Sarong Leksion sa Kun Paano Reresolberan an mga Problema

KADIKIT na tawo an kinaipuhan na umatubang sa gabos na nagin problema ni Job. Sa laog nin halipot na panahon, pinasakitan sia kan pagkawara kan saiyang kayamanan asin pagbuhay, kan makamomondong pagkagadan kan gabos niang aki, asin sa katapustapusi nin makologon na helang. Rinarayoan kan saiyang mga katood asin paryentes, sinadol sia kan saiyang agom na ‘isumpa an Dios asin magadan!’​—Job 2:9; 19:​13, 14.

Alagad si Job sarong pambihirang gikanan nin pampakosog sa siisay man na nag-aagi nin kaparehong mga pagbalo. An positibong resulta kan pagbalo sa saiya nagpapaheling na an pakatagal sa atubangan nin kasakitan nagpapaogma sa puso ni Jehova, kun kita minomotibar nin tunay na diosnon na debosyon imbes na personal na pakinabang.​—Job, kapitulo 1, 2; 42:​10-17; Talinhaga 27:11.

An kasaysayan na ini sa Biblia igwa man nin mahalagang mga leksion sa kun paano reresolberan an mga problema. Iyan nagtatao nin nakapahihirong mga halimbawa sa kun paano an saro na napapaatubang sa mga pagbalo maninigo​—asin dai maninigong—​hatolan. Dugang pa, an mismong eksperyensia ni Job makatatabang sato na humiro sa timbang na paagi kun manompongan ta an satong sadiri na inaatake nin masakit na mga kamugtakan.

Sarong Leksion sa Negatibong Paghatol

An ekspresyon na “pararanga ki Job” nakapareho an kahulogan sa sarong tawo na, imbes na makidamay sa panahon nin rimalaso, garo ginugusgos nin asin an lugad. Alagad apesar kan reputasyon na angay na nakua kan tolong kairiba ni Job, dai niato maninigong isipon na an saindang mga motibo biyong maraot. Minsan paano tibaad boot nindang tabangan si Job, sono sa saindang napasalang mga pagmansay. Taano ta nagkulang sinda? Paano sinda nagin instrumento ni Satanas, na desididong raoton an integridad ni Job?

Bueno, ibinasar ninda an haros gabos nindang hatol sa salang paghona: na an pagsakit minadatong sana sa mga nagkakasala. Sa saiyang enot na pagtaram, si Elifaz nagsabi: “Siisay an nagadan na daing sala? Asin saen pinoroho an mga matanos? Sono sa sakong naheling, an mga nagpapakana nin maraot asin an mga nagsasabwag nin ribok mismong mag-aani kaiyan.” (Job 4:​7, 8) Napasala sa paghona si Elifaz na an mga daing sala dai na nag-aagi nin kapahamakan. Ipinangatanosan nia na huling si Job nasa makuring pagsakit, sia siertong nagkasala tumang sa Dios?a Si Bildad asin Zofar pareho man nag-insister na magsolsol si Job sa saiyang mga kasalan.​—Job 8:​5, 6; 11:​13-15.

An saiyang tolong kairiba orog pang pinaluya si Job paagi sa pagpahayag nin personal na mga ideya imbes na diosnon na kadonongan. Si Elifaz nagsabi pa ngani na an ‘Dios mayo nin pagtubod sa saiyang mga lingkod’ asin na bakong mahalaga ki Jehova kun baga si Job matanos o bako. (Job 4:18; 22:​2, 3) Depisil mag-imahinar nin mas nakapanluluya​—o mas bakong totoo—​na mga tataramon kisa dian! Bakong makangangalas, kan huri sinagwe ni Jehova si Elifaz asin an saiyang kairiba huli sa paglanghad na ini. “Kamo dai nagtaram kan katotoohan manonongod sa sako,” an sabi nia. (Job 42:7) Pero an pinakanakadadanyar na mga tataramon masunod pa.

Sa katapustapusi suminagkod si Elifaz sa direktang mga pagsahot. Huling dai nia napatuga si Job nin kasalan, nag-imbento sia nin mga kasalan na hinona niang siertong nagibo ni Job. “Bako daw na an saimo mismong karatan labi-labi na, asin dai daw magkakaigwa nin katapusan an saimong mga kasalan?” an hapot ni Elifaz. “Huli ta nan-aagaw ka nin sangra sa saimong mga tugang na mayong dahelan, asin hinuhuba mo pati an mga gubing nin mga huba. Dai mo pinaiinom nin tubig an sarong napapagal, asin sa sarong nagugutom isinasayuma mo an tinapay.” (Job 22:​5-7) An mga sahot na ini biyong daing basihan. Si Jehova mismo ilinadawan si Job bilang tawong “daing kasalan asin matanos.”​—Job 1:8.

Ano an nagin reaksion ni Job sa mga pag-atakeng ini sa saiyang personal na integridad? Siyempre, medyo nakolgan asin napamondo sia kaiyan pero determinado sia kisa kasuarin pa man na patunayan na an mga sahot na ini bakong totoo. Sa katunayan, nabangkag siang marhay sa pagbindikar sa saiyang sadiri kaya, sa sarong paagi, nagpoon siang basolon si Jehova para sa saiyang masakit na kamugtakan. (Job 6:4; 9:​16-18; 16:​11, 12) Nalingawan an tunay na mga isyung napapalabot, asin an orolay nagin daing kamanungdanan na debate manongod sa kun baga si Job sarong matanos na tawo o bako. Anong mga leksion an manonodan nin mga Kristiano sa nagpapasakit na sesyon na ini nin paghatol?

1. An sarong mamomoton na Kristiano dai mag-iisip tolos na an mga problema nin sarong tugang sia man sana an kaggibo. An makolog na pagkritika sa nakaaging mga sala​—baga man tunay o iniimahinar—​puwedeng biyong makapaluya sa saro na nagmamaigot na makapagpadagos. An nagmomondong kalag kaipuhan na ‘rangahon’ imbes na anggotan. (1 Tesalonica 5:14) Boot ni Jehova na an mga paraataman magin sarong “pailihan sa doros,” bakong “mga pararangang nakapariribok” na arog ki Elifaz, Bildad, asin Zofar.​—Isaias 32:2; Job 16:2.

2. Dai kita noarin man maninigong magsahot na mayo nin malinaw na ebidensia. An mga sabi-sabi o paghona​—arog kan ki Elifaz—​bakong mapapanarigan na basihan sa pagtao nin pagsagwe. Halimbawa, kun an sarong magurang gumibo nin salang sahot, posibleng mawaran sia nin kredibilidad asin magcausa nin emosyonal na tension. Ano an nagin saboot ni Job sa paghinanyog sa siring na napasalang hatol? Ilinuwas nia an saiyang labi-labing kakologan nin boot paagi sa mapagtuyang kagsing na: “O kanigoan na tabang an ikinatao mo sa saro na mayo nin kosog!” (Job 26:2) An may pagmakolog na paraataman ‘iiitaas an mga kamot na nagtotonton,’ bakong paorogon an problema.​—Hebreo 12:12.

3. An hatol maninigong basado sa Tataramon nin Dios, bakong sa personal na mga ideya. An mga argumento kan kairiba ni Job pareho sala asin nakararaot. Imbes na orog na irani si Job ki Jehova, napangyari ninda sia na honaon na igwang olang na nagseseparar sa saiya sa saiyang langitnon na Ama. (Job 19:​2, 6, 8) Sa ibong na kampi, an ekspertong paggamit sa Biblia makakahusay sa mga bagay, makakapakosog sa iba, asin makatatao nin tunay na karangahan.​—Lucas 24:32; Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16; 4:2.

Mantang an libro nin Job nakakatabang sa mga Kristiano na mamidbid an nagkapirang peligro, iyan nagtatao man nin kapakipakinabang na leksion sa kun paano magtatao nin epektibong hatol.

Kun Paano Magtatao nin Hatol

An hatol ni Eliu biyong napapalaen sa hatol kan tolong kairiba ni Job, kapwa sa laog asin sa paagi nin pagtanos ni Eliu ki Job. Ginamit nia an ngaran ni Job asin nagtaram sa saiya bilang sarong katood, bakong garo baga hokom ni Job. “Alagad ngonyan O Job, tabi dangoga an sakong mga tataramon, asin sa gabos kong pagtaram maghinanyog ka. Uya! Para sa tunay na Dios ako kapareho mo sana; gikan sa kabokabo ako pinorma, ako man.” (Job 33:​1, 6) Listo man si Eliu sa pagtao nin komendasyon ki Job huli sa saiyang matanos na gawe. “Naogma ako sa saimong katanosan,” an pag-asegurar nia ki Job. (Job 33:32) Apuwera sa maboot na paaging ini nin paghatol, si Eliu mapanggana man sa iba pang mga dahelan.

Haloy na naghalat sagkod na matapos magtaram an iba, nagin mas marahay an pakasabot ni Eliu sa mga isyu bago nagtao nin hatol. Ipamugtak na matanos na tawo si Job, papadusahan daw sia ni Jehova? “Harayo sa tunay na Dios na gumibo nin maraot, asin sa Makakamhan sa gabos na gumibo nin bakong makatanosan!” an kagsing ni Eliu. “Dai nia hahaleon an saiyang mga mata sa siisay man na matanos.”​—Job 34:10; 36:7.

An katanosan daw ni Job an talagang pangenot na isyu? Dinara ni Eliu an atension ni Job sa sarong bakong timbang na punto-de-vista. “Ika nagsabi, ‘An sakong katanosan labi kisa kan sa Dios,’” an paliwanag nia. “Tumangad ka sa langit asin helinga, asin pagmasdi an mga panganoron, na sinda talagang mas halangkaw kisa saimo.” (Job 35:​2, 5) Kun paanong an mga panganoron orog kalangkaw kisa sato, sa siring na paagi an mga dalan ni Jehova mas halangkaw man kisa satong mga dalan. Mayo kita sa kamugtakan na husgaran kun paano nia ginigibo an mga bagay. “Kaya matakot sa saiya an mga tawo. Dai nia minimidbid an siisay man na madonong sa saindang sadiring puso,” an konklusyon ni Eliu.​—Job 37:24; Isaias 55:9.

An makatanosan na hatol ni Eliu inandam si Job sa pag-ako nin dugang pang pagtotokdo gikan ki Jehova mismo. An totoo, igwang pambihirang pagkakaagid an pagrepaso ni Eliu sa “makangangalas na mga gibo nin Dios,” sa kapitulo 37, asin an mga tataramon mismo ni Jehova ki Job, na nasusurat sa kapitulo 38 sagkod 41. Malinaw nanggad, hineling ni Eliu an mga bagay gikan sa punto-de-vista ni Jehova. (Job 37:14) Paano maaarog nin mga Kristiano an marahay na halimbawa ni Eliu?

Arog ki Eliu, an mga paraataman sa partikular boot na magin madinamay asin maboot, na ginigirumdom na sinda man bakong sangkap. Marahay na maingat sindang maghinanyog tanganing maaraman an mga katunayan asin masabotan an mga isyu bago magtao nin hatol. (Talinhaga 18:13) Dugang pa, paagi sa paggamit sa Biblia asin Makakasuratan na mga publikasyon, maseseguro ninda na an punto-de-vista ni Jehova an nasusunod.​—Roma 3:4.

Apuwera sa pagtao kan praktikal na mga leksion na ini para sa mga magurang, an libro nin Job nagtotokdo sato kun paano aatubangon an mga problema sa timbang na paagi.

An Dai Dapat Magin Reaksion sa Maraot na mga Kamugtakan

Nanluluya huli sa saiyang pagsakit asin nadisganar sa saiyang falsong mga pararanga, si Job nauyam asin namondo. “Mapara logod an aldaw na ako namundag . . . An sakong kalag nababalde nanggad sa sakong buhay,” an saiyang inagrangay. (Job 3:3; 10:1) Dai nakakaaram na si Satanas an may sala, hinona nia na an Dios an nagkacausa kan saiyang mga kapahamakan. Garo baga bako nanggad na makatanosan na sia​—sarong matanos na tawo—​maninigong magsakit. (Job 23:​10, 11; 27:2; 30:​20, 21) Binuta si Job kan kaisipan na ini sa iba pang bagay na dapat konsideraron asin giniyahan sia na tatsaran an mga pagtratar nin Dios sa katawohan. Si Jehova naghapot: “Hahalean mo daw nin halaga an sakuyang hustisya? Sasabihon mo daw na ako maraot tanganing ika magin tama?”​—Job 40:8.

Tibaad an satong tolos-tolos na reaksion kun napapaatubang sa kasakitan iyo an pakamateng binibiktima, arog kan garo baga namatean ni Job. An parateng reaksion iyo an paghapot, ‘Taano ta ako pa? Taano man an iba​—na mas maraot pa kisa sako—​ta haros mayong mga problema an buhay?’ Mga negatibong kaisipan ini na puwede niatong tumangon paagi sa paghorophorop sa Tataramon nin Dios.

Bakong arog ni Job, kita nasa kamugtakan na masabotan an mas dakulang mga isyu na napapalabot. Aram ta na si Satanas “naglalakaw na siring sa nagngangarob na leon, na naghahanap nin masisiba.” (1 Pedro 5:8) Siring kan ihinahayag sa libro nin Job, an Diablo maoogmang raoton an satong integridad paagi sa pagpaproblema sa sato. Desidido siang patunayan an saiyang hinihingako na kita mga Saksi ni Jehova na maimbod sana kun marahay an kamugtakan. (Job 1:​9-11; 2:​3-5) Igwa daw kitang kapusoan na suportaran an soberaniya ni Jehova asin sa siring patunayan na putikon an Diablo?

An halimbawa ni Jesus, asin kan dai mabilang na iba pang maimbod na lingkod ni Jehova, nagpapaheling na an pagsakit haros dai malilikayan sa palakaw na ini nin mga bagay. Nagsabi si Jesus na an saiyang mga disipulo dapat na andam na ‘magpasan kan saindang hariging pasakitan’ kun boot nindang sumunod sa saiya. (Lucas 9:23) An satong personal na “hariging pasakitan” puwedeng saro o labi pa kan mga kasakitan na tinios ni Job​—maluyang salud, pagkagadan nin mga namomotan, depresyon, kasakitan sa pagbuhay, o pagtumang nin mga daing pagtubod. Ano man na klase nin problema an tibaad napapaatubang sato, igwa nin positibong bagay manongod dian. Puwede niatong mansayon an satong kamugtakan bilang oportunidad na ipaheling an satong pakatagal asin marigon na kaimbodan ki Jehova.​—Santiago 1:​2, 3.

Iyan an nagin reaksion kan mga apostol ni Jesus. Dai nahaloy pakalihis kan Pentecostes sinda hinampak huli sa paghuhulit manongod ki Jesus. Imbes na manluya, sinda naghale na “nag-oogma.” Magayagaya sinda, bakong huli kan kasakitan mismo, kundi huli ta ‘pinapagkanigo sinda na magtios nin kasopganan huli sa ngaran ni Cristo.’​—Gibo 5:​40, 41.

Siyempre, bakong gabos na kasakitan minaabot sato bilang resulta kan paglilingkod ki Jehova. An satong mga problema tibaad gibo man sana niato​—kisuerra sa limitadong paagi. O tibaad, minsan ngani bako ta man sala mismo, an problema nakaapektar sa satong espirituwal na pagkatimbang. Arin man an kamugtakan, an mapakumbabang kaisipan na arog kan ki Job magpapangyari sato na mamansayan kun saen nagibo an mga sala. Si Job nag-admitir ki Jehova: “Ako nagtaram, alagad dai ko nasasabotan.” (Job 42:3) An saro na minimidbid an saiyang mga sala sa paaging ini mas posibleng makakalikay sa kaparehong mga kasakitan sa ngapit. Siring kan sabi kan talinhaga, “mapagmansay an saro na nakaheling kan kapahamakan asin nagtago.”​—Talinhaga 22:3.

Pinakamahalaga, an libro nin Job nagpapagirumdom sato na an satong mga problema dai malawig sagkod lamang. An Biblia nagsasabi: “Inaapod tang maogma idtong mga nakatagal. Nadangog nindo an dapit sa pakatagal ni Job asin naheling an bunga na itinao ni Jehova, na si Jehova mabooton an kapadangatan asin maheherakon.” (Santiago 5:11) Makasisierto kita na babalosan man ni Jehova an kaimbodan kan saiyang mga lingkod ngonyan.

Linalaoman ta man an panahon na an gabos na klaseng problema​—“an enot na mga bagay”—​nakalihis na. (Kapahayagan 21:4) Sagkod na sumirang an aldaw na iyan, an libro nin Job nagseserbing mahalagang giya na makatatabang sato na maresolberan an mga problema na may kadonongan asin sarig nin boot.

[Nota sa Ibaba]

[Retrato sa pahina 24]

“Pagmasdi an mga panganoron, na sinda talagang mas halangkaw kisa saimo.” Sa siring tinabangan ni Eliu si Job na masabotan na an mga dalan nin Dios mas halangkaw kisa mga dalan nin tawo