyano, tinutukduan kita na magin “bakong kabtang kan kinaban” asin na halaton an Kahadian nin Diyos na halion an gabos na inhustisya. (Juan 17:16) Dawa arog kaiyan, napupurisaw pa man giraray kita o naaanggot pa ngani pag nakakahiling kita nin saro na tinatratar nin bakong makatanusan. Kaya tibaad maihapot niyato: ‘Ano an dapat kong gibuhon pag nangyari iyan? May magigibo daw akong ano man manungod sa mga inhustisya ngunyan?’ Para masimbag an mga hapot na iyan, pag-ulayan ta nguna kun ano an namamatian ni Jehova asin ni Jesus manungod sa inhustisya.

SI JEHOVA ASIN SI JESUS NAUUNGIS SA INHUSTISYA

3. Taano ta normal sanang naaanggot kita sa inhustisya? (Isaias 5:7)

³ Sinasabi sa sato kan Bibliya an dahilan kun taano ta normal sanang habo ta sa inhustisya. Ipinapaliwanag kaiyan na linalang kita ni Jehova uyon sa saiyang ladawan asin na “mamumuton siya sa katanusan asin hustisya.” (Sal. 33:5; Gen. 1:26) Nungka siyang minahiro nin bakong makatanusan, asin habo niyang magin bakong makatanusan an siisay man! (Deu. 32:3, 4; Mik. 6:8; Zac. 7:9) Halimbawa, kan panahon ni propeta Isaias, nakadangog si Jehova nin “pag-agrangay huli sa kasakitan” hali sa dakul na Israelitang tinatratar nin maraot kan mga kapwa ninda Israelita. (Basahon an Isaias 5:7.) Pinadusahan ni Jehova an mga pauruutrong nagbabaliwala kan saiyang Katugunan asin idtong mga nagtatratar sa iba nin bakong makatanusan.—Isa. 5:5, 13.

4. Ano an namamatian ni Jesus manungod sa inhustisya? Magtao nin sarong pangyayari sa Mga Ebanghelyo. (Hilingon man an ritrato.)

⁴ Arog ni Jehova, namumutan man ni Jesus an hustisya asin ikinakaungis an inhustisya. Sarong aldaw, mantang nasa ministeryo kaidto si Jesus, nakahiling siya nin sarong lalaking paralisado an sarong kamot. Napahiro si Jesus na tabangan siya, alagad lain na marhay an reaksiyon diyan kan daing hirak na mga lider nin relihiyon. Mas iniisip ninda an pagpautob kan saindang istriktong interpretasyon kan katugunan nin Sabbath kisa sa pagtabang sa nagsasakit na lalaki. Ano an namatian ni Jesus manungod sa reaksiyon ninda? “Grabe an kamunduan niya dahil sa katagasan kan saindang puso.”—Mar. 3:1-6.

5. Ano an dapat tang tandaan kun manungod sa kaanggutan na tibaad mamatian ta sa sarong inhustisya?

⁵ Si Jehova asin si Jesus parehong anggot sa inhustisya kaya normal sanang makamati man kita kaiyan. (Efe. 4:26 asin study note na “Napoot,” nwtsty-TG) Alagad, dapat tang tandaan na ano man na kaanggutan an namamatian ta—dawa pa kun may basehan iyan—dai kaiyan masosolusyunan an inhustisya. Sa katunayan, kun padagos kitang maaanggot o dai ta iyan kokontrulon, tibaad madanyaran kaiyan an satong emosyon asin an satong hawak. (Sal. 37:1, 8; Sant. 1:20) Kaya ano an dapat tang gibuhon pag may inhustisya? May manunudan kita sa halimbawa ni Jesus.

KUN ANO AN GINIBO NI JESUS SA INHUSTISYA

6. Anong mga inhustisya an komun kan si Jesus yaon digdi sa daga? (Hilingon man an ritrato.)

⁶ Nakahiling si Jesus nin grabeng mga inhustisya kan yaon siya digdi sa daga. Nahiling niya an maraot na pagtratar kan mga lider nin relihiyon sa ordinaryong mga tawo. (Mat. 23:2-4) Aram niya man na an mga tawo daing hirak na tinatratar kan Romanong mga awtoridad. Dakul na Judio an gustong-gustong magin talingkas sa Roma. An nagkapira, arog kan mga Zealot, andam na makipaglaban para makamtan iyan. Pero, dai si Jesus nagmukna nin mga mobimiyento o nagsuportar diyan para magkaigwa nin pagbabago sa sosyedad. Kan maaraman niyang plano kan mga tawo na gibuhon siyang hadi, nagrayo siya sa sainda.—Juan 6:15.

7-8. Taano ta dai hininguwa ni Jesus na halion an inhustisya kan yaon siya digdi sa daga? (Juan 18:36)

⁷ Kan si Jesus yaon digdi sa daga, dai siya nakikabtang sa pulitikal na mga sistema kan panahon na idto tanganing hinguwahon na halion an inhustisya. Taano? Huling aram niyang an mga tawo mayo kan deretso asin kan kakayahan na pamahalaan an sadiri ninda. (Sal. 146:3; Jer. 10:23) Dai man ninda kayang halion an pinakakawsa nin inhustisya—si Satanas asin an pagkabakong perpekto. An kinaban pinamamahalaan ni Satanas na Diyablo, na sarong maringis na espiritung linalang na ginagamit an saiyang awtoridad para impluwensiyahan an mga tawo na gumibo nin inhustisya. (Juan 8:44; Efe. 2:2) Asin dahil sa pagkabakong perpekto, imposible dawa sa pinakamarahay na mga tawo na magin makatanusan sa gabos na panahon.—Ecl. 7:20.

⁸ Aram ni Jesus na an Kahadian nin Diyos sana an lubos na makakahali kan pinakakawsa nin inhustisya. Huli kaiyan, ginamit niya an saiyang panahon asin kusog sa ‘paghuhulit saka pagpapahayag kan maugmang bareta kan Kahadian nin Diyos.’ (Luc. 8:1) Inasigurar niya sa “mga nagugutom asin napapaha sa katanusan” na maabot an panahon na mahahali na an karatan asin inhustisya. (Mat. 5:6 asin study note; Luc. 18:7, 8) Alagad, makakamtan ini, bakong paagi sa reporma sa sosyedad, kundi paagi sa pamamahala kan gobyerno nin Diyos sa langit, na “bakong kabtang kan kinaban na ini.”—Basahon an Juan 18:36.

ARUGON SI JESUS PAG MAY INHUSTISYA

9. Ano an nakakakumbinsir sa saimo na an Kahadian nin Diyos sana an mahali kan gabos na inhustisya?

⁹ Kumpara kan panahon ni Jesus, mas dakul kitang nahihiling na inhustisya sa “huring mga aldaw” na ini. Alagad arog kan panahon ni Jesus, an pinakakawsa pa man giraray nin inhustisya iyo si Satanas saka an bakong perpektong mga tawo na nasa impluwensiya niya. (2 Tim. 3:1-5, 13; Kap. 12:12) Arog ni Jesus, aram tang an Kahadian nin Diyos sana an mahali kan pinakakawsa nin inhustisya. Lubos tang sinusuportaran an Kahadian na iyan kaya dai kita nakikikabtang sa mga protesta asin sa iba pang mga paghihinguwa kan mga tawo tanganing mahali an inhustisya. Pag-isipan an eksperyensiya kan sister na si Stacy.a Bago niya nanudan an katotoohan, parati siyang nagbabali sa mga protesta para makamtan an reporma sa sosyedad. Pero nagpuon siyang magkaigwa nin mga pagduda sa ginigibo niya. Sinabi niya: “Kan nasa mga protesta ako, napapaisip ako kun baga nasa tamang lado ako. Pero ngunyan na an Kahadian nin Diyos na an sinusuportaran ko, aram kong nasa tamang lado ako. Aram kong mas maipapakipaglaban ni Jehova an gabos na biktima nin pang-aapi kisa sa ano man na magigibo ko.”—Sal. 72:1, 4.

10. Taano ta bakong kauyon kan sadol ni Jesus na nasa Mateo 5:43-48 an mga mobimiyentong ginigibo kan mga tawo? (Hilingon man an ritrato.)

¹⁰ An mga mobimiyentong ginigibo kan mga tawo para makamtan an reporma sa sosyedad sa parati nagpapahiling nin pagigin independiyente asin nin kaanggutan, na bako nanggad kauyon kan halimbawa asin mga katukduan ni Jesus. (Efe. 4:31) Ini an naobserbaran kan brother na si Jeffrey: “Aram ko na an garo baga matuninong na mga protesta puwedeng madali sanang magin madahas asin magkawsa nin mga paghabon.” Pero si Jesus, itinutukdo niya sa sato na trataron nin may pagkamuot an gabos na tawo, dawa idtong mga bakong uyon sa sato o mga nagpepersegir sa sato. (Basahon an Mateo 5:43-48.) Bilang mga Kristiyano, ginigibo ta an satong pinakamakakaya na likayan an ano man na bakong kauyon kan arugan na itinao sa sato ni Jesus.

11. Ano an puwedeng makabalo sa satong determinasyon na dai magsuportar sa mga mobimiyentong ginigibo kan mga tawo?

¹¹ Dawa ngani aram niyato na permanenteng sosolusyunan kan Kahadian nin Diyos an inhustisya, tibaad masakitan pa man giraray kitang arugon si Jesus pag tinatratar kita nin bakong makatanusan. Pag-isipan an nangyari ki Janiya, na nakaeksperyensiya nin diskriminasyon. Inadmitir niya: “Angguton ako. Nakulgan man an buot ko kaya gusto kong magbalos dahil sa inhustisyang ginibo sako. Dangan naisipan kong magbali sa sarong mobimiyento na nagpoprotesta laban sa rasismo saka diskriminasyon. Para sako ligtas na paagi idto para iluwas an kaanggutan ko.” Pero pag-abot nin panahon, narealisar ni Janiya na kaipuhan niyang gumibo nin mga pagbabago. Sinabi niya: “Tinutugutan ko na palan an iba na impluwensiyahan an kaisipan ko, na ibugtak an tiwala ko sa mga tawo imbes na ki Jehova. Nagdesisyon akong biyo nang magpundo sa pagbali sa mobimiyentong iyan.” Dapat kitang mag-ingat asin dai tugutan an ano man na namamatian tang kaanggutan—dawa pa kun may basehan iyan—na magin dahilan na ikompromiso ta an satong neutral na paninindugan manungod sa mga isyu sa pulitika asin sa sosyedad.—Juan 15:19.

12. Taano ta madunong na magin mapamili sa mga impormasyon na binabasa, dinadangog, asin dinadalan ta?

¹² Ano an makakatabang sa sato na makontrol an kaanggutan ta sa sarong inhustisya? Nahiling kan dakul na nakakatabang na marhay an pagigin mapamili sa satong mga binabasa, dinadangog, asin dinadalan. May mga post sa social media na pinapagrabe an pagkaistorya manungod sa sarong inhustisya asin nag-eengganyar sa mga tawo na magsagibo nin mga mobimiyento. An mga parabareta man sa parati ipinepresentar an impormasyon sa paaging may kinakampihan. Dawa kun totoo an bareta manungod sa sarong inhustisya, kapaki-pakinabang daw talaga kun padagos tang tatawan iyan nin atensiyon? Kun dakulon na oras na an inuubos ta sa siring na mga impormasyon, tibaad mauyam lang kita o madisganar. (Tal. 24:10) An mas malala pa, tibaad mawara na lugod an pokus ta sa pinakasolusyon sa gabos na inhustisya—an Kahadian nin Diyos.

13. Paano nakakatabang sa sato an pagkaigwa nin marahay na rutina nin pagbasa nin Bibliya na mapagdanay an tamang pagmansay sa inhustisya?

¹³ An marahay na rutina nin pagbasa nin Bibliya asin paghurop-hurop makakatabang sa sato na magkaigwa nin tamang pagmansay sa inhustisya. An sister na si Alia napurisaw na marhay kaidto sa maraot na pagtratar sa mga tawo sa saindang komunidad. Tapos an mga may kagigibuhan kaiyan garo baga dai napapanimbag. Sinabi niya: “Kinaipuhan kong magpundo nguna dangan haputon an sadiri ko, ‘Nagtutubod daw talaga ako na sosolusyunan ni Jehova an mga problemang ini?’ Kan pagkakataon na iyan, binasa ko an Job 34:22-29. Ipinagirumdom sa sako kan tekstong iyan na nahihiling ni Jehova an gabos na bagay. Siya sana an may perpektong pakamansay sa hustisya, asin siya sana an lubos na makakapagtanos sa mga bagay-bagay.” Alagad, mantang hinahalat tang itao sa sato kan Kahadian nin Diyos an tunay na hustisya, kaipuhan tang atubangon an mga nangyayaring inhustisya ngunyan. Paano?

AN PUWEDE TANG GIBUHON SA INHUSTISYA NGUNYAN

14. Ano an puwede tang gibuhon tanganing dai kita makadagdag sa mga inhustisya sa kinaban na ini? (Colosas 3:10, 11)

¹⁴ Tibaad dai ta kayang kontrulon an bakong makatanusan na mga ginigibo kan iba, alagad kaya tang kontrulon an mga ginigibo ta. Arog kan naaraman na niyato, inaarog ta si Jesus paagi sa pagpahiling niyato nin pagkamuot. An pagkamuot na iyan makakapahiro sa sato na trataron nin may paggalang an iba—dawa an mga naggigibo nin inhustisya. (Mat. 7:12; Roma 12:17) Nauugma si Jehova pag mabuot kita sa gabos asin pag tinatratar ta sinda nin makatanusan.—Basahon an Colosas 3:10, 11.

15. Ano an epekto kan paghiras niyato kan katotoohan sa Bibliya sa mga inhustisyang nangyayari ngunyan?

¹⁵ An pinakamahalagang paagi na magigibo ta laban sa inhustisya iyo an paghiras kan mga katotoohan sa Bibliya. Taano ta nasabi ta iyan? Huling an “kaaraman manungod ki Jehova” kayang makapabago sa sarong tawo na dating agresibo asin bayolente na magin nang sarong mabuot na tawong mamumuton sa katuninungan. (Isa. 11:6, 7, 9) Bago nanudan kan lalaking si Jemal an katotoohan, nagbali siya sa sarong rebeldeng grupo na nakikipaglaban sa gobyerno na para sa saiya mapang-api. Sinabi niya: “Dai mo mababago an mga tawo paagi sa pamumuwersa. Nabago ako bakong paagi sa pamumuwersa, kundi paagi kan katotoohan sa Bibliya na nanunudan ko.” Nakamotibar ki Jemal an mga nanudan niya na pumundo na sa pakikipaglaban. Mantang nagdadakul an mga tawong nababago kan katotoohan sa Bibliya, nagdidikit man an mga tawong makakadagdag sa mga inhustisyang nangyayari ngunyan.

16. Taano ta gustong-gusto mong ihiras an paglaom na dara kan Kahadian?

¹⁶ Arog ni Jesus, gustong-gusto tang sabihon sa mga tawo na an Kahadian nin Diyos sana an permanenteng solusyon sa inhustisya. An paglaom na iyan makakaranga sa mga trinatar nin bakong makatanusan. (Jer. 29:11) Si Stacy na sinambit kasubago nagsabi: “Kan manudan ko an katotoohan, natabangan ako kaiyan na makayanan an mga inhustisyang naeeksperyensiyahan asin nahihiling ko. Ginagamit ni Jehova an mensahe kan Bibliya tanganing magtao nin karangahan.” Kaipuhan mong magin andam na marhay tanganing maihiras an nakakarangang mensahe kan Bibliya manungod sa solusyon sa inhustisya. Mantang urog kang nagigin kumbinsido sa mga katotoohan sa Bibliya na pinag-ulayan sa artikulong ini, urog ka man na magigin andam na ipakipag-ulay sa eskuwelahan o sa trabaho an manungod sa temang ini sa mataktikang paagi.b

17. Paano kita tinatabangan ni Jehova na makayanan an mga inhustisya ngunyan?

¹⁷ Aram niyato na mapapaatubang kita sa inhustisya sagkod na si Satanas pa an “tagapamahala kan kinaban na ini.” Alagad bakong totoo na mayong makakatabang sa sato o na mayo kitang paglaom mantang hinahalat ta siyang ‘palayason.’ (Juan 12:31) Paagi sa Kasuratan, ihinahayag ni Jehova bako lang kun taano ta kadakul nin inhustisya kundi pati man kun ano an namamatian niya sa pagsakit na dara kaiyan sa sato. (Sal. 34:17-19) Paagi kan saiyang Aki, tinutukduan kita ni Jehova kan dapat tang gibuhon sa inhustisya ngunyan asin na madali nang halion kan saiyang Kahadian an gabos na inhustisya sagkod lamang. (2 Ped. 3:13) Lugod na padagos tang ihulit an maugmang bareta manungod sa Kahadian na iyan nin may kaigutan, na hinahalat-halat nang marhay an panahon na an daga mapapano na nin “hustisya asin katanusan.”—Isa. 9:7.