Umulandu Inte Sha Kwa Yehova Batwalilila Ukuba Abalola

“Twalilileni ukuba abalola pa kuti tamwaishibo bushiku Shikulwinwe akesamo.”—MATEO 24:42, NW.

1. Ni kuli bani uko ukukonkomesha kwa ‘kutwalilila ukuba abalola’ kubomba?

KU MUBOMFI onse uwa kwa Lesa—nampo nga mwaice nelyo uwatantalila mu myaka, nampo nga ali uwaipeela umupya nelyo uwaba ne calembwa calepa ica mulimo—ukukonkomesha kwa Baibolo kulabomba kuli wene ukwa kuti: “Twalilileni ukuba abalola”! (Mateo 24:42) Mulandu nshi ici cacindamina?

2, 3. (a) Cishibilo nshi cintu Yesu mu kulengama alondolwele, kabili cinshi cintu ukufikilishiwa kwa busesemo kwalanga? (b) Mibele nshi yaloshiwako pali Mateo 24:42 iyesha bucine bwa citetekelo cesu, kabili mu nshila nshi?

² Ukulola ku mpela ya butumikishi bwakwe ubwa pe sonde, Yesu asobele icishibilo ca kubapo kwakwe ukwa kukanamoneka mu maka ya Bufumu. (Mateo, ifipandwa 24 na 25) Mu kulengama alondolwele iyo nshita iya kubapo kwakwe ukwa cifumu—ne fya kuponako mu kufikilishiwa kwa busesemo filanga ukuti abikilwe pa cipuna nge Mfumu mu myulu mu 1914. Asontele na kabili ku mibele iyo pali yo nshita yali no kwesha bucine bwa citetekelo cesu. Ici cali mu kulosha ku nshita lintu ali no kubuula incitilo nga Kaputunkanya ku konaula imicitile ibifi ilipo mu kati ka bucushi bukalamba e ko Yesu atile: “Ulwa bushiku bulya na kashita kalya takuli uwaishiba, nangu ni bamalaika ba mu muulu, nangu Mwana, kano Tata.” Cali mu kuba ne co mu muntontonkanya e co Yesu asosele ukuti: “E ico, twalilileni ukuba abalola, pa kuti tamwaishibo bushiku Shikulwinwe akesamo.” (NW)—Mateo 24:36, 42.

³ Ukukanaishiba kwesu ubushiku ne nshita lintu ubucushi bukalamba bukatendeka kufwaya ukuti nga tulaitunga ukuba Abena Kristu, tulingile ukwikala nga Bena Kristu ba cine cila bushiku. Bushe inshila ulebomfeshamo ubumi bobe ikafumamo ukusuminisha kwa kwa Shikulu lintu ubucushi bukalamba bukafika? Nelyo nga ca kuti imfwa yabalilapo ukwisa, bushe akakwibukisha nga umo uwabombele Yehova muli bucishinka ukufika ku mpela ya bumi bobe ubwa ino nshita?—Mateo 24:13; Ukusokolola 2:10.

Abasambi ba mu Kubangilila Batukwite Ukuba Abalola

4. Cinshi twingasambilila ukufuma ku ca kumwenako ca kwa Yesu ica kulola kwa ku mupashi?

⁴ Yesu Kristu umwine wine aimike ica kumwenako cishaiwamina ica kulola kwa ku mupashi. Alepepa libili libili kabili mu kucincila kuli Wishi. (Luka 6:12; 22:42-44) Lintu alolenkene ne fya kwesha, ashintilile apakalamba pa butungulushi bwa mu Malembo. (Mateo 4:3-10; 26:52-54) Taisuminishe ukupumbulwa ku mulimo untu Yehova ali namupeela. (Luka 4:40-44; Yohane 6:15) Bushe abo abaimwene abene nga abakonshi ba kwa Yesu bali no kuba abalola mu nshila imo ine?

5. (a) Mulandu nshi abatumwa ba kwa Yesu bakwatile impika mu kusungilila ukushikatala kwa ku mupashi? (b) Kwaafwa nshi kuntu Yesu apeele abatumwa bakwe pa numa ya kubuushiwa kwakwe?

⁵ Pa nshita shimo, nelyo fye batumwa ba kwa Yesu balipungaile. Pamo nge ca kufumamo ca kucincila kwacishamo ne mfundo shalubana, bali no kulolenkana no kulengwe nsoni. (Luka 19:11; Imilimo 1:6) Ilyo tabalasambilila ukushintilila mu kukumanina pali Yehova, ifya kwesha fya kupumikisha fyalibatentwile. Muli fyo, lintu Yesu aiketwe, abatumwa bakwe balifulumwike. Pa numa bulya bushiku, Petro, pa mulandu wa mwenso, mu kubwekeshabwekeshapo akeene fye no kuti alishibe Kristu. Abatumwa bali tabalasunga ukufunda kwa kwa Yesu ukwa kuti: “Loleni no kupepa.” (Mateo 26:41, 55, 56, 69-75) Pa numa ya kubuushiwa kwakwe Yesu abomfeshe Amalembo ku kukosha icitetekelo cabo. (Luka 24:44-48) Kabili lintu camoneke ukuti bamo aba bene kuti pambi babika ubutumikishi ubwasekeshiwe kuli bene mu cifulo ca bubili, Yesu akoseshe ukukuntwa kwabo ukutontomesha pa mulimo wacilapo kucindama.—Yohane 21:15-17.

6. Kulwisha ifiteyo nshi fibili kuntu Yesu asokele abasambi bakwe?

⁶ Mu kubangilila, Yesu ali nasoka abasambi bakwe ukuti tabaali no kuba ulubali lwa calo. (Yohane 15:19) Ali nabafunda na kabili ukukaanaumya ulupaka pali umo no munankwe lelo ukubombela capamo nga bamunyina. (Mateo 20:25-27; 23:8-12) Bushe balyumfwilile ukufunda kwakwe? Bushe balibikile pa ntanshi umulimo untu ali nabapeela?

7, 8. (a) Ni shani fintu icalembwa icapangilwe na Bena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo cilanga ukuti balyumfwilile ukukonkomesha kwa kwa Yesu? (b) Mulandu nshi ukulola kwatwalilila ukwa ku mupashi kwabelele ukwacindama?

⁷ Ilyo lyonse abatumwa baalipo, balibakilile icilonganino. Ilyashi lya kale licitilo bunte ukuti Abena Kristu ba mu kubangilila tabaibimbile mu milandu ya bupolitiki iya buteko bwa ciRoma no kuti tabakwete ibumba lya bashibutotelo ilyasansabikwa. Pa lubali lumbi, baali bakabilisha ba Bufumu bwa kwa Lesa ababilima. Ukufika ku mpela ya mwanda wa myaka uwa kubalilapo, baali nabacitilo bunte ukupulinkana ubuteko bwa ciRoma, ukupanga abasambi mu Asia, Europe, na North Africa.—Abena Kolose 1:23.

⁸ Nangu cibe fyo, uko kutunguluka mu kushimikila takwapilibwile ukuti takwali na kabili ukukabila kwa kutwalilila ukuba abalola lwa ku mupashi. Ukwisa kwa kwa Yesu ukwasobelwe kwali kucili ku nshita ya ku ntanshi ukwalepa. Kabili ilyo icilonganino caingile mu mwanda wa myaka uwalenga ibili C.E., imibele yalimineko iyabikile mu busanso bumupashi bwa Bena Kristu. Shani fyo?

Abo Abalekele Ukuba Abalola

9, 10. (a) Ukukonka pa mfwa ya batumwa, finshi fyaponeneko ifyalangile ukuti abengi abaitungile ukuba Bena Kristu tabaletwalilila ukuba abalola? (b) Malembo nshi ayaloshiweko muli uno paragrafu ayo nga yalyafwilishe Abena Kristu baitunga ukutwalilila abakosa lwa ku mupashi?

⁹ Bamo abaishile mu cilonganino batendeke ukulumbulula ifisumino fyabo mu nshila ya mano ya buntunse aya baGreek, pa kuti bengalenga ico baleshimikila ukucilapo ukupokelelwa ku bantu ba ku calo. Panono panono, ififundisho fya cisenshi, pamo nga Bulesa Butatu na bumunshifwa bwa cifumanda ubwa mweo, fyasangwike ulubali lwa musango wa buKristu bwakantaikwa. Ici catungulwile ku kusha isubilo lya myaka ikana. Mulandu nshi? Abo abapokelele icisumino ca bumunshifwa bwa mweo basondwelele ukuti amapaalo ya kuteka kwa kwa Kristu yonse yali no kufikwako mu bufumu bwa mupashi ku mweo uwali no kupusunsuka umubili wa buntunse. E co tabamwene ukukabila kwa kulolela ukubapo kwa kwa Kristu mu maka ya Bufumu.—Linganyako Abena Galatia 5:7-9; Abena Kolose 2:8; 1 Abena Tesalonika 5:21.

¹⁰ Iyi mibele yaluminishiwe na fimbi ifyaponeneko. Bamo abaitungile ukuba bakangalila ba Bwina Kristu batendeke ukubomfya ifilonganino fyabo nge nshila sha kuinonkela ukulumbuka abene. Mu bucenjeshi bapeele imimwene yabo ne fisambilisho ubucindami ubwalingana na Malembo nelyo fye ubwacila pali yene. Lintu ishuko lya mu nshita lyamoneke, ili calici lya busangu lyaliitemenwe fye no kubombela amabuseko ya buteko bwa bupolitiki.—Imilimo 20:30; 2 Petro 2:1, 3.

Ifyafumine mu Kulola Kwaingilishiwako

11, 12. Mulandu nshi Ukwaluka kwa buProtestanti kushaishibishe ukubwelela ku kupepa kwa cine?

¹¹ Pa numa ya myanda ya myaka iya kubomba bubi bubi pa lubali lwe Calici lya Roma Katolika, Abakwaluka bamo balumbulwile mimwene yabo mu mwanda wa myaka uwalenga 16. Lelo ici tacaishibishe ukubwelela ku kupepa kwa cine. Mulandu nshi te ifyo?

¹² Nangu cingati amabumba ya ciProtestanti ayalekanalekana yaliputwikeko ukufuma ku maka ya Roma, yalisendele ifingi ifya fisambilisho fya kutendekelako ne fibelesho ifya busangu—imfundo ya bushibutotelo no buntuuntu fye, kabili no kusumina muli Bulesa Butatu, bumunshifwa bwa mweo, no kulunguluka kwa ciyayaya pa numa ya mfwa. Kabili, ukupala Icalici lya ciRoma Katolika, balitwalilile ukuba ulubali lwa calo, ukuba mu kwampana kwapalamisha ne fibombelo fya bupolitiki. E co bakongamine ku kukankila pa mbali ukwenekela ukuli konse ukwa kwisa kwa kwa Kristu nge Mfumu.

13. (a) Cinshi cilanga ukuti abantu bamo mu cine cine balikatamike Icebo ca kwa Lesa? (b) Mu kati ka mwanda wa myaka uwalenga 19, ca kuponako nshi caishileba ica buseko bwaibela ku Bena Kristu bamo abaitunga? (c) Mulandu nshi bamo bakumanishishe ukulengwe nsoni?

¹³ Nalyo line, Yesu aali nasobela ukuti ukukonka pa mfwa ya batumwa, impyani shine shine isha Bufumu (abo apashenye ku ngano) shali no kutwalilila ukukulila pamo na Bena Kristu ba cimbepa (nelyo, amankumba) ukufikila inshita ya kulobolola. (Mateo 13:29, 30) Ilelo te kuti tutantike mu kuba no kushininkisha ukuli konse abo bonse Shikulu amwene nge ngano. Lelo cili icawaminwa ukumona ukuti mu kati ka myanda ya myaka uwalenga 14, 15, no walenga 16, kwali abaume abo babikile ubumi bwabo no buntungwa mu busanso ku kubika Baibolo mu lulimi lwa bantuuntu fye. Bambi tabapokelele fye Baibolo nge Cebo ca kwa Lesa lelo na kabili bakeene Bulesa Butatu ngo bushili bwa mu malembo. Bamo bakeene icisumino ca bumunshifwa bwa mweo no kulungulushiwa mu mulilo wa helo nge capusaninina ku Cebo ca kwa Lesa. Na kabili, mu mwanda wa myaka uwalenga 19, nge ca kufuma mu kusambilila Baibolo kwaingilishiwako, amabumba mu United States, Germany, England, na Russia yatendeke ukulumbulula ukushininwa kwa kuti inshita ya kubwela kwa kwa Kristu yalisungamine. Lelo ukwenekela kwabo ukwingi kwatungulwile ku kulengwe nsoni. Mulandu nshi? Ku cipimo cakulilako, cali pa mulandu wa kuti bashintilile apakalamba pa bantu kabili te sana bashintilile pa Malembo.

Fintu aba Bashininkishe Ukuba Abalola

14. Londolola inshila ya kusambilila Baibolo iyabomfiwe na C. T. Russell na ba kubishanya nankwe.

¹⁴ Lyene, mu 1870, Charles Taze Russell na bamo abalebishanya nankwe bapangile ibumba lya kusambilila Baibolo mu Allegheny, Pennsylvania. Tabaali e batanshi ukwiluka icine ca Baibolo icafula ico bafukatile, lelo lintu balesambilila, bacipangile icibelesho ukubebeta mu kusakamanisha amalembo yonse pa cipusho balolenkene na co.a Ubuyo bwabo bwali, te kusanga amalembo ayalesuminisha imfundo bakwata kale, lelo ukushininkisha ukuti bafika pa nsondwelelo ishali mu kumfwana na fyonse ifyo Baibolo yasosele pa mulandu.

15. (a) Cinshi cintu bambi pa mbali ya kwa Munyina Russell baishileiluka? (b) Cinshi caishibishe Abasambi ba Baibolo nga abapusanako kuli aba?

¹⁵ Bambi abanono ababatangilile balimwensekeshe ukuti Kristu aali no kubwela mu kukanamoneka ngo mupashi. Bamo bamwene ukuti ubuyo bwa kubwela kwa kwa Kristu bwali, te koca isonde no kufumyapo ubumi bwa buntunse bonse, lelo, ukucila, ku kupaala indupwa shonse isha pe sonde. Kwaliko fye na banono abamwensekeshe ukuti umwaka wa 1914 wali no kwishibisha impela ya Nshita sha Bena fyalo. Lelo ku Basambi ba Baibolo abalebishanya na Munyina Russell, ifi fyalicilile pa kuba fye fishinka fya kulanshanyapo kwa kusambilila ifya butotelo. Bakuulile ubumi bwabo ukushinguluka ici cine no kucipeela ukusabankanya kwa pa kati ka nko pa cipimo icishingalinganishiwako muli ilya nshita.

16. Mu mwaka wa 1914, mulandu nshi Munyina Russell alembele ukuti: “Tuli mu nshita ya kwesha”?

¹⁶ Nalyo line, balekabila ukutwalilila ukuba abalola. Mulandu nshi? Pamo nge ca kumwenako, nangu ca kuti balishibe ifyo 1914 yalishibishiwe ku busesemo bwa Baibolo, tabaishibe mu kushininkisha icali no kucitika muli ulya mwaka. Ici cabaletele ubwesho. Muli The Watch Tower uwa November 1, 1914, Munyina Russell alembele ukuti: “Natwibukishe ukuti tuli mu nshita ya kwesha. . . . Nga ca kuti kuli umulandu uuli onse uwingatungulula uuli onse ku kusha Shikulu ne Cine Cakwe no kuleka ukupeele lambo ku Mulimo wa kwa Shikulu, lyene te kutemwa fye kwa kwa Lesa mu mutima ukwakunta ubuseko muli Shikulu, lelo cintu cimbi; napamo ukusubila ukuti inshita yali iipi; ukushishiwa kwali fye kwa pa nshita imo.”

17. Ni shani fintu A. H. Macmillan, na bambi ukupala wene, basungile ukushikatala kwa ku mupashi?

¹⁷ Bamo balishile umulimo wa kwa Yehova ku numa kulya. Lelo A. H. Macmillan aali ni umo uushashile. Imyaka imo pa numa, mu bufumacumi asumine ukuti: “Inshita shimo ukwenekela kwesu ku bushiku twalesubila kwalecila pa fintu Amalembo yaleebekesha.” Cinshi camwafwilishe ukusungilila ukushikatala kwa ku mupashi? Amwensekeshe, nga fintu asosele, ukuti “lintu uko kwenekela kushafikilishiwe, ico tacayalwile imifwaile ya kwa Lesa.” Alundilepo ukuti: “Nasambilile ukuti tulingile ukusumina ifilubo fyesu no kutwalilila ukusapika mu Cebo ca kwa Lesa ku kubuutushiwa kwalundwapo.”b Mu kuicefya, balya Basambi ba Baibolo aba mu kubangilila balekele Icebo ca kwa Lesa ukuteulula imimwene yabo.—2 Timote 3:16, 17.

18. Ni shani fintu ukulola kwa Bwina Kristu kwaleteleko ukumwenamo kwa kulundulukilako mu mulandu wa kukanaba ulubali lwa calo?

¹⁸ Mu kati ka myaka yakonkelepo, ukukabila kwabo ukwa kutwalilila ukuba abalola takwacepeleko. Balishibe, kwena, ukuti Abena Kristu tabaali na kuba ulubali lwa calo. (Yohane 17:14; Yakobo 4:4) Mu kumfwana ne co, tabailundile kuli Kristendomu mu kwafwilisha League of Nations ngo kulumbulula kwa bupolitiki ukwa Bufumu bwa kwa Lesa. Lelo cali ni mu 1939 e lintu bamwene mu kulengama umulandu wa kukanabuulamo ulubali kwa Bwina Kristu.—Mona The Watchtower, November 1, 1939.

19. Kumwenamo nshi mu bwangalishi bwa mu filonganino ukwafumamo pa mulandu wa kuti ukuteyanya kwatwalilile ukuba ukwalola?

¹⁹ Tabakwete ibumba lya bashibutotelo, nangu cingati baeluda bamo abalesalwa ku kuvota baleyumfwa ukuti ukushimikila mu kati ka cilonganino e cali fye no kwenekelwa ukufuma kuli bene. Nangu cibe fyo, mu kuba no kufwaisha kwaswatuka ukwa kwalukila ku Malembo, ukuteyanya kwapitulwike mu lubali lwa baeluda mu lubuuto lwa Malembo, ukucite fyo libili libili ukupitila mu mikululo ya Ulupungu lwa kwa Kalinda. Ukwaluka kwa mu kuteyanya kwacitilwe mu kumfwana na cintu Amalembo yalangilile.

20-22. Ni shani fintu ukuteyanya konse mu kulundulukilako kwaipekanishisha ku kupwilikisha umulimo wasobelwe uwa kubilisho Bufumu ukwa mu cibulungwa?

²⁰ Ukuteyanya konse kwalepangashiwa ku kufishapo umulimo uo Icebo ca kwa Lesa calondolwele uwa mu kasuba kesu. (Esaya 61:1, 2) Kufika ku cipimo nshi imbila nsuma yali no kubilishiwa mu kasuba kesu? Yesu atile: “Imbila nsuma ili no kubililwa kabela ku nko shonse.” (Marko 13:10) Ukufuma ku mimwene ya buntunse, uyo mulimo ilingi line wamoneka uushingacitwa.

²¹ Lelo, mu kuba no kucetekela muli Kristu ngo Mutwe wa cilonganino, ibumba lya musha wa cishinka kabili uwashilimuka lyaliselela ku ntanshi. (Mateo 24:45) Mu busumino kabili mu kukosa balilangisha abantu ba kwa Yehova umulimo uuli no kucitwa. Ukufuma mu 1919 no kuya ku ntanshi, ukukomailapo kwaingilishiwako kwapeelwe ku butumikishi bwa mwi bala. Ku bengi, tacali icayanguka ukuya ukufuma ku ŋanda ne ŋanda no kulanda ku bo bashaishiba. (Imilimo 20:20) Lelo ifipande fya kusambililamo pamo nga “Abapaalwa Ni Abo Ababulwo Mwenso” (mu 1919) na “Beni Abakosa” (mu 1921) fyaafwilishe bamo ukutampa umulimo, mu kuba no kucetekela muli Yehova.

²² Ukwipukisha, mu 1922, ukwa kuti “sabankanyeni, sabankanyeni, sabankanyeni, Imfumu no bufumu bwa iko” kwapayenye ukukumbamo kwalekabilwa ku kupeela uyu mulimo ukulumbuka kwauwamina. Ukufuma mu 1927 ukuya ku ntanshi, baeluda abashapokelele ico cishingamo ca mu Malembo balefumishiwapo. Mupepi na pali ilya nshita, abeminishi benda aba Sosaite, aba nyendo sha butotelo, balipeelwe ukuba badairekita ba mulimo aba fitungu, abene bene ukupeela amakambisho kuli bakasabankanya mu mulimo wa mwi bala. Te onse aali na maka ya kucita bupainiya, lelo pa mpela sha mulungu abengi balepeelesha utusuba ututuntulu ku mulimo, ukutendeka ulucelocelo, ukwiminina fye panono ku kulya umukate, kabili lyene ukutwalilila mu mulimo ukufika icungulo. Shilya shali ni nshita shakatama isha kulunduluka kwa teokratiki, kabili tulamwenamo apakalamba pa kupituluka mu nshila Yehova aletungulwilamo abantu bakwe. Atwalilila ukucite fyo. Mu kuba ne paalo lyakwe, umulimo wa kushimikila imbila nsuma ya Bufumu ubwaimikwa ukaletwa ku nsondwelelo yatunguluka.

Bushe Uletwalilila Ukuba Uwalola?

23. Ukukuma ku kutemwa kwa Bwina Kristu no kupaatukako ukufuma ku calo, ni shani fintu ngo muntu umo umo twingalangisho kuti tuletwalilila ukuba abalola?

²³ Ukwankula ku kutungulula kwa kwa Yehova, ukuteyanya kwakwe kutwalilila ukutucenjesha ku fibelesho ne mibele ifyo fingatwishibisha ngo lubali lwa calo, muli ifyo ukuba mu busanso bwa konaulwa pamo na co. (1 Yohane 2:17) Mu kukonkapo, ifwe ngo muntu umo umo tukabila ukuba abalola pa kwankula ku kutungulula kwa kwa Yehova. Yehova na kabili atupeela amakambisho mu kwikala no kubomba capamo. Ukuteyanya kwakwe kwalitwaafwa ukukula mu kutesekesha kwa cintu ukutemwa kwa Bwina Kristu mu cituntulu kupilibula. (1 Petro 4:7, 8) Ukutwalilila kwesu abalola kufwaya ukuti mu kucincila twingatukuta ukubomfya uku kufunda, te mulandu no kukanapwililika kwa buntunse.

24, 25. Ni mu mbali nshi shakatama tulingile ukuba abalola, mu kuba ne cilolelo nshi mu cilolwa?

²⁴ Mu kutwalilila, umusha wa cishinka kabili uwashilimuka alitucinkulako kuti: “Tetekela Yehova umutima obe onse, na ku kwiluka kobe we mwine wishintililako.” (Amapinda 3:5) “Pepeni no kukanaleka.” (1 Abena Tesalonika 5:17) Twalifundwa ukusambilila ukushintilika ukupingulapo kwesu pa Cebo ca kwa Lesa, ukuleke ci cebo cibe ‘ni nyali ku makasa yesu, kabili ulubuuto ku nshila yesu.’ (Ilumbo 119:105) Mu kubamo kutemwa, twalikoseleshiwa ukusungilila pa ntanshi mu bumi bwesu ukushimikila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa, umulimo uyo Yesu asobele ku kasuba kesu.—Mateo 24:14.

²⁵ Ee, umusha wa cishinka kabili uwashilimuka mu kushininkisha alelola. Ngo muntu umo umo na ifwe tulekabila ukutwalilila ukuba abalola. Nge ca kufumamo ca kucite fyo, shi natukasangwe pa kati ka abo abakeminina abasuminishiwa pa cinso ca Mwana wa muntu lintu akesa ku kuputunkanya ubupingushi.—Mateo 24:30; Luka 21:34-36.

[Amafutunoti]

Mu Kupitulukamo

◻ Nga fintu calangililwa pali Mateo 24:42, mulandu nshi tulekabila ukubela abalola?

◻ Ni shani fintu Yesu na bakonshi bakwe aba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo basungilile ukulola kwa ku mupashi?

◻ Ukutula 1870, fya kucitika nshi ifyabako pa mulandu wa kuti ababomfi ba kwa Yehova balitwalilila ukuba abalola?

◻ Cinshi cikapeela ubushininkisho bwa kuti ngo muntu umo umo tuletwalilila ukuba abalola?

[Ifikope pe bula 23]

Yesu atwalilile ukuba uwapamfiwa mu mulimo uwapeelwe na Wishi. Na kabili alepepa mu kucincila

[Icikope pe bula 24]

Charles Taze Russell mu myaka yakwe iya pa numa

[Icikope pe bula 25]

Abacila pali bakabilisha ba Bufumu 4,700,000 bali abacincila mwi sonde lyonse