Interpretasyon kan Biblia—Sa Impluwensia Niisay?
AN SARONG pakahulogan kan termino sa Ingles na “interpret” (sa Bicol, “interpretaron”) iyo an “saboton basado sa paniniwala, paghusgar, o kamugtakan nin sarong indibiduwal.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Sa siring, an interpretasyon nin saro sa ano man na bagay sa parate impluwensiado kan saiyang pinaghalean, edukasyon, asin pagkapadakula.
Pero, kumusta an manongod sa interpretasyon kan Biblia? Kita daw may katalingkasan na ipaliwanag an mga teksto sa Biblia segun sa satong sadiring “paniniwala, paghusgar, o kamugtakan”? Naturalmente, an kadaklan na intelektuwal sa asin paratradusir nin Biblia naghihingako na dai ninda iyan ginigibo kundi na sinda ginigiyahan nin Dios.
An sarong halimbawa iyo an sinasabi sa nota sa ibaba kan Juan 1:1 sa A New Version of the Four Gospels, na ipinublikar kan 1836 ni John Lingard sa alyas na “Sarong Katoliko.” Sinasabi kaiyan: “An mga tawo na igwa kan gabos na klaseng paniniwala nakanonompong sa banal na kasuratan kan patunay sa saindang sadiring mga opinyon: huli ta, sa katunayan, bakong an Kasuratan an nagsasabi sa sainda, kundi sinda na nagtatao kan sadiri nindang pakahulogan sa sinasabi kan Kasuratan.”
Minsan ngani an punto may basehan, ano an intension kan kagsurat? An saiyang komento nagsusuportar sa saiyang interpretasyon kan bersikulong iyan, na trinadusir nia na: “Sa kapinonan iyo ‘an tataramon;’ asin ‘an tataramon’ nasa kaibanan nin Dios; asin ‘an tataramon’ Dios,” sarong tipikong Trinitaryong traduksion.
Ano an nagtulod sa parasurat na ini na tradusiron an Juan 1:1 sa pagsuportar sa doktrinang Trinitaryo? “An Kasuratan [daw] an nagsasabi” sa saiya na gibohon iyan? Imposible iyan, ta dai manonompongan saen man sa Biblia an katokdoan manongod sa Trinidad. Mangnoha an sinasabi kan The New Encyclopædia Britannica sa puntong ini: “Ni an terminong Trinidad ni an malinaw na doktrina minalataw sa Bagong Tipan.” Dugang pa, an propesor sa Unibersidad nin Yale na si E. Washburn Hopkins nagkomento: “Malinaw na dai aram ni Jesus asin ni Pablo an doktrina nin trinidad; . . . mayo sindang sinasabi manongod dian.”
Kun siring, ano an ikakokonklusyon ta manongod sa mga nagsusuportar sa interpretasyon na Trinitaryo kan Juan 1:1 o kan arin man na ibang bersikulo sa Biblia? Segun sa sadiring pinagbabasaran sa paghusgar ni Mr. Lingard, “bakong an Kasuratan an nagsasabi sa sainda, kundi sinda na nagtatao kan sadiri nindang pakahulogan sa sinasabi kan Kasuratan.”
Marahay sana ta yaon sato an Tataramon mismo nin Dios tanganing giyahan kita sa bagay na ini. “Ini aram na nindo kan enot pa,” sabi ni apostol Pedro, “na daing hula nin Kasuratan na hale sa ano man na sadiring pakahulogan. Huli ta an hula dai kasuarin man dinara paagi sa kabotan nin tawo, kundi an mga tawo nagtaram hale sa Dios mantang sinda pinahihiro kan banal na espiritu.”—2 Pedro 1:20, 21.