Isambililo 11
Bucibusa No Kuyumfwa Kwa Ku Mutima
MU MUNTUNSE onse mwaliba ukuyumfwa kwa ku mutima. Ilyo umuntu alefumya ifili ku mukoshi, asokolola ifyo umutima uleumfwa, ifyo aaba lwa nkati, ifyo aleyumfwa pa fintu fimo na bantu bamo. Abantu abengi balafisa ifili mu mitima yabo pa mulandu ne fya kucululusha bapitamo, inshita shimo ku mulandu wa myata bakulilamo. Lelo Yehova atukoselesha ukukwata imibele isuma iya lwa nkati e lyo no kulangisha iyi ine mibele apo calinga.—Rom. 12:10; 1 Tes. 2:7, 8.
Amashiwi tubomfya ilyo tulelanda kuti yaishibisha bwino ukuyumfwa kwa mutima. Lelo nga tatuyalumbwile ica kuti yalingana ne fyo tuleyumfwa ku mutima, abalekutika kuti batwishika nga cine cine natufumaluka. Lelo nga ca kuti amashiwi yalumbulwa no kuyumfwa kwa ku mutima ukwalinga, imilandile yesu ikaba ya kusenamina kabili iyaisulamo ifyebo ifingafika pa mitima ya balekutika.
Ukulanga Bucibusa. Bucibusa ilingi line bwendela pamo no kutontonkanya pa bantu. Kanshi, ilyo tulelanda pa lwa mibele isuma iya kwa Yehova na lintu tuletasha pa busuma bwakwe, ishiwi lyesu lilingile ukuba ilya bucibusa. (Esa. 63:7-9) Kabili pa kulanda ku bantunse banensu, imilandile yesu na yo ilingile ukumfwikamo bucibusa.
Inshita imo uwa fibashi aishile kuli Yesu no kupaapaata ukuti ondapwe. Elenganyeni imyumfwikile ye shiwi lya kwa Yesu ilyo aleti: “Nintemwa; usangululwe.” (Marko 1:40, 41) Elenganyeni na kabili uko umwanakashi uwalwele ukufumo mulopa pa myaka 12 apita ku numa ya kwa Yesu no kukumya ku lusela lwe laya lyakwe. Pa kumona ukuti tabeleme, uyu mwanakashi aliisokolwele aletutuma, awile ku makasa ya kwa Yesu, no kusosa pa ntanshi ya bantu bonse umulandu amukumiishe ne fyo aundepwe. Tontonkanyeni inshila Yesu amwebelemo ati: “We mwana, icitetekelo cobe nacikuposha; kabiye umutende.” (Luka 8:42b-48) Bucibusa Yesu alangile pali shilya nshita shibili bulatufika pa mitima ukufika na lelo.
Nga ca kuti twaba ne cililishi ku bantu nga fintu Yesu ali, kabili tulefwaya ukubafwa icine cine, cimonekela ku milandile yesu kuli bene. Ukulangisha bucibusa ukwa musango yo kuba kwa bufumacumi, takuba ukwacishamo. Bucibusa bwesu e bwingapima sana ifyo abantu balayankulako. Ifingi tulanda mu butumikishi bwa mwi bala fintu twingasanshamo bucibusa, na kucilisha nga tulepelulushanya no muntu, ukumukoselesha, ukumukonkomesha, nelyo ukumwikatilwe nkumbu.
Nga ca kuti muli na bucibusa, lekeni bumoneke pa cinso cenu. Ilyo mwalangisha bucibusa, ibumba lyenu likapalama kuli imwe nga filya abantu bapalama ku mulilo ilyo kutalele. Nga ca kuti bucibusa tabulemoneka pa cinso cenu, ibumba lyenu teti lishininwe ukuti cine cine namulyangwa. Bucibusa te cintu tufwala fye nge cifwanikisho—bufwile ukuba ubwine bwine.
Bucibusa bufwile ukumfwika na mwi shiwi lyenu. Nga mwakwata ishiwi lyakosa, ilyakakabala, kuti camukosela ukulenga bucibusa ukumfwika mu milandile yenu. Lelo mu kupita kwa nshita e lyo nga mwabombesha, kuti mwalenga bwaumfwika. Cimo icingamwafwa, kwibukisha fye ukuti ukwangufyanya pa kulanda ukubomfya amashiwi ayepi kulenga imilandile yenu ukubulamo bucibusa. Sambilileni ukuleefyako ifiunda fya mashiwi yamo. Ici cikamwafwa ukusanshamo bucibusa mu milandile yenu.
Lelo icacindamisha, cintu muletontonkanyapo. Nga ca kuti mu bufumacumi muletontonkanya pa bo mulelandako kabili mulefwaisha ukubeba fimo ifingabanonsha, ukuyumfwa kwa ku mutima kukomfwika mu milandile yenu.
Ukucincimuka pa kulanda kulacincimuna abaleumfwa, lelo ukunakilila na ko kulakabilwa. Tatukabila fye ukunashanasha umuntontonkanya; tufwile ukufika na pa mitima.
Ukulangisha Ukuyumfwa kwa ku Mutima Kumbi. Umuntu ulecula kuti alumbula ukuyumfwa kuli ku mutima ukwa kusakamikwa, umwenso, no kupopomenwa. Ubuseko bulingile ukupulamo mu mikalile yesu ica kuti tulebulanga kuli bonse ukwabulo bwafya. Lubali lumbi, imibele imo iya kuyumfwa kwa ku mutima taifwile ukulangwa pantu tayumfwana no buntu bwa Bwina Kristu. (Efes. 4:31, 32; Fil. 4:4) Kuti twalenga abantu ukwishiba ifyo tuleumfwa ku mutima ukupitila mu mashiwi tubomfya, imyumfwikile ye shiwi, amaka tulebikamo pa kulanda, ukumoneka kwa cinso, ne fyo tulebomfya umubili.
Mu Baibolo mwaba ukuyumfwa kwa ku mutima ukwalekanalekana ukwa bantunse. Inshita shimo ilumbula fye uyo wine musango wa kuyumfwa kwa ku mutima. Inshita shimbi, ilanda pa fyacitike nelyo ukwambula amashiwi ayalangilila ukuyumfwa kwa ku mutima. Ilyo mulebelenga ifyebo fya musango yo mu kupongomoka, fikafika imwe pa mutima, pamo na balemukutika nga ca kuti ishiwi lyenu lyaumfwikamo uko kwine kuyumfwa kulumbwilwe. Pa kucite fyo, elenganyeni ukuti ifyo mulebelenga ni mwe fyacitikile. Lelo cenjeleni ukuti mwikukumya, pantu ilyashi talyaba nga filimu. Lengeni cangukile abalekutika ukwelenganya ifyo mulebelenga kwati balefimona no kufimona.
Ukuyumfwa Ukwalingana ne Fyebo. Nga fintu fye caba ku kucincimuka, bucibusa pamo no kuyumfwa kwa ku mutima ifyo musansha mu lyashi lyenu fishintilila sana pa fyo mulesosa.
Kupukuleni pali Mateo 11:28-30, no kumona ifyo pasosa. Lyene belengeni amashiwi ya kwa Yesu aya kusenuka bakalemba na baFarise, ayalembwa muli Mateo icipandwa 23. Afwile talelanda pole pole aya mashiwi yaluma aya kusenuka.
Kuyumfwa kwa ku mutima kwa musango nshi muleti e kwingafwaikwa pa kubelenga ifyalondololwa mu Ukutendeka icipandwa 44 pa lwa kwa Yuda ilyo alepaapaatilako Benyamini munyina? Moneni ukuyumfwa kwa ku mutima ukwalandwa mu Ukute 44 icikomo 13, ne fyalangililwa mu Ukute 44 icikomo 16 ifyo Yuda aletontonkanya ukuti e fyabaletelele, na fintu Yosefe umwine acitile, nga fintu calondololwa mu Ukutendeka 45:1.
E ico, nampo nga tulebelenga atemwa tulelanda, pa kucita bwino ifyo tufwile ukutontonkanya pa mashiwi ne fishinka e lyo na pa kuyumfwa kwa ku mutima ukulingile ukwendela pamo ne fi.