An Pamarong kan Ayam

Sinasabi kan mga parasiyasat na kayang gamiton kan mga ayam an saindang pamarong para maaraman an edad, sekso, asin emosyon kan ibang ayam. Puwede pa nganing sanayon an mga ayam na mag-detect nin mga bomba asin ilegal na mga droga. Kun an panginot na ginagamit kan mga tawo iyo an saindang paghiling para aramon an mga nangyayari sa saindang palibot, an panginot man na ginagamit kan mga ayam iyo an saindang pamarong. An saindang “pinakamata” iyo an saindang dungo.

Pag-isipan: An pamarong nin ayam rinibong beses na mas sensitibo kisa kan sa sato. Sigun sa U.S. National Institute of Standards and Technology, kaya kan ayam na ma-detect dawa an dikiton na marhay na substansiya. Sinabi pa kaiyan na “garo ini kakayahan na manamitan an un-kuartong (1/4) kutsarita nin asukar na ihinalo sa tubig nin swimming pool na kasingdakula kan ginagamit sa Olympics.”

Taano ta arog kaiyan kasensitibo an pamarong kan ayam?

• Basâ an dungo nin ayam kaya mas madali iyan na maka-detect nin parong.

• May duwang agihan nin duros an dungo nin ayam—an saro para sa paghangos, an saro man para sa pagparong. Pag nagsisinghot an ayam, minalaog an duros sa parte kan nasal cavity na igwa nin mga scent receptor, o pamarong.

• An parte kan dungo kan ayam na ginagamit sa pamarong 130 sentimetro kuwadrado o labi pa, mantang an sa tawo 5 sentimetro kuwadrado sana.

• An mga receptor cell kan ayam 50 beses na mas dakul kisa kan sa sato.

Gabos ini nakakatabang sa ayam na maaraman an manlain-lain na substansiya na minakumpuwesto sa sarong komplikadong parong. Halimbawa, napaparong niyato an sopas, pero sigun sa nagkapirang eksperto, nade-detect nin ayam an lambang sangkap kaiyan.

An mga parasiyasat sa Pine Street Foundation, sarong cancer research institute, nagsabi na an hutok asin dungo nin ayam an “saro sa pinakasopistikadong pan-detect nin parong sa planetang ini.” Nag-iimbento an mga siyentista nin elektronikong “mga dungo” na makaka-detect nin mga bomba, kontrabando, asin hilang, kaiba na an kanser.

Ano sa hiling mo? Resulta daw nin ebolusyon an pamarong kan ayam? O may nagdisenyo daw kaiyan?