-
Nagbisita si Gabriel ki MariaMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 69
Nagbisita si Gabriel ki Maria
Paryente ni Elizabeth an hoben na si Maria, na nakaistar sa siyudad nin Nazaret sa Galilea. Ikakasal na si Maria ki Jose na sarong karpintero. Kan anom na bulan nang bados si Elizabeth, nagpahiling ki Maria an anghel na si Gabriel. Sinabi kan anghel: ‘Marahay na aldaw, Maria. Ugmahon saimo si Jehova.’ Dai niya naintindihan an sinabi saiya. Sinabi pa ni Gabriel: ‘Mabados ka asin mangangaki nin aking lalaki; Jesus an dapat na ipangaran mo saiya. Mamamahala siya bilang Hadi. An Kahadian niya daing katapusan.’
Sinabi ni Maria: ‘Pero birhen ako. Paano ako magkakaaki?’ Nagsabi si Gabriel: ‘Mayong imposible ki Jehova. Maabot saimo an banal na espiritu, asin magkakaaki ka. Nagbados man an paryente mong si Elizabeth, dawa gurangon na siya.’ Dangan sinabi ni Maria: ‘Uni ako, an babaying uripon ni Jehova. Mangyari lugod sako an sinabi mo.’
Nagduman si Maria sa siyudad na nasa bulod para dalawon si Elizabeth. Kan kumustahon siya ni Maria, namati ni Elizabeth na luminukso an umboy sa tulak niya. Napano siya nin banal na espiritu asin nagsabi: ‘Maria, binendisyunan ka ni Jehova. Sarong onra na magin bisita sa harong ko an ina kan sakong Kagurangnan.’ Nagsabi si Maria: ‘Inuumaw ko si Jehova nin bilog kong puso.’ Nag-istar si Maria ka Elizabeth nin tulong bulan, pakatapos nagpuli na siya sa Nazaret.
Kan naaraman ni Jose na bados si Maria, habo na niyang idagos an kasal ninda. Pero nagpahiling ki Jose sa pangaturugan an sarong anghel asin nagsabi: ‘Dai ka matakot na pakasalan siya. Mayo siyang ginibong maraot.’ Kaya pinakasalan ni Jose si Maria asin dinara siya sa harong ninda.
“Ginigibo ni Jehova an gabos na gustuhon niya sa langit asin sa daga.”—Salmo 135:6
-
-
Ipinaisi kan mga Anghel an Pagkamundag ni JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 70
Ipinaisi kan mga Anghel an Pagkamundag ni Jesus
An namamahala sa Imperyo nin Roma na si Cesar Augusto nagpaluwas nin pagbuot sa gabos na Judio na bumalik sa pinaghalian nindang banwaan tanganing magparehistro. Kaya nagpasiring si Jose saka Maria sa Betlehem, an pinaghalian na banwaan kan pamilya ni Jose. Madali nang mangaki si Maria kan panahon na iyan.
Pag-abot ninda sa Betlehem, dai nang ibang madadagusan kundi sarong kuwadra, o kulungan nin mga hayop. Duman ipinangaki ni Maria si Jesus. Pinatos niya siya nin malumoy na tela asin luway-luway na ihinigda sa sarong bahugan.
Harani sa Betlehem, may mga pastor sa luwas kan bangging idto na nagbabantay kan saindang mga ataman na hayop. Bigla na sana, may sarong anghel na nagpahiling sa atubangan ninda saka nagliwanag sa palibot ninda an kamurawayan ni Jehova. Nagkatarakot an mga pastor, pero sinabi kan anghel: ‘Dai kamo matakot. May nakakaugma akong bareta saindo. Namundag ngunyan an Mesiyas sa Betlehem.’ Kan oras mismong iyan, dakulon na anghel an nahiling sa langit, na nagsasarabi: ‘Kamurawayan sa Diyos sa langit, asin katuninungan sa daga.’ Dangan nawara an mga anghel. Ano an ginibo kan mga pastor?
Sinabi ninda sa kada saro: ‘Mus na kita sa Betlehem.’ Nagdali-dali sinda asin nanumpungan si Jose saka Maria sa sarong kuwadra kaiba an saindang bagong mundag na umboy.
Nangalas an gabos na nakaaram sa sinabi kan anghel sa mga pastor. Pinag-isipan na marhay ni Maria an mga sinabi kan anghel asin dai niya lamang iyan liningawan. Binalikan kan mga pastor an mga ataman nindang hayop, asin pinasalamatan si Jehova sa gabos nindang nahiling saka nadangog.
“Naggikan ako sa Diyos asin yaon ako digdi. Dai ako nag-abot sa sadiri kong kabutan, kundi isinugo Niya ako.”—Juan 8:42
-
-
Prinotektaran ni Jehova si JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 71
Prinotektaran ni Jehova si Jesus
Sa sarong lugar kaidto sa sirangan kan Israel, naniniwala an mga tawo na puwede sindang giyahan kan mga bituon. Sarong banggi, may mga lalaking taga Sirangan na nakahiling sa kalangitan nin naghihiro na garo maliwanagon na bituon. Sinundan ninda iyan. Giniyahan sinda kan “bituon” na iyan pa-Jerusalem. Naghapot sa mga tawo an mga lalaki: ‘Hain an aki na magigin hadi kan mga Judio? Nagdigdi kami para magtaong galang saiya.’
Kan maaraman ni Hading Herodes kan Jerusalem an manungod sa aking ini na magigin hadi, haditon siya. Hinapot niya an mga panginot na saserdote: ‘Sain daa mamumundag an hading ini?’ Sinabi ninda saiya: ‘An sabi kan mga propeta, sa Betlehem.’ Kaya ipinaapod ni Herodes an mga lalaking hali sa Sirangan asin sinabi sainda: ‘Magpa-Betlehem kamo asin hanapon nindo an aking ini. Magbalik kamo asin sabihon nindo sako kun hain siya. Gusto ko man magtaong galang saiya.’ Pero bako iyan totoo.
Naghiro na naman an “bituon.” Sinundan iyan kan mga lalaki pasiring sa Betlehem. Puminundo an “bituon” sa tangod nin sarong harong asin naglaog an mga lalaki. Nanumpungan ninda si Jesus kaiba an saiyang ina na si Maria. Nagruluhod sinda sa aki saka nagtao nin mga regalong bulawan, kamangyan, asin mira. Isinugo daw talaga ni Jehova an mga lalaking idto para hanapon si Jesus? Dai.
Kan bangging idto, sinabi ni Jehova ki Jose paagi sa pangaturugan: ‘Gustong gadanon ni Herodes si Jesus. Iiba mo an saimong agom saka aki asin dumulag kamo pasiring sa Ehipto. Duman sana kamo sagkod na dai ko pa sinasabi saimo na ligtas nang bumalik.’ Nagpasiring tulos sa Ehipto si Jose asin an saiyang pamilya.
Sinabi ni Jehova sa mga lalaking hali sa Sirangan na dai na magbalik ki Herodes. Angguton si Herodes kan dai na sinda nagbalik saiya. Dahil dai na niya mahanap si Jesus, ipinagadan niya an gabos na saradit pang aking lalaki sa Betlehem na kaedad ni Jesus. Pero ligtas si Jesus, yaon na siya duman sa Ehipto.
Pag-abot nin panahon, nagadan si Herodes. Sinabi ni Jehova ki Jose: ‘Ligtas na kamong bumalik ngunyan.’ Nagbalik si Jose, Maria, saka Jesus sa Israel, asin nag-istar sinda sa siyudad nin Nazaret.
“Magigin arog kaiyan an sakong tataramon na minaluwas sa sakuyang nguso . . . , asin siyertong magigin mapanggana iyan sa isinugo kong gibuhon kaiyan.”—Isaias 55:11
-
-
An Hoben na si JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 72
An Hoben na si Jesus
Nakaistar si Jose saka Maria sa Nazaret kaiba si Jesus asin an iba pa nindang mga aki. Pagkarpintero an hanapbuhay ni Jose para sa saiyang pamilya. Itinukdo man niya sainda an manungod ki Jehova asin sa Katugunan Niya. Regular na nagduduman sa sinagoga an saindang pamilya para sumamba asin taon-taon man sindang nagduduman sa Jerusalem para sa Paskuwa.
Kan 12 anyos si Jesus, nagbaklay nin halawig an saindang pamilya pa-Jerusalem arog kan pirmi nindang ginigibo. Dakulon na tawo an nagduruman sa siyudad para magselebrar nin Paskuwa. Pagkatapos kan selebrasyon, nagbaklay na pauli si Jose saka Maria. Paghuna ninda, nagbabaklay man si Jesus kaiba kan grupo. Pero kan hanapon ninda siya sa saindang mga paryente, dai ninda siya mahanap.
Nagbalik sinda sa Jerusalem asin tulong aldaw na hinanap an aki ninda. Kan huri, nagduman sinda sa templo. Yaon duman si Jesus, nakatukaw sa tahaw kan mga paratukdo, asin nagdadangog na marhay sainda saka may magagayon na hapot. Hangaon ki Jesus an mga paratukdo kaya hinahapot man ninda siya. Napapangalas sinda sa mga simbag niya. Nahihiling ninda na nasasabutan niya an Katugunan ni Jehova.
Haditon si Jose saka Maria. Nagsabi si Maria: ‘Nonoy, maski sain mi na ika pigparahanap! Nagparasain ka?’ Nagsimbag si Jesus: ‘Dai po nindo aram na dapat yaon ako digdi sa harong kan sakuyang Ama?’
Nag-uli si Jesus sa Nazaret kaiba kan saiyang mga magurang. Tinukduan ni Jose si Jesus na magkarpintero. Anong klaseng tawo daw si Jesus kan siya hoben pa? Mantang nagdadakula si Jesus, mas nadadagdagan an saiyang kadunungan asin mas nagugustuhan siya nin Diyos asin nin mga tawo.
“An gibuhon an saimong kabutan, O sakuyang Diyos, iyo an dakulang kaugmahan ko, asin an saimong katugunan nasa kalaog-laugi ko.”—Salmo 40:8
-
-
Ihinanda ni Juan an Pag-abot ni JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 73
Ihinanda ni Juan an Pag-abot ni Jesus
Si Juan, na aki ni Zacarias asin ni Elizabeth, nagin propeta kan magdakula. Ginamit ni Jehova si Juan para itukdo sa mga tawo na madali nang mag-abot an Mesiyas. Pero imbes na magtukdo sa mga sinagoga o sa mga banwaan, naghulit si Juan sa kaawagan. Nagduruman an mga tawo hali sa Jerusalem asin sa bilog na Judea para makanuod ki Juan. Itinukdo niya sainda na para mapaugma an Diyos, dapat magpundo na sinda sa paggibo nin maraot. Pakatapos na magdangog ki Juan, dakul an nagsulsol kan saindang mga kasalan, dangan binawtismuhan sinda ni Juan sa Salog nin Jordan.
Namuhay si Juan nin simple. Gibo sa barahibo nin kamelyo an bado niya asin an kinakakan niya mga duron saka tanggulia sa kaawagan. Dakul an interesadong mabisto si Juan. Dawa an mahambog na mga Fariseo saka Saduceo nagduruman para mahiling siya. Sinabi sainda ni Juan: ‘Kaipuhan nindong magbago asin magsulsol. Dai nindo pag-isipon na espesyal kamo dahil sana ta pigsasabi nindo na mga aki kamo ni Abraham. Dai iyan nangangahulugan na mga aki na kamo nin Diyos.’
Dakul an nagduman ki Juan dangan naghapot: ‘Ano an kaipuhan ming gibuhon para mapaugma an Diyos?’ Sinabi ni Juan sa mga Judio: ‘Kun may duwang bado kamo, itao nindo an saro sa tawong nangangaipo kaiyan.’ Aram mo daw kun taano ta sinabi niya iyan? Gusto niyang maaraman kan mga disipulo niya na para mapaugma an Diyos, dapat nindang mamutan an mga tawo.
Sinabi ni Juan sa mga parakolekta nin buhis: ‘Magin onesto kamo asin dai mandaya.’ Sinabi niya sa mga suldados: ‘Dai kamo mag-ako nin suhol o magsabi nin bakong totoo.’
Nagduman man ki Juan an mga saserdote asin mga Levita tapos naghapot: ‘Siisay ka? Gusto iyan maaraman kan gabos.’ Nagsabi si Juan: ‘Saro akong boses sa kaawagan na naggigiya sa mga tawo pasiring ki Jehova, arog kan ihinula ni Isaias.’
Gusto kan mga tawo an itinutukdo sainda ni Juan. Dakul an napapaisip kun baga si Juan an Mesiyas. Pero sinabi niya sainda: ‘May maabot na mas nakakalabi sako. Dai ako angay maski maghubad sana kan sintas kan sandalyas niya. Nagbabawtismo ako sa tubig, pero siya magbabawtismo sa banal na espiritu.’
“An tawong ini nag-abot bilang sarong saksi, para magpatotoo manungod sa ilaw, tanganing paagi sa saiya magtubod an gabos na klase nin tawo.”—Juan 1:7
a O “dugos.”
-
-
Nagin Mesiyas si JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 74
Nagin Mesiyas si Jesus
Ihinuhulit kaidto ni Juan: ‘May maabot na saro na mas nakakalabi sako.’ Kan mga 30 anyos na si Jesus, naghali siya sa Galilea para magduman sa Salog nin Jordan kun sain nagbabawtismo si Juan nin mga tawo. Gusto ni Jesus na bawtismuhan siya ni Juan, pero nagsabi si Juan: ‘Dai taka dapat bawtismuhan. Ako an dapat mong bawtismuhan.’ Sinabi ni Jesus ki Juan: ‘Gusto ni Jehova na bawtismuhan mo ako.’ Kaya naglugbo sinda sa Salog nin Jordan, dangan biyong ilinubog ni Juan si Jesus sa tubig.
Pakahawas ni Jesus sa tubig, namibi siya. Kan oras na iyan, nabuksan an kalangitan asin nagbaba an espiritu nin Diyos pasiring saiya na garo salampati. Dangan nagtaram si Jehova hali sa langit: “Ika an sakuyang Aki, an namumutan; inuuyunan taka.”
Kan mag-abot ki Jesus an espiritu ni Jehova, nagi siyang an Cristo, o Mesiyas. Pupunan na niyang gibuhon an ipinapagibo saiya ni Jehova digdi sa daga.
Pakatapos tulos kan saiyang bawtismo, nagpasiring si Jesus sa kaawagan asin 40 aldaw siya duman. Pagbalik niya, dinumanan niya si Juan. Kan parani na si Jesus saiya, nagsabi si Juan: ‘Ini an Kordero nin Diyos na mahali kan kasalan kan mga tawo.’ Sa pagsabi kaiyan, ipinaaram ni Juan sa mga tawo na si Jesus an Mesiyas. Aram mo kun ano an nangyari ki Jesus kan nasa kaawagan siya? Aramon ta.
“Sarong boses an nadangog hali sa kalangitan: ‘Ika an sakuyang Aki, an namumutan; inuuyunan taka.’”—Marcos 1:11
-
-
Tinentaran si Jesus kan DiyabloMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 75
Tinentaran si Jesus kan Diyablo
Pakabawtismo ki Jesus, giniyahan siya kan banal na espiritu pasiring sa kaawagan. Kuwarentang aldaw siyang dai nagkakan, kaya gutumon siya. Dangan nag-abot an Diyablo para tentaran si Jesus asin nagsabi saiya: ‘Kun talagang Aki ka nin Diyos, sabihan mo an mga gapong ini na magin mga tinapay.’ Pero nagsimbag si Jesus paagi sa pagsabi kan nakasurat sa Kasuratan: ‘Nasusurat na bako sanang kakanon an kaipuhan mo para mabuhay. Kaipuhan mong magdangog sa kada tataramon na sinasabi ni Jehova.’
Sunod, inangat kan Diyablo si Jesus: ‘Kun talagang Aki ka nin Diyos, maglukso ka hali sa pinakahalangkaw na lugar kan templo. Nasusurat baga na isusugo nin Diyos an saiyang mga anghel para saluhon ka.’ Pero sinabi giraray ni Jesus an nakasurat sa Kasuratan: ‘Nasusurat na dai mo dapat pagpurbaran si Jehova.’
Dangan ipinahiling ni Satanas ki Jesus an gabos na kahadian sa kinaban asin an mga kayamanan ninda saka kamurawayan, tapos nagsabi: ‘Itatao ko saimo an gabos na kahadian na ini asin an kamurawayan ninda basta magsamba ka sako dawa sarong beses lang.’ Pero nagsabi si Jesus: ‘Lumayas ka, Satanas! Nasusurat na si Jehova sana an dapat mong sambahon.’
Pagkatapos kaiyan naghali na an Diyablo, asin nag-abot an mga anghel para tawan si Jesus nin kakanon. Puon kaidto, ihinulit na ni Jesus an maugmang bareta kan Kahadian. Iyan an gibuhon na ipinapagibo saiya digdi sa daga. Nagustuhan kan mga tawo an itinukdo sainda ni Jesus, asin sinundan ninda siya sain man siya magduman.
“Pag nagtataram [an Diyablo] kan kaputikan, naturalesa niya iyan, huli ta siya putikon asin iyo an ama kan kaputikan.”—Juan 8:44
-
-
Lininig ni Jesus an TemploMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 76
Lininig ni Jesus an Templo
Mga bulan nin Abril kaidto, taon 30 C.E., kan magduman si Jesus sa Jerusalem. Dakul nang tawo an nag-arabot duman para sa Paskuwa. Bilang parte kan selebrasyon, nagtao sinda nin mga hayop na iaatang sa templo. An iba nagdara nin mga hayop, pero an iba nagbakal sa Jerusalem.
Kan magduman si Jesus sa templo, may nahiling siyang mga nagtitinda nin mga hayop. Nagnenegosyo sinda sa mismong harong nin pagsamba ki Jehova! Ano an ginibo ni Jesus? Guminibo siya nin latigong lubid para paluwason sa templo an mga karnero asin mga baka. Tinurumba niya an mga lamesa kan mga pararibay nin kuwarta asin inurula sa salóg an mga sinsilyo ninda. Tinaraman ni Jesus an mga nagtitinda nin salampati: ‘Halion nindo digdi an mga bagay na ini! Dai nindo paggibuhon na lugar nin negosyo an harong kan sakong Ama!’
Nangalas an mga tawo sa templo sa ginibo ni Jesus. Nagirumduman kan mga disipulo niya an hula manungod sa Mesiyas: ‘Mapapano ako nin dakulang pagmamaigot para sa harong ni Jehova.’
Pag-abot kan taon 33 C.E., lininig giraray ni Jesus an templo. Dai niya tutugutan an siisay man na basang-basangon an harong kan saiyang Ama.
“Dai kamo puwedeng magin uripon nin Diyos asin nin Kayamanan.”—Lucas 16:13
-
-
An Babayi sa May BubonMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 77
An Babayi sa May Bubon
Dai nahaloy pagkatapos kan Paskuwa, sa Samaria nag-agi si Jesus asin an mga disipulo niya kan pauli sinda sa Galilea. Harani sa siyudad nin Sicar, nagpundo si Jesus sa lugar na an apod bubon ni Jacob. Kan nagpapahingalo siya duman, nagpasiring sa siyudad an mga disipulo para magbakal nin kakanon.
Nag-abot sa bubon an sarong babayi para magsakdoa nin tubig. Sinabi saiya ni Jesus: “Painuma man ako.” Nagsabi an babayi: ‘Ta’no ta kinakaulay mo ako? Saro baga akong babaying Samaritano. Dai man nakikipag-ulay an mga Judio sa mga Samaritano.’ Sinabi saiya ni Jesus: ‘Kun bistado mo ako, mahagad ka sako nin maiinom asin tatawan taka nin tubig na buhay.’ Naghapot an babayi: ‘Anong buot mong sabihon? Wara ka man nganing pansakdo.’ Nagsabi si Jesus: ‘An siisay man na mag-inom kan tubig na itinatao ko dai na nuarin man mapapaha giraray.’ Nagsabi an babayi: “Ginoo, tawan mo ako kan tubig na iyan.”
Dangan sinabi saiya ni Jesus: ‘Iiba mo digdi sa bubon an agom mo.’ Nagsabi an babayi: ‘Wara akong agom.’ Nagsabi si Jesus: ‘Nagsasabi ka nin totoo. Lima na an nagin agom mo kaidto, pero an lalaking kasaruan mo ngunyan sa harong bako mo man agom.’ Nagsabi an babayi: ‘Sa hiling ko, propeta ka. Naniniwala an mga kahimanwa ko na puwede ming sambahon an Diyos sa bukid na ini, pero an sabi kan mga Judio, duman sana kami sa Jerusalem puwedeng magsamba. Naniniwala ako na pag nag-abot an Mesiyas, tutukduan niya kami kun paano magsamba.’ Dangan sinabi saiya ni Jesus an sarong bagay na dai pa niya sinabi sa kiisay man: ‘Ako an Mesiyas.’
Dali-daling nagduman an babayi sa saindang siyudad asin sinabi sa mga Samaritano: ‘Sa hiling ko, nahanap ko na an Mesiyas. Aram niya an gabos manungod sako. Mus na kamo para mahiling nindo!’ Sinundan ninda siya pabalik sa bubon asin nagdangog sa pagtutukdo ni Jesus.
Inagda kan mga Samaritano si Jesus na magdagos nguna sa siyudad ninda. Duwang aldaw siyang nagtukdo duman, asin dakul an nagtubod saiya. Sinabi ninda sa babaying Samaritano: ‘Pakatapos na magdangog sa lalaking ini, aram mi nang siya talaga an paraligtas kan kinaban.’
“‘Madya!’ asin an siisay man na napapaha magdigdi; an siisay man na gusto, kumua siya kan tubig nin buhay na daing bayad.”—Kapahayagan 22:17
a O “magharok.”
-
-
Ihinulit ni Jesus an Mensahe kan KahadianMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 78
Ihinulit ni Jesus an Mensahe kan Kahadian
Dai nahaloy pakabawtismo ki Jesus, naghulit siya: ‘Harani na an Kahadian nin Diyos.’ Sinundan siya kan mga disipulo sa paglibot niya sa mga lugar sa Galilea asin Judea. Pagbalik ni Jesus sa pinaghalian niyang banwaan na Nazaret, nagduman siya sa sinagoga, binuksan an rolyo ni Isaias, asin nagbasa nin makusog: ‘Tinawan ako ni Jehova nin banal na espiritu para maihulit ko an maugmang bareta.’ Ano an buot sabihon kaiyan? Buot sabihon, dawa gusto kan mga tawo na mahiling an mga milagro ni Jesus, an pinakaimportanteng dahilan kaya tinawan siya nin banal na espiritu iyo na ihulit an maugmang bareta. Dangan sinabi niya sa mga nagdadangog: ‘Nautob na ngunyan an hulang ini.’
Sunod, nagduman si Jesus sa Dagat nin Galilea. Duman niya nahiling an apat sa saiyang mga disipulo na mga parasira. Inagda niya sinda: ‘Mag-iba kamo sako, asin gigibuhon ko kamong mga parasira nin tawo.’ Sinda iyo si Pedro, Andres, Santiago, asin Juan. Binayaan tulos ninda an hanapbuhay na pagsira asin nagsunod saiya. Ihinulit ninda sa bilog na Galilea an manungod sa Kahadian ni Jehova. Naghulit sinda sa mga sinagoga, sa mga saudan, asin sa mga tinampo. Dakulon na tawo an nagsunod sainda maski sain sinda magduman. Nakalakop an bareta manungod ki Jesus sa gabos na lugar, sagkod pa ngani sa Siria.
Pag-abot nin panahon, tinawan ni Jesus an nagkapira sa mga parasunod niya nin kapangyarihan na magpaumay nin tawong may hilang asin magpalayas nin mga demonyo. Nag-iba saiya an iba mantang naghuhulit siya sa kada siyudad asin sa kada baryo. Dakul na maimbod na babayi, kaiba si Maria Magdalena, Joana, Susana, asin iba pa, an nag-asikaso ki Jesus asin sa mga parasunod niya.
Pagkatapos na sanayon an saiyang mga disipulo, sinugo na sinda ni Jesus na maghulit. Mantang naglilibot sinda sa bilog na Galilea, dakul pang iba an nagin disipulo asin nabawtismuhan. Dakulon an gustong magin disipulo kaya iinagid sinda ni Jesus sa sarong uma na hirinog na an tipasi asin puwede nang anihon. Nagsabi siya: ‘Mamibi kamo ki Jehova na magsugo nin dagdag pang mga paraani.’ Dai nahaloy, nagpili siya nin 70 disipulo asin isinugo sinda nin manduwa-duwa para maghulit sa bilog na Judea. Tinukduan ninda an gabos na klase nin tawo manungod sa Kahadian. Kan magbalik an mga disipulo, maugmahon nindang iinistorya ki Jesus an mga nangyari. Warang magigibo an Diyablo para papunduhon an paghuhulit.
Sinigurado ni Jesus na ipagpapadagos kan saiyang mga disipulo an importanteng gibuhon na ini pagkabalik niya sa langit. Sinabi niya sainda: ‘Ihulit nindo an maugmang bareta sa bilog na kinaban. Tukduan nindo an mga tawo manungod sa Tataramon nin Diyos, asin bawtismuhan sinda.’
“Dapat ko man na ipahayag sa ibang mga siyudad an maugmang bareta kan Kahadian nin Diyos, huli ta ini an dahilan kaya ako isinugo.”—Lucas 4:43
-
-
Naggibo si Jesus nin Dakul na MilagroMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 79
Naggibo si Jesus nin Dakul na Milagro
Nagdigdi si Jesus sa daga para ipahayag sa mga tawo an maugmang bareta kan Kahadian nin Diyos. Para ipahiling kun ano an gigibuhon ni Jesus pag Hadi na siya, tinawan siya ni Jehova nin banal na espiritu para makagibo nin mga milagro. Kaya niyang paumayan an ano man na hilang nin tawo. Sain man siya magduman, minadurulok saiya an mga may hilang para magpatabang, asin pinaumayan niya sinda gabos. Nakahiling an mga buta, nakadangog an mga bungog, nakalakaw an mga paralisado, asin napalayas an mga demonyo sa mga sinaniban kaiyan. Dawa ngani madutan sana ninda an puro kan bado niya, nararahay sinda. Pigsusundan si Jesus kan mga tawo maski sain siya magduman. Dawa kan panahon na gusto ni Jesus na magsolo, dai niya nuarin man pinahali an siisay man.
Sarong beses, may mga tawong nagdara nin sarong paralisadong lalaki sa harong na dinadagusan ni Jesus. Matawuhon sa harong kaya dai sinda makalaog. Kaya binaklas ninda an sarong parte kan atop para maitunton an lalaki pababa ki Jesus. Sinabi ni Jesus sa lalaki: ‘Bumuhat ka asin lumakaw.’ Kan magibo iyan kan lalaki, nangalas an mga tawo.
Sa saro pang pagkakataon, kan palaog si Jesus sa sarong baryo, sampulong lalaking may hilang na leproso an nagtindog sa medyo huruharayo asin nagkurahaw: ‘Jesus, tabangi kami!’ Kaidto, bawal magrani sa ibang mga tawo an mga may leproso. Sinabi ni Jesus sa mga lalaking idto na magduman sa templo, arog kan sinasabi sa Katugunan ni Jehova na dapat gibuhon kan mga may leproso pag narahay sinda. Kan paduman na sinda, narahay sinda. Kan marisa kan saro sa mga may leproso na rahay na siya, nagbalik siya para pasalamatan si Jesus asin umawon an Diyos. Sa sampulo, an saro sanang ini an nagpasalamat ki Jesus.
May sarong babayi na 12 taon nang nagsasakit dahil sa hilang. Gigibuhon niya an gabos maumayan sana. Nakipagsusuan siya sa mga tawo pasiring sa likod ni Jesus dangan dinutan an gayad kan pang-ibabaw na bado ni Jesus. Narahay tulos siya. Kan mangyari iyan, naghapot si Jesus: “Siisay an nagduta sa sako?” Dahil ipinagbabawal man kan Katugunan ni Jehova na magduta sa mga tawo an saro na pigdudugo, natakot an babayi. Pero nagdulok siya asin sinabi an totoo. Para mahali an takot niya, mabuot na sinabi ni Jesus: ‘Aki ko, dai ka na mahadit. Magpuli ka na.’
Nakimahirak ki Jesus an opisyal na si Jairo: ‘Mag-iba ka tabi sako sa harong mi! Grabe an hilang kan sadit kong aking babayi.’ Pero bago makaabot si Jesus sa harong ni Jairo, nagadan an aki. Pag-abot ni Jesus, nahiling niya na dakul nang tawo an nag-arabot para makidumamay sa pagmundo kan pamilya. Sinabi sainda ni Jesus: ‘Dai kamo maghibi; nagtuturog lang siya.’ Dangan kinaputan niya an kamot kan aki tapos nagsabi: “Nene, magbangon ka!” Nagbangon tulos ini asin tuminukaw, tapos sinabi ni Jesus sa mga magurang kaini na tawan ini nin kakanon. Isip-isipa na sana kun ano an namatian kan mga magurang niya!
“Siya linahidan nin Diyos nin banal na espiritu saka tinawan nin kapangyarihan, asin naglibot siya sa bilog na kadagaan na naggigibo nin marahay saka nagpapaumay sa gabos na pinapasakitan kan Diyablo, huli ta an Diyos nasa kaibanan niya.”—Gibo 10:38
-
-
Nagpili si Jesus nin Doseng ApostolMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 80
Nagpili si Jesus nin Doseng Apostol
Kan mga saro may kabangang taon nang naghuhulit si Jesus, may importanteng desisyon siyang gigibuhon. Siisay an mga pipilion niyang makaiba-iba sa paghuhulit? Siisay an mga sasanayon niya para manginot sa Kristiyanong kongregasyon? Gusto ni Jesus na giyahan siya ni Jehova sa paggibo kan mga desisyon na ini. Kaya nagduman siya sa sarong bulod para makapagsolo, asin magdamlag siyang namibi. Kinaagahan, inapod ni Jesus an nagkapira sa mga disipulo niya tapos puminili siya nin 12 apostol. Sairisay sainda an tanda mo? Sinda si Pedro, Andres, Santiago, Juan, Felipe, Bartolome, Tomas, Mateo, Santiago na aki ni Alfeo, Tadeo, Simon, asin Judas Iscariote.
Si Andres, Pedro, Felipe, asin si Santiago
Makakaiba-iba ni Jesus an Dose sa paghuhulit. Pakatapos niyang sanayon sinda, isinugo niya sinda nin suway-suway para maghulit na sinda na sana. Tinawan sinda ni Jehova nin kapangyarihan na magpalayas nin mga demonyo asin magpaumay nin mga may hilang.
Si Juan, Mateo, Bartolome, asin si Tomas
Inapod ni Jesus an Dose na mga amigo niya, asin pinagkatiwalaan niya sinda. Iniisip kan mga Fariseo na an mga apostol daing inadalan asin mga ordinaryo sana. Pero sinanay sinda ni Jesus para sa saindang gibuhon. Makakaibanan sinda ni Jesus sa pinakaimportanteng mga panahon sa saiyang buhay, kaidtong bago siya gadanon asin pagkabuhay liwat saiya. Arog ni Jesus, hali sa Galilea an kadaklan sainda. May agom an iba sainda.
Si Santiago na aki ni Alfeo, Judas Iscariote, Tadeo, asin si Simon
Bako man mga perpekto an mga apostol, nasasala man sinda. Kun minsan, dai ninda pinag-iisipan an mga sinasabi ninda kaya nakakagibo sinda nin salang mga desisyon. May mga pagkakataon na dai sinda nagin mapasensiya. Nagdiriskusyunan pa ngani sinda kun siisay sainda an mas importante. Pero marahay sindang mga tawo asin namumutan ninda si Jehova. Sinda an panginot na mangangataman sa Kristiyanong kongregasyon pag mayo na si Jesus.
“Inapod ko na kamong mga amigo, huli ta ihinayag ko sa saindo an gabos na nadangog ko sa sakuyang Ama.”—Juan 15:15
-
-
An Sermon sa BukidMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 81
An Sermon sa Bukid
Pakapili nin 12 apostol, nagbaba si Jesus hali sa bukid pasiring sa sarong lugar kun sain dakul na tawo an nagtiripon. Hali sinda sa Galilea, Judea, Tiro, Sidon, Siria, asin sa ibong kan Jordan. Dinara ninda an mga may hilang asin an mga pinapasakitan kan mga demonyo. Pinaumayan sinda gabos ni Jesus. Dangan nagtukaw siya sa gilid kan bukid asin nagtaram. Ipinaliwanag niya an dapat gibuhon kun gusto tang magin mga amigo nin Diyos. Dapat tang masabutan na kaipuhan ta si Jehova asin manudan na kamutan siya. Pero dai ta mamumutan an Diyos kun dai ta namumutan an ibang tawo. Dapat kitang magin mabuot tapos dai maggibo nin maraot sa kiisay man, pati sa mga kaiwal ta.
Nagsabi si Jesus: ‘Bako lang an pagkamuot sa saindong mga amigo an dapat nindong gibuhon. Kaipuhan man nindong kamutan an saindong mga kaiwal asin magpatawad nin gikan sa puso. Kun an saro may kulog nin buot saimo, dumani tulos siya asin maghagad ka nin tawad. Gibuhon nindo sa iba an gusto nindong gibuhon ninda saindo.’
Itinukdo man ni Jesus sa mga tawo an tamang kaisipan manungod sa materyal na mga bagay. Sinabi niya: ‘Mas importante na magin amigo ni Jehova kisa magkaigwa nin dakul na kuwarta. Puwedeng mahabon an kuwarta nindo, pero an pagigin mag-amigo nindo ni Jehova, dai iyan mahahabon. Dai na kamo magparahadit sa kun ano an kakakanon nindo, iinumon, o isusulot. Hilinga an mga gamgam.a Pirming sinisigurado nin Diyos na dai sinda magkukulang nin kakanon. An pagparahadit dai makakadagdag nin dawa sarong aldaw sa lawig kan buhay nindo. Tandaan, aram ni Jehova kun ano an kaipuhan nindo.’
Wara pang ibang nadangog an mga tawo na arog ni Jesus magtukdo. Dai sainda itinukdo an mga bagay na ini kan saindang mga lider nin relihiyon, an mga Fariseo asin mga eskriba. Taano ta arog kaiyan katibay na paratukdo si Jesus? Hali kaya ki Jehova an gabos na itinutukdo niya.
“Pasanon nindo an sakuyang sakal asin makanuod kamo sa sako, huli ta ako may mahuyong buot saka may mapakumbabang puso, asin magiginhawahan kamo.”—Mateo 11:29
a O “bayong.”
-
-
Tinukduan ni Jesus an Saiyang mga Disipulo Kun Paano MamibiMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 82
Tinukduan ni Jesus an Saiyang mga Disipulo Kun Paano Mamibi
Gusto sana pirming pahangaon kan mga Fariseo an mga tawo. Naggigibo lang sinda nin marahay para mahiling iyan kan iba. Namimibi sinda sa matawong mga lugar para mahiling sinda kan mga tawo. Nagtuom sinda nin haralawigon na mga pamibi asin pig-uuruutro iyan sa mga sinagoga asin sa mga kanto nin tinampo kun sain madadangog sinda kan iba. Kaya nabigla an mga tawo kan sabihan sinda ni Jesus: ‘Dai nindo pag-arugon an pagpamibi kan mga Fariseo. Paghuna ninda napapahanga ninda an Diyos kan kadakul nindang sinasabi, pero bako ining totoo. Sa pamibi, kamo lang ni Jehova an nag-uulay. Dai nindo pagparauruutruhon an iyo man sanang mga tataramon. Gusto ni Jehova na sabihon nindo saiya kun ano talaga an nasa puso nindo.
‘Arog dapat kaini kamo mamibi: “Ama niyamo na nasa langit, pakangbanalon an pangaran mo. Dumatong lugod an Kahadian mo. Mangyari lugod an kabutan mo, kun paano sa langit, siring man sa daga.”’ Sinabi man ni Jesus na mamibi sinda na itao sainda nin Diyos an kakanon ninda sa aldaw na iyan, na patawadon an mga kasalan ninda, asin mamibi manungod sa iba pang personal na mga bagay.
Nagsabi si Jesus: ‘Dai kamo magpundo sa pagpamibi. Padagos kamong maghagad nin marahay na mga bagay sa saindong Ama na si Jehova. Gusto kan siisay man na magurang na itao an marahay na mga bagay sa aki niya. Kun maghagad saimo nin tinapay an aki mo, tatawan mo daw siya nin gapo? Kun maghagad siya nin sira, halas daw an itatao mo?’
Dangan ipinaliwanag ni Jesus an leksiyon: ‘Kun kamo ngani tataong magtao nin marahay na mga regalo sa saindong mga aki, bako daw na lalo nang matao saindo nin banal na espiritu an saindong Ama na si Jehova? Kaipuhan sana nindong maghagad.’ Ginigibo mo daw an mga sinabing ini ni Jesus? Anong mga bagay an ipinapamibi mo?
“Padagos na maghagad, asin itatao iyan sa saindo; padagos na maghanap, asin makakakua kamo; padagos na magtuktok, asin bubuksan iyan sa saindo.”—Mateo 7:7
-
-
Nagpakakan si Jesus nin Rinibong TawoMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 83
Nagpakakan si Jesus nin Rinibong Tawo
Bago an Paskuwa kan taon 32 C.E., nagbalik an mga apostol hali sa paghuhulit. Pagal sinda kaya pinalunad sinda ni Jesus sa sakayan, o baroto, pasiring sa Betsaida para magpahingalo. Pero kan harani na an sakayan sa baybayon, nahiling ni Jesus na rinibo nang tawo an nagsurunod sainda duman. Dawa ngani gusto ni Jesus na makapagsolo kaiba an mga apostol, mabuot niyang inako an mga tawo. Pinaumayan niya an mga may hilang sa sainda asin tinukduan sinda. Maghapon sindang tinukduan ni Jesus manungod sa Kahadian nin Diyos. Kan pabanggi na, nagrani saiya an mga apostol tapos nagsabi: ‘Siguradong gutom na an mga tawo. Sabihon mo, puwede na sindang maghali para makabakal sinda nin kakanon.’
Nagsabi si Jesus: ‘Dai ninda kaipuhan maghali. Tawan nindo sinda nin makakakan digdi.’ Naghapot an mga apostol: ‘Gusto mong maghali kami para magbakal nin tinapay para sainda?’ Si Felipe, na saro sa mga apostol, nagsabi: ‘Dawa pa dakulon an kuwarta ta, dai kita makakabakal nin tinapay na magkakaigo sa kadakul na tawong ini.’
Naghapot si Jesus: ‘Gurano kadakul na kakanon an igwa kita?’ Nagsabi si Andres: ‘Igwa kitang limang tinapay asin duwang sadit na sira. Kulang na marhay iyan.’ Nagsabi si Jesus: ‘Daraha digdi sako an mga tinapay saka mga sira.’ Sinabi niya sa mga tawo na magturukaw sa duot, o awot, asin maggrupo-grupo, 50 o 100 na tawo sa kada grupo. Kinua ni Jesus an mga tinapay asin sira, nagtangad sa langit, dangan namibi. Tapos itinao niya an kakanon sa mga apostol, asin ipinanao ninda iyan sa mga tawo. An 5,000 na lalaki asin an mga babayi pati mga aki gabos nagkarakan sagkod na mabasog. Pagkatapos, tinipon kan mga apostol an mga tada-tada para warang masayang. Napano ninda an 12 basket! Makangalason na milagro iyan, ano?
Hangaon ki Jesus an mga tawo kaya gusto na nindang gibuhon siya na hadi ninda. Pero aram ni Jesus na bako pa idto an panahon na gusto ni Jehova para magin hadi siya. Kaya pinahali niya an mga tawo asin sinabi sa mga apostol na magduman sa ibong na tampi kan baybayon kan Dagat nin Galilea. Naglunad sinda sa sakayan ninda, pero si Jesus solong nagtukad sa bukid. Taano? Dahil gusto niyang magkaigwa nin panahon para mamibi sa saiyang Ama. Dawa sibot-sibot na marhay si Jesus, pirmi siyang nagtatao nin panahon para mamibi.
“Magpagal kamo, bakong para sa kakanon na nararaot, kundi para sa dai nararaot na kakanon na nagtatao nin buhay na daing katapusan, an kakanon na itatao sa saindo kan Aki nin tawo.”—Juan 6:27
-
-
Naglakaw si Jesus sa Ibabaw nin TubigMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 84
Naglakaw si Jesus sa Ibabaw nin Tubig
Bako lang pagpaumay sa mga may hilang asin pagbuhay nin mga gadan an kayang gibuhon ni Jesus; kaya man niyang kontrulon an durosa saka uran. Pakatapos na mamibi duman sa sarong bukid, nagtanaw si Jesus sa Dagat nin Galilea tapos nahiling niya na igwa duman nin subasko, o makusog na duros na may kaibang uran. Nakalunad an mga apostol sa saindang sakayan, o baroto, asin nasasakitan na magsagwan pasabat sa duros. Nagbaba si Jesus dangan naglakaw sa ibabaw kan tubig pasiring sa sakayan ninda. Kan may mahiling an mga apostol na naglalakaw sa ibabaw kan tubig, nagkatarakot sinda. Pero sinabi sainda ni Jesus: ‘Ako ini. Dai kamo matakot.’
Nagsabi si Pedro: ‘Kagurangnan, kun talagang ika ’yan, padiyanon mo ako saimo.’ Sinabi ni Jesus ki Pedro: ‘Dumigdi ka.’ Kaya dawa makusugon an duros saka uran, nagbaba si Pedro sa sakayan tapos naglakaw sa ibabaw kan tubig pasiring ki Jesus. Pero kan harani na siya ki Jesus, naghiling si Pedro sa alipuros asin natakot siya. Namatian niya na naglulubog na siya. Nagkurahaw si Pedro: ‘Kagurangnan, iligtas mo ako!’ Kinaputan siya ni Jesus sa kamot, asin sinabihan: ‘Ta’no ta nagduwa-duwa ka? Hain an pagtubod mo?’
Paglunad ni Jesus asin ni Pedro sa sakayan, nagpundo tulos an makusog na duros saka uran. Ano daw an namatian kan mga apostol? Nagsabi sinda: “Ika man nanggad an aki nin Diyos.”
Bako lang ini an pagkakataon na kinontrol ni Jesus an kamugtakan nin panahon. Sa sarong pagkakataon, kan naglalayag siya asin an mga apostol pasiring sa ibong kan dagat, nagturog si Jesus sa hurihan na parte kan sakayan. Kan turog siya, nagkaigwa nin makusugon na duros. Pigparasalpok kan mga alon an sakayan, kaya napano iyan nin tubig. Pinukaw kan mga apostol si Jesus, asin nagkururahaw sinda: ‘Paratukdo, magagadan na kami! Tabangi kami!’ Nagbuhat si Jesus dangan sinabihan an dagat: “Magtuninong ka!” Kuminalma tulos an duros asin an dagat. Hinapot ni Jesus an mga apostol: ‘Hain an pagtubod nindo?’ Nagsarabi sinda sa kada saro: “Pati an duros saka an dagat nagsusunod sa saiya.” Nanudan kan mga apostol na kun lubos sindang magtitiwala ki Jesus, wara sindang dapat katakutan.
“Hain na daw kuta ako ngunyan kun mayo ako nin pagtubod na mahihiling ko an karahayan ni Jehova sa daga kan mga buhay?”—Salmo 27:13
a O “paros.”
-
-
Nagpaumay si Jesus sa Aldaw nin SabbathMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 85
Nagpaumay si Jesus sa Aldaw nin Sabbath
Anggota ki Jesus an mga Fariseo asin gusto nindang makahanap nin dahilan para dakupon siya. Nagsabi sinda na dai siya dapat magpaumay nin mga may hilang pag aldaw nin Sabbath. Sarong aldaw, Sabbath kaidto, nakahiling si Jesus sa tinampo nin butang lalaki na nakikilimos. Sinabi niya sa mga disipulo: ‘Hilingon nindo kun paano tatabangan kan kapangyarihan nin Diyos an lalaking ini.’ Naggibo si Jesus nin laboy gamit an saiya mismong liwoy asin daga, tapos ilinahid niya iyan sa mga mata kan lalaki. Sinabi saiya ni Jesus: ‘Sige na, hugasan mo an mga mata mo sa karigusan nin Siloam.’ Ginibo iyan kan lalaki, asin sa inot na pagkakataon, nakahiling siya.
Nangalas an mga tawo. Nagsabi sinda: ‘Bakong iyo ini su lalaki na pirmi sanang nakatukaw asin nakikilimos, o kalalawgon niya lang ini?’ An lalaki nagsabi: ‘Ako idto, su ipinangaking buta!’ Hinapot siya kan mga tawo: ‘Ta’no ta nakakahiling ka na?’ Kan sabihon niya an nangyari, dinara ninda siya sa mga Fariseo.
Nagsabi an lalaki sa mga Fariseo: ‘Linahidan ni Jesus nin laboy an mga mata ko tapos sinabihan ako na hugason ko iyan. Ginibo ko idto, asin ngunyan nakakahiling na ako.’ Nagsabi an mga Fariseo: ‘Kun nagpapaumay si Jesus sa aldaw nin Sabbath, bako sa Diyos hali an kapangyarihan niya.’ Pero nagsabi an iba: ‘Kun bakong hali sa Diyos an kapangyarihan niya, dai kuta siya makakapaumay nin siisay man.’
Ipinaapod kan mga Fariseo an mga magurang kan lalaki asin hinapot: ‘Paano nangyari na nakakahiling na ngunyan an aki nindo?’ Natatakot an saiyang mga magurang dahil nagsabi an mga Fariseo na an siisay man na magtubod ki Jesus papalayason sa sinagoga. Kaya sinabi ninda: ‘Dai mi aram. Siya an haputon nindo.’ Pigparahapot pa kan mga Fariseo an lalaki sagkod na magsabi ini: ‘Sinabi ko na saindo an gabos. Ta’no ta pigpaparahapot pa nindo ako?’ Angguton an mga Fariseo kaya pinalayas ninda siya.
Hinanap ni Jesus an lalaki, dangan hinapot ini: ‘Nagtutubod ka sa Mesiyas?’ Nagsabi an lalaki: ‘Iyo kun bisto ko kun siisay siya.’ Nagsabi si Jesus: ‘Ako an Mesiyas.’ Marahayon an ginibo ni Jesus, ano? Dai niya lang pinaumayan an lalaki kundi tinabangan niya pa ining magkaigwa nin pagtubod.
“Sala kamo, dahil dai nindo aram an Kasuratan ni an kapangyarihan nin Diyos.”—Mateo 22:29
a O “dagit.”
-
-
Binuhay Liwat ni Jesus si LazaroMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 86
Binuhay Liwat ni Jesus si Lazaro
Sa Betania, may tulong amigo si Jesus na uguson, o dayupot, saiya. Sinda iyo si Lazaro asin an duwa niyang tugang na babayi, si Maria saka si Marta. Sarong aldaw, kan si Jesus nasa ibong kan Jordan, may ipinaabot saiya si Maria asin Marta na apuradong mensahe: ‘Grabe an hilang ni Lazaro. Magdigdi ka tabi tulos!’ Pero dai tulos nagduman si Jesus. Pinalihis niya pa an duwang aldaw bago nagsabi sa saiyang mga disipulo: ‘Magduman kita sa Betania. Nagtuturog si Lazaro, pupukawon ko siya.’ Nagsarabi an mga apostol: ‘Kun nagtuturog si Lazaro, makakatabang ’yan para marahay siya.’ Kaya lininaw ni Jesus an sinabi niya: ‘Gadan na si Lazaro.’
Pag-abot ni Jesus sa Betania, apat na aldaw nang nakalubong si Lazaro. Dakul nang tawo an nagduruman para rangahon si Marta asin Maria. Kan maaraman ni Marta na nag-abot na si Jesus, nagdali-dali ini para sabaton siya. Nagsabi si Marta: “Kagurangnan, kun yaon ka lang digdi, dai kutana nagadan an tugang ko.” Sinabi saiya ni Jesus: ‘Mabubuhay liwat an tugang mo. Nagtutubod ka digdi, Marta?’ Nagsimbag siya: ‘Nagtutubod akong mabangon siya sa pagkabuhay liwat.’ Sinabi saiya ni Jesus: “Ako an pagkabuhay liwat asin an buhay.”
Nagduman si Marta ki Maria asin sinabihan ini: ‘Yaon si Jesus.’ Nagdalagan si Maria paduman ki Jesus, asin nagsurunod an mga tawo. Suminubsob siya sa may bitis ni Jesus, asin nagparahibi. Sinabi niya: ‘Kagurangnan, kun yaon ka lang digdi, buhay pa kuta an tugang mi!’ Kan nahiling ni Jesus na munduon ini, napahibi man siya. Kan mahiling kan mga tawo na naghihibi siya, nagsabi sinda: ‘Hilinga kun gurano kapadaba ni Jesus si Lazaro.’ Pero napaisip an iba: ‘Ta’no ta wara siyang ginibo para dai magadan an amigo niya?’ Ano daw an sunod na gigibuhon ni Jesus?
Nagduman si Jesus sa lulubngan, na an laugan nasasaraduhan nin sarong dakulang gapo. Ipinagbuot niya: ‘Paligida nindo an gapo.’ Nagsabi si Marta: ‘Pero apat na aldaw na an nag-agi! Mamamarong an bangkay niya.’ Pero, pinaligid pa man giraray ninda an gapo, tapos namibi si Jesus: ‘Ama, salamat sa pagdangog sako. Aram ko pong pirmi mo akong dinadangog, pero nagtataram ako nin makusog para maaraman kan mga tawong ini na isinugo mo ako.’ Dangan nagkurahaw siya: “Lazaro, lumuwas ka!” May makangangalas na nangyari: Nagluwas si Lazaro sa lulubngan, na napupuruputan pa nin mga telang lino. Nagsabi si Jesus: “Haralion nindo an nakapurupot sa saiya asin palakawon nindo siya.”
Nagturubod ki Jesus an dakul sa mga nakahiling kaini. Pero an iba nagduman sa mga Fariseo para magsumbong. Puon kaidto, gusto nang gadanon kan mga Fariseo si Lazaro saka si Jesus. Saro sa 12 apostol, si Judas Iscariote, an pasekretong nagduman sa mga Fariseo asin naghapot: ‘Pira an ibabayad nindo sako pag tinabangan ko kamong madakop si Jesus?’ Nag-uyon sinda na magbayad nin 30 sinsilyong pirak, kaya naghanap na si Judas nin pagkakataon para maipadakop si Jesus sa mga Fariseo.
“An tunay na Diyos sarong Diyos na nagliligtas sa sato; asin si Jehova na Soberanong Kagurangnan nagtatao nin madudulagan parayo sa kagadanan.”—Salmo 68:20
-
-
An Huring Pamanggihan ni JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 87
An Huring Pamanggihan ni Jesus
Taon-taon na isineselebrar kan mga Judio an Paskuwa sa ika-14 aldaw kan bulan nin Nisan. Ipinapagirumdom kaiyan sainda na dati mga uripon sinda sa Ehipto pero ilinigtas sinda ni Jehova asin dinara sa Dagang Panuga. Kan taon 33 C.E., isinelebrar ni Jesus asin kan mga apostol an Paskuwa sa sarong kuwarto sa itaas sa Jerusalem. Pakatapos kan pamanggihan, nagsabi si Jesus: ‘Saro saindo an matraydor sako.’ Nabigla an mga apostol, asin hinapot ninda si Jesus: ‘Siisay samo?’ Nagsimbag si Jesus: ‘An tatawan ko kan tinapay na ini.’ Dangan itinao niya an sarong tinapay ki Judas Iscariote. Tuminindog tulos si Judas asin naghali sa kuwarto.
Dangan namibi si Jesus, nagkua nin tinapay asin binaraak iyan, tapos itinao sa nawalat na mga apostol. Nagsabi siya: ‘Kakanon nindo an tinapay na ini. Nangangahulugan ini kan sakong hawak na itatao ko para saindo.’ Tapos namibi siya para sa arak, dangan itinao iyan sa mga apostol. Nagsabi siya: ‘Inumon nindo an arak na ini. Nangangahulugan ini kan sakong dugo, na itatao ko para mapatawad an mga kasalan. Pangako, magigin mga hadi kamo sa langit kaiba ko. Gibuhon nindo ini taon-taon bilang paggirumdom sa sako.’ Sagkod ngunyan, nagtitiripon pa man giraray taon-taon an mga parasunod ni Jesus sa banggi kan petsang iyan. An pagtiripon na iyan inaapod ngunyan na Pamanggihan kan Kagurangnan.
Pakatapos kan pamanggihan, nagdiriskusyunan an mga apostol kun siisay sainda an pinakaimportante. Pero sinabi sainda ni Jesus: ‘An pinakaimportante saindo iyo an saro na an paghiling sa sadiri niya garo iyo an pinakanguhod, an pinakabakong importante.
‘Mga amigo ko kamo. Sinasabi ko saindo an gabos na gusto kan sakuyang Ama na sabihon ko saindo. Madali na akong magduman sa sakuyang Ama na nasa langit. Mawawalat kamo, asin maaaraman kan mga tawo na mga disipulo ko kamo paagi sa pagkamuot nindo sa kada saro. Dapat nindong kamutan an kada saro arog kan pagkamuot ko sa saindo.’
Namibi giraray si Jesus, asin hinagad ki Jehova na ingatan an gabos na disipulo. Hinagad man niya ki Jehova na tabangan sindang magtarabangan na may katuninungan. Namibi siya para sa pagpakangbanal kan pangaran ni Jehova. Dangan nagkanta si Jesus asin an mga apostol nin mga awit nin pag-umaw ki Jehova tapos nagluwas na. Kan panahon na iyan, madali nang dakupon si Jesus.
“Dai kamo matakot, sadit na aripumpon, huli ta nagdesisyon an saindong Ama na itao sa saindo an Kahadian.”—Lucas 12:32
-
-
Dinakop si JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 88
Dinakop si Jesus
Nag-agi si Jesus asin an mga apostol sa Kababan nin Kidron pasiring sa Bukid nin mga Olibo. Lampas nang matangang banggi, asin kabilugan kan bulan. Pag-abot ninda sa hardin nin Getsemane, sinabi sainda ni Jesus: “Magdanay kamo digdi asin padagos na magbantay.” Dangan nag-uruinutan pa si Jesus sa hardin asin nagluhod. Sa grabeng kahaditan, namibi siya ki Jehova: “Mangyari lugod an saimong kabutan.” Dangan, nagsugo si Jehova nin anghel para pakusugon an buot ni Jesus. Kan magbalik si Jesus sa mga apostol, nahiling niya na nagtuturog sinda. Nagsabi siya: ‘Magmata kamo! Bako ini an panahon para magturog! Nag-abot na an oras na itatao ako sa kamot kan sakong mga kaiwal.’
Dai nahaloy nag-abot si Judas kaiba an sarong dakulang grupo nin mga tawo na may darang mga espada asin mga pamukpok. Aram niyang yaon digdi si Jesus dahil dati na sindang nagdidigdi kaidto sa hardin na ini. Sinabi na ni Judas sa mga suldados an gigibuhon niya para maaraman ninda kun arin duman si Jesus. Nagdiretso siya ki Jesus saka nagsabi: ‘Kumusta, Paratukdo,’ asin hinadukan niya ini. Nagsabi si Jesus: ‘Ano Judas, tinatraydor mo ako paagi sa hadok?’
Hinampang ni Jesus an grupo nin mga tawo asin hinapot: “Siisay an pighahanap nindo?” Sinabi ninda: “Si Jesus na Nazareno.” Dangan nagsimbag siya: “Ako siya,” asin napaatras sinda tapos nagkaturumba sa daga. Hinapot giraray ni Jesus an mga tawo: “Siisay an pighahanap nindo?” Nagsabi giraray sinda: “Si Jesus na Nazareno.” Nagsimbag si Jesus: ‘Sinabi ko na saindo na ako siya. Pabayaing makahali an mga lalaking ini.’
Kan mapag-isip-isip ni Pedro kun ano an nangyayari, naghugkot siya nin espada, tinigbas si Malco na uripon kan halangkaw na saserdote, asin natakras an talinga kaini. Pero dinutan ni Jesus an talinga kan lalaki asin pinarahay siya. Tapos sinabi niya ki Pedro: ‘Halia an espada mo. Kun makikilaban ka gamit an espada, magagadan ka paagi sa espada.’ Dinakop kan mga suldados si Jesus asin iginapos an mga kamot niya, dangan nagdurulag an mga apostol. Dinara siya kan mga tawo ki Annas, an panginot na saserdote. Pigparahapot ni Annas si Jesus tapos ipinadara siya sa harong kan Halangkaw na Saserdoteng si Caifas. Pero ano daw an nangyari sa mga apostol?
“Sa kinaban magkakaigwa kamo nin kasakitan, alagad kusugan nindo an saindong buot! Dinaog ko an kinaban.”—Juan 16:33
-
-
Sinabi ni Pedro na Dai Niya Bisto si JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 89
Sinabi ni Pedro na Dai Niya Bisto si Jesus
Kan kaibanan ni Jesus an mga apostol sa kuwarto sa itaas, sinabi niya sainda: ‘Babayaan nindo ako gabos ngunyan na banggi.’ Nagsabi si Pedro: ‘Ako dai! Dawa pa bayaan ka ninda gabos, dai taka nanggad babayaan.’ Pero sinabi ni Jesus ki Pedro: ‘Bago magturaok an manok, tulong beses mong sasabihon na dai mo ako bisto.’
Kan darahon si Jesus kan mga suldados sa harong ni Caifas, nagdurulag an kadaklan sa mga apostol. Pero duwa sainda an nagsunod sa mga tawo. Saro sainda si Pedro. Nagduman siya sa patyo kan harong ni Caifas saka nagpaimbong sa may kalayo. Dahil sa liwanag kaiyan, nahiling kan sarong suruguon na babayi an lalawgon ni Pedro asin nagsabi: ‘Bisto taka! Kaibanan ka ni Jesus!’
Nagsabi si Pedro: ‘Dai, bako! Dai ko aram an sinasabi mo!’ Naglakaw siya paduman sa may trangkahan. Pero dai nahaloy may saro pang suruguon na babayi na nakahiling saiya saka nagsabi sa mga tawo: ‘Kaibanan ni Jesus an lalaking ini!’ Nagsabi si Pedro: ‘Dai ko ngani bisto ’yang Jesus na iyan!’ May sarong lalaking nagsabi: ‘Saro ka sainda! Risahon man sa punto kan pagtaram mo na taga Galilea ka, arog ni Jesus.’ Pero nagsumpa si Pedro: ‘Dai ko siya bisto!’
Kan oras na iyan, may nagtukturaok na manok. Nahiling ni Pedro si Jesus na naglingon asin naghiling saiya. Nagirumduman niya an sinabi ni Jesus, kaya nagluwas siya dangan nagparahibi nin grabe.
Kan panahon na iyan, nagtiripon an mga miyembro kan Sanhedrin para bistahon si Jesus sa laog kan harong ni Caifas. Nakapagdesisyon na sindang gadanon si Jesus, kaya ngunyan naghahanap sinda nin dahilan para gibuhon iyan. Pero dai sindang mahanap na sála na magagamit laban saiya. Kan huri, direktang hinapot ni Caifas si Jesus: ‘Ika an Aki nin Diyos?’ Nagsimbag si Jesus: ‘Iyo.’ Nagsabi si Caifas: ‘Dai ta na kaipuhan nin ano pa man na ebidensiya. Naglanghad siya!’ Nagkauruyon an mga miyembro kan Sanhedrin: ‘Dapat na magadan an tawong ini.’ Sinampaling ninda si Jesus, linutaban, tinahuban an mga mata, asin sinuntok, tapos nagsarabi sinda: ‘Kun propeta ka, sabiha daw kun siisay an nagsuntok saimo!’
Kinaagahan, dinara ninda si Jesus sa tiripunan kan Sanhedrin asin hinapot giraray: ‘Ika an Aki nin Diyos?’ Nagsimbag si Jesus: ‘Kamo an nagsasabi.’ Kaya para sainda nagkasala siya nin paglanghad, dangan dinara ninda siya sa residensiya ni Poncio Pilato, an Romanong gobernador. Ano an sunod na nangyari? Aramon ta.
“Nag-abot na [an oras], na kamo magkakasuruway-suway, an lambang saro pasiring sa sadiri niyang harong, asin babayaan nindo akong nagsosolo. Pero dai ako nagsosolo, huli ta an Ama nasa kaibanan ko.”—Juan 16:32
-
-
Nagadan si Jesus sa GolgotaMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 90
Nagadan si Jesus sa Golgota
Dinara si Jesus kan mga panginot na saserdote sa residensiya kan gobernador. Hinapot sinda ni Pilato: ‘Ano an akusasyon nindo sa lalaking ini?’ Nagsarabi sinda: ‘Sinasabi niya na saro siyang hadi!’ Hinapot ni Pilato si Jesus: “Ika an Hadi kan mga Judio?” Nagsimbag si Jesus: “An sakuyang Kahadian bakong kabtang kan kinaban na ini.”
Dangan ipinadara ni Pilato si Jesus paduman ki Herodes, an tagapamahala kan Galilea, para maaraman kun may mahihiling ining ano man na laban ki Jesus. Mayo lamang mahiling si Herodes na sála ki Jesus kaya ipinabalik niya ini ki Pilato. Pakatapos kaiyan sinabi ni Pilato sa mga tawo: ‘Pareho kami ni Herodes warang mahiling na sála sa lalaking ini. Papalibrehon ko na siya.’ Nagkururahawa an mga tawo: ‘Gadanon siya!’ Linatigo si Jesus kan mga suldados, linutaban, tapos pinukpok. Kinoronahan ninda siya nin mga tunok tapos tinuya-tuya: ‘Marahay na aldaw saimo, Hadi kan mga Judio.’ Sinabi giraray ni Pilato sa mga tawo: ‘Mayo akong nahiling na sála sa lalaking ini.’ Pero nagkururahaw sinda: “Bitayon siya sa harigi!” Kaya itinugot ni Pilato na gadanon siya.
Dinara si Jesus kan mga suldados sa lugar na an apod Golgota, ipinako siya sa sarong harigi, tapos pinatindog iyan. Namibi si Jesus: ‘Ama, patawadon mo sinda, dahil dai ninda aram an ginigibo ninda.’ Kinantiyawan kan mga tawo si Jesus, na nagsarabi: ‘Kun Aki ka nin Diyos, bumaba ka diyan sa harigi! Iligtas mo an sadiri mo.’
An saro sa duwang kriminal na ipinako man sa harigi sa kataid niya nagsabi saiya: “Girumdumon mo ako pag yaon ka na sa saimong Kahadian.” Pinangakuan siya ni Jesus: “Makakaibanan taka sa Paraiso.” Kinahapunan, tulong oras na nagdiklom sa lugar na idto. May mga disipulong nakatindog harani sa hariging napapakuan ki Jesus, kaiba an saiyang ina na si Maria. Tinugon ni Jesus si Juan na atamanon si Maria nin siring sa sadiri niyang ina.
Sa katapos-tapusi, nagsabi si Jesus: “Nautob na!” Duminuko siya tapos nagadan na. Kan oras na iyan, naglinog nin makusog. Sa templo, nagisi saka nabanga an magabat na kurtina na nasa tahaw kan Banal saka Kabanal-banali. Sarong opisyal kan hukbo an nagsabi: ‘Talagang ini an Aki nin Diyos.’
“Gurano man kadakul an mga panuga nin Diyos, an mga iyan nagin ‘iyo’ paagi sa saiya.”—2 Corinto 1:20
a O “nagsururiyaw.”
-
-
Binuhay Liwat si JesusMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 91
Binuhay Liwat si Jesus
Pagkagadan ni Jesus, nagdulok ki Pilato an mayaman na lalaking si Jose para magpaaram na kuanon an hawaka ni Jesus na nasa harigi. Pinatos niya iyan nin marahay na klaseng telang lino asin linagan nin mahamot na mga sangkap tapos ilinaag sa sarong bagong lulubngan. Dangan sarong dakulaon na gapo an pinaligid para masaraduhan an entrada kan lulubngan. Nagsabi ki Pilato an mga panginot na saserdote: ‘Nahahadit kami na ’baad habunon kan ibang disipulo ni Jesus an saiyang hawak tapos sasabihon ninda na nabuhay siya liwat.’ Kaya sinabi sainda ni Pilato: ‘Siguraduhon nindong nasaraduhan na marhay an lulubngan asin pabantayan iyan.’
Pakalihis nin tulong aldaw, kan amay na aga, may nagkapirang babayi na nagduman sa lulubngan asin nahiling ninda na napaligid na an gapo parayo sa entrada kaiyan. Sa laog kan lulubngan, sarong anghel an nagsabi sa mga babayi: ‘Dai kamo matakot. Binuhay na liwat si Jesus. Sige na, sabihon nindo sa mga disipulo niya na makipaghilingan saiya sa Galilea.’
Naghidali si Maria Magdalena para hanapon si Pedro asin Juan. Sinabi niya sainda: ‘May nagkua sa hawak ni Jesus!’ Nagdalagan si Pedro saka Juan pabalik sa lulubngan. Kan mahiling ninda na mayo an bangkay ni Jesus, nagpuruli sinda.
Kan magbalik si Maria sa lulubngan, may nahiling siyang duwang anghel sa laog asin sinabi niya sainda: ‘Dai ko aram kun sain ninda dinara an sakong Kagurangnan.’ Dangan kan mahiling niya an sarong lalaki na sa paghuna niya iyo an hardinero, sinabi niya: ‘Ginoo, sabihon mo tabi sako kun sain mo siya dinara.’ Pero kan magsabi an lalaki, “Maria!” naaraman niyang si Jesus palan idto. Napakurahaw si Maria: “Paratukdo!” asin pinugol niya ini. Sinabi saiya ni Jesus: ‘Dumanan mo an mga tugang ko asin sabihan mo na nahiling mo ako.’ Nagdalagan tulos si Maria pasiring sa mga disipulo asin sinabi sainda na nahiling niya si Jesus.
Dai nahaloy kan aldaw na iyan, duwang disipulo an naglalakaw pa-Emaus haling Jerusalem. Sarong lalaki an nagsabay sainda sa paglakaw asin naghapot kun anong pinag-uulayan ninda. Nagsabi sinda: ‘Dai mo naaraman? Tulong aldaw na an nakaagi, ipinagadan si Jesus kan mga panginot na saserdote. Ngunyan may nagkapirang babayi na nagsasabi na buhay siya!’ Naghapot an lalaki: ‘Dai kamo nagtutubod sa mga propeta? Sinabi baga ninda na an Cristo gagadanon dangan bubuhayon liwat.’ Padagos niyang ipinaliwanag sainda an kahulugan kan Kasuratan. Kan makaabot sinda sa Emaus, inagda kan mga disipulo an lalaki na mag-iba sainda. Kan mapamanggi na sinda, pakatapos pamibian kan lalaki an tinapay, namidbidan ninda na siya si Jesus. Dangan nawara na siya.
Nagdali-dali an duwang disipulo paduman sa harong sa Jerusalem kun sain nagkatiripon an mga apostol asin sinabi sainda an nangyari. Mantang yaon sinda sa laog kan harong, nagpahiling sainda si Jesus. Kan inot, dai makapaniwala an mga apostol na si Jesus idto. Dangan nagsabi siya: ‘Hilinga nindo an mga kamot ko; kaputan nindo ako. Nasusurat na an Cristo mabangon hali sa mga gadan.’
“Ako an dalan asin an katotoohan asin an buhay. Mayo nin makakadulok sa Ama kun bakong paagi sa sako.”—Juan 14:6
a O “lawas.”
-
-
Nagpahiling si Jesus sa mga ParasiraMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 92
Nagpahiling si Jesus sa mga Parasira
Dai nahaloy pakatapos na magpahiling si Jesus sa mga apostol, nanira si Pedro sa Dagat nin Galilea. Nag-iba saiya si Tomas, Santiago, Juan, asin an iba pang mga disipulo. Bilog na banggi sindang nanira pero dai sindang nadakop.
Kan mag-aagahon na, may nahiling sindang lalaki na nakatindog sa baybayon. Hali sa may baybayon, hinapot sinda kaini: ‘May nadakop na kamong sira?’ Sinabi ninda saiya: “Mayo lamang!” Nagsabi an lalaki: “Iitsa nindo an hikot sa tuong parte kan bangka.” Kan gibuhon ninda iyan, napano an hikot nin dakulon na sira kaya dai na ninda iyan mabutong. Biglang napag-isip-isip ni Juan na si Jesus idtong lalaki asin nagsabi: “An Kagurangnan iyan!” Naglukso tulos si Pedro sa tubig asin luminangoy pasiring sa baybayon. Nagsunod an ibang mga disipulo gamit an bangka.
Pag-abot ninda sa baybayon, may nahiling sindang tinapay saka sira na nakasugba sa baga. Sinabi sainda ni Jesus na darahon an iba nindang sira para idagdag sa kakanon. Dangan sinabi niya: ‘Madya na asin mamahaw.’
Pakapamahaw ninda, hinapot ni Jesus si Pedro: ‘Mas namumutan mo ako kisa sa paninira?’ Nagsabi si Pedro: ‘Iyo, Kagurangnan, aram mong may pagkamuot ako saimo.’ Nagsabi si Jesus: ‘Di, pakakana an sakong mga kordero.’ Hinapot siya giraray ni Jesus: ‘Pedro, namumutan mo ako?’ Nagsimbag si Pedro: ‘Kagurangnan, aram mong may pagkamuot ako saimo.’ Nagsabi si Jesus: “Pasturan mo an sakuyang saradit na karnero.” Hinapot siya ni Jesus sa ikatulong beses. Munduon si Pedro. Nagsabi siya: ‘Kagurangnan, aram mo an gabos na bagay. Aram mong may pagkamuot ako saimo.’ Nagsabi si Jesus: “Pakakana an sakuyang saradit na karnero.” Dangan sinabi niya ki Pedro: “Padagos kang sumunod sa sako.”
“Sinabi [ni Jesus] sa sainda: ‘Sumunod kamo sa sako, asin gigibuhon ko kamong mga parasira nin tawo.’ Binayaan tulos ninda an saindang mga hikot dangan nagsunod sa saiya.”—Mateo 4:19, 20
-
-
Nagbalik si Jesus sa LangitMga Leksiyon na Manunudan Mo sa Bibliya
-
-
LEKSIYON 93
Nagbalik si Jesus sa Langit
Sa Galilea, nakipaghilingan si Jesus sa mga parasunod niya. May ipinagbuot siya sainda na importantehon: ‘Padumán kamo asin gumibo nin mga disipulo sa mga tawo sa gabos na lugar. Itukdo nindo sainda an mga itinukdo ko saindo, tapos bawtismuhan nindo sinda.’ Dangan nangako siya: ‘Tandaan nindo, pirmi nindo akong kaibanan.’
Sa laog nin 40 aldaw pakatapos na buhayon liwat si Jesus, nagpahiling siya sa ginatos niyang mga disipulo sa Galilea saka sa Jerusalem. Tinukduan niya sinda nin importanteng mga leksiyon asin naggibo nin dakul na milagro. Dangan sa huring pagkakataon, nakipaghilingan si Jesus sa mga apostol, duman sa Bukid nin mga Olibo. Bago pa kaini, nagsabi siya sainda: ‘Dai kamo maghali sa Jerusalem. Padagos nindong halaton an ipinangako kan Ama.’
Dai naintindihan kan mga apostol an buot niyang sabihon kaidto, kaya naghapot sinda: ‘Magigi ka nang Hadi ngunyan kan Israel?’ Nagsabi si Jesus: ‘Bako pa ini an panahon na gusto ni Jehova para magi akong Hadi. Dai mahahaloy maako kamo nin kapangyarihan hali sa banal na espiritu, asin magigin mga saksi ko kamo. Padumán kamo asin maghulit sa Jerusalem, Judea, Samaria, asin sa pinakahararayong lugar sa kinaban.’
Dangan nag-itaas si Jesus sa langit tapos sarong panganuron an naglipod saiya. Nagpaparahiling pa sa langit an mga disipulo, pero mayo na siya.
Naghali an mga disipulo sa Bukid nin mga Olibo asin nagduman sa Jerusalem. Regular sindang nagtitiripon sa sarong kuwarto sa itaas tapos namimibi. Naghahalat sinda sa dagdag pang mga tugon na itatao ni Jesus.
“An maugmang baretang ini kan Kahadian ihuhulit sa bilog na kinaban bilang patotoo sa gabos na nasyon, dangan maabot an katapusan.”—Mateo 24:14
-