Abacaice Bepusha Ukuti
Mulandu Nshi Nacilandila Filya?
Cino cipande calakwafwa ukwishiba
UMULANDU inshita shimo ulandila ifyo ushifwile ukulanda
ICO wingacita nga walanda ifyo ushifwile ukulanda
IFYO wingalama ululimi
“Nalishiba ifya kulama ululimi, nomba inshita shimo ndalanda ifyo nshifwile ukulanda e lyo pa numa ndomfwa insoni!”—Chase
“Iye! . . . Ala limo ifyo nanda, fintu ifyo limbi na bengi baletontonkanyapo nomba ifyo bashingalanda pa bantu.”—Allie
UMULANDU TULANDILE IFYO TUSHIFWILE UKULANDA
Ilembo ilikwete icishinka icikalamba: “Ngo muntu taipununa pa kusosa, uyu muntu ninshi alipwililika.” (Yakobo 3:2) Aya mashiwi yalolele mwi? Takuli umuntu nangu umo uushilufyanya pa kulanda. Abengi kuti basuminisha ifyalandile Annettea uwatile, alalanda ifingi sana ifyo ashifwile ukulanda kabili asanga fye alelanda na pa fintu ifyo ashifwile ukulanda.
Ilyashi ilyacitike: Corrine atile, “Umunandi alitemenwe ifya kufwala ifyo nalefwaya ukupoosa. Namwaswike fye ukwabula no kutontonkanya nati, te kuti fikulinge. E lyo munandi anjaswike ati, ‘Auti shani? Ulemona kwati nalina sana?’”
Pa kuti wishibe umulandu limo ulandila ifyo ushifwile ukulanda, esha ukucitako ifi.
● Ishiba ubwafya bobe.
․․․․․ Ilingi natemwa ukulanda ninshi nimfulwa
․․․․․ Ilingi natemwa ukulanda ukwabulo kutontonkanya
․․․․․ Ilingi natemwa ukulanda ukwabula ukumfwikisha icilelandwapo
․․․․․ Fimbi ․․․․․
Natulangilile: Alexis atile, “Nalitemwa sana ukulanda ifya kusekesha, kabili limo limo ifyo nanda, abantu bafyumfwila mumbi.”
● Ishiba abo cikwangukila ukulandilapo amashiwi ayabi.
․․․․․ Abafyashi
․․․․․ Bamunonko
․․․․․ Umunobe
․․․․․ Bambi ․․․․․
Natulangilile: Christine uuli ne myaka 20 atile, “Cilabipa sana pantu abantu natemwa sana e bo cinyangukila ukukalifya, limbi ni fi nalibabelesha sana ica kuti nshipoosako amano ilyo ndelanda.”
ICO WINGACITA NGA WALANDA IFYO USHIFWILE UKULANDA
Ilembo ilikwete icishinka icikalamba: “Natulecita ifingaleta umutende.” (Abena Roma 14:19) Ukulomba ubwelelo e nshila twingalangilamo ukuti tulakonka uku kufunda.
Ilyashi ilyalicitike: Karen atile, “Bamayo bafwile ninshi ndi fye ne myeshi 10 kabili batata nshabeshibe, bamayo mukalamba na bena mwabo e bankushishe. Bushiku bumo ilyo nali ne myaka 10 nelyo 11, nalitalalilwe kabili nalikalifiwe pa mfwa ya bamayo, nalefwaya fye uwa kupeela umulandu. Ilyo bamayo mukalamba banjebele ukubafwako imilimo imo, natampile ukubapatila, kabili amashiwi yalekelesheko ukufuma ya kuti ‘nalimupata’ kabili na ya kuti ‘te imwe mwamfyala.’ Bamayo balipapile kabili baileingile ku kati no kwisalako icibi, naumfwile balelila. Nalyumfwile ububi pantu balinsungile no kuncitila fyonse e lyo ine nabeba amashiwi ayabi. Batata, ba muka bamayo mukalamba, balandile na ine pa fyacitike kabili balimbelengeleko na malembo pa fya kusala ifya kulanda. Pa numa nalilombele ubwelelo kuli bamayo. Nalisumine ukuti nalilufyenye.”
Lemba pe samba umulandu umo uwingalenga cakukosela ukulomba ubwelelo.
․․․․․
Mulandu nshi ukulombelo ubwelelo kwingalenga waumfwa bwino?
․․․․․
Ifingakwafwa ukusanga icasuko: Mona ukufunda kwaba pa Amapinda 11:2 na Mateo 5:23, 24.
Kwena, kuti cawama ukukanalanda ifyo ushifwile ukulanda ukucila ukwisalomba ubwelelo pa numa ya kulanda. Kuti wacita shani?
IFYO WINGACITA PA KUTILA ULESALA IFYA KULANDA
Ilembo ilikwete icishinka icikalamba: “Ube uwayanguka ukumfwa, uukokola ukulanda, uukokola ukukalipa.” (Yakobo 1:19) Pe samba paliko fimo ifingakwafwa ukukonka uku kufunda.
Belenga amalembo yakonkapo, kabili uyalinganye ku fyo abanobe bacita.
1 “Wilacilamo ukuimona uwacindama pantu nga uleimona ifi ukalakalipa bwangu.”—E fyalandile Danette.
2 “Ndaya ndeololako amolu. Ukucita ifi kulalenga nabako neka pa kashita akanono kabili kulanenga nalabako ku fyo nacikalipa.—E fyalandile Brielle.
3 “Ilyo nali umwaice, nalemona kwati lyonse fye mfwile ukuipokolola, kabili nalefwailisha ifilubo. Nomba nasanga ukuti cilaba bwino nga ulesuulako ku fintu.”—E fyalandile Celia.
4 “Umuntu nga alekusasukila e lyo taulemwasuka, kuti asuka anaka. Uletekanya. Wilasonkelesha umulilo.”—E fyalandile Kerrin.
5 “Kulaba inshita iya kuti nimfulilwapo umo. Ndakwata ifingi ifyo ningafwaya ukulanda kuli uyo muntu. Lelo nga nalolela ndesa mu kwishiba ukuti nga naicushishe fye ukulanda ifyo nali no kulanda. Ifyo nasambilila fya kuti, nga kwaba ica kukalifya, wilafulwa bwangu.”—E fyalandile Charles.
[Futunoti]
a Amashina yamo muli cino cipande te ya cine
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 20]
Chase atile: Ilyo ndefwaya ukulanda fimo, ndesha ukutontonkanya ifyo bambi bengayumfwa. Ndemona ukuti ilyo ndekulalilako, ndasala ifya kulanda. Ca cine tusambilila ku fyo tupitamo.
Allie atile: Ilyo nshilalanda icili conse, ndaipusha ukuti: ‘Bushe ifi nalalanda fyalalenga ifintu ukuba bwino? Bushe ifyo nalalanda fyalalenga umuntu ndelanda nankwe ayumfwe shani?’ Nga uletwishika ifyo bambi balayumfwa nga walanda, kuti cawama ukukanalanda fye.
[Akabokoshi pe bula 21]
MULANDU NSHI TE KUTI WIPUSHISHEKO ABAFYASHI BOBE?
Apo takwaba umuntu nangu umo uwapwililika nge fyo Yakobo alembele, “ifwe bonse tulaipununa imiku iingi,” kanshi kuti walanshanya na bafyashi bobe pa kuti wingomfwa ifyo bacitile pa bwafya ubwa kulama ululimi.—Yakobo 3:2.
[Akabokoshi pe bula 21]
“Umuti wa kusukushila mu kanwa nga wautinina pa nse te kuti uubikemo na kabili. E fyo caba na ku fyebo tulanda. Ilyo twalanda ifyabipa ninshi capwa.”—E fyalandile James.