-
An Apat na Parakabayo—Siisay Sinda?An Torrengbantayan (Pampubliko)—2017 | Num. 3
-
-
nagrerepresentar sa mga pangyayari na nakakaapektar sa mga tawo sa bilog na kinaban.
AN NAKASAKAY SA PULANG KABAYO
“Saro pang kabayo an luminuwas, asin pula an kulor kaini, asin an nakasakay diyan tinawan nin awtoridad na halion an katuninungan sa daga na sa siring maggaradanan sinda, asin sarong dakulang espada an itinao sa saiya.”—Kapahayagan 6:4.
An parakabayong ini nagrerepresentar sa giyera. Mangnuhon na hinali kaini an katuninungan bako lang sa nagkapirang nasyon kundi sa bilog na kinaban. Kan 1914, sa kainot-inuting pangyayari sa kasaysayan, puminutok an giyera na nakaapektar sa bilog na kinaban. Sinundan iyan kan mas mapanglaglag na ikaduwang giyera mundiyal. Kinakarkulo na puon kan 1914, mga labing 100 na milyon an nagkagaradan huli sa mga giyera asin mga engkuwentro! Apuwera diyan, nairidong marhay an dakul na iba pang indibidwal.
Gurano na kagrabe an mga giyera sa presenteng panahon? Sa kainot-inuting pangyayari sa kasaysayan, garo baga kaya na kan mga tawo na paraon an katawuhan. Dawa ngani an inaapod na mga organisasyon na nagpapadanay nin katuninungan, arog kan United Nations, dai kayang papunduhon an nakasakay sa pulang kabayo.
AN NAKASAKAY SA ITOM NA KABAYO
“Uya! nahiling ko an sarong itom na kabayo, asin an nakasakay diyan igwa nin timbangan sa saiyang kamot. Nadangog ko an garo sarong boses sa tahaw kan apat na buhay na linalang na nagsabi: ‘Sarong takad nin trigo sa kantidad na sarong denario asin tulong takad nin sebada sa kantidad na sarong denario; asin dai mo pagsayangon an lanang oliba saka an arak.’”—Kapahayagan 6:5, 6.
An parakabayong ini nagrerepresentar sa tiggutom. Ilinaladawan digdi an grabeng kakulangan nin suplay nin kakanon na an sarong takad nin trigo nagkakantidad nin sarong denario, an sarong aldaw na tangdan kaidtong inot na siglo! (Mateo 20:2) Sa kantidad man na iyan makakabakal nin tulong takad na sebada, na mas hababang klase kisa sa trigo. Sa sarong dakulang pamilya, sagkod sa pirang aldaw sana daw iyan? Kaya, pinatanidan an mga tawo na magtipid maski idtong simpleng kakanon sa aroaldaw, arog kan lanang oliba asin arak na komun na kakanon kaidto kan mga Israelita.
Puon kan 1914, nahihiling ta na daw an ebidensiya na nagpuon nang mangabayo an nakasakay sa itom na kabayo? Iyo! Kan ika-20 siglo, mga 70 milyon an nagadan sa gutom. Sa sarong report, kinakarkulo na “805 milyon na tawo—mga saro sa kada siyam na tawo sa kinaban—an kulang nin kinakakan kan taon 2012-14.” Sinabi sa saro pang report: “Kun pagsararuon an mga nagagadan sa AIDS, malaria, asin tuberkulosis, mas dakul pa diyan an nagagadan sa gutom taon-taon.” Sa ibong kan mga paghihinguwa na pakakanon an mga nagugutom, dakul pa man giraray an nagugutom huli sa padagos an pangangabayo kan nakasakay sa itom na kabayo.
AN NAKASAKAY SA MALUNGSING KABAYO
“Uya! nahiling ko an sarong malungsing kabayo, asin an nakasakay diyan igwa nin pangaran na Kagadanan. Asin an Lulubngan nagsusunod sa likudan niya. Asin tinawan sinda nin awtoridad sa ikaapat na kabtang kan daga, tanganing gumadan paagi sa halabang espada asin paagi sa grabeng gutom asin paagi sa nakakagadan na epidemya saka paagi sa mababangis na hayop sa daga.”—Kapahayagan 6:8.
An ikaapat na parakabayo nagrerepresentar sa kagadanan huli sa epidemya asin iba pang dahilan. Dai nahaloy pakalihis kan 1914, manampulong milyon an nagadan sa trangkaso Española. Posibleng mga 500 na milyon an nagkahilang, mga saro sa kada tulong tawo kaidto!
Pero, may suminunod pa sa trangkaso Española. Kinakarkulo kan mga eksperto na ginatos na milyon an nagadan sa smallpox kan ika-20 siglo. Sagkod ngunyan, minilyon an nagagadan sa AIDS, tuberkulosis, asin malaria sa ibong kan grabeng paghihinguwa kan mga medical researcher.
Saro sana an resulta—kagadanan. Baga man iyan huli sa giyera, tiggutom, o epidemya. Daing pundo an Lulubngan sa pangungulekta nin mga biktima, na mayong itinataong paglaom sa sainda.
-