Kinokontra daw kan Ezequiel 18:20, na nagsasabing “an aki mayo nin ano man na papasanon huli sa kasalan kan ama,” an Exodo 20:5, na nagsasabing si Jehova nagtatao nin “kastigo sa mga aki huli sa kasalan nin mga ama”?

Mayo nin kontradiksion. An enot na nasambitan nakasentro sa pagkaigwa nin paninimbagan kan indibiduwal, asin an ikaduwa sinasambit an katotoohan na an sala nin sarong tawo puedeng magkaigwa nin mga resultang makakaapektar sa mga magikan sa saiya.

Alagad kumusta man an patanid sa Exodo 20:5, na kabtang kan Sampulong Togon? Sa giraray, estudyare an konteksto. Pinag-inagurar ni Jehova an tipan nin Ley sa nasyon nin Israel. Pagkadangog sa mga kondisyon kan tipan, an mga Israelita hayagan na nagsabi: “An gabos na sinabi ni Jehova andam niamong gibohon.” (Ex. 19:5-8) Huli kaini, an bilog na nasyon luminaog sa sarong espesyal na relasyon ki Jehova. Kaya an mga tataramon sa Exodo 20:5 sa pundamental para sa bilog na nasyon.

Kan an mga Israelita nagdadanay na maimbod ki Jehova, an nasyon nakikinabang asin nag-aako nin dakol na bendisyon. (Lev. 26:3-8) An kabaliktaran totoo man. Kan an nasyon nin Israel isikwal si Jehova asin magsunod sa falsong mga dios, hinale nia an saiyang bendisyon asin proteksion; an nasyon nakaeksperyensia nin kapahamakan. (Hok. 2:11-18) Totoo, may nagkapira na pinagdanay an saindang integridad asin inotob an mga togon nin Dios sa ibong kan idolatrosong paggawe kan nasyon. (1 Ha. 19:14, 18) An mga maimbod posibleng marhay na nakaeksperyensia nin kasakitan huli sa mga kasalan kan nasyon, alagad si Jehova nagpaheling nin mamomoton na kabootan sa sainda.

Kan magin hayag nang gayo an paglapas kan Israel sa mga prinsipyo ni Jehova kaya an saiyang ngaran pinag-olog-olog sa tahaw kan mga nasyon, si Jehova nagdesisyon na padusahan an saiyang banwaan paagi sa pagtogot sa sainda na darahon na bihag sa Babilonya. Siempre, kaiba digdi an pagpadusa sa mga indibiduwal asin sa saiyang banwaan bilang sarong grupo. (Jer. 52:3-11, 27) Sa katunayan, ipinapaheling kan Biblia na an pagkakasala kan Israel bilang grupo grabe nanggad kaya tolo, apat, o posibleng mas dakol pang henerasyon an naapektaran kan salang mga gibo kan saindang mga apoon, siring nanggad kan sinabi sa Exodo 20:5.

May mga pangyayari man sa Tataramon nin Dios na dian bilog na mga pamilya an naapektaran kan salang gawe-gawe nin mga magurang. Napaanggot ni Eli si Jehova paagi sa pagtogot sa saiyang “daing kuenta” asin imoral na mga aki na magdanay na saserdote. (1 Sam. 2:12-16, 22-25) Huling mas tinawan ni Eli nin onra an saiyang mga aki kisa ki Jehova, dineterminaran nin Dios na haleon sa pamilya ni Eli an pagigin halangkaw na saserdote, na nangyari poon sa makoapo kan makoapo nia, si Abiatar. (1 Sam. 2:29-36; 1 Ha. 2:27) An prinsipyo kan Exodo 20:5 iiniilustrar man kan nangyari ki Gehazi. Inabuso nia an saiyang posisyon bilang katabang ni Eliseo tanganing magkamit nin materyal na pakinabang huli sa pagkapaomay ki Heneral Naaman kan Siria. Paagi ki Eliseo, nagpahayag si Jehova nin paghokom, na nagsasabi: “An lepra ni Naaman mapapasaimo asin sa saimong banhi sagkod sa panahon na daing talaan.” (2 Ha. 5:20-27) Kaya an mga naggikan ki Gehazi naapektaran kan mga resulta kan saiyang maraot na gibo.

Bilang Kaglalang asin Paratao nin Buhay, igwa si Jehova kan gabos na deretso na magdesisyon kun anong padusa an makatanosan asin maninigo. An mga nasambitan sa enotan nagpapaheling na puedeng maeksperyensiahan kan mga aki o masurunod pang henerasyon an maraot na mga epekto kan kasalan kan saindang mga apoon. Minsan siring, ‘dinadangog ni Jehova an pagtangis kan mga nagsasakit nin makuri,’ asin an mga indibiduwal na odok sa pusong minadolok sa saiya puedeng mag-ako kan saiyang pabor asin nin kaginhawahan pa ngani minsan paano.—Job 34:28.