Ukutesekesha ica Bupe Caumo Mutengo ica Bumi

UBUMI—we cikwatwa caumo mutengo! Ukwabula bwene tatwingacita icili conse. Lintu bwalufiwa, te kuti bubweshiwe ne nshila iili yonse ya buntunse. Nga ca kuti ubumi bwesu bwaba mu busanso, tulacita icili conse ukufika pantu twingapesha ku ku bubakilila. Iye, bamo kuti bafwaya fye no kwaafwa kwacila pa buntunse lintu bali mu kumanama!

Twalicinkulwako ulwa bulondoloshi bwa Baibolo ubwa ngalaba iyasangilwe mu nkuuka ikalamba pali bemba. Lintu yali mupepi no konaika, “abenshe ngalaba batiinine, balakuuta umuntu no muntu ku mulungu wakwe.” Pa numa, bonse capamo bakuutile kuli Lesa wa cine abati: ‘Shi, mwe Yehova, shi twiloba.’ Ubulondoloshi bwa Baibolo na kabili butila: “[Balafwinte] fipe fya mu ngalaba muli bemba, ku kuyangushako.”—Yona 1:4-6, 14; linganyeniko Imilimo 27:18, 19.

Balya abenda mu ngalaba baali abaipekanya fye no kuipusula ifikwatwa fyabo fyali ifyatemwikwa mu kubombesha ku kupususho bumi bwabo. Kuti twapyanikapo ifikwatwa fya ku mubili—lelo te bumi. Kabili pa kuti mu cifyalilwa tulateesa ubumi bwesu, tulashintukako ku busanso. Tulaliisha, ukufwika, no kutembatemba imibili yesu. Tulafwayo kundapa kwa fya cipatala lintu twalwala.

Nangu ni fyo, Kapeela wa bumi afwaya kuli ifwe ifyafulilako ukucila pa kulakonka fye icifyalilwa cesu ica kuicingilila fwe bene. Na kuba, ubumi ca bupe cakwatisho mutengo, kabili cafuma ku Muntu wacilishapo kucindama mu kubumbwa konse. Mu kutesekesha kwafumaluka kuli Kapeela na ku ca bupe, bushe tatulingile kuteeso bumi? Bushe ico tacingasanshamo ukukwato mucinshi ku bumi bwa bambi?

Tacilingile ukutupapusha, lyene, ukuti Ifunde lintu Yehova Lesa apeele ku luko lwa kwa Israele lyasanshishemo amafunde ayapangilwe ku kucingilila ubumi no butuntulu bwa bambi. (Ukufuma 21:29; Amalango 22:8) Abena Kristu ilelo balingile mu kupalako ukuba abaibukila pa lwa kuicingilila. Ku ca kumwenako, nga mwalikwatako abana banono mu ŋanda yenu, bushe musha insansalila ifintu pamo nga ubulungu, utwela, nelyo ifisolobelo fyatwa ifingalenga ukucena kwabipisha ku mwaice uulefyangasha mu bumbuulu nelyo uwingamina fyene? Bushe imiti yatumbinkanishiwa iya busanso ne miti filasungwa ukutaluka ku bana? Nga ca kuti amenshi yasempaukila pa nshi, bushe mulangufyanya ukuyapukuta ku kucilikila ubusanso? Bushe mulapoosako amano ku kulungisha mu kwangufyanya ifibombelo fya malaiti? Bushe motoka wenu alapokelela ukuwamishiwa kwa lyonse? Bushe uli namutekenya wa mutende? Nga ca kuti mu cine cine ulatesekesha umutengo wa bumi, ukaseshiwa ukubuula intampulo sha kucingilila ishabamo kupelulula muli shi ne mbali shapalako.

Ica bulanda ukusosa, nangu ni fyo, bamo basenda nelyo fye bumi bwabo bwine mu kabepekesho. Ku ca kumwenako, nani ilelo ashaishiba ukuti ukupeepa fwaka takwawama ku bumi? Nalyo line, amamilioni balitekwa ubusha ku cibelesho, ilintu ubutuntulu bwabo bulebipilako cila muku balekula icushi cabamo sumu. Bambi babomfya bubi bubi imiti ikola, kabili na bambi ifya kunwa fikola, fyonse ku kuyonaula. AIDS bulwele ubwipaya ubo bushilakwata ukundapa ukwaishibikwa. Lelo abengi nga balisengawike ukwambula ubulwele nga ca kuti balisengawike bucisenene bwa bwamba, imisango imo iya kubomfya bubi bubi ukwa miti ikola, no kukushishamo kwa mulopa. We kubulisha kwabamo akayofi ukwa kutesekesha ubumi!—Abena Roma 1:26, 27; 2 Abena Korinti 7:1.

Ukwaluka Kuti Kwacitika

Abo abatesekesha Kabumba wabo Wakulisha, Yehova, balikwato mulandu wa maka uwa kumwena ubumi ngo bwaumo mutengo. Ubumi bwaba ca bupe cakwe icashila. Baliba kanshi abaitemenwa ukucito kwaluka ukuli konse ukuli ukwakabilwa ku kubusunga pamo nge ca bupe ca bulesa. Languluka ica kukumanya ca kwa Kwaku, kafundisha mu Ghana. Uwakunkuma ku fya kunwa fikola uwailekelesha, aali wa bumi bwa kuiposaika.

Kwaku aibukisha ati: “Naleesha ukupatikisha umukashi wandi ukuncindika, icatungulwile ilingi line ku kuumana kwakaluka ne mbuli, ukucilisha lintu nali uwakolwa. Pa mulandu wa kuyobekamo kwacishamo mu fya kunwa fikola, naleba ilingi line uwakuba, kabili libili libili nalefilwa ukupayanye ndalama ku kwafwilisho lupwa. Mu kumfwika, ici cakalifye umukashi wandi apakalamba nga nshi. Lyonse lintu indalama shapwile (kabili ici calecitike lingi line nga nshi), nalecita apapela maka yandi yonse ukwafwilisha icibelesho candi. Inshita imo nafikile fye na ku kubomfya kwa pa lwandi indalama nalonganike ku bana be sukulu isha mifwaile ya kubalembesesha ku mashindano ya cintubwingi. Nailenwa ubwa kuiposaika na kabili no kushitilako ifya kunwa abanandi twalenwa nabo. Ubushiku bwa kulubulula bwangu bwangu bwalinsangile. Nga tacali kunyantukilamo kwayangufyanya ukwa mukalamba we sukulu lyandi, nga nalilufishe ncito yandi.

“Ubumi bwandi bwali mu mibele yabipa. Nayumfwile uwa nsoni, lelo mu kwangufyanya nalekele ukuyumfwe fyo. Lyene natendeke ukulundulula amatontonkanyo ya kuipaya pantu nayumfwile ukuti nali ca fye mu bumi. Nalyo line, nshaputwikeko ku kukunkuma ku fya kunwa fikola. Lelo lintu bushiku bumo nali mu ŋanda ya bwalwa naibimbile mu kuumana kwa bu cakolwa kabili nalilashilwe no mwele, mu kukalipwa nakutulwike ukuti ukutemwa kwandi ukwa fya kunwa fikola bushiku bumo kukansendelo bumi.

“Mu kati ka iyo nshita, Inte sha kwa Yehova baali baletandalila iŋanda yesu limo limo, ukwesha ukutubimbulo buseko muli Baibolo. Umukashi wandi na ine lyonse twalebafyuka pantu twabatontonkenye nga kalushabuci. Pa kashita kamo, nangu cibe ifyo, napingwilepo ukukutika kuli bene pa kubomfwilako luse. Isambililo lya Baibolo mu kwangufyanya lyaiswile amenso ku cilolelo ca kusungusha ica kwikala kuli pe na pe mu micitile ipya iya kwa Lesa. Ilyo nasambilile Baibolo mu kucililako mu kuba no kwaafwa kwa Nte sha kwa Yehova, e fyo ukushika kwa kutesekesha kwandi kwakulileko ukwa kuli Yehova nga Kapeela wesu uwa Bumi na ku ca bupe cakwe ca bumi, kabili e fyo naebekeshiwe mu kucilapo na mano yabomba aya kufunda kwa Baibolo. Ici mu kulundapo cankoseleshe ukusangulula ubumi bwandi. Ici tacali cayanguka, apo natwalilile ukuikaanya ku bwalwa pamo pene na ku banandi ba kale. Yehova, Komfwa we pepo, alimwene umupampamina wa mutima wandi kabili aliŋumfwile.a

“Umukashi wandi, nangu cingati te umo wa Nte sha kwa Yehova, nomba alancindika pamo no butotelo bwandi pa mulandu wa kwaluka kukalamba kuntu amona mu bumi bwandi na mu kwampana kwesu ukwa mu cupo. Abena mupalamano besu tabakabila na kabili ukucilima mu mbuli sha pa kati ka mukashi wandi na ine. Ndateesa umutende wa muntontonkanya untu nomba njipakisha. Cine cine, ukutesekesha Yehova Lesa nga Kapeela wesu uwa Bumi, ukupokelele mimwene yakwe pa mutengo wa bumi, no kumfwila makambisho yakwe pa mikalile e nshila fye yawama iya bumi.”

Ukutambika kwa kwa Lesa kwa Bumi bwa Muyayaya

Amakana, ukupala Kwaku, balyafwiwa ne Nte sha kwa Yehova “ukufwalo buntu bupya, ubwalengelwe mu cipasho ca kwa Lesa mu kulungama no kushila kwa Cine.” (Abena Efese 4:24) Balisa ku kutesekesha te bumi fye bwabo bwa nomba lelo na kabili isubilo lya bumi bwa muyayaya muli paradise wa pano isonde. Baibolo yalaya ukuti muli ulya Paradise wa kulenga kwa kwa Lesa, takwakabe umwikashi wa pe sonde uukakumanya na kabili ukukalipa kwa mukosela ukwa nsala, pantu “Yehova wa milalo akacitile nko shonse umutebeto wa fya mafuta.”—Esaya 25:6.

Pali nomba, ubumi, nelyo ca bupe ca kupapusha, bwa nshita fye inono. Uuli onse alalolenkana ne mfwa, kabili fintu imfwa yaba ni mpumo ya kutulumusha kwa kulungulusha! Ukumona kuntu uo watemwa aleanduluka ukufuma pa ba mweo ukwingila mu mutalalila wa ku nshishi ca kulengo kushikitika kukalamba, ukukanakukumya. Lelo pe samba lya Bufumu bwa kwa Lesa, ukutekwa na Kristu, ubulayo bwa kwa Yehova bukafikilishiwa ubwa kuti: “Ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya.”—Ukusokolola 21:4.

Pali iyo nshita ica bupe ca bumi cikabe catanunuka mu nshila ya kupapusha. Bakapusunsuka ba bucushi bwa kulekelesha bwa pano isonde bakakwate shuko lya kwingila mu kukumanina kwa bumi. Kabili lyene, ukupitila mu kubuushiwa, ukubwesesha ku bumi, Yehova Lesa akabwesesha ica bupe cakwe caumo mutengo kuli abo balaala mu mfwa. (Yohane 5:24, 28, 29) Ici cikapilibula ukubwela kwa bafwa batemwikwa na baume batiina Lesa aba pa kale!

Bushe ici cawamisha ica kuti te kuti cibe ca cine? Iyo, pantu “icebo conse icifuma kuli Lesa tacakabulwe amaka.”—Luka 1:37; linganyeniko Yobo 42:2.

Mu kulundapo, Yehova Lesa umwine alipeela umutundu wa muntu ukwebekesha kwa kuti conse ici cikacitika. Shani? Pa kupeele lambo umo uwatemwikwa ku mutima wakwe, Umwana wakwe watemwikwa, Yesu Kristu, ukutulubula ku lubembu ne mfwa. Abena Roma 8:32 alatwebekesha ukuti: “Uyo [Yehova Lesa] ushacilikile Mwane wine, lelo amupooseele ifwe bonse, bushe akaleka shani ukutupeelo bupe ifintu fyonse pamo nankwe?” Baibolo ilatweba ukuti ici cikasanshamo ukusangulula umutundu wa muntu ku kubola kwa mu mibele isuma no kufumyapo imisango yonse iya lufyengo, imisoka, no lukaakala. (Esaya 11:9) Ubumi tabwakatale na kabili abumonwa ngo bwabulo mutengo.

Nelyo fye ni nomba, pe samba lya mibele ishapwililika, ubumi kuti bwabo bwa kuipakisha nga nshi. Nani ashisekela mu kaceena ka kucebusha aka fya kulya, ukumfwika kwa mwela watalala upeepelesha mu kasuba kakaba, ukumoneka kwa lupili lwa lulubala, ukuwa kwa kasuba kwapuulama, ukukonkoloka kwatekanya ukwa mulonga, amaluba ya kubalabata kwa kucincimusha, iciunda ca lwimbo lusuma, nelyo ulwimbo lwa fyuni? Pemwinako panono. Tontonkanya, ni shani fintu cingaba ukuipakisha ifintu fya musango yo ku ciyayaya?

Bushe cilapanga mano, lyene, ukupoosa ishuko lyaumo mutengo ilya kwikala kuli pe na pe pa mulandu fye wa buseko ubuli bonse ubwa pa kashita kanono buntu inshila ya bumi bwa pumbusa, ubwa kuisekesha bwingatambika? (Linganyeniko AbaHebere 11:25.) Mu kubamo amano, Baibolo ilatukonkomesha ‘ukuti twiikala no mweo kabili mu mubili ku kucito lunkumbwa lwa buntu, lelo ku kucito kufwaya kwa kwa Lesa.’ (1 Petro 4:2) Mu bufumacumi tulekukoselesha, ee, ukukucincisha, ukucite co pa kusambilile Cebo ca kwa Lesa, Baibolo, no kubika mu kubomba fintu usambilila. (Yohane 13:17) Muli fyo ukesa mu kwampana kusuma na Yehova, Lesa uusempaukamo no busuma ne nkumbu, uwingakulambula ubumi bwa ciyayaya!

[Futunoti]

[Icikope pe bula 5]

Bushe inshila yobe iya bumi ilabelebesha ukutesekesha kwa bumi?

[Icikope pe bula 7]

Icalo cipya ica kwa Lesa cikatusuminisha ukuipakisha amabuseko ya bumi ku ciyayaya!