Kalata wa kwa Yakobo

1 Ine ne Yakobo,+ ne musha+ wa kwa Lesa kabili uwa kwa Shikulu Yesu Kristu, ndeti mwapoleni mwe mikowa ikumi na ibili (12)+ iyasalanganina+ mu ncende shalekanalekana.

2 Mwe bamunyinane, mulemona ukuti nga mwaponenwa ne fya kwesha fyalekanalekana, ninshi mwalipaalwa icine cine,+ 3 pantu mwalishiba bwino bwino ukuti ukweshiwa kwa citetekelo cenu kuleta ukushipikisha.+ 4 Kanshi muleleka ukushipikisha kwenu kwapwisha umulimo wa kuko, pa kutila mube abafikapo+ kabili abatuntulu muli fyonse, abashabulisha nangu cimo.+

5 E ico, nga ca kutila umo pali imwe abulwa amano,+ eleka ukulomba kuli Lesa+ na o akamupeela,+ pantu Lesa apeela fye kuli bonse ukwabula ukwebaula.+ 6 Lelo aleba ne citetekelo pa kulomba,+ elatwishika iyo,+ pantu uutwishika aba nga mabimbi ya pali bemba ayasendwa ku mwela+ no kusensenunwa. 7 Na kuba, uyo muntu etila akapokelela icintu kuli Yehova;+ 8 pantu muntu wa mitima ibili,+ alaluka-aluka+ mu mibele yakwe yonse.

9 Lekeni munyinefwe umupiina asekelele ilyo asansabikwa,+ 10 no mukankaala+ asekelele ilyo aceefiwa, pantu umukankaala akaloba nge luba.+ 11 Pantu akasuba katulila pamo ne cikabilila ca kako no kulenga icimenwa ukuuma, ne luba lya ciko lilalukuta no kuyemba kwa liko kulaloba. E fyo no mukankaala akaloba mu mibele yakwe.+

12 Alipaalwa umuntu uushipikisha ubwesho,+ pantu nga aba uwasuminishiwa akapokelela icilambu ca mweo,+ ico Yehova alaile abatwalilila ukumutemwa.+ 13 Ilyo umuntu atunkwa,+ etila: “Ni Lesa e ulentunka.” Pantu takuli uwingatunka Lesa ukucita ifyabipa, kabili umwine tatunka umuntu iyo. 14 Lelo umuntu onse atunkwa ilyo ulunkumbwa lwakwe umwine lwamusembeleka no kumubeleleka.+ 15 E lyo ulunkumbwa, ilyo lwaimita, lufyala ulubembu;+ no lubembu, ilyo lwakula, luleta imfwa.+

16 Mwilufiwa,+ mwe bamunyinane batemwikwa. 17 Ica bupe+ conse icisuma no bupe bonse ubwapwililika fifuma ku muulu,+ pantu Lesa e mwine wa fya mu muulu ifisanika ulubuuto,+ kabili taluka-aluka nge cinshingwa.+ 18 Apo e fyali ukufwaya+ kwakwe, atufyele ukubomfya icebo ca cishinka,+ pa kuti tube aba ntanshi+ ukusalwa pa bo abumba.

19 Ishibeni ici, mwe bamunyinane batemwikwa. Umuntu onse abe uwayanguka ukumfwa, uukokola ukulanda,+ uukokola ukukalipa;+ 20 pantu ubukali bwa muntu tabuleta ubulungami bwa kwa Lesa.+ 21 E ico pooseni ifyabipa+ fyonse pantu tamufikabila, kabili mu bufuuke, pokeleleni icebo+ ca kwa Lesa icilebyalwa muli imwe icingapususha imyeo yenu.+

22 Lelo, mulecita ifyo icebo ca kwa Lesa cisosa,+ te kulaumfwa fye iyo, pantu nga tamulecita ifyo ninshi muleibepa fye.+ 23 Pantu umuntu nga aleumfwa fye icebo ca kwa Lesa, nomba talecita ifyo cisosa,+ aba ngo muntu uulolesha mu cilola. 24 Pantu ilyo apwa ukuilolesha no kufumapo, apo pene alaba ifyo aba. 25 Lelo uulolesha mu mafunde+ ayapwililika ayatulenga ukuba abantungwa no kulayakonka, uyu muntu, apo tomfwa fye no kulabako, lelo alacita ifyo icebo cisosa,+ akaba uwa nsansa+ ilyo alecita ifyo fine.

26 Umuntu nga aimona kwati ni kapepa+ wine wine nomba talama ululimi lwakwe,+ lelo atwalilila ukubepa umutima+ wakwe, ninshi imipepele ya uyo muntu ya fye.+ 27 Imipepele iyasanguluka+ kabili iishakowela+ mu menso ya kwa Lesa wesu kabili Shifwe ni yi: ukusakamana inshiwa+ na bamukamfwilwa+ mu kucula+ kwabo, no kuisunga ababula akabi+ ku fya pano calo.+

2 Mwe bamunyinane, bushe ca cine ukuti mwe batetekela Shikulwifwe Yesu Kristu, ubukata+ bwesu, mulasobolola+ abantu? 2 Pantu, ngo muntu uuli ne nindaminwe ya golde ne fya kufwala ifisuma aingila umo mulongene,+ kabili mwaingila no mupiina uufwele ifya fiko,+ 3 imwe mulolesha fye+ pa ufwele ifya kufwala ifisuma, amuti: “Imwe ikaleni pano apaweme,” na ku mupiina, amuti: “Iwe iminina,” nelyo amuti: “Ikala apo mwi samba lya kapuna ka makasa yandi,” 4 bushe aka te kapaatulula ako mulecita+ kabili bushe uku te kupingula+ kwalubana?+

5 Umfweni, mwe bamunyinane batemwikwa. Bushe Lesa tasalile abo ici calo cimona ukuti bapiina+ pa kuti babe abakankaala+ mu citetekelo kabili impyani sha bufumu, ubo alaile abamutemwa?+ 6 Lelo imwe, mwasaalula umupiina. Bushe te bakankaala abamutitikisha,+ no kumutwala ku filye?+ 7 Bushe aba bene te bapontela+ ishina ilisuma ilyo mwaitilweko?+ 8 Nomba, nga mukonka ifunde lya mfumu+ ukulingana ne lembo ilitila: “Uletemwa umunobe nge fyo waitemwa we mwine,”+ ninshi mulacita bwino. 9 Lelo nga mwalikwata akapaatulula,+ ninshi mulabembuka, kabili amafunde+ yalamushinina ukuti muli bampulamafunde.

10 Pantu onse uusunga amafunde yonse nomba apula muli limo, ninshi apula muli yonse.+ 11 Pantu Lesa uwalandile ati: “Wilacita ubucende,”+ asosele no kuti: “Wilaipaya.”+ Nomba, nga taucita ubucende lelo ulepaya, ninshi ni we mpulamafunde. 12 Mulelanda no kucita nga bantu abali no kupingulwa kwi funde lya bantungwa.+ 13 Pantu uushaba na luse akapingulwa ukwabula uluse.+ Uluse lulacimfya ubupingushi.

14 Bushe ca kwafwa nshi, mwe bamunyinane, ngo muntu atila alikwata icitetekelo+ lelo tabomba imilimo iisuma?+ Bushe icitetekelo cakwe, kuti camupususha?+ 15 Nga ca kutila munyinenwe nelyo nkashi yenu nasapula kabili talekumanisha ifya kulya fya cila bushiku,+ 16 e lyo umo uwa muli imwe amweba ati: “Kafikepo umutende, ukangabuke no kwikuta,” lelo tamupeele ifyo umubili wakwe ulekabila, bushe ninshi namwafwa?+ 17 E fyo ne citetekelo nga tacakwata imilimo,+ ninshi califwa.

18 Lelo, umuntu umo kuti atila: “Iwe walikwata icitetekelo, na ine ndabomba imilimo iisuma. Unange icitetekelo cobe ukwabula imilimo, na ine ndekulanga icitetekelo candi ku milimo yandi iisuma.”+ 19 Nga walisumina ukuti kwaba Lesa umo,+ ninshi walicita bwino. Lelo ifibanda na fyo fine fyalisumina kabili no kututuma filatutuma ku mwenso.+ 20 We muntu uushaishiba, bushe ulefwaya bakushinine ukuti icitetekelo icabula imilimo iisuma ca fye?21 Bushe Abrahamu shifwe+ talungamikilwe ku milimo yakwe iisuma ilyo atuulile umwana wakwe Isaki pa ciipailo?+ 22 Mwamona kanshi ukuti icitetekelo cakwe cali ne milimo kabili imilimo yakwe iisuma e yalengele icitetekelo cakwe ukupwililika,+ 23 kabili ilembo lyalifikilishiwe ilitila: “Abrahamu atetekele Yehova, e ico Lesa amumwene ukuti mulungami,”+ kabili aishileitwa ati “Cibusa wa kwa Yehova.”+

24 Mwamona nomba ukuti umuntu alungamikilwa+ ku milimo+ iisuma, te ku citetekelo fye ceka.+ 25 Bushe te fyo na Rahabu+ cilende alungamikilwe ku milimo yakwe iisuma, ilyo apokelele inkombe no kushifumisha ku nshila imbi?+ 26 Awe, filya fine umubili uwabula umupashi wafwa,+ e fyo ne citetekelo icabula imilimo cafwa.+

3 Mwe bamunyinane, pali imwe peba bakasambilisha+ abengi, pantu tukapokelela ubupingushi ubwacilamo.+ 2 Pantu ifwe bonse tulaipununa imiku iingi.+ Ngo muntu taipununa pa kusosa,+ uyu muntu ninshi alipwililika,+ kuti atungulula no mubili wakwe onse ku mukobelo. 3 Nga twabika imikobelo+ mu tunwa twa bakabalwe pa kuti batunakile,+ tutungulula ne mibili yabo yonse. 4 Moneni! Ne fimato na fyo, nangu fikule shani, nangu fisendwe shani ku cipuupu ca mwela, fipindululwa fye kuli naosa+ uwacepesha konse uko umutima wa kwa kensha wa cibwato wafwaya ukuti ciye.

5 E fyo no lulimi lwaba, cilundwa icinono lelo lulaitakisha nga nshi.+ Moneni! Mulilo fye uunono uoca no kubilimya impanga iikalamba! 6 Awe, ululimi mulilo.+ Pa filundwa ifyo twakwata ululimi lwaba nge calo umwaba ububi bonse, pantu lukantaika umubili+ onse kabili kuti lwaipaisha umuntu no kumupoosa mu Gehena.* 7 Pantu umusango onse uwa nama mpanga pamo ne fyuni ne fikulika ne fya muli bemba kuti fyatekwa kabili abantunse balafiteka.+ 8 Lelo takwaba umuntu nangu umo uwingateka ululimi. Lubi kabili talunakila, lwaisulamo ubusungu ubwipaya.+ 9 Ku lulimi tulacindikilako Yehova,+ Shifwe,+ kabili ku lulimi lumo lwine tulatiipilako+ na bantu abapangilwe “mu cipasho ca kwa Lesa.”+ 10 Mu kanwa kamo kene mufuma amapaalo ne fitiipu.

Mwe bamunyinane, ifi te fyo cilingile ukuba.+ 11 Bushe akamfukumfuku+ kamo kene kuti kafumya amenshi ayasuma na yalula?12 Mwe bamunyinane, bushe umukunyu kuti watwala amaolife nelyo bushe umwangashi kuti watwala amakunyu?+ E fyo na menshi ya mucele yashingafumya amenshi ayasuma.

13 Nani uwa mano kabili uwa mucetekanya muli imwe? Lekeni alange ukuti wa mano kabili wa mucetekanya ku micitile yakwe iisuma iimonekela mu fyo acita+ mu bufuuke ubufuma mu mano. 14 Lelo nga muli no bufuba+ ubwabipa no kukansana+ mu mitima yenu, mwilaitakisha+ no kubepesha icine.+ 15 Aya te mano ayafuma ku muulu,+ lelo ya pano isonde,+ ya bunama, ya buciwa.+ 16 Pantu ukuli ubufuba+ no kukansana, e kuli icimfulumfulu, na conse icabipa.+

17 Lelo amano+ ayafuma ku muulu pa kubala yalenga umuntu ukuba uwasanguluka,+ e lyo yamulenga ukuba uwa mutende,+ uushipampamina fye pa cintu cimo,+ uwa cumfwila, uwa luse sana kabili yamulenga ukuba ne fisabo ifisuma,+ tayalenga umuntu ukuba na kapaatulula,+ nangu ukumulenga aba uwa bumbimunda.+ 18 Kabili, uluseke lwa cisabo+ ca bulungami+ lubyalwa ilyo kuli umutende+ pa kutila abantu ba mutende bakalobololeko ubulungami.+

4 Bushe ifilenga ukuti muleumana no kulalwa fifuma kwi? Bushe tafifuma umu,+ e kutila, mu lunkumbwa lwenu ulusongelekanya ifilundwa fyenu?+ 2 Mulafwaya ukukwata ifintu, lelo tamufikwata. Mulepaya+ no kukumbwa ifya bene,+ lelo tamupokelela ifyo mufwaya. Mulacita ulubuli+ no kuumana. Tamukwata ifyo mufwaya pantu tamulomba kuli Lesa. 3 Mulalomba, lelo tamupokelela, pantu mulomba bubi bubi,+ pa kuti mufibomfye ku kuisansamusha fye mwe bene.+

4 Mwe bacende,+ bushe tamwaishiba ukuti bucibusa ne calo bulwani kuli Lesa?+ E ico, onse uufwaya ukuba cibusa+ wa calo aisangula umulwani wa kwa Lesa.+ 5 Nelyo bushe mutila ilembo lisosela apa fye, aliti: “Ulunkumbwa+ ulwaba muli ifwe lututungulula ku kufwaya ifyalekanalekana”? 6 Lelo, icikuuku ico alanga calicilapo.+ E ico ilembo lyatila: “Lesa acincintila aba matutumuko,+ lelo alanga icikuuku cakwe ku baicefya.”+

7 E ico, nakileni+ Lesa; lelo kaaneni Satana Kaseebanya,+ na o akafulumuka kuli imwe.+ 8 Palameni kuli Lesa, na o akapalama kuli imwe.+ Sangululeni iminwe yenu, mwe babembu,+ kabili sangululeni imitima+ yenu, mwe ba mitima ibili.+ 9 Beni no bulanda, loosheni no kulila.+ Lekeni inseko shenu shisanguke ukuloosha, no kusekelela kwenu kusanguke inkumbabulili.+ 10 Icefyeni kuli Yehova,+ na o akamusansabika.+

11 Mwe bamunyinane, mwilapontelana.+ Uwapontela munyina nelyo ukupingula+ munyina, ninshi apontela amafunde no kupingula amafunde. Nomba nga wapingula amafunde, ninshi taukonka amafunde, lelo ni we kapingula.+ 12 Kapeela wa mafunde kabili kapingula+ aba fye umo, e waba na maka ya kupususha no konaula.+ Lelo iwe, finshi uli pa kuti ulepingula umunobe?+

13 Aleni, mwe batila: “Lelo nelyo mailo tukaya ku musumba ulya tukekaleko umwaka umo, tukacite amakwebo no kunonka ifyuma,”+ 14 ukwabula ukuti mwishibe icikamucitikila mailo.+ Pantu mwaba fye nga fubefube uumoneka akashita akanono no kufumapo.+ 15 Lelo mulesosa, amuti: “Yehova nga atemwa,+ tukaba aba mweo kabili tukacita ici nelyo cilya.”+ 16 Nomba imwe mwalikwata icilumba no kuitakisha mulaitakisha.+ Ukuitakisha konse ukwa musango yu kwalibipa. 17 E ico, umuntu nga alishiba ukucita icalungama lelo tacita,+ ninshi alebembuka.+

5 Aleni, mwe bakankaala,+ lileni, welesheni pa bulanda bwalamwishila.+ 2 Ifyuma fyenu nafibola, ne fya kufwala fyenu nabafilya ku fipelebesha fya bushiku.+ 3 Golde yenu na silfere yenu nabafilya ku ndalawa, ne shi ndalawa shikaba e nte ya kumushinina kabili shikalya imibili yenu. Ifyo mwaitutilila+ mu nshiku+ sha kulekelesha fili kwati mulilo.+ 4 Moneni! Amalipilo ya babomfi abaseepele amabala yenu lelo ayo mwabapusula,+ yalila pe,+ no kulila+ kwa bakaseepa nakumfwika+ kuli Yehova, Lesa wa mabumba. 5 Mwaikala imikalile ya kuilemena pano isonde no kulaisansamusha fye mwe bene.+ Imitima yenu naina kwati ni nama ishaikalila fye ukulya mpaka na pa bushiku bwa kushipaya.+ 6 Mwapingula uwalungama no kumwipaya mwamwipaya. Bushe tamukaanya?+

7 E ico, tekanyeni, mwe bamunyinane, ukufika ku kubapo+ kwa kwa Shikulu. Moneni! Umulimi alateka umutima ilyo alelolela ifisabo ifisuma ifya pano isonde, mpaka imfula ya kubalilapo yaloka ne ya pa kulekelesha.+ 8 Na imwe tekanyeni;+ kosheni imitima yenu, pantu ukubapo kwa kwa Shikulu nakupalama.+

9 Mwe bamunyinane, mwilang’wintana, pa kuti mwipingulwa.+ Moneni! Kapingula naiminina pa mwinshi.+ 10 Mwe bamunyinane, moneni icipasho+ ca kucula+ no kutekanya+ kwa bakasesema,+ abalandiile mwi shina lya kwa Yehova.+ 11 Moneni! Tuletila balipaalwa abashipikisha amacushi.+ Mwalyumfwa ukushipikisha kwa kwa Yobo+ kabili mwalishiba ne fyo Yehova acitile pa kulekelesha,+ icilanga ukuti Yehova wa nkumbu nga nshi kabili wa luse.+

12 Lelo, pali fyonse, mwe bamunyinane, mwilalapa umuulu nelyo pano isonde nelyo umulapo umbi onse.+ Lelo lekeni Ee wenu abe Ee, na Iyo wenu, abe Iyo, pa kutila Lesa emupingula.+

13 Bushe umo pali imwe alecula? Alepepa.+ Bushe pali uuli ne nsansa? Embe isha malumbo.+ 14 Bushe umo pali imwe nalwala?+ Ete abakalamba+ ba cilonganino, kabili bamupepeleko, bamusubile amafuta+ mwi shina lya kwa Yehova. 15 No mulwele akapola+ pantu abamupepelako bali ne citetekelo, na Yehova akamwimya.+ Kabili, nga alicita imembu, imembu shakwe shikelelwa.+

16 E ico muletumbwilana+ imembu shenu no kupepelana, pa kuti mupole.+ Ilyo umulungami apepa ipepo lya kupapaata, ipepo lyakwe lilaba na maka ayengi pantu lilasukwa.+ 17 Eliya ali fye muntu nga ifwe bene,+ lelo apepele ukuti imfula iloka;+ na yo tayalokele pa calo imyaka itatu ne myeshi mutanda (6). 18 Na kabili alipepele, no muulu waloseshe imfula ne calo cameseshe ifisabo fya ciko.+

19 Mwe bamunyinane, umo uwa muli imwe nga alufiwa afuma na mu cine kabili umbi amubwesha,+ 20 ishibeni ukuti uwabwesha umubembu ukumufumya ku cilubo+ cakwe akapususha uyu mubembu ku mfwa+ kabili akafimba pa membu ishingi.+