Ifya Kucita pa Kukwata Icupo ca Nsansa
“Umwaume . . . alambatila na ku mukashi wakwe, na bo babo mubili umo.”—UKUTENDEKA 2:24.
KALENGA wesu Yehova Lesa, uwatendeke icupo, alefwaya umwaume no mwanakashi ukwikala pamo ukwabula ukulekana. Pa Ukutendeka 2:18, 22-24 patila: “Te cisuma umuntu ukuba eka; ndemucitilo wa kumwafwa uwayana nankwe. No lubafu ulo Yehova Lesa abuulile ku muntu alengelemo umwanakashi, amutwele na ku muntu. E lyo umuntu atile, Pali nomba uyu e fupa lya mu mafupa yandi, kabili munofu wa mu munofu wandi: uyu alainikwa Umwanakashi: ico mu mwaume e mo wene abuulilwe! Ni pali ici umwaume alekela wishi na nyina, alambatila na ku mukashi wakwe, na bo babo mubili umo.”
Nangu ca kutila calyafya ukukwata icupo cakosa kabili ica nsansa, ifyupo fya nsansa fyena e ko fyaba. Abaupana bamo balikala ne nsansa pa myaka 50, nelyo 60 no kucilapo. Cinshi cabafwa? Balatwalilila ukucita ifikosha icupo kabili balabika amano ku ‘kuteemuna’ abena mwabo. (1 Abena Korinti 7:33, 34) Pa kucite fi kano mwabikako amano. Nga mwabombesha na imwe icupo cenu kuti caba ne nsansa, kabili kuti mwaikala inshita iitali mu cupo.
Konkeni Ifyo Baibolo Yalanda
Uwaishiba ukukuula tatendeka ukukuula ilyo ashilamona pulani ya bukuule. Na ifwe te kuti tukwate icupo ca nsansa nga tatulekonka ifyo Lesa atweba ukucita pa kukwata icupo ca nsansa ifisangwa mu Baibolo. Umutumwa Paulo alembele ati: “Amalembo yonse yantu yapuutwamo kuli Lesa kabili ya mulimo ku . . . kulungika ifintu, ku kusalapula kwa mu bulungami.”—2 Timote 3:16.
Abakashi na balume kuti basambililako ifingi pa cupo nga bamona ifyo Yesu aleyampana na basambi bakwe. Cinshi twasosele fyo? Baibolo yalinganya bucibusa bwaba pali Yesu na balya akateka na bo mu muulu ku mwaume no mukashi wakwe. (2 Abena Korinti 11:2) Yesu ali uwa cishinka ku basambi bakwe na mu nshita ya mafya. “Abatemenwe ukufika na ku mpela.” (Yohane 13:1) Apo ali ni ntungulushi ya cikuuku, alemona apapelele amaka ya basambi bakwe. Talebeba ukucita ifyo bashingacita.—Yohane 16:12.
Yesu aletekanya nangu ifibusa fyakwe bacita ifyo ashitemenwe. Talebebaula, kabili taleibililika pa kubeeba ifyo bafwile ukucita, lelo ali ne cikuuku nga filya fine Lesa aba. (Mateo 11:28-30; Marko 14:34-38; Yohane 13:5-17) Kanshi nga mwamona ifyo Yesu ali ku basambi bakwe ne fyo na bo balangile ukutemwa pali ico, mwalasambilila fimo ifingamwafwa ukukwata icupo ca nsansa.—1 Petro 2:21.
Kosheni Icupo Cenu
Amafya yena yakabamo mu cupo cenu. Nga mwaba amafya icupo cenu cikamoneka nga calikosa nelyo iyo. Lelo pa kuti icupo cikose, cilete ne nsansa, kano abaupana batwalilila ukuteke ng’anda ne cishinka pa mulandu wa kutemwana. Yesu alandile pa fyo icishinka cawamina ilyo atile: “Umuntu nangu umo elekanya abantu babili abo Lesa alundenye.” (Mateo 19:6, Contemporary English Version) Kanshi tapali “nangu umo,” uufwile ukupwisha icupo, nangu fye mulume nelyo umukashi wakwe, abalaya ukutila bakaba aba cishinka mu cupo.
Bamo bamona kwati ukwikala no mwina mwabo ukwabula ukulekana, cintu cakosa ica kutila cilabonawila inshita ne ndalama e lyo no kubaletela amafya. Muno nshiku abantu bafwaya ukucita fye ifilebawamina, tabaipeelesha ukucita ifingakosha icupo cabo.
Cinshi cingalenga abaupana ukwikalilila mu cupo? Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Abalume bafwile ukulatemwa abakashi babo nge mibili yabo iine.” (Abena Efese 5:28, 29) Kanshi cimo ico ‘ukulundana’ kupilibula, kusungana. Abaupana bafwile ukulatontonkanya na pa bena mwabo, te kulaicitila fye ifintu umo balefwaila.
Nga mulepwisha amafya ya mu cupo cenu mukaba na mano. Amano ya musango yo yakamuletela insansa. Pa Amapinda 3:13 patila, “Alishuko muntu uusanga amano.”
Beni ne Mibele Iingakosha Icupo Cenu
Pa kuti ing’anda ikokole kabili ikose, ifwile ukukuulwa bwino. Kanshi bombesheni pa kuti mukekale na bena mwenu inshiku shonse isha bumi bwenu nga fintu mwapangile. Beni ne mibele iisuma iikosha icupo, imibele ingalenga mwatwalilila aba cishinka nangu kwaima amafya. Mwishibe ukutila amano yafuma kuli Lesa, bukapekape, ukutiina Lesa, bucibusa, ukutasha, ukutemwa amafunde ya kwa Lesa ne citetekelo cakosa, fyalicindama sana.
Ifyuma ne ncito ya pa muulu, te fileta insansa mu cupo. Insansa shifuma mu mutima, kabili icine icifuma mu Cebo ca kwa Lesa, e cilenga umutima ukuba uwa nsansa. Ukufunda kwa kuti: “Onse umo umo alesakamana ifyo alekuulapo,” kulabomba na pa kukuula icupo ca nsansa.—1 Abena Korinti 3:10.
Nga Kwaba Amafya
Pa kuti icikuulwa cionaika, kano muleciwamya cila nshita. Nga ca kutila abaupana baleyafwana lyonse no kucindikana, icupo cabo kuti cakosa. Tamuba ukuitemwa mu cupo, ne cipyu cine tacibamo.
Icipyu no kufulwa pa nshita ntali, kuti fyalenga ukutemwa kwapwa mu cupo. Umutumwa Paulo afundile abaume ati: “Mwe balume, muletemwa abakashi benu no kuba ne cipyu kuli bene iyo.” (Abena Kolose 3:19) Abakashi na bo e fyo bafwile ukucita. Nga ca kutila abaupana balelangulukilana, bali ne cikuuku, no kusungana bwino, balaba ne nsansa. Abaupana nga tabakwata icipyu no lubuli, taboomana nga kwaima amafya. Umutumwa Paulo alembele ati: “Mubelane icikuuku, mube aba mitima ya nkumbu, abaitemenwa ukulekelelana.”—Abena Efese 4:32.
Ni shani nga ca kutila namufulwa pa mulandu wa kuti kuli ifimupeseshe amano, nelyo pali ifyo mushitemenwe, atemwa mulemona kwati abena mwenu nabamusuula? Mufwile ukweba abena mwenu icilubene ninshi namuteka no mutima. Lelo nga kantu fye akanono kamukalifye, kuti mwalabako fye pa mulandu wa kutemwa.—1 Petro 4:8.
Umwaume umo uwaikala mu cupo pa myaka 35 kabili uwakwatapo na mafya ayengi mu cupo atile, nangu umufulilwe shani umwina mobe, te kwesha ukuleka ukusoshanya.” Asosele no kutila, “Mwilaleka ukutemwa umwina mwenu.”
Mu Cupo Cenu Kuti Mwaba Insansa!
Ca cine, ukutila tacayanguka ukukwata insansa mu cupo. Lelo nga ca kutila abaupana babombesha, balakonka na mafunde ya kwa Lesa mu cupo cabo, bakakwata insansa kabili bakekala bwino. E ico, bikeni sana amano ku kupepa mu ng’anda yenu; lambatileni ku bena mwenu. Kabili muleibukisha ukutila ukulingana ne fyo Yesu asosele, te mulume nelyo umukashi uucindikwa icupo nga caba ne nsansa. Lelo uucindikwa sana ni Yehova Lesa, uwatendeke cupo. “Ico Lesa alundenye, umuntu elundulula.”—Mateo 19:6.
FIMBI IFINGAWAMA UKUBELENGA
Mu citabo citila Icaba Inkaama ku Nsansa sha Lupwa, icasabankanishiwa ne Nte sha kwa Yehova, mwaliba ukufunda ukusuma ukwafwa abantu ukukwata icupo ca nsansa kabili icisuma. Abaupana abengi sana pano calo balisanga ukutila ukufunda ukusuma, ukwafuma mu Baibolo ukwaba muli ici citabo, kwalibafwa ukwikala bwino mu fyupo.—Moneni ibula 32 muli ino magazini.
[Akabokoshi pe bula 9]
Cinshi Cingalenga Icupo Cenu Ukube ca Nsansa?
◼ Mulesambilila Icebo ca kwa Lesa capamo lyonse fye, kabili mulepepa kuli Lesa pa kuti amwafwe no kumutungulula ukuti mupwishe amafya.—Amapinda 3:5, 6; Abena Filipi 4:6, 7; 2 Timote 3:16, 17.
◼ Peeleni insansa sha mu cupo ku mwina mwenu fye epela.—Amapinda 5:15-21; AbaHebere 13:4.
◼ Ilyo mulelanshanya amafya ne filemukalifya, mulelanda ukufuma pa nshi ya mutima, mu bufumacumi, no kutemwa.—Amapinda 15:22; 20:5; 25:11.
◼ Lanshanyeni no mwina mwenu ne cikuuku; te kwesha ukububuka mu bukali, ukulailishanya fye umo shacela, nelyo ukuponta.—Amapinda 15:1; 20:3; 21:9; 31:26, 28; Abena Efese 4:31, 32.
◼ Mulekonka ukufunda kwaba mu Baibolo nangu ca kutila mulemona kwati abena mwenu bena tabalecita ifyo bafwile ukucita.—Abena Roma 14:12; 1 Petro 3:1, 2.
◼ Bombesheni pa kuti mube ne mibele iisuma iyalandwapo mu Baibolo.—Abena Galatia 5:22, 23; Abena Kolose 3:12-14; 1 Petro 3:3-6.
[Ifikope pe bula 7]
Konkeni ifyo Lesa alanda pa cupo, ifisangwa mu Baibolo
[Icikope pe bula 7]
Mube no kutemwa kwa cine ne cishinka pa kuti icupo cenu cikose
[Ifikope pe bula 8]
Beni ne mibele Baibolo itweba ukukwata iingalenga icupo cenu ukutwalilila nangu kwaba amafya
[Ifikope pe bula 8]
Pa kuti icupo cikose kano mwabombesha