Watchtower ONLINE NA LIBRARYA

“Magdangog Kamo ta Ipapaliwanag Ko sa Saindo an Nangyari”

‘Lubos na Magpatotoo Mapadapit sa Kahadian nin Diyos’
- 11. Anong instruksiyon an itinao kan kamagurangan ki Pablo, asin ano an kalabot sa pagsunod diyan? (Hilingon man an nota sa ibaba.)
  
  ¹¹ Bagaman bakong totoo an mga uruistorya, naribok pa man giraray kaiyan an mga Kristiyanong Judio. Huli kaiyan, ininstruksiyunan kan kamagurangan si Pablo: “May apat digding lalaki na igwa nin promesa. Iiba mo an mga lalaking ini saka maglinig ka kan sadiri mo sa seremonyal na paagi kaibanan ninda, tapos ika an magbayad kan saindang mga gastos, tanganing maipaahit ninda an saindang buhok. Paagi kaiyan, maaaraman kan gabos na daing katotoohan an mga uruistoryang nadangog ninda manungod sa saimo, asin na matanos an saimong paggawi saka nag-uutob ka man kan Katugunan.”c—Gibo 21:23, 24.
  
  12. Paano ipinahiling ni Pablo an pagigin niyang madaling makibagay asin an pakikikooperar niya sa kamagurangan sa Jerusalem?
  
  ¹² Puwede kutanang sabihon ni Pablo na bako an mga uruistorya manungod saiya an talagang problema, kundi an padagos pa man giraray na pangangapot kan mga Kristiyanong Judiong idto sa Katugunan ni Moises. Pero andam siyang makibagay, sagkod na dai niya maikokompromiso an diyosnon na mga prinsipyo. Dai pa nahahaloy bago kaini, isinurat niya: “Sa mga nasa irarom nin katugunan ako nagin siring sa nasa irarom nin katugunan, maski ngani ako mismo mayo sa irarom nin katugunan, tanganing madara ko an mga nasa irarom nin katugunan.” (1 Cor. 9:20) Sa pagkakataon na ini, nakikooperar si Pablo sa kamagurangan sa Jerusalem asin nagin siyang “siring sa nasa irarom nin katugunan.” Sa paggibo kaiyan, nagtao siya sa sato nin marahayon na halimbawa ngunyan na makikooperar sa mga elder asin dai iinsistir na sunudon an gusto ta.—Heb. 13:17.
  
  Kun mayo man nin nababalgang mga prinsipyo sa Kasuratan, nagpapahunod si Pablo. Arog ka man daw kaiyan?
  
  AN LEY NIN ROMA ASIN AN MGA SIYUDADANO KAN ROMA
  
  Sa parati, an gobyerno nin Roma dai gayong nakikiaram sa lokal na mga gobyernong sakop ninda. Kaya sa haros gabos na pagkakataon, an katugunan o ley kan mga Judio iyo an ipinapautob sa saindang mga komunidad. Nakiaram lang an mga Romano sa kaso ni Pablo huling nagkariribok an mga tawo kan mahiling ninda si Pablo sa templo asin maaapektaran kaiyan an katuninungan sa bilog na siyudad.
  
  Kun an saro bakong siyudadano kan Roma, diit lang an deretso niya sa Imperyo nin Roma. Pero kun an saro siyudadano kan Roma, lain na marhay an pagtratar sa saiya kan mga awtoridad.f Igwa siya nin partikular na mga pribilehiyo na minimidbid asin iginagalang sain man na lugar sa imperyo. Halimbawa, ilegal kun kakadenahan o lalatiguhon an sarong Romano na dai pa nasesentensiyahan, huling ginigibo lang ini sa mga uripon. Igwa man nin deretso an mga siyudadano kan Roma na iapelar sa emperador kan Roma an desisyon nin sarong gobernador nin probinsiya.
  
  An pagigin siyudadano kan Roma nakukua sa nagkapirang paagi. An inot iyo na kun an mga magurang siyudadano kan Roma, mamanahon iyan kan mga aki ninda. Kun minsan, itinatao ini kan emperador sa mga indibidwal o sa gabos na talingkas, o bakong uripon, na namamanwaan sa sarong siyudad o distrito bilang balos sa saindang serbisyo. Puwede man na magin siyudadano kan Roma an sarong uripon na nagbayad sa sarong Romano para sa saiyang katalingkasan, an sarong uripon na pinatalingkas nin sarong Romano, o an sarong retiradong bakong Romanong suldados. Minalataw na sa nagkapirang kamugtakan, puwede man ining bakalon. Ini an sabi kan komandante militar na si Claudio Lisias ki Pablo: “Nagbayad ako nin dakulang kantidad para magkaigwa kan mga deretsong ini bilang sarong siyudadano.” Asin nagsimbag si Pablo: “Pero ako, yaon na iyan sa sako kan mamundag ako.” (Gibo 22:28) Kaya, posibleng saro sa mga lalaking apuon ni Pablo an nakakua kan pagigin siyudadano kan Roma, pero dai maaraman kun paano ini nakua.
  
  f Kan inot na siglo C.E., diit sanang siyudadano kan Roma an nakaistar sa Judea. Kan ikatulong siglo lang tinawan nin pagigin siyudadano kan Roma an gabos na nakaistar sa mga probinsiyang sakop kan Roma.

“Magdangog Kamo ta Ipapaliwanag Ko sa Saindo an Nangyari”

‘Lubos na Magpatotoo Mapadapit sa Kahadian nin Diyos’
- c Isinusuherir kan mga iskolar na an mga lalaki naggibo nin promesa nin pagigin Nazareo. (Bil. 6:1-21) Totoo, ginibo an promesang ini sa irarom pa kan Katugunan ni Moises, na lihis na sa ngunyan. Pero posibleng inisip ni Pablo na bako man sala na utubon kan mga lalaking ini an promesa ninda ki Jehova. Kaya, bako man sala kun siya an mabayad kan saindang mga gastos asin iibanan niya sinda. Dai ta aram kun anong promesa talaga an ginibo ninda, pero ano man iyan, siguradong dai nag-uyon si Pablo sa pag-atang nin hayop (arog kan ginigibo kan mga Nazareo) tanganing linigon sa saindang kasalan an mga lalaki. Dahil sa perpektong atang ni Cristo, an arog kaiyan na mga atang mayo na nin halaga na makakabayad nin kasalan. Ano man an ginibo ni Pablo, makakasiyerto kita na dai siya nag-uyon sa ano man na bagay na kontra sa saiyang konsiyensiya.