Ifya Kubomfya “Ukupelulula Ukufuma Mu Malembo”

Icipasho ca kukonka mu kwafwilisha bambi ukumfwikisha Baibolo ni ico icapayanishiwe na Yesu Kristu na batumwa bakwe. Mu kwasuka amepusho, Yesu aleyambula ukufuma mu malembo kabili pa nshita shimo alebomfya ifilangililo fyalinga ifyali no kwafwilisha abantu ba mitima ya bufumacumi ku kupokelela cintu Baibolo isosa. (Mat. 12:1-12) Umutumwa Paulo acicitile ukube cibelesho ‘ukupelulushanya mu malembo, ukwilula no kushininkisha’ cintu asambilishe. (Imil. 17:2, 3) Ifyebo fili muli ici citabo kuti fyakwafwilisha ukucita cimo cine.

Mu cifulo ca kupayanya ukufimba kwasalala, ukwa cinkumbawile ukwa lyashi limo na limo Ukupelulula Ukufuma Mu Malembo citontele ukusakamana kukalamba pa mepusho ayo pali ino nshita yaleipushiwa ku bantu abengi.

Ulu lupapulo talupekanishiwe ku mifwaile ya kwaafwa uuli onse “ukucimfya ukupaashanya” na bantu abashilanga mucinshi ku cine. Ukucila, lulepayanya ifyebo fyaumo mutengo ifyapekanishiwa ku kubomfya mu kupelulula na bantu umo umo abakakusuminisha ukucite fyo. Bamo aba bene kuti pambi baipusha amepusho ayo mu cituntulu balefwayako amasuko ya kwikusha. Bambi, mu kulanshanya, kuti balondolola fye ifisumino fyabo kabili kuti pambi bacite fyo mu kuba no kushininwa kumo. Lelo bushe bantu abapelulula abali abaitemenwa ukukutika ku mimwene imbi? Nga ni fyo, kuti wayakana na bene cintu Baibolo isosa, ukucite fyo mu kuba no kushininwa kwa kuti cikasanga ukwankulako kwapokelelwa mu mitima ya batemwe cine.

Ni shani fintu wingasanga muli ici citabo ca kutungulula ifyebo fya kulungatika ifyo ulekabila? Ilingi line ukacisanga icayanguka nga nshi ukwalukila mu kulungatika ku mutwe ukalamba uleimininako ilyashi lilelandwapo. Pe samba lya mitwe yonse ikalamba, amepusho yakalamba yali ayayanguka ukusanga; yali mu filembo fikalamba ayaletendekela ku kuso. Nga tausangile cintu ulefwaya mu kwangufyanya, bomfya Icisontelelo ku numa ya citabo.

Ukupekanishisha mu kubangilila ukulanshanya lyonse kwaliba ukwa bunonshi. Lelo nga taulati ubeleshanye ne fiputulwa fimo ifya citabo, nalyo line kuti wafibomfya bwino. Shani? Lintu wasanga icipusho ico cilelingana mupepi nga nshi ku cishinka ulefwaya ukulanshanya, lolesha pa mutwe unono uuli onse pe samba lya ciko. Iyi mitwe inono ili mu tulembo tunono utwakulako naingishiwa mu kati pe samba lya mepusho ayakumineko. Nga ca kuti walikwata ukwishiba kumo ukwa lyashi, ukupitulukamo iyo imitwe inono no kumona kwa mu kwangufyanya pa matontonkanyo yamo pe samba lya iko kuti pambi caba e conse fye ulekabila, pantu itantike umutande wabamo kwaafwa ukwa kupelulula ukwingabomfiwa. Wishimunuka kubomfya imfundo mu mashiwi yobe.

Bushe uleyumfwa ukuti ulekabila—nakalimo amalembo yafulilako aya cine cine, ukupelulula ku kubomfya mu kulundana na ayo malembo, ifilangililo fimo ifya kukwaafwa ukulenga ukupelulula ukuba ukwaumfwika ukwa cintu Baibolo isosa, na fimbipo? Nga ni fyo, kuti pambi wafwaya ukulanga umuntu uo ulelandako cintu ukwete muli ici citabo kabili lyene ukubelengela capamo icipande icilebomba ne cipusho ico emishe. Nelyo fye nga tawasambilile ifyebo mu kubangililako, kuti wafibomfya ku kupeela icasuko cabamo ukwikusha. Conse cili muno muli ici citabo, ukulondololwa mu nshila yayanguka kabili iyakamununwa.

Sunga mu muntontonkanya ukuti ici citabo ca kwaafwa fye. Baibolo e bulashi. E Cebo ca kwa Lesa. Lintu ukwambula muli ici citabo kufumine muli Baibolo, ebekeshe ici cishinka pali abo ulelandako. Ukuli konse kuntu cingacitika, bepushe ukubuula Baibolo wabo no kufwaya amalembo pa kuti bengamona ukuti cintu ulesosa mu cishinka cili muli kope wabo wine uwa Malembo. Nga ca kuti amabupilibulo yamo ayaseeka ukubomfiwa aya Baibolo yalepilibula ifiputulwa fikalamba ifya malembo yamo mu nshila yapusanako, ukusakamana ilingi nakuletwa kuli ici, kabili ukupilibula ukufuma ku kulekanalekana kwa malembo nakupayanishiwa ku kulinganya.

Mu kumfwana ne ca kumwenako caimikwe no mutumwa Paulo mu kulosha ku lufuba “Kuli Lesa Uushaishibikwa” na mu kwambula intulo shapokelelwa mu cinkumbawile isha mu calo lintu aleshimikila ku bena Atena (Imil. 17:22-28), ici citabo cilebomfya mu kupeleshiwa ukwambula ukufuma ku malyashi ya kale aya mu calo, amaencyclopedia, ifitabo fya kuloshako ifya butotelo, na madikishonari ya lulimi lwa Baibolo. Muli ifyo, mu cifulo ca kupanga ukutunga ukukuma ku ntulo ya fibelesho fya butotelo bwa bufi, ukulunduluka kwa fifundisho fimo, no bupilibulo bwa mashiwi ya ciHebere ne ciGreek, icitabo cilangile imilandu ya bulondoloshi bupeelwe. Nangu cibe fyo, ciletungulula ukusakamana kuli Baibolo pamo nge ntulo ikalamba iya cine.

Pamo nge fya kwaafwa na fimbi mu kukungule nshila ya kwakana icine ca Baibolo na bambi, ifiputulwa fya kwiswila ifya ici citabo filepayanya ukutantika kwa “Imitendekele ya Kubomfya mu Butumikishi bwa mwi Bala” no kulonganikwa kwa mitubululo pa “Ifyo Limbi Wingankula ku Fimoneka Ukucilikilo Kulanshanya.” Ifingi “ificilikilo kulanshanya” fyakuma ku fisumino fimo, kabili ifi nafilangulukwa pa mpela ya cimo na cimo ica fiputulwa filebomba ne fyo fisumino. Tacipekanishiwe ukuti usungile aya masuko, lelo ukwabulo kutwishika ukacisanga ukube ca kwaafwa ukubebeta umulandu bambi basangila yene ukuba ayafumamo cimo; lyene lumbulula imfundo mu mashiwi yobe.

Ukubomfya ici citabo ca kutungulula kulingile ukukwaafwa ukulundulula amaka ya kupelulula ukufuma mu Malembo no kuyabomfya mu kufumamo cimo mu kwafwilisha bambi ukusambilila pa lwa “fikalamba fya kwa Lesa.”—Imil. 2:11.