Nomba E Nshita iya Kufwaya Yehova
“Yehova mu mulu alengela pa bana ba bantu, ku kumona nga kwabo washilimuka, nga kwabo ufwaya Lesa.”—ILUMBO 14:2.
1, 2. (a) Ni shani fintu abengi bamona Lesa wa cine, Yehova? (b) Twaishiba shani ukuti Yehova alibo waibukila ulwa bucaibela bwa mutundu wa muntu?
ILELO, Lesa wa cine, Yehova, alikaanwa kuli bamukanalesa, abashasumina mu kwishibikwa kwa kwa Lesa, bakapepa ba milungu ya bufi, na mamilioni abatunga ukusumina muli Lesa lelo balamukaana ku milimo yabo. (Tito 1:16) Abengi basumina ukupala uwa mano ya buntunse uwa mu mwanda wa myaka walenga 19 uwa ku Germany Nietzsche ukuti “Lesa alifwa.” Bushe Yehova tali uwaibukila ulwa uku kukanayangwako kwatumpisha? Iyo, pantu apuutilemo Davidi ukulembo kuti: “Umupumbu mu mutima wakwe atila, Takuli [Yehova, NW]! Baonaika, bacite milimo iya kuselausha; takuli uucite cisuma.”—Ilumbo 14:1.
2 Davidi alitwalilile ati: “Yehova mu mulu alengela pa bana ba bantu, ku kumona nga kwabo washilimuka, nga kwabo ufwaya [Yehova, NW].” Ee, Shikulu Mulopwe alibo waibukila ulwa abo abafwaya ukumwishiba no kumubombela. Muli ifyo, ukufwaya kwesu wene mu mukoosha nomba kuli ukwakatama. Kukapilibula ubupusano pa kati ka bumi bwa muyayaya no kuloba kwa muyayaya.—Ilumbo 14:2; Mateo 25:41, 46; AbaHebere 11:6.
3. Kwenekela nshi kuliko ukwa nshita ya ku ntanshi?
3 E ico, kuti twamona umulandu cibelele icacindamine fyo ukuti twaafweko bambi ukufwaya Yehova nomba. Kuciliko amamilioni ya bantu abashatala abakumanya umo uwa Nte sha kwa Yehova nelyo ukuumfwe “mbila nsuma iyi ya bufumu.” Kabili bukulu bwaba shani mu mpendwa “ibumba likalamba” likaba pa ntanshi ya “bucushi bukalamba,” tatwaishiba. Lelo mu cishinka kuliko ukwenekela kwa bengi ukufwaya no kusanga Yehova Lesa mu nshita ya ku ntanshi iipaleme ilyo tacilaba kucelwa. Icipusho nomba cili ca kuti, Cinshi twingacita ku kwaafwa iminshipendwa na imbi ukusanga Lesa?—Mateo 24:14; Ukusokolola 7:9, 14.
4, 5. Mu kufwailisha kwabo umulungu, cinshi abengi basobolapo?
4 Abantu abengi mu calo ilelo balefwailisha, lelo ukufwailisha cinshi? Banono sana abalefwaya mu cituntulu Lesa umo uwa cine, Yehova. Ibumba lishingapendwa basobolapo umulungu uulinga ukufwaisha kwa pa lwabo kwine ne mpatila. Nga fintu uwa kufwailisha itontonkanyo lya cintubwingi uwa mu U.S. George Gallup, Jr., alondolwele ukuti: “Mu cituntulu tausanga ukupusana kukalamba pa kati ka ba macalici na bashili ba macalici mu kubeepa, ukufyufyutuko musonko, no kwiba kwa panono panono, maka maka pa mulandu wa kuti kwalibako apakalamba nga nshi ubutotelo bwa kwangalila pamo.” Alundako kuti “abengi balebika fye ubutotelo pamo ubuli ubusuma kuli bene kabili ububacincimusha . . . Umo aitile bwene ubutotelo umwalolo musango.”
5 Bambi bakasoso kuti, “Ubutotelo bwandi busuma mu kukumanina kuli ine.” Kwena, icipusho mu cituntulu cilingile ukuba ca kuti, “Bushe ubutotelo bwandi busuma mu kukumanina kuli Lesa?” Ca cine, icinabwingi muli Kristendomu ne ciHindu baliba abaikushiwa ukushinshimuna ifipasho fyabo no tulubi. Abengi abetwa Abena Kristu basanga ukuti umulungu wabule shina uwa Bulesa Butatu walibo wa kumanina kuli bene. Ukucila pa baShilamu amamilioni 900 basumina muli Allah. Pa lubali lumbi, amamilioni ya bamukanalesa basosa ukuti takwaba Lesa.
Abo Abalekabila Ukwaafwa
6. Cinshi cintu bakabelenga abengi aba Ulupungu lwa kwa Kalinda basanga?
6 Lelo ni shani pa lwa abo aba ifwe ababelenga lyonse uyu magazini? Twalifwailisha Lesa wa cine kabili twalimusanga. Twalishininkisha ukuba aya cine amashiwi ya kwa Yakobo 4:8: “Palameni kuli Lesa, na o alapalama kuli imwe.” Ku kubishanya kwacincila ne cilonganino ca Bwina Kristu, twalipalamina kuli Lesa, kabili twalikumanya fwe bene ifyo Yehova apalamina kuli ifwe.—Yohane 6:44, 65.
7. Twaishiba shani ukuti kuliko abantu abengi abacili abasekelela mu kuba abacincila mu cine?
7 Nangu cibe fyo, natwishiba ukuti kuciliko abengi abali aba nsansa ukubishanya mu tushita mu tushita na bantu ba kwa Yehova lelo ukufika na ino nshita tabalabuula incitilo yashininkishiwa ukupalama kuli Yehova ukupitila mu kuipeela no lubatisho. Twaishiba shani ici? Mu 1990 mupepi na bantu amamilioni ikumi basangilwe ku Cibukisho ca mfwa ya kwa Yesu. Lelo ni banga balebilisha mu kucincila imbila nsuma iya Bufumu? Ukucilako fye panono pa mamilioni yane. Ico cilepilibulo kuti tukwete mupepi na mamilioni mutanda abali aba bucibusa ukulola ku cine kabili abaipakisha inshita shimo ukubishanya na ifwe lelo abashilatampa ukutasha ululimi lwine lwine ulwa cine pa kushimikile mbila nsuma iya Bufumu. Ukwabulo kutwishika, pa tushita twa limo limo abengi balalanda mu kwimininako Yehova no kuteka kwakwe ukwa Bufumu. Nangu cibe fyo, tabalati baishibishe mu kulengama abene pamo nge Nte sha kwa Yehova. Aba na bo bene balefwaya ukwaafwa.—Sefania 3:9; Marko 13:10.
8, 9. (a) Cinshi Yehova atukoselesha ukucita? (b) Mulandu nshi tacili ca mano ukukaana ukupanda amano kwa kwa Yehova?
8 Tulefwaya ukukoselesha aba ukuba Inte sha kwa Yehova isha nsansa, ishacincila mu lubali lwa kupelako ulwa mulimo ukalamba uulepwishishiwa nomba mu kusaalala kwa calo. Twapaapaata mona ubwite bwa kwa Yehova ubwabamo kutemwa pa Amapinda 1:23: “Bweleleni ku kwebaula kwandi, moneni, ndemupongolwelo mupashi wandi, ndelenge fyebo fyandi ukwishibwa kuli imwe.” (Linganyeniko Yohane 4:14.) Fintu cili ica kukoselesha ukwishibo kuti Yehova akankulako ku kubuula kwesu intampulo shashininkishiwa ku kuishibisha fwe bene pamo ne shina lyakwe no kupepa! Mu kushininkisha, tatulefwaya ukusanshiwa muli abo abalondololwa pa Amapinda 1:24, 25: “Naita, na imwe mwakaana, natambiko kuboko kwandi, no wa kupeepekako tapali; kabili mwaleka amano yonse ayo napanda, no kukaano kwebaula kwandi konse.”
9 Abo abalekelesha ukupanda amano kwa kwa Yehova ukwa kuti bamufwailishe ilintu engasangwa kabili abalalikisha ukupingulapo kwabo ukufikila bamona mu cine cine ubucushi bukalamba bwatampa bakasango kuti balolele mu kucishamo. Inshila ya musango uyo kuti yalangilila ukubulwa kwa citetekelo na mano kabili kuti yaba misuula ya cikuuku ca pa fye ica kwa Yehova.—2 Abena Korinti 6:1, 2.
10. Mulandu nshi ukukanayangwako na bucaibela fili fya busanso?
10 Pa kulangilila ukukabila kwa ncitilo ya kwangufyanya, bushe kuti wakonka ukupanda mano kusuma ukwa kwa dokota lyeka fye lintu kale kale wali no tulaso tubili? Nelyo, ukucila, lintu wamwene ifishibilo fya kubalilapo ifya bulwele? Lyene mulandu nshi uwa kulolela na kabili ukuipatulako we mwine ukufuma ku calo calwala ica kwa Satana no kuibika ku lubali lwa kwa Yehova ne Nte shakwe? Ifya kufumamo fya kukanayangwako, bucaibela, no mulekelesha fyalengwa ukumfwika pa Amapinda 1:26-29 ukuti: “Na ine mu bushiku bwa kayofi kenu nkaseka, pa kwisa kwa mwenso wenu nkapumya . . . E lyo bakalilila kuli ine, lelo nshakaasuke, bakamfuluka, lelo tabakansange; pa kuti bapato kwishiba, kabili tabasalile akatiina ka kuli Yehova.” Lekeni twisangwa ‘tulefwaya Yehova’ lintu cili kucelwa!
11. Kwaafwa nshi kwabapo kuli abo abalefwaya ukubombela Lesa?
11 Bamo ababelenga uyu magazini kuti pambi bacili mu nshila ya kufwailisha Lesa wa cine. Tuli aba buseko pa kuti muli abakoselela mu kufwailisha kwenu. Tulepepo kuti ukwishiba kwenu ukwa Baibolo kukamukuntila ku kubuula incitilo yalundwako iyashininkishiwa ku kwiminina abashangila ku cine. Beni abaebekeshiwa ukuti icilonganino cimo cimo ica Nte sha kwa Yehova ciminina icaipekanya ku kumwaafwa mu kufwailisha kwenu.—Abena Filipi 2:1-4.
Inshita ya Kupimpa ne Ncitilo
12, 13. Mulandu nshi tulekabila ukubuula incitilo ukulosha ku kupepa kwa cine?
12 Mulandu nshi cibelele icakatama ukuti ifwe bonse tubuule ncitilo ukuishibisha fwe bene pamo na Yehova Lesa no kupepa kwakwe ukwa cine? Pantu ifya kuponako fya mu calo filelola ku kalume. Amabula ya lyashi lya kale yalepilibuka mu kwangufyanya ukucila fintu umuntu engayabelenga. Nomba taili ni nshita ya kukanapingulapo nelyo ukubo wa cifulefule. Yesu alondolwele mu kumfwika nga nshi ukuti: “Uushili pamo na ine, ninshi apusana na ine; uushilonganya na ine, asalanganya.” Na kabili atile: “Onse uwabela ine insoni ne fyebo fyandi, Umwana wa muntu akamubele nsoni, ilyo akesa mu bukata bwakwe no bwa kwa Wishi no bwa bamalaika ba mushilo.”—Mateo 12:30; Luka 9:26.
13 Nomba e nshita ya kupimpa ne ncitilo! Natwishiba inshila ifya kuponako fya mu calo fileselelamo, kabili Armagedone aleshininda pa cifutu ca calo. E ico, ubwite buli kufwaya Yehova nomba pa ntanshi ya ‘bushiku bwa bukali bwakwe,’ ilintu acili engasangwa. Pa bucushi bukalamba, cikaba kucelwa.—Sefania 2:2, 3; Abena Roma 13:11, 12; Ukusokolola 16:14, 16.
14. Milandu nshi twakwata iya kufwaila Lesa?
14 Mu cituntulu, umutundu wa muntu onse ulingile ukulafwaya ukusenamina kwa kwa Lesa nomba. Umutumwa Paulo alumbulwile cene mu kulingisha pa Imilimo 17:26-28 ukuti: “[Lesa] alengele kuli umo inko shonse sha bantunse ku kwikala pano nse ponse, pa kulinge nshita sha shiko ishalingilwe kabela, no kupakule mipaka ya bwikalo bwa shiko, ku kuleka shifwaye Lesa, kuumfwa nalimo shingapampanta no kumusanga. Lelo na cine taba kutali kuli ifwe bonse; pantu muli wene e mo tumweno mweo, no kusunkana, no kuba.” Inumbwilo ya kulekelesha, “pantu muli wene e mo tumweno mweo, no kusunkana, no kuba,” itupeela umulandu wakumanina uwa kufwaila Lesa. Tuletootela pa cikuuku ca pa fye ica kwa Yehova, twabako muli ici ciputulwa cafyenenkana lelo icakatama ica ili sonde lyacepa. Bushe tatulingile ukuba aba kutasha kuli Shikulu Mulopwe wa kubumbwa konse? Kabili bushe tatulingile ukulanga ukutasha kwesu kuli wene mu nshila shibomba?—Imilimo 4:24.
15. (a) Cinshi cintu kalemba wa lyashi lya kale Arnold Toynbee ayumfwile ukuba e mifwaile ya butotelo bwasumbukako? (b) Cinshi tufwile ukucita pa kuba na maka ya kukatamika Lesa?
15 Kalemba wa lyashi lya kale Arnold Toynbee inshita imo alembele ukuti: “Imifwaile ya cine iya butotelo bwatumpuluka ili kubelebesha ukufunda kwa ku mupashi ne cine ifili e mibele ine ine iya buko mu myeo iingi ukufika pantu ingapesha, pa kuti umo umo uwa iyi myeo wafwilishiwe muli iyo nshila ukufikilisha ubuyo bwa cine ubwa Muntu. Ubuyo bwa cine ubwa muntu bwaba kukatamika Lesa no kuipakisha Wene kuli pe na pe.” (An Historian’s Approach to Religion, amabula 268-9) Pa kukatamika Lesa, tufwile ntanshi ukumufwaya no kunonka ukwishiba kwalungikwa ukwa wene ne mifwaile yakwe. Muli ifyo, ubwite bwa kwa Esaya buli na bo bwine ubwalingisha: “Fwayeni Yehova ilyo engasangwa, mulilileni ilyo ali mupepi. Imbifi ileke imibele ya iko, ne ncitatubi amapange ya iko; babwelele na kuli Yehova, na o akabacite nkumbu, babwelele na kuli Lesa wesu, pantu akabalekelela apakalamba.”—Esaya 55:6, 7.
Kwaafwa Nshi Ukubomba Twingatambika?
16. (a) Kusonsomba nshi kulolenkene ne cilonganino ca Bwina Kristu? (b) Ni mu nshila nshi iibomba twingafwilishamo bambi ukubombela Yehova?
16 Amamilioni ya bantu balesekelela abashilati babe bakasabankanya balapeela ukusonsomba kuli ifwe bonse. Cinshi tulecita mu nshila ibomba pamo nga baeluda, ababomfi batumikila, bapainiya, na bakasabankanya ku kwaafwa abo abali aba bucibusa ukulola ku cine ukuba aba kwakanamo bacincila mu kupepa kwa cine pamo na ifwe? Inshila imo iya kutambika ukwaafwa kubomba uko kulekabilwa ili kubapempula pa mayanda yabo no kubasenda ku kulongana ku Ŋanda ya Bufumu pa kuti na bo bene bengaipakisha ubunonshi bwa mupashi wa kwa Yehova lyonse. Ukufunda kwa kwa Paulo ku AbaHebere, mu cipandwa 10, ifikomo 24 na 25, kuli ukwe pamfya ilelo nga fintu fye kwali lilya: “Twetetule umwa kucincimushanisha ku kutemwa kabili ku kubombe milimo isuma; twiba abaleko kulongana, ifyo wabo musango wa bamo, lelo tukonkomeshanye, pali bufi apo mulemono Bushiku bulya bulepalama.” Tulekoselesha bonse abalefwaya ukukumanya ukufwaya kusuma kwa kwa Yehova ukubishanya ne Nte sha kwa Yehova libili libili pa Ŋanda ya Bufumu yabo iya cikaya.
17. Nga ca kuti tuli no kwaafwa abasambi ba Baibolo ukulunduluka mu kufwailisha kwabo Yehova, fipusho nshi filekabila ukwasuka?
17 Nga ca kuti tusambilila Baibolo no muntu umo uusangwa lyonse ku kulongana, bushe kuti twaafwa uyo muntu ukubo walinga pamo nga kasabankanya wa mbila nsuma? (Moneni Abateyanishiwa ku Kupwilikisha Ubutumikishi Bwesu, amabula 97-9.) Kabili lintu aaba kasabankanya ushabatishiwa, bushe ubwite bulatambululwa ukuya na ifwe libili libili mu mulimo wa kushimikila uwa ku cintubwingi na kuli yamo aya masambililo yesu ne fipempu fya kubwelelamo? (Moneni ulwafumine Ulupungu lwa kwa Kalinda, ulwa December 1, 1989, ibula 31.) Mu mashiwi yambi, lintu abapya ba musango uyo baba abalinga, bushe tulabakoselesha pa kuleka bene ukuimwena ifya kufumamo fimo ifyashininkishiwa ifya mibombele yesu iya kushimikila?—Mateo 28:19, 20.
Yehova Awaminwa Ukufwaikwa
18. Ni shani fintu Yehova alanga inkumbu shakwe ukulola ku mutundu wa muntu?
18 Pa mulandu we lambo lya cilubula ilya kwa Kristu Yesu, Yehova tasungilila imembu shesu isha ku numa no mulekelesha kuli ifwe nga ca kuti twalapila no kubelesha icitetekelo. Mona amashiwi ya kwa Davidi: “Tacita kuli ifwe umwabele membu shesu, tatupeelo mwabela amampuulu yesu; pantu ifyo yasansama imyulu ukufuma pano isonde, e fyo lwakulo luse lwakwe ku bamutiina; ifyo akabanga katalukana na masamba, e fyo atalusha kuli ifwe ifya bupulumushi fyesu. Ifyo shibo acite nkumbu ku bana bakwe, e fyo Yehova acite nkumbu ku bamutiina; pantu wene aliishibe mibumbilwe yesu, aibukisho kuti tuli lukungu.”—Ilumbo 103:10-14; AbaHebere 10:10, 12-14.
19. Ca kukoselesha nshi cabako kuli abo abasensenuka pambi ukufuma ku cine?
19 Yehova mu cine cine ni Lesa wa kushukisha kabili uwa nkumbu. Nga ca kuti twaisa kuli wene mu kuicefya no kulapila, alalekelela no kulabako. Takwata mufimbila wa ciyayaya mu kuba no kulungulusha kwa mulilo wa helo nge ca kufumamo. Iyo, caba kwati fintu Yehova alondolwele ukuti: “Ine, ine wine, ndepase fya bupulumushi fyobe, pa mulandu wandi, no kukanaibukishe membu shobe.” Fintu ico cilingile ukube ca kukoselesha ku bali bonse abo pambi abasensenuka ukufuma ku cine kabili balilekelesha ukwampana kwabo na Yehova! Na bo bene balekoseleshiwa ukufwailisha Yehova nomba no kubwelela mu kubishanya kwacincila na bantu be shina lyakwe.—Esaya 43:25.
20, 21. (a) Ca kumwenako nshi ica kukoselesha twakwata muli Yuda wa pa kale? (b) Cinshi abekashi abaYuda baali no kucita pa kukwate paalo lya kwa Yehova?
20 Muli kuno kuloshako twalikwata ica kumwenako ca kukoselesha ku Mfumu Asa muli Yuda wa pa kale. Anukwile ukupepa kwa bufi ukufuma mu bufumu bwakwe, lelo ubufungau bwa kupepa kwa busenshi nalyo line bwalishele. Ubulondoloshi bwalembwa pali 2 Imilandu 15, ifikomo 2 ukufika ku 4, butweba cintu kasesema Asaria asosele kuli Asa nge ca kucinkulako: “Yehova ali kuli imwe ilyo imwe muli kuli wene; nga mwamufwaya, kuti asangwa kuli imwe; lelo, nga mwamusuula kuti asuula na imwe. Inshiku ishingi abena Israele babulilwe Lesa wa cine cine . . . lelo mu kumanama kwabo babweleele kuli Yehova Lesa wa bena Israele, no kumufwaya, na o asangilwe kuli bene.”
21 Yehova tateyele namulonde ne Mfumu Asa lelo ‘ailengele umwine ukusangwa.’ Ni shani fintu imfumu yaankwileko kuli ubu bukombe? Mu cipandwa cimo cine, ifikomo 8 na 12 filasuka: “Asa ilyo aumfwile ifyebo ifi . . . alikosele, no kufumye fya makankamike monse mu calo . . . Kabili acitile cipya cipya iciipailo ca kwa Yehova, icali ku cinso ca muputule wa kwingililamo wa kwa Yehova. Kabili [Yuda aingile] mu cipingo ku kufwaya Yehova Lesa wa bashibo imitima yabo yonse ne myeo yabo yonse.” Ee, mu mukoosha bafwailishe Yehova “imitima yabo yonse ne myeo yabo yonse.” Cinshi cafuminemo ku luko? Icikomo 15 citwebo kuti: “Abena Yuda bonse balisaminwe pa mulapo; pantu balapile umutima onse, kabili bamufwaile no mweo onse: Yehova asangilwe kuli bene, no kubalengo kutusha konse konse.”
22. Cinshi citukoselesha ukuba abacincila nomba mu mulimo wa kwa Yehova?
22 Nomba, bushe ico tacili ca kukoselesha kuli ifwe bonse ukubuula incitilo yashininkishiwa ukulosha ku kupepa kwasanguluka ukwa kwa Yehova? Natwishiba ukuti ukwenekela e kuntu kuli ku mamilioni na yambi ukulumba Yehova. Ukwabulo kutwishika abengi aba muli aba balecita ukwaluka mu bumi bwabo pa kuti bengakumanisha ififwaikwa fya mu Malembo ku mulimo wa kwa Yehova. Bambi balekula mu kushilimuka ne citetekelo, balefwaya Yehova, kabili mu kwangufyanya bakaseshiwa ku kwakana ululimi lwine lwine na bambi pa kupeela kuli bene ukumfwikisha kwashika ukwa cine pa lwa kwa Yehova no Bufumu bwakwe. Kabili mulandu nshi cili cakatamine fyo ukuti ifwe bonse tufwailishe Yehova nomba lintu engasangwa? Pantu icalo cipya cakwe icalaiwa cili mupepi!—Esaya 65:17-25; Luka 21:29-33; Abena Roma 10:13-15.
Bushe Uleibukisha?
◻ Ni bani balanga bucaibela ukulola kuli Lesa wa cine, Yehova?
◻ Kufika ku cipimo nshi ubutotelo ilingi line bwambukila imyendele?
◻ Kwenekela nshi kuliko ku kwingilishako mu Nte shacincila?
◻ Mulandu nshi ino ibelele e nshita ku kupimpa ne ncitilo?
◻ Mulandu nshi Yehova awamina ukufwaikwa?
[Icikope pe bula 10]
Ifibusa ifingi ifya Nte sha kwa Yehova abasangwa ku Cibukisho bali babomfi benekelwa aba kwa Lesa
Abasangilwe ku Cibukisho ca mu 1990: 9,950,058
Icipimo ca pa mulu ica bakasabankanya ica mu 1990: 4,017,213
[Icikope pe bula 12]
Mu kasuba ka Mfumu Asa, uluko lwaalukile kuli Yehova