Ishina lya kwa Lesa Lilasangwa Muli Baibolo wa Kale uwa Cigerman
ISHINA lya kwa Lesa, ilya kuti Yehova, lyalibomfiwa ukucila pa miku 7,000 muli Baibolo wa ciGerman uwa New World Translation of the Holy Scriptures, uwalembelwe mu 1971.a Lelo, uyu tawali e muku wa kubalilapo uo ishina lya kwa Lesa lyalembelwe muli Baibolo wa ciGerman. Cimoneka ukuti Baibolo ya kubalilapo iya mu ciGerman umwali ishina Yehova yalembelwe na Katolika uwasambilile ifya mapepo, Johann Eck, nakalimo imyaka 500 iyapita.
Johann Eck afyelwe mu 1486 ku kapinda ka ku kulyo aka Germany. Ilyo ali ne myaka 24, asontelwe ukuba profesa wa fya mapepo pa yuniversiti ya ku Ingolstadt, kabili ukufika fye na lintu afwile mu 1543 aali pali ico cine cifulo. Eck aaliko inshita imo ine na Martin Luther, kabili aba babili bali ifibusa inshita imo. Luther e wali solwesolwe waletele imipepele ya buProtestanti, lelo Eck ena atwalilile ukutungilila imipepele ya mu Katolika.
Imfumu ya ku citungu ca Bavaria yaebele Eck ukupilibula Baibolo mu ciGerman, kabili iyi Baibolo yasabankanishiwe mu 1537. Mu citabo ca kale icilanda pa fya mapepo ica Kirchliches Handlexikon (Concise Church Encyclopaedia), balondolola abati ilyo Eck alepilibula iyi Baibolo, alikonkele sana ifyali muli Baibolo wa kubalilapo kabili Baibolo iyi “yalinga ukuti abantu baleibomfya sana ukucila ifyo baibomfya pali ino nshita.” Muli Baibolo ya kwa Eck, ilembo lya Ukufuma 6:3 litila: “Nine Shikulu, uwamoneke kuli Abraham, Isaki, na Yakobo nga Lesa Wa maka yonse: kabili ishina lyandi Adonai, nshasokolwele kuli bena.” Eck alembele utulembo twa mu mbali kuli ici cikomo utwaleti: “Ishina Adonai ni Jehoua.” Abengi abasoma Baibolo batila uyu e muku wa kubalilapo uo ishina lya kwa Lesa lyalembelwe muli Baibolo ya ciGerman.
Kwena, ishina lya kwa Lesa lyalishibikwa kabili lyalibomfiwa pa myaka iingi nga nshi. Pa kutendeka fye, lyalembelwe mu ciHebere, umo ishina lya kuti “Yehova” lyalembeelwe ukwishibisha abantu ukuti e Lesa wa cine eka. (Amalango 6:4) Imyaka nakalimo 2,000 iyapita, amashiwi Yesu alandile aya kuti alengele ishina lya kwa Lesa ukwishibikwa, yalilembelwe mu ciGriki. (Yohane 17:6) Ukufuma iyo nshita, ili shina lyalilembwa mu ndimi ishingi, kabili nomba line fye, ilyo Amalumbo 83:18 yakafikilishiwa, abantu bonse bakeshibo kuti umwine we shina lya kuti Yehova, e Wapulamo pano isonde ponse.
[Futunoti]
a Yalembwa ne Nte sha kwa Yehova, pa kubalilapo yalembelwe mu ciNgeleshi mu 1961. Pali nomba yalipilibulwa yonse nelyo Amalembo ya ciGriki mu ndimi ukucila 50.
[Icikope pe bula 32]
Baibolo wa kwa Eck uwa mu 1558, umwaba no tulembo twa mu mbali ututila ishina lyaba pa Ukufuma 6:3, ni Yehova