Ifinakabupalu Fya Kaele Fyasanga Ukutauluka
CABA ni umo uwa misoka iya makankamike iyacitwapo no muntu—ukupeela amalambo ya bana ukwa mpupo. Bamo tabasumina ukuti icibelesho cabipisha ica musango yo calicitike. Lelo ici ca kwishibikilwako ica kupepa kwa bena Foinike calishininkishiwa ku fya kusangasanga ifya bashula ifyashikama mu mushili.
Abana ukufuma ku ndupwa sha bakankala balepeelwa mu mulilo kuli balesa pamo nga Tanit na Baali-hamone. Mu Carthage ifinakabupalu abacaice baleocewa mu musambo we lambo ku cimpashanya ca bronze ica kwa Kronos. Diodorus Siculus, kalemba wa lyashi lya kale uwa mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo B.C.E., atila balupwa kwa mwana tabalesuminishiwa ukulila. Nakalimo casuminwe ukuti ifilamba fya kushikitika fyali no kunashako umutengo we lambo.
Pa nshita imo ulutambi lwa kupupa lumo lwine lwalibeleshiwe muli Yerusalemu wa pa kale mu Tofete. Bakapepa kulya balecinda no kulisho tuoma ku kushimaisha ukulila kwa mwana lintu aalepooswa mwi fumo lye lungu ilya kwa Moleke.—Yeremia 7:31.
Yehova alaba ne cipyu cikalamba kuli abo mu bukalushi bashilanguluka kukalipwa kwa bambi. (Linganyako Amapinda 21:13.) Pamo nga Lesa uulanga icililishi ku bana banono, Yehova mu cine cine akasanshamo ifinakabupalu fya kaele ifya musango yo mu “kwima ku bafwa kwa balungama na ’bashalungama.”—Imilimo 24:15; Ukufuma 22:22-24.