Ukutantika Kupya Ukwa Kukuula Amayanda ya Bufumu
1 Cine cine Yehova alefikilisha ubulayo bwakwe ubwa kusambilisha aba mu ng’anda yakwe no kubatungulula mu nshila shakwe. (Esa. 54:13) Ukufuma kale alitantika ifya kupepa kwaikatana ukusanshamo ukupeela amakambisho yakatama. (Amala. 31:12, 13; Nehe. 8:1-8; Ilu. 122:1) Ici calilenga abantu bakwe aba busumino ukunonkelamo apakalamba. Ukupitila mu kukakatila ku kufunda kwakwe, baliipaatulako ku calo kabili babishanya mu kupalamisha na bakapepa banabo. (Ukufu. 34:11-16; 2 Kor. 6:14-18) Maka maka muli shino nshiku sha kulekelesha tukoseleshiwa ukulongana lyonse, pa kuti tulekoseleshanya no kucincimushanya ku kutemwa kabili ku kubombe milimo isuma, te ku kukambishiwa fye kuli Yehova.—Rom. 1:11, 12; Heb. 10:23-25.
2 Ukufuma mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo ukufika lelo Abena Kristu balongana ku kupepa mu mayanda na mu fifulo fya cintubwingi. (Imil. 2:42, 46; 12:12) Maka maka ukutula 1935, lintu cabilishiwe ukuti icifulo ca kulonganinamo icipya icalekuulwa mu Hawaii cali no kwitwa In’ganda ya Bufumu, ifilonganino fya Nte sha kwa Yehova konse fifwaya ukukwata icifulo ca kupepelamo kabili fiita ico cifulo ili line shina. Ku Nte sha kwa Yehova, Ing’anda ya Bufumu e cifulo cacindamisha mu bwikashi ubuli bonse. E cifulo cacindama ica kupepa kwa cine no mulimo wa teokrasi mu bwikashi. Bushinino bwa kuti imbila nsuma iya Bufumu ilebilwa muli ico cifulo. Cifulo cipayanya ukupembesula kwa ku mupashi ukwa cine cine na makambisho kuli bonse abaibukila ulwa fyo bakabila lwa ku mupashi.—Mat. 5:3.
3 Ukufula kwa mu kwangufyanya kwingilishako ukukabila kwa Mayanda ya Bufumu: Amalipoti ukufuma mwi bala yalangilila ukuti Yehova aletwalilila ‘ukukalakasha’ umulimo wa kulonganika ilyo impela ya micitile ya fintu ilipo ilepalama. Cine cine nacicitika nga fintu asosele ukupitila muli kasesema wakwe Esaya ukuti “umunono akabe kana limo, uwacepa akabo luko lwakosa.” (Esa. 60:22) Ku ca kumwenako, mu mwaka wa mulimo uwa 1987 mu Zambia mwali bakasabankanya 67,144. Mu myaka fye 10 impendwa ifikile kuli 96,686, icilepilibula ukuti bakasabankanya abapya bali 29,542. Uku kwingilishiwako kwaibela kwakabila ukupanga imyanda ya filonganino fipya, ne ci cilepilibula ukuti imyanda ya Mayanda ya Bufumu ayapya yalekabilwa.
4 Ukubombela pa kukabilwa kwa Mayanda ya Bufumu: Imilimo isuma yaba bushininkisho bwa citetekelo cili ica mweo. Ku ca kumwenako, icitetekelo cilenga Abena Kristu ukuba ne cisansamushi ku bali mu kukabila. (Yako. 2:14-17, 26) Icitetekelo ca musango yu cilemonekesha mu bwafwilisho bulepeelwa ku kutantika kwa kukuula Amayanda ya Bufumu ukwa nomba na ku cipao ciitwa Indalama sha Mayanda ya Bufumu ku Sosaite. Nangu cingati ubumi bwa cila bushiku buleafishako, no mutengo wa fya makuule ulenininako, Inte sha kwa Yehova mwi sonde lyonse “bantu . . . bacincilile milimo isuma” ukupitila mu kuitemenwa ukubombako no kupayanya indalama ku kuleka bakuule Amayanda ya Bufumu yalundwako kabili ayawaminako.—Tito 2:14.
5 Imisangulo ya lyonse ku cipao ciitwa Indalama sha Mayanda ya Bufumu ku Sosaite yalyafwa ifilonganino filekabila sana Amayanda ya Bufumu, na kucilisha nomba mu fyalo fishakwata indalama ishingi. Amaloni ya kubikapo nsosela munono pa kubwesha nomba yalepeelwa ku filonganino filekabila. Ilyo ifilonganino filelipila aya maloni indalama shilafulilako, lyene no kubomfiwa ku kwaafwa ifilonganino fimbi. Ishi ndalama nomba epo shili ku kwaafwa amakuule ya Mayanda ya Bufumu 34 ne cifulo ukwa kubela ukulongana kukalamba mu Zambia, uko ifilonganino 75 fingakumana. Ilyo ici cipande calelembwa ninshi Amayanda ya Bufumu 22 yalikuulwa kale. Mu myaka ibili iyapitapo, Sosaite naipokelela bakalata 60 abaleipusha amaloni.
6 Pa kuti fingapeelwa loni, ifilonganino filekabila ukukwata title deed wa mwi funde uwa ncende yabo iya kukuulapo. Calikatama ukukonka ifya kutungulula fya mwi funde pamo ne mitubululo ya Sosaite ilyo mulepoka title deed. Ilyo mwaya kuli Bakaunselo wa Citungu ku kubapeela ifipepala fya kuti mulefwayako impanga, shininkisheni ukutula fye pa ntendekelo ukuti fili mwi shina lya Zambia Association of Jehovah’s Witnesses Registered Trustees, ukubomfya akeyala KENU. Ifilonganino fyakwata title deed mwi shina lya cilonganino fikakabila ukulungika, pa mulandu wa kuti aya mashina tayaishibikwa na ba mu bulashi ku kukwata impanga. Ukufika lelo ifilonganino ifyapoka ama title deed ni 39. Baeluda mu cilonganino cimo na cimo abakwata title deed bafwile ukuceeceeta bwino uyo kalata ku kwishiba nga ca kuti ali mwi funde. Nga ca kuti kale kale mwalikwata Ing’anda ya Bufumu lelo tamwakwata title deed, baeluda mulekoseleshiwa ukupoka title deed wa mwi funde uwa cifulo cenu mu kwangufyanya. Mu kucite co mukalacingilila indalama sha filonganino no kukwata amashuko ya kuti Sosaite ingamupeelako loni.
7 Ni nshita ya kukalakasha umulimo: Mu myaka ya nomba line umulimo ukalamba walibombwa mu kukuula Amayanda ya Bufumu “ayakuulwa bwangu.” Bakomiti wa Makuule aba mu Citungu (RBC) mu kubombela pamo na Kingdom Hall Desk wa Sosaite, balipangwa ku kwaafwa baeluda mu fya Mayanda ya Bufumu ayapya, ukuwamya, ukupoka ama title deed ya mwi funde no kwaafwa ifilonganino ukwipusha ubwafwilisho bwa ndalama ku Sosaite. Baafwa ukumona ifilekabilwa, nampo nga ni Ng’anda ya Bufumu ipya nelyo kuwamya fye. Icilonganino cimo na cimo cibomba na komiti umo nelyo Kingdom Hall desk nga takwaba RBC mu cifulo cenu. Ilyo ifilonganino filelanguluka pa lwa bukuule, baeluda ba muli filya filonganino balingile ukwishibisha ceyamani wa RBC pa kutendeka fye.
8 Bakomiti wa Makuule aba mu Citungu balipeelwa ifya kutungulula kuli Sosaite na maplani yatubululwa aya Mayanda ya Bufumu ifikalenga imitengo ukubwelako kabili ukulinga inshila ya kukuulilamo bwangu. Ififumamo muli iyi nshila ipya iya kukuulilamo caba Mayanda ya Bufumu yasuma ayakuulwa pa nshita inono ukulenga ifilonganino ukubwelela mu butumikishi bwa mwi bala ilyo line fye.
9 Ubushininkisho bwa kuti umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova uli pali bamunyina na bankashi abalebombela pa Mayanda ya Bufumu bwaba kushimika kusuma kuli bambi. Uwamweneko umo uubomba ku kaunselo alipapile ilyo Ing’anda ya Bufumu imo iyakuulilwe bwangu yaimine. Amwene bamunyina na bankashi, abacaice na bakalamba balebombela pamo, ukusakaanya no kwitila konkili, ukukuula ukubomfya amatafwali, ukubika ifibi, amafulemu ya mawindo, ukuwamya pa lubansa no kupenta. Lintu Ing’anda ya Bufumu yapwile atile: “Nga ca kuti ifwe bakaunselo twalishibe ukuti imwe mwe bantu mukakuula icintu cisuma kabili icakosa nge ci nga twamupeele incende pa kati fye ke tauni.”
10 Abaitemenwa: Bushe uwa kuitemenwa nani? Ni umo uuipeela ukubomba umulimo mu kuitemenwa. Abaitemenwa ukukuulako Amayanda ya Bufumu tabapatikishiwa kabili tabalipilwa pa mulimo wabo. Pamo ngo Mwina Kristu, ukuitemenwa kwaba kulangisha ukutemwa aba bwananyina bonse. Uyu mupashi wa kuitemenwa ni nshila isuma iya kulangilamo ukutemwa aba bwananyina, pa mulandu wa kuti uyu mulimo ubafumya ku filonganino fyabo ne ndupwa. Ilumbo 110:3 lilanda pa lwa kwa Yesu wabikwa pa cipuna ca Bufumu ukuti: “Abantu bobe bakaipeela kuli iwe no kwanga mu kasuba ka bulamba bobe,” kabili ici cilamoneka na mu fya makuule te mu mulimo wa kushimikila no kupanga abasambi weka. Kwena, muli fyonse fi tulolesha kuli Yehova ukuti apaale uku kutantika. Nga fintu Ilumbo 127:1 litila: “Nga Yehova takuulile ng’anda, ninshi abakuulako bacucutika apa fye.”
11 Imyanda ya ba Kuitemenwa Balekabilwa: Bushe kuti mwabomfiwa? Bakomiti wa mu RBC bakabila ukubomfya bamunyina baishiba imilimo aba mu filonganino abakalalonganina mu Ng’anda ya Bufumu ipya nelyo iyawamishiwa. Na kabili babomba na bamunyina bambi, nakucilisha baeluda na babomfi batumikila, ku kubakansha. Ukutemwa kulingile ukulenga abaishiba imilimo ilekabilwa ku makuule ukwaafwako ukukuula Amayanda ya Bufumu aya filonganino fimbi. Ababa mu cilonganino cilekuula Ing’anda ya Bufumu balingile ukulangisha umupashi wa kuitemenwa kabili uwa kubombela pamo, te kwenekela ukuti bambi bakabomba umulimo onse pa Ng’anda yabo iya Bufumu.—Nehe. 4:6b; 5:19; Fil. 2:3, 4.
12 Ababomfi bafuma umutali: Bamunyina bamo babomfya bamotoka ba cintubwingi no kwenda amaawala ayengi ne fisolobelo fyabo no kufika apo balekuula abaipekanya ukubomba. Nga ca kuti umulimo wabo ukasenda inshiku shafulilako, aba bamunyina balasungwa ne ndupwa sha kuli ico cifulo. Ifya kulya fisuma kabili ifyabamo umulyo filapayanishiwa kuli bonse abaitemenwe ukubombako pali bulya bukuule. Bakomiti wa fya makuule bamo muli filya fifulo balipayanya ne fimbayambaya fya kuleta bamunyina baishiba imilimo imo imo ku cifulo kuli ubukuule.—Rom. 12:10; Heb. 13:1.
13 Abengaitemenwa ukubombako: Bakasabankanya babatishiwa abaishiba imilimo yalinga kabili abaiminina bwino mu cilonganino balekoseleshiwa ukuipeela. Baeluda na babomfi batumikila, abaishiba nelyo abashaishiba ifya bukuule balekabilwa. Baformu ba aba bakuitemenwa kuti bapokwa kuli kangalila wa kutangilila nelyo kalemba. Pali formu mulingile ukulangilila imilimo mwaishiba pamo nga ukukuula ukubomfya amatafwali, ifya mipaipi, ifya malaiti, nelyo umulimo umbi, pamo nge fya kwipika, ifya kuicingilila, ukubomfya ifya kukuulila, ifya ndalama, ifya kushila amaplani ya makuule, ukubomba na bakalata ba mwi funde na fimbipo. Ukwankulako muli iyi nshila bushininkisho bwa kutemwa twakwatila abanensu bapalamisha—bamunyinefwe aba Bwina Kristu. (Mat. 7:12; 22:39; Yoh. 13:35) Icilonganino cimo na cimo capeelwe amaformu yabili, kuti mwapanga amakope ya aya maformu. Nga ca kuti icilonganino cilekabila amaformu yafulilako aya ba kuitemenwa kuti capeelwa ukupitila mu kwipusha ku Komiti wa Makuule uwa mu Citungu nelyo ku Sosaite, ku Kingdom Hall Desk.
14 Mwe ba Kuitemenwa Mulatashiwa: Lintu Ing’anda ya Bufumu imo yapwile, baeluda balembele ukuti: “Ibumba lya Baeluda ne filonganino fyonse mu cifulo cesu; tuli no buseko nga nshi, ica kuti ifwe bonse tatukwete na mashiwi ya kulanda pa kutasha pali iyi Ng’anda ya Bufumu. Ukutula pa nshita lintu ibumba lya ba makuule lyafikile pa cifulo, umupashi wa kuipusula pali bamunyina na bankashi, na bacaice fye, wamonekele ukupitila mu kwaafwako ukukuula Ing’anda ya Bufumu. Imikuulile ya lubilo lubilo yasansamwishe bonse abalemonako, ica kuti ukufika ilelo aba ku calo na bamunyina balanda fye pa lwa Ng’anda ya Bufumu.”
15 Umupashi wa kuipeela no kupimpa kwa bamunyina filemoneka, nga fintu ibumba limo lyalembele ukuti: “Fintu cali ica buseko nga nshi ukumona ifilonganino fya ndimi shapusanapusana ukubombela pamo bwino sana mu kupepa kwaikatana ukwa kwa Yehova!”
16 Pa numa ya kumona abengi balebombela pamo, uushili Nte umo atile, “Lesa afwile aaba na imwe!”
17 Ukukabila Kulipo: Palipita imyaka iingi apo ifilonganino fimo fyatendeke ukuikuulila Amayanda ya Bufumu kabili na pa mulandu wa bwafya bwa ndalama, tafyapwisha ukukuula. Ifilonganino fimbi tafyakwata abaishiba imilimo ikabilwa pa kukuula Ing’anda ya Bufumu. Mu fifulo fimo ifilonganino fyalingilishiwako apakalamba ica kuti ifilonganino 9 fibomfya Ing’anda ya Bufumu imo. Ifikuulwa fya kale pali ino nshita te kuti filinge ifipimo fya mikuulile ya lelo. Ifilonganino fimo fimo fikumanina mu fikuulwa fya kusonkela, pamo nga mu fifulo fya mu bwikashi na mu masukulu. Muli iyi mibele, ifya kubomfya fyonse ne mitantikile ya fipuna fya pa kashita, ifikabila ukutantikwa pa kulongana kumo na kumo no kupasulula pa numa. Inshita shimo ifikuulwa ifi filayemfiwa ukulingana ne nshita ya bushiku bwa mwikalwe. Ilingi ifikuulwa fya kusonkela fyaba mu fifulo umo imipepele imbi ikumanina pa nshita imo ine kabili ne congo kuti catupumfyanya ilyo tulepepa. Na kabili, abantu kuti bamona kwati nalimo icilonganino tacabelelela, kabili cilengo ukutusa. Ififulo fimo fimo fyaba mu fifulo fya fiko, ukulenga ukuyafika kuli cilya cifulo ukuba icintu cingaleta amalwele, kabili inshita shimo ica busanso. Fyonse ifi filenga icilonganino ukukanakula.
18 Ifilonganino fyonse ifilekabila Ing’anda ya Bufumu filekoseleshiwa ukupepa no kubombesha ku kufwaya impanga ya kukuulilapo. Pa numa ya kupoka impanga mulekabila ukupoka title deed wa mwi funde. Ici cikakabila ukubombesha nga nshi lelo amapaalo yafumamo yacila pa kutulukusha kwenu konse. Ibukisheni ukuti Yehova alapaala ukubombesha kwa babomfi bakwe. Nga tatubombeshe tatwakapaalwe.—Linganyeniko 2 Isha. 13:15-19.
19 Amashiwi ya kutasha: Icilonganino cimo ku citungu ca ku buLozi calekumanina mwi kalasi pe sukulu lya praimari umo baletitikana ilyo bekele, kabili pa myaka iingi baleikala pa tupuna twalebomfya abana. Kasabankanya umo atile: “Tulemutasha ne mitima yesu yonse. Abantu mu cifulo cesu nabapapushiwa sana ku fyo Inte sha kwa Yehova shilecita. Iciweme ca kuti balelanda pali Yehova. Bamo baleisa ku kulongana ku kumfwako; bamo balepitilapo fye pa kuti bamone Ing’anda ya Bufumu iyakuulilwe fye mu mulungu umo.”
20 Ifyebo fyapalako e fyo Eluda umo alandile, kabili alundilepo ukuti: “Abantu bacili balelanda pa Ng’anda ya Bufumu yakuulilwe bwangu kuno kabili baleisa na mu kulongana ica kuti abalesangwako nabafulilako nga nshi.”
21 Icilonganino cimo ku citungu ca ku buTonga calembele ukuti: “Apo nomba natukwata Ing’anda ya Bufumu iya cine cine, abalesangwa ku kulongana bafulilako imiku ibili. Abantu cine cine bafwaya ukwisa ku cifulo ca kupepelako ica busaka.”
22 Komiti wa makuule na umbi alembele ukuti: “Tuletasha ukufuma pa mutima amapekanyo yasuma ayo Sosaite yatantika ku kutwaafwa ukupwisha umulimo wesu uwa kukuula Ing’anda ya Bufumu ipya. Cili ica kutemuna ukumona ukuti ing’anda yesu iya Bufumu iipya kale kale ileshimikila mu cifulo cesu. Ku ca kumwenako, umupita nshila umo alisansamushiwe sana pa kumona Ing’anda ya Bufumu ipya ica kuti apokele fye ne citabo ca Ukwishiba no kutendeka ukusambilila.”
23 Amashiwi ya kutasha ukufuma kuli nkashi yesu umo ya kuti: “Nalibelenga pa lwa bamunyina mu fyalo fimbi abakuula Amayanda ya Bufumu mu nshiku fye shibili nelyo mu mulungu fye umo lelo ici cilecitika pa kati kesu, caliweme sana. E co ndetasha Umusha wa Cishinka ne Bumba lyakwe Ilitungulula pa kutendeka ukutantika kwa makuule no kuleka Zambia ibimbwemo.”
24 Ilyo tulelolesha ku ntanshi, tulepepela amapaalo ya kwa Yehova pa kutantika kwa makuule ya Mayanda ya Bufumu. Mu kwaafwa ne mitima yesu yonse, kuti twalangisha ukutasha pa Ng’anda yesu iya Bufumu no mulimo yakwata mu kutwaafwa ukukoseleshanya no ‘kucincimushanya ku kutemwa kabili ku kubombe milimo isuma.’ (Heb. 10:24, 25) Ici cibimbamo ukusakamana muli bucishinka Ing’anda yesu iya Bufumu no kwaafwa bambi ukupitila mu kuitemenwa ukubomba na bo pa makuule, no kubaafwa mu nshila imbi ukulingana na pantu amaka yesu yapelele. Kanshi bonse natupampamine pa ‘kukananenuka mu kucite cawama; pantu ku nshita iiyene tukalobolola, nga tatutompweke.’—Gal. 6:9.
[Icikope pe bula 3]
Iya Chawama, ku Lusaka
[Icikope pe bula 3]
Iya Chunga, ku Lusaka
[Icikope pe bula 4]
Iya mawindo ya maglasi
[Icikope pe bula 4]
Iya mawindo ya mbao
[Icikope pe bula 5]
Icisebele ca pa mbali
[Icikope pe bula 5]
Iishakwata palafu
[Icikope pe bula 5]
Iya palafu
[Icikope pe bula 6]
Iya Emmasdale, ku Lusaka
[Icikope pe bula 6]
Iya Addis Ababa, ku Lusaka