“Ibinugtak Ko an Sakong mga Tataramon sa Saimong Ngoso”

1, 2. Taano ta nagsasarig kamo sa nababasa nindo sa Biblia?

“IGWA nin katood na nagdadanay na mas dayupot kisa sa tugang.” (Tal. 18:24) Naeksperyensiahan na daw nindo an pagigin totoo kan ipinasabong na mga tataramon na iyan? Masasarigan nindo an sinasabi nin sarong tunay na katood. Kun may marahay siang sinasabi sa saindo o kun ipinapaliwanag nia an saiyang gigibohon, pinapaniwalaan nindo iyan. Kun may sinasabi sia na kaipuhan nindong liwaton, posibleng marhay na inaako asin ginigibo nindo iyan. Napatunayan na nia sa paglihis nin panahon na an nasa isip nia iyo an kapakanan nindo, dawa kun tinatawan nia kamo nin hatol. Gusto nia na kamo magin mapanggana, asin iyan man an gusto nindo para sa saiya tanganing magdanay kamong magkatood.

² Sa dakol na paagi, siring kaiyan na mga katood an mga tawong ginamit nin Dios sa pagsurat kan mga libro sa Biblia. Matutubod nindo an sinasabi ninda. Nakakasierto kamo na para sa ikakarahay nindo an sinasabi ninda. Arog kutana kaiyan an dapat na nagin saboot kan suanoy na mga Israelita manongod sa “mga tawo [na] nagtaram hale sa Dios mantang sinda pinapahiro kan banal na espiritu.” (2 Ped. 1:20, 21) An ginamit nin Dios sa pagsurat kan pinakadakulang libro nin hula iyo si Jeremias, na iyo man an nagsurat kan Lamentacion asin duwa pang libro sa Biblia.

3, 4. Ano an pagmansay nin nagkapira dapit sa libro nin Jeremias asin Lamentacion, alagad taano ta salang kaisipan iyan? Iilustrar.

³ Pero, tibaad naaraman nindo na an nagkapirang nagbabasa kan Biblia nag-iisip na an mga isinurat ni Jeremias ‘bako para sa sainda.’ Tibaad iniisip ninda na makatatakot na mga patanid asin makamomondong mga prediksion sana an yaon sa libro nin Jeremias asin Lamentacion.a Alagad realistiko daw an pagmansay na iyan dapit sa Jeremias asin Lamentacion?

⁴ Totoo, an isinurat ni Jeremias igwa nin prangkang mga hatol, pero aram nindo na kun beses ginigibo man iyan nin sarong katood. Dawa si Jesus nagin prangka kan may maheling siang salang mga ugale sa saiyang mga katood, an mga apostol; itinanos nanggad nia sinda. (Mar. 9:33-37) Minsan siring, positibo an pangenot na mensahe ni Jesus, na nagpapaheling kun paano makakamtan an pag-oyon nin Dios asin an kaogmahan sa ngapit. (Mat. 5:3-10, 43-45) Kapareho iyan kan mga isinurat ni Jeremias, na kabtang kan “gabos na Kasuratan” na kapakipakinabang para sa “paghusay kan mga bagay.” (2 Tim. 3:16) Malinaw nanggad na sinabi ni Jeremias an pagmansay nin Dios sa mga naghihingako na naglilingkod ki Jehova alagad maninigo na mag-ani kan mga resulta kan saindang maraot na mga gibo. Pero, an libro nin Jeremias asin Lamentacion may mensahe nin paglaom asin nagpapaheling kun paano puedeng magin maogma an satong ngapit. Iiniba ni Jeremias an mga hula manongod sa kun paano tatrataron nin Dios an saiyang banwaan, asin ngonyan kita direktang kalabot sa kaotoban kaiyan. Apuera kaini, may mababasa kamo sa duwang librong iyan na positibo asin nakakaparigon sa boot.—Basahon an Jeremias 31:13, 33; 33:10, 11; Lamentacion 3:22, 23.

5. Paano kita makikinabang sa mga isinurat ni Jeremias?

⁵ An satong kaogmahan ngonyan kaiba kan banwaan nin Dios asin an satong mga linalaoman sa ngapit konektado sa mga bagay na isinurat ni Jeremias. An sarong halimbawa iyo an satong kasararoan nin magturugang. An mga isinurat nia makakatabang sa sato na pakosogon an kasararoan na iyan nin magturugang asin iaplikar an hatol ni apostol Pablo: “Mga tugang, padagos kamong maggayagaya, mapakarhay giraray, maranga, mag-isip na may pagkaoroyon, mamuhay na matoninong; asin an Dios nin pagkamoot asin nin katoninongan mapapasaindo.” (2 Cor. 13:11) An mga isinurat ni Jeremias direkta man na konektado sa mensahe na ihinuhulit niato. Minsan ngani sinasabi niato sa iba an manongod sa huring mga aldaw asin nagpapatanid kita dapit sa nagdadangadang na katapusan kan sistemang ini, an satong mensahe positibo pa man giraray, na nagtatao nin basehan para sa paglaom. Dugang pa, an isinurat ni Jeremias kapakipakinabang na marhay sa praktikal na mga paagi. An satong kamugtakan igwa nin dakol na pagkakaagid sa saiyang buhay asin sa saiyang mensahe. Tanganing masabotan iyan, estudyare an kamugtakan asin asignasyon kan arogan na propetang ini na sinabihan nin Dios: “Uya ibinugtak ko an sakong mga tataramon sa saimong ngoso.”—Jer. 1:9.

6, 7. Taano ta nakakasierto kita na an Dios interesado ki Jeremias, asin ano an kamugtakan kan sia mamundag?

⁶ An sarong mag-agom na naghahalat na mamundag an saindang omboy parateng nag-iisip manongod sa magigin aki ninda. Ano daw an itsura nia, asin ano daw an magigin buhay nia—an saiyang mga pagkakainteresan, magigin karera, asin mahahaman? Posibleng marhay na inisip man iyan kan saindong mga magurang. Siertong arog man kaiyan an mga magurang ni Jeremias. Minsan siring, espesyal an saiyang kamugtakan. Taano? An Kaglalang kan uniberso partikularmenteng interesado sa buhay asin mga aktibidad ni Jeremias.—Basahon an Jeremias 1:5.

⁷ Iyo, bago mamundag si Jeremias, ginamit nin Dios an Saiyang kakayahan na aramon an ngapit. Sia nagkaigwa nin espesyal na interes sa sarong omboy na mamumundag sa sarong pamilya nin mga saserdote na nakaistar sa amihanan nin Jerusalem. Nangyari iyan kaidtong kabangaan kan ikapitong siglo B.C.E., na bakong maogmang panahon sa Juda huli sa maraot na pamamahala ni Hadeng Manases. (Helingon an pahina 19.) Durante kan kadaklan na kabtang kan 55 taon na paghade ni Manases, ginibo nia an maraot sa pagheling ni Jehova. Pagkatapos kaiyan, iyan man an ginibo kan aki niang si Amon. (2 Ha. 21:1-9, 19-26) Nagkaigwa nin dakulang pagbabago kan mamahala an sunod na hade nin Juda na si Josias. Iyo, hinanap nia si Jehova. Kan ika-18 taon kan paghade ni Josias, nahale na nia an idolatriya sa nasyon. Siertong ikinaogma iyan kan mga magurang ni Jeremias; an saindang aki inasignaran nin Dios durante kan paghade ni Josias.—2 Cron. 34:3-8.

AN DIOS NAGPILI NIN REPRESENTANTE SA PAGTARAM

8. Anong asignasyon an itinao ki Jeremias, asin ano an nagin reaksion nia?

⁸ Dai niato aram an edad ni Jeremias kan sabihon sa saiya nin Dios: “Ginibo takang propeta sa mga nasyon.” Tibaad sia madali nang mag-25 anyos, an edad na an sarong Levita makakapoon na sa enot na kabtang kan saiyang paglilingkod bilang saserdote. (Bil. 8:24)Ano man an edad ni Jeremias, sia nagsimbag: “Ay, O Soberanong Kagurangnan na Jehova! Uya dai talaga ako tataong magtaram, huli ta ako aki pa.” (Jer. 1:6) Sia nag-alangan, na tibaad nag-iisip na sia akion pa o bakong kualipikado sa magabat na paninimbagan asin sa pagpahayag sa publiko na kaipuhan na gibohon nin sarong propeta.

9, 10. Ano an mga kamugtakan kan akoon ni Jeremias an asignasyon sa saiya, alagad taano ta pag-abot nin panahon nagin masakiton iyan?

⁹ Si Jeremias tinawan nin asignasyon kan panahon na hinahale ni Hadeng Josias an falsong pagsamba na makauuyam nin makuri asin pinapalakop an tunay na pagsamba. Sagkod saen man an nagin interaksion ni Jeremias asin Josias, an kamugtakan malinaw na paborable para sa sarong tunay na propeta. Si Sofonias asin Nahum naglingkod man sa Juda kan enot na mga taon kan pamamahala ni Josias.b Iyo man an propetisang si Hulda, alagad may ihinula siang maabot na maraot na mga panahon. Asin naeksperyensiahan pa iyan ni Jeremias. (2 Ha. 22:14) Sa katunayan, may beses na kinaipuhan kan mga katood na arog baga ni Ebed-melec asin Baruc na iligtas si Jeremias sa siertong kagadanan o protehiran sia sa mga kaiwal na gustong magbalos.

¹⁰ Ano an mamamatean nindo kun sabihon nin Dios na kamo espesyalmenteng inasignaran bilang propeta tanganing magpahayag nin mapuersang mensahe? (Basahon an Jeremias 1:10.) Estudyare an saro sanang halimbawa kan dapat na ipahayag ni Jeremias. Kan 609 B.C.E., an mga hukbo nin Babilonya nag-aabante na pa-Jerusalem. Si Hadeng Zedequias gustong makakua nin paborableng mensahe hale sa Dios paagi ki Jeremias. Alagad bakong paborable an mensahe nin Dios para sa hade.—Basahon an Jeremias 21:4-7, 10.

TAWO MAN AROG NIATO

11. Taano ta tibaad namatean ni Jeremias na depisil pero nakakaparigon sa boot an paggibo kan asignasyon sa saiya?

¹¹ Imahinara na kaipuhan niatong magpahayag nin makolog na mga pagdenunsiar asin paghokom sa maraot na mga hade asin saserdote saka falsong mga propeta. Kinaipuhan ni Jeremias na gibohon iyan. Alagad suportado kita nin Dios, arog ni Jeremias. (Jer. 1:7-9) Ipinaheling nin Dios an saiyang kompiansa sa hoben na si Jeremias, na pinapakosog sia paagi sa mga tataramon na: “Ginibo taka ngonyan na magin siudad na nakukutaan asin hariging batbat asin mga lanob na tanso tumang sa bilog na dagang ini, sa mga hade kan Juda, sa saiyang mga prinsipe, sa saiyang mga saserdote asin sa mga namamanwaan sa dagang ini. Asin sierto na sinda makikilaban sa saimo, alagad dai sinda manggagana sa saimo, huling ‘ako kaibanan mo,’ an sabi ni Jehova, ‘tanganing iligtas ka.’”—Jer. 1:18, 19.

12. Ano an nagkapirang dahelan kun taano ta nakakaagid an kamugtakan niato sa kamugtakan ni Jeremias?

¹² Dai kaipuhan na isipon nin siisay man na si Jeremias tawong may pambihirang kosog nin boot. Sia tawo man arog niato. Dugang pa, mahalagang mangnohon na minsan ngani nabuhay si Jeremias sa ibang panahon, sia napaatubang sa mga kamugtakan na kapareho kan mga inaatubang niato. Kita nagkakaigwa nin interaksion sa manlaenlaen na klase nin tawo sa satong aroaldaw na buhay asin sa mga aktibidad kan kongregasyon, kun paanong si Jeremias nagkaigwa man nin interaksion sa mga nasa palibot nia. Gabos ini konektado sa manonodan niato ki Jeremias na, kapareho ni propeta Elias, “sarong tawo na may mga saboot na arog kan sa sato.” (Sant. 5:17) Estudyare an nagkapirang halimbawa kan manonodan niato ki Jeremias.

13, 14. Taano ta tibaad ikakaagid nin nagkapirang Kristiano an saindang kamugtakan sa naeksperyensiahan ni Jeremias ki Pasur, na maheheling sa pahina 10?

¹³ Sa nakaaging mga taon, bako daw may mga panahon na kamo nag-agi nin marahay asin masakit na mga kamugtakan? Si Jeremias iyo man. Sa sarong pangyayari, si Jeremias kinolgan ni Pasur na sarong prominenteng saserdote. Sa laog nin dakol na oras, pinapándogan nia an mga bitis, kamot, asin liog ni Jeremias, kaya nakurba an saiyang hawak. Apuera sa kolog, siertong kinaipuhan niang tagalan an pagtuya sa saiya kan mga nagtutumang. Sa paghona nindo, kaya daw nindong tioson an grabeng pagtuya, patin pisikal na pagmaltrato?—Jer. 20:1-4.

¹⁴ Huli sa kamugtakan ni Jeremias, bakong makangangalas na nakapagsabi sia: “Sumpaon an aldaw nin sakong pagkamundag! . . . Taano ta luminuwas pa ako sa mismong matris tangani na makaheling nin pagpapagal asin kamondoan asin na an sakong mga aldaw matapos sa kasusupgan sana?” (Jer. 20:14-18) Malinaw nanggad na nakamate sia nin kawaran nin paglaom. Kamo daw nakamate na nin grabeng kawaran nin paglaom kaya nagduda kamo kun baga may halaga pa kamo asin an saindong nagigibo, o patin kun baga may pakinabang pa na magpadagos sa paglilingkod? An gabos na nakamate na kaiyan makikinabang kun orog nindang masasabotan an mga naeksperyensiahan ni Jeremias asin an nagin resulta kaiyan sa saiya.

15. Taano ta makikinabang kita kun mamangnohon niato an pagbarobago kan kamugtakan nin boot na naeksperyensiahan ni Jeremias?

¹⁵ An mga kapahayagan nin kawaran nin paglaom na mababasa niato sa Jeremias 20:14-18 suminunod tolos pagkatapos na magtaram an propeta manongod sa pag-awit ki Jehova asin pag-omaw sa saiya. (Basahon an Jeremias 20:12, 13.) Sa kamugtakan nindo, nariparo daw nindo kun beses na medyo marikas magbarobago an saindong emosyon? Maogmahon kamo, dangan bigla na sana kamong pinangluyahan nin boot. Posibleng marhay na gabos kita makikinabang kun aanalisaron niato an naeksperyensiahan ni Jeremias. Malinaw na sia igwa nin normal na mga pagmate bilang tawo, arog niato. Kaya puede kitang makinabang na marhay sa pagsiyasat sa mga ginibo asin nagin reaksion kan tawong ini na nagamit na marhay kan Kaglalang bilang representante sa pagtaram.—2 Cron. 36:12, 21, 22; Esd. 1:1.

16. Para kiisay partikularmenteng may kahulogan an pagigin daing agom ni Jeremias?

¹⁶ An pagigin daing agom ni Jeremias saro pang dahelan kun taano ta nakakaagid sa kamugtakan nia an kamugtakan nin nagkapira. Tinawan nin Dios si Jeremias nin pambihira asin tibaad depisil na instruksion: Dai mag-agom. (Basahon an Jeremias 16:2.) Taano ta sinabi iyan ni Jehova ki Jeremias, asin ano an nagin epekto kaiyan sa saiya? Anong punto sa pagkasaysay na ini an puedeng may kahulogan para sa mga tugang na daing agom, baga man iyan desisyon ninda o huli sa mga kamugtakan? Dugang pa, para sa mga Saksi na may agom na, igwa daw nin punto sa sinabi nin Dios ki Jeremias na maninigo nindang horophoropon? Asin kumusta man an mga mag-agom na mayo nin “mga aking lalaki asin aking babae”? Paano makakatabang sa saindo an pagkasaysay dapit ki Jeremias?

17. An mga tataramon kan propeta sa Jeremias 38:20 puedeng magtao sa sato nin dahelan na pag-isipan an ano?

¹⁷ Interesante nanggad na sa sarong pangyayari sinadol ni Jeremias an namamahalang hade nin Juda: “Kuyoga tabi an tingog ni Jehova na itinataram ko sa saimo, asin mapapakarhay ka, asin padagos na mabubuhay an saimong kalag.” (Jer. 38:20) An pagkasaysay na ini nagtatao nin marahayon na paggiya manongod sa satong interaksion sa iba. Kaiba dian an pagtratar sa mga dai pa naglilingkod ki Jehova alagad tibaad matabangan niato. Siring man, praktikal na arogan para sa sato ngonyan an mga ginibo ni Jeremias para sa mga nagkukuyog sa Dios. Iyo, dakol an manonodan niato ki Jeremias.

ANO AN MAAASAHAN NINDO?

18, 19. Ano an nagkapirang paagi na puedeng pag-adalan an libro nin Jeremias asin Lamentacion?

¹⁸ An publikasyon na ini matabang sa saindo na siyasaton an libro sa Biblia na Jeremias asin Lamentacion saka makanood dian. Paano? Si apostol Pablo pinasabngan na sumurat: “An gabos na Kasuratan ipinasabong nin Dios asin kapakipakinabang para sa pagtokdo, sa pagsagwe, sa paghusay kan mga bagay, sa pagdisiplina sa katanosan.” (2 Tim. 3:16) Kaiba dian an duwang libro na nasambitan pa sana.

¹⁹ Siempre, an libro nin Jeremias asin Lamentacion puedeng kapakipakinabang na pag-adalan sa laen-laen na paagi. Halimbawa, an duwang librong iyan puedeng pag-adalan nin bersikulo por bersikulo, na hinihingoang masabotan an kahulogan nin lambang bersikulo o an impormasyon na konektado dian. O puedeng magkonsentrar sa totoong mga pagkakaagid—mga indibiduwal asin pangyayari na ilinadawan sa Jeremias asin Lamentacion na ikinokomparar sa mga katumbas o pangyayari sa presenteng panahon. (Ikomparar an Jeremias 24:6, 7; 1 Corinto 3:6.) Puede man na pag-adalan an kasaysayan asin mga pangyayari na tinatawan nin liwanag kan duwang librong ini. (Jer. 39:1-9) Sa katunayan, sa sarong paagi, kaipuhan an siring na impormasyon tanganing magin nakakakontento an ano man na pagsiyasat sa Jeremias asin Lamentacion. Sa siring, paagi sa Kapitulo 2, “Paglilingkod sa ‘Huring Kabtang kan mga Aldaw,’” magkakaigwa kita nin pangkagabsan na ideya kun ano an kamugtakan sa historikong panahon na nabuhay si Jeremias asin kun paano giniyahan nin Dios an mga bagay-bagay.

20. Paano niato pag-aadalan an libro nin Jeremias asin Lamentacion paagi sa publikasyon na ini?

²⁰ Alagad iba an pangenot na katuyohan kan publikasyon na ini. Pag-aadalan niato an libro nin Jeremias asin Lamentacion bilang regalo hale sa Dios na matabang sa sato na mamuhay ngonyan bilang mga Kristiano. (Tito 2:12) Orog pa ngani niatong masasabotan na an duwang librong ini igwa nin dakol na impormasyon na “kapakipakinabang para sa pagtokdo.” Iyan may praktikal na sadol asin mga halimbawa na makakatabang sa sato na magin may kakayahan asin nasangkapan mantang inaatubang niato an mga kadepisilan sa buhay. Totoo iyan baga man kita daing agom, may agom, magurang sa kongregasyon, payunir, nagbubuhay sa pamilya, agom na babae, o estudyante. Sa duwang ipinasabong na librong ini, maaaraman nin lambang saro sa sato kun paano kita tinatabangan nin Dios na ‘masangkapan para sa gabos na marahay na gibo.’—2 Tim. 3:17.

21. Taano ta inaantisipar nindo an masunod na programa nin pag-adal?

²¹ Mantang pinag-aadalan nindo an lambang kapitulo sa publikasyon na ini, hanapon an mga punto na magagamit nindo. Mayong duda na idodoon kan libro nin Jeremias asin Lamentacion an isinurat ni Pablo: “An gabos na bagay na isinurat kaidto isinurat para sa pagtokdo sa sato, tanganing paagi sa satong pakatagal asin paagi sa karangahan hale sa Kasuratan magkaigwa kita nin paglaom.”—Roma 15:4.