“Inte Iili mwi Ulu ya Cishinka”
UKUFUMA ku kale sana ilyo umuntu wa kubalilapo talaenda pe sonde, umweshi walibalika mu kubengeshima mwi ulu lya bushiku. Pa nshita imo abengi balipepele wene nga lesa mwanakashi. Kalemba umuGreek Plutarch atungile ukuti wene wali e buyo bwa kupelako ubwa myeo yasanguluka pa numa ya mfwa. Mu nshimi sha ku Baltic umweshi wali mwaume, umulume wa kasuba. Balikwete ukukansana kwa mu cupo, kabili umweshi walifulumwike ukufuma ku mukashi wa uko, ukumoneka limo limo pamo no mukashi mu myulu!
Ilelo, ifibusa fya kwampana kwa bwamba ifyacaice—te bacaice sana—balapunamina pa mweshi no kutontonkanya amatontonkanyo ya cintemwa. Muli ba 1960 basayantisti bapoosele icipendo cakulisha ica ndalama ku kubika abantu pa mweshi no kubwesha amakilogramu yanono aya kufina aya mabwe ya kusapikapo. Icintu cimo pa lwa mweshi cili cashininkishiwa. Ubushiku bumo bumo, pa kashita katantikwa, uli no kutula elyo no kuwa. E co waliba uwa cishinka nga nshi mu kushinguluka kwa uko ica kuti kuti twasanga impendwa yapampamikwa iya kwaluka kwa mimonekele ya uko iya ma eclipse amakana ya myaka mu kati ka nshita yapita.
Lintu abena Israele baloleshe pa mweshi, bacinkwilweko ulwa cintu cimo ica kupapusha. Lesa alaile ukuti umutande wa cifumu uwa Mfumu Davidi tawali no kupwa. Atile: “Cikapampamikwa umuyayaya ngo mweshi [ulubuto lwa kwa Davidi]; kabili inte iili mwi ulu ya cishinka.” (Ilumbo 89:35-37) Ubu bulayo bwafikilishiwe muli Yesu, “mwana Davidi.” (Luka 18:38) Pa numa ya mfwa yakwe Yesu alibuushiwe umupashi umunshifwa kabili aninine ku mulu. (Imilimo 2:34-36) Mu kupita kwa nshita acitilwe Mfumu ya Bufumu bwa mu mulu ubwa kwa Lesa. (Ukusokolola 12:10) Bulya Bufumu nomba buleteka kabili “bukeminina umuyayaya.” (Daniele 2:44) Muli iyi nshila Yesu, umwiminishi munshifwa uwa mu mutande wa cifumu uwa kwa Davidi, akakokola ngo mweshi, “inte iili mwi ulu ya cishinka.”
E ico, inshita iili yonse wamona umweshi naubalika mu kubengeshima mwi ulu lya bushiku, ibukisho bulayo bwa kwa Lesa kuli Davidi kabili peelo kutasha pa kuti Ubufumu bwa kwa Lesa nomba buleteka kabili bukateka kuli pe na pe, ku bukata bwa kwa Lesa na kwi paalo lya muyayaya ilya mutundu wa muntu uwa cishinka—Ukusokolola 11:15.
[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 32]
Frank Zullo