Mushika wa Bashilika Umwanda uwa ciRoma uwa Nkumbu
BAMUSHIKA ba bashilika umwanda aba ciRoma tabakwete ukushimikwa kusuma ukwa nkumbu. Ukupeelwa umulimo wa kutungulula impuka ya bashilika umwanda abakunkuma ku bulwi, mushika wa bashilika umwanda alekabila ukuba kakambisha wakaluka, kasalapula, kabili, pa nshita shimo, nelyo fye kaputunkanya. Nangu ni fyo, Baibolo itweba ulwa kwa mushika wa bashilika umwanda uwa ciRoma uwa mpuka ya kwa Augusti uwalangile bukapekape bwa cine cine ne cililishi ku mutumwa Paulo. Ishina lyakwe? Yuli.
Baibolo itwishibisha kuli uyu mwaume mu Milimo icipandwa 27. Umutumwa Paulo aipwishe ukuti Kaisare omfwe ukupaapaata kwakwe mu Roma. Muli ifyo, Paulo, capamo na bafungwa bambi abafulilako, alipeelwe ku kusakamanwa kwa kwa “mushika wa mwanda umo uwa mpuka iina Augusti, ishina lyakwe ni Yuli.” Baile no bwato ukufuma ku Kaisarea, umusumba wa cabu uwabelele ku masamba ya kapinda ka ku kuso aka Yerusalemu uwabombele nge cishinte ca milalo ya ciRoma. E fisosa kalemba wa lyashi lya kale Luka ukuti: “Na pa bwakonkapo twafikile ku Sidone; e ko Yuli acitile Paulo inkumbu, amulekele aye ku babiye ku kusekelelwa.”—Imilimo 27:1-3.
Umulandu untu Yuli aseshiwe ku kulanga inkumbu sha musango uyo tawalondololwa muli Baibolo. Kuti nakalimo aali pe samba lya makambisho ya kwa Kateka Feste ku kupeela Paulo ukusungwa kwaibela. Nelyo napamo pa kuba nabeleshanya ne mibele ya kukakwa kwa kwa Paulo, Yuli pambi akumbilwe fye ukushipa kwa kwa Paulo na bumpomfu. Mu kushininkisha, Yuli amoneke ukutesekesha ukuti Paulo taali mufungwa wa fye.
Nangu ni fyo, Yuli asalile ukukanakutika ku kusoka kwa kwa Paulo ukwakukanaya no bwato ukufuma ku Fishobe Fisuma. Mu kwangufyanya ubwato bwaliketwe mu cipuupu ca mwela wa nkuuka ico catiinishe ukubunsha bwene ukubutwala pa nshi ku fituntu fya musensenga ukutalukako ku lulamba lwa ku kapinda ka ku kuso aka Africa. (Imilimo 27:8-17) Mu kati na nkati ka iyi nkuuka, Paulo aliimine no kwebekesha abapateme mu bwato abatiinishiwa ukuti ‘takwakabepo ukupooso mweo nangu umo wa muli bene, kano ubwato bweka.’ Nalyo line, bamo mu bapateme mu bwato baeseshe ukufyuka. Paulo lyene aebele Yuli ukuti: “Aba nga tabekele mu bwato, imwe te kuti mupusuke.”—Imilimo 27:21, 22, 30, 31.
Iyi nshita, Yuli asalile ukukutika kuli Paulo, kabili ukufyuka kwa ba bwato kwalicincintilwe. Umwabela ukusobela kwa kwa Paulo, ubwato bwalishikile pe tenga kabili bwalibundile. Ukwikatwa umwenso wa kuti abafungwa kuti bafyuka, abashilika baali mu bwato bapampamine pa kwipaya bonse bene. Na kabili, nangu ni fyo, Yuli alicilime no kulesha abantu bakwe, na muli fyo ukubaka ubumi bwa kwa Paulo.—Imilimo 27:32, 41-44.
Baibolo taitweba icacitike kuli uyu mushika wa bashilika umwanda uwa nkumbu nampo nga alibalile afukatila icitetekelo ca Bwina Kristu. Inkumbu shonse isho alangile shali kulangisha kwa mibombele ya kampingu wapeelwa na Lesa. (Abena Roma 2:14, 15) Abena Kristu, nangu cibe fyo, balaya bushilya bwa nkumbu sha buntunse fye no kulangisha inkumbu sha bukapepa ishifuma mu kukwata umupashi wa kwa Lesa. (Abena Galatia 5:22) Mu kushininkisha, nga ca kuti umushilika wa cisenshi uushaishibe Lesa engalangisha inkumbu, fintu cili icacilapo ku bantu ba kwa Lesa ukuseshiwa ku kucite fyo!