Watchtower LAIBRARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAIBRARE YA PA INTANETI
Cibemba
  • BAIBOLO
  • IMPAPULO
  • UKULONGANA
  • w93 5/1 amabu. 8-9
  • Sinai Ulupili lwa kwa Mose ne Nkumbu

Vidio mulefwaya tamuli

Mukwai yafilwa ukutambika

  • Sinai Ulupili lwa kwa Mose ne Nkumbu
  • Ulupungu lwa kwa Kalinda—1993
  • Ifipalileko
  • Ifyo Twingeshiba Imibele Ya Kwa Yehova
    The Ulupungu lwa kwa Kalinda—2005
  • Ifyo Balaile Yehova
    Ifyo Wingasambilila ku Malyashi ya mu Baibolo
  • Tabacitile Ifyo Balaile
    Ifyo Wingasambilila ku Malyashi ya mu Baibolo
  • Icimpusa Icalebilima
    Ifyo Wingasambilila ku Malyashi ya mu Baibolo
Moneni na Fimbi
Ulupungu lwa kwa Kalinda—1993
w93 5/1 amabu. 8-9

Ukumoneka Ukufuma ku Calo ca Bulayo

Sinai Ulupili lwa kwa Mose ne Nkumbu

LINTU watontonkanya ulwa lupili lwa Sinai, pambi ukwata Mose mu muntontonkanya. Mulandu nshi? Pa mulandu wa kuti Mose apokelele Ifunde lya kwa Lesa pa lupili pa cisumbu ca Sinai. Ulupili nshi? Mu kupalishako ulo lulangilwe pa muulu.a

Mu lubali lwa ku kapinda ka ku kulyo aka cisumbu, mupepi na pa kati ka bwingililo bwa Bemba Wakashika, paba icifutu ca mushili mu kuba ne nsonshi shibili. Incende ya cinkumbawile ilinga ubulondoloshi bwa Baibolo ububimbamo Mose. Insonshi imo itwa Jebel Musa, ukupilibula “Ulupili lwa kwa Mose.”

Ubulondoloshi bwapusanapusana ubwa Baibolo bupanga ishina ilyalingisha. Bushe uleibukisha ukuti Mose alecema umukuni wa kwa Yetro lintu malaika amoneke mu cimpusa calebilima? Kwali ni kwi uko? Baibolo itila cali ni pa ‘lupili lwa kwa Lesa, ku Horebu,’ ulwainikwa na kabili ulupili lwa Sinai. (Ukufuma 3:1-10; 1 Ishamfumu 19:8) Pa numa Mose atungulwile abantu ba kwa Lesa ukufuma mu Egupti, abaletele kuno. Ukufuma 19:2, 3 kusoso kuti “Abena Israele bacitile inkambi pa mulola wa lupili, na Mose anininemo aile kuli Lesa. Kabili Yehova abilishe kuli wene mu lupili ulo.”

Uko kwali kunina kwa kubalilapo ukwa kwa Mose ukwa lupili lwa Sinai, kabili acitile ifingi ukucila pa kwenda inshila ya kuputula mu mikonko. Tubelengo kuti: “Yehova aikile pa lupili lwa Sinai, pa muulu wa lupili; kabili Yehova aitile Mose aye pa muulu wa lupili.”—Ukufuma 19:20.

Amakana ya batandashi ba muno nshiku balishomboka mu tushila twa tondo ubushiku ku kufika pa nsonshi, ukushingashingako ku kutamba ukutula kwa kasuba, kabili lyene ukutentemuka mupepi ne nshita ya ca kulya ca kasuba. Tacali ifyo kuli Mose. Lesa amwebele ati: “Nina, isa kuli ine ku lupili, e ko ube, no kuleka nkupeele ifipampa fya mabwe, na malango.” Pali ako kashita “Mose ali mu lupili inshiku amakumi yane akasuba no bushiku.”—Ukufuma 24:12-18.

E co cili icaumfwika ukuti ishina lya kwa Mose lyasuntinkanishiwa no lu lupili, lelo mulandu nshi lwasuntinkanishiwilwa ne “nkumbu”? Kwena, ilyo Mose aali kulya mu kupokelela Amalango, abantu mwi lungu pe samba (napamo mwi Lungu lya er-Raha mu cikope) babuulile inshila ya buwelewele. Bapatikishe munyina wa kwa Mose ukupanga kalesa. Aarone atile: “Fyantuleni imipeto ya golde . . . no kuleta kuli ine.” Na muli fyo bapangile umutepa wa ŋombe ku kupepa. Ici cakalifye Lesa wa cine kabili catungulwile ku mfwa sha makana. (Ukufuma 32:1-35) Lelo Aarone alilangilwe inkumbu kabili alibakilwe. Mulandu nshi?

Ukulandapo kwa kwa Lesa pa Ukufuma 32:10 kutubulula ukuti tamwene Aarone nga kasongelekanya mukalamba mu ncitilo yabipa iya kwa Israele. Kabili lintu ukupwisha ifikansa kwaishile, “abana ba kwa Lebi bonse” basalilepo ulubali lwa kwa Lesa, ukwabulo kutwishika umwasanshishe Aarone. (Ukufuma 32:26) E co te mulandu no kushingamwo mulandu kumo ukwa kwa Aarone, apokelele inkumbu sha kwa Lesa pe samba lya lupili lwa Sinai.

Pa numa, Mose alumbulwile ukufwaisha kwa kwishiba Yehova mu kuwaminako no kumona ubukata Bwakwe. (Ukufuma 33:13, 18) Ilintu cali icishingacitika kuli Mose ukumona icinso ca kwa Lesa, Yehova alimulangile bumo ubwa bukata Bwakwe, ukwebekesha ukuti Aali “no kucite nkumbu uo [aali no kucite] nkumbu.” (Ukufuma 33:17–34:7) Cali icalingisha kuli Lesa ukukomaila pa nkumbu shakwe, apantu Baibolo ibomfya “inkumbu” ilingi line mu kulundanishiwa no kubomba kwa kwa Lesa na Israele, uo aingishe mu cipingo pa Sinai.—Ilumbo 103:7-13, 18.

Abatandashi ku lupili lwa Sinai ilelo balasanga pe samba lwa iko icikuulwa ca baume bashimbe aba butotelo, icishingacinkulako umo ulwa kupepa kwa cine uko Mose asambilile pa lupili luli pa muulu. Ukucila, ubutotelo mu cikuulwa ca bashimbe baume butontomesha pa fipasho. Cino cilangilwe pano cili “Mutanto wa ku Paradise.” Washimpwa pa citabo ca mushimbe mwaume uwa ku Byzantine John Climacus. Pa numa ya kupoosa mupepi ne myaka 40 mu kalyati ka cikuulwa ca butotelo ica bashimbe baume, asangwike intungulushi ya bashimbe baume kabili alembele pa lwa mutanto wa cimpashanya ku muulu. Lelo mono kuti ifilembo fimo filangilwe nge filetintilwa pa nshi ku fibanda ku kulungulusha kwa ciyayaya mu mulilo wa helo. Icabengeshima, lelo icishili ca mu malembo!—Lukala Milandu 9:5, 10; Yeremia 7:31.

Mu kupusana ne co cisambilisho ca bufi, icine cili ca kuti Uwa maka yonse ni “Lesa wa nkumbu kabili uusenamina, uukokolo kukalipa, kabili uwafulisho luse ne cishinka.” (Ukufuma 34:6) Mose apalamine kuli uyu Lesa wa nkumbu pa lupili lwa Sinai.

[Futunoti]

a Ku mimonekele yakushiwa, mona Kalenda ya Nte sha kwa Yehova iya 1993.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 8]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 9]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 9]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

    Impapulo sha mu Cibemba (1982-2025)
    Isaleni
    Isuleni
    • Cibemba
    • Peleniko Bambi
    • Ifyo Mwingasala
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ifya Kubomfya
    • Amafunde Yesu
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Isuleni
    Peleniko Bambi