Muleba ‘Abalamuka pa Kusambilisha’
“Shimikile cebo, . . . ebaula, kalipila, konkomesha, mu kushishimisha konse no kulamuka kwa kusambilisha.”—2 TIM. 4:2.
1. Mulimo nshi Yesu apeele abasambi bakwe, kabili cilangililo nshi abashilile ico bafwile ukupashanya?
NANGU cingati Yesu alicitile ifipesha mano ifingi ilyo ali pano calo, abantu tabamwishibile ku fipesha mano alecita, lelo bamwishibe ukuti ni kasambilisha. (Marko 12:19; 13:1) Ukushimikila imbila nsuma ya Bufumu e kwacindeme sana kuli Yesu, kabili na muno nshiku mwine e mulimo wacindama sana ku basambi bakwe. Abena Kristu balibapeela umulimo wa kulenga abantu ukuba abasambi, ukubasambilisha ukubaka fyonse ifyo Yesu abebele.—Mat. 28:19, 20.
2. Cinshi tufwile ukucita pa kuti tulebomba bwino umulimo wesu uwa kushimikila?
2 Pa kuti tulebomba bwino umulimo wa kulenga abantu ukuba abasambi tufwile ukutwalilila ukulaesha na maka pa kuti tulesambilisha bwino. Umutumwa Paulo alikomaile pa fyo ukuba abalamuka pa kusambilisha kwacindama lintu alembele kalata kuli Timote uo alebomba nankwe umulimo wa kushimikila. Atile: “Uleyangwa we mwine ne sambilisho lyobe. Ikalilila muli ifi fintu, pantu pa kucite fyo ukaipususha we mwine na balekuumfwa.” (1 Tim. 4:16) Ukusambilisha Paulo alelandapo te kwa kweba fye umuntu ifyo twaishiba. Abena Kristu abasambilisha bwino balafika abantu pa mutima no kubalenga ukwalula imibele yabo. Kanshi pa kuti umuntu alesambilisha bwino, afwile ukuba uwalamuka. E co kuti twacita shani pa kuti tube ‘abalamuka pa kusambilisha’ ilyo tuleshimikila imbila nsuma ya Bufumu ku bantu bambi?—2 Tim. 4:2.
Ifyo Tulingile Ukucita pa Kuba ‘Abalamuka pa Kusambilisha’
3, 4. (a) Bushe kuti twacita shani pa kuti tube ‘abalamuka pa kusambilisha’? (b) Bushe Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa litwafwa shani ukuba abalamuka pa kusambilisha?
3 Dikishonari imo yalondolola ishiwi bapilibula ati “ukulamuka” ukuti ni filya umuntu eshiba bwino sana umulimo nga “asambilila, abelesha ukubomba, nelyo nga amona ifyo bambi babomba.” Pa kuti tulesambilisha bwino imbila nsuma tufwile ukubika amano kuli ifi fintu fitatu. Nga tulefwaya ukwishiba bwino bwino ifyo tulefwaya ukuyasambilisha umuntu umbi, tufwile intanshi ukuisambilisha no kupepa kuli Yehova ukuti twishibe ifyo tulesambilila. (Belengeni Amalumbo 119:27, 34.) Ukulamona ifyo bakasabankanya abasambilisha bwino bacita kukatwafwa ukulapashanya imisambilishishe yabo. E lyo ukulaesha na maka ukubelesha ukucita ifyo tusambilila kukatwafwa ukulawamyako imisambilishishe yesu.—Luka 6:40; 1 Tim. 4:13-15.
4 Yehova e Kasambilisha wesu. Alabomfya ukuteyanya kwakwe ukwa pano isonde pa kusambilisha ababomfi bakwe ifyo bafwile ukulabomba umulimo wa kushimikila. (Esa. 30:20, 21) E mulandu wine ifilonganino fyonse fikwatila Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa cila mulungu. Abalembesha muli ili sukulu balabafwa ukuba abalamuka pa kusambilisha ilyo balebomba umulimo wa kushimikila imbila nsuma ya Bufumu. Baibolo e citabo ico babomfya pa kusambilila muli ili sukulu. Icebo capuutwamo ica kwa Yehova e citweba ifyo tufwile ukulasambilisha abantu. Na kabili cilatulanga imisambilishishe iisuma iingalenga twafika abantu pa mitima. Mwi Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa batucinkulako ukuti pa kuba abalamuka pa kusambilisha, tufwile ukulasambilisha ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa, ukulabomfya bwino amepusho, ukulayangusha ifyebo, no kuba ne citemwishi ku bantu bambi. Lekeni tulande pali ifi fishinka cimo na cimo. Lyena twalalanda pa fyo twingalacita pa kufika abasambi pa mutima.
Mulesambilisha Ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa
5. Bushe ni kwi tufwile ukulafumya ifyo tulesambilisha, kabili mulandu nshi?
5 Yesu, uwalesambilisha bwino sana, alesambilisha ifyaba mu Malembo. (Mat. 21:13; Yoh. 6:45; 8:17) Talesambilisha ifyo umwine aletontonkanya, lelo alesambilisha ifyebo ifyo Uwamutumine amwebele. (Yoh. 7:16-18) Ifi fine e fyo na ifwe tufwile ukulacita. Kanshi ifyo tusosa nampo nga ni lintu tuleshimikila ku ng’anda ne ng’anda nelyo lintu tuletungulula amasambililo fifwile ukulafuma mu Cebo ca kwa Lesa. (2 Tim. 3:16, 17) Nangu tube abacenjele shani, ukucenjela kwesu te kuti kulingane na maka yaba mu Malembo ayapuutwamo. Baibolo yalikwata amaka. E co nga tulefwaya umusambi omfwikishe ifyo tulemusambilisha, lyonse tufwile ukumupeela Baibolo pa kuti abelenge ifyo Amalembo yalanda.—Belengeni AbaHebere 4:12.
6. Bushe kasabankanya kuti alenga shani umusambi ukwiluka ifyo ifyebo abelenga filelandapo?
6 Ici tacilolele mu kuti kasabankanya tafwile ukulapekanya pa kuya mu kutungulula isambililo. Lelo, afwile ukupitulukamo pa kuti eshibe amalembo yashambwilwe ayo umusambi nangu ena alingile ukubelenga ilyo balesambilila. Ilingi line, caliwama ukubelenga amalembo ayalanda ifyo twasuminamo. Na kabili cisuma ukwafwa umusambi ukwiluka ifyo ilembo abelenga lilelandapo.—1 Kor. 14:8, 9.
Ukulabomfya Bwino Amepusho
7. Mulandu nshi cawamina ukulaipusha amepusho pa kusambilisha?
7 Ukulabomfya bwino amepusho kulalenga umuntu ukutontonkanya kabili kulafwa kasabankanya ukufika umusambi pa mutima. Kanshi ukucila ukulalondolwela umusambi amalembo, mulemwipusha ukuti amulondolwele. Limo limo ukwipusha icipusho na cimbi nelyo ifyafulilako kuti kwalinga pa kwafwa umusambi ukwiluka ifyo alesambilila. Nga mulebomfya amepusho pa kusambilisha, ninshi muleyafwa umusambi ukwiluka ifyo alesambilila kabili ninshi mulemwafwa no kushininkisha ukuti ifyo alesambilila e fya cine.—Mat. 17:24-26; Luka 10:36, 37.
8. Bushe kuti twaishiba shani ifyo umusambi atontonkanya?
8 Mu mpapulo tubomfya pa kwafwa abantu ukusambilila Baibolo mwaliba amepusho twipusha ayo abasambi baasuka. Ukwabula no kutwishika abantu abengi abo musambilila nabo balasuka amepusho yaba mu mpapulo ukulingana ne fyebo fiba mu maparagrafu. Lelo, kasabankanya uufwaya ukufika umusambi pa mutima takekushiwe fye ne fyasuko fyalungama ifyo umusambi engasuka. Ica kumwenako fye, umusambi kuti alondolola bwino sana ifyo Baibolo ilanda pa bulalelale. (1 Kor. 6:18) Lelo, ukwipusha amepusho ya kuti alanda ifyo aletontonkanya kukalenga mukeshibe ifyo umusambi atontonkanya pa fyo alesambilila. Kasabankanya nalimo kuti aipusha ukuti: “Mulandu nshi Baibolo yakaanisha ubulalelale? Bushe ili funde lya kwa Lesa lyaliba fye bwino? Bushe batini umuntu kuti anonkelamo nga aleumfwila amafunde ya kwa Lesa ayalanda pa kuba ne mibele isuma?” Ifyo engasuka aya mepusho kuti fyalenga mwaishiba ifyo umusambi atontonkanya.—Belengeni Mateo 16:13-17.
Muleyangusha Ifyebo pa Kusambilisha
9. Finshi tufwile ukulaibukisha ilyo tulelondolwela bambi Amalembo?
9 Amasambilisho ya mu Baibolo ayengi yalyanguka. Lelo, limbi kuti abo tulesambilila nabo balipelenganishiwa pa mulandu wa fisambilisho fyaba mu mipepele ya bufi. Kanshi ilyo tulesambilisha tufwile ukulayangusha pa kulondolola ifyo Baibolo yalanda. Bakasabankanya abalamuka pa kusambilisha balangusha ifyebo kabili balafilondolola bwino ukulingana ne fyo Baibolo isambilisha. Nga ca kuti tulecita ifi pa kusambilisha, tatwakalenge abantu ukulamona kwati icine ca mu Baibolo calyafya ukumfwa. Mwilalondolola ifintu ifishilingile. Tatufwile ukulanda pa fyebo fye fyonse ifili mwi lembo twabelenga. Mulelanda fye pa mashiwi yalingile ayengafwa umusambi ukumfwikisha ifyo alesambilila. Umusambi akaya aleishiba ifyashika fya mu Malembo panono panono ilyo akatwalilila ukusambilila.—Heb. 5:13, 14.
10. Finshi fingatwafwa ukwishiba amaparagrafu twingasambilila ilyo tuletungulula isambililo?
10 Bushe maparagrafu yanga twingasambilila? Pa kwishiba ubwingi bwa maparagrafu twingasambilila tufwile ukwishiba ifyo umusambi engakwanisha ukumfwa. Kwena imibele na maka ya musambi na kasabankanya kuti fyapusana, lelo tufwile ukulaibukisha ukuti icacindama ico tufwile ukucita, kwafwa umusambi ukuba ne citetekelo cakosa. Kanshi tukamupeela inshita ya kubelenga, ukumfwa, no kucetekela icine ico Icebo ca kwa Lesa cisambilisha. Tatufwile ukulasambilila ifyebo ifingi ukucila pa fyo engakwanisha ukumfwa. E lyo tatulingile ukulashininda fye pamo pene, tufwile ukulasela. Nga ca kuti umusambi aumfwa icishinka, tufwile ukusela.—Kol. 2:6, 7.
11. Finshi twingasambililako ku misambilishishe ya mutumwa Paulo?
11 Umutumwa Paulo alebomfya amashiwi ayayanguka nga aleshimikila imbila nsuma ku bantu abashaishibepo nangu kamo. Nangu cingati alisambilile sana, talebomfya amashiwi ayayafya ukumfwa. (Belengeni 1 Korinti 2:1, 2.) Ukwangusha ifyebo fyaba mu Malembo kulalenga abantu abafumacumi ukulafwaisha ukusambilila kabili balaba sana ne nsansa. Umuntu takabila ukuba uwasambilila sana pa kwishiba icine.—Mat. 11:25; Imil. 4:13; 1 Kor. 1:26, 27.
Muleyafwa Abasambi Ukwiluka Ukuti Ifyo Balesambilila Fyalicindama
12, 13. Cinshi nalimo cingalenga umusambi ukutendeka ukulacita ifyo alesambilila? Langilileni.
12 Ifyo tulesambilisha nga filefika umusambi pa mutima, ninshi tulesambilisha bwino. Umusambi afwile ukwishiba ifyo ifyebo alesambilila fimukumine, ifyo fingamwafwa, ne fyo ubumi bwakwe bukawama nga alekonka ifyo Amalembo yalanda.—Esa. 48:17, 18.
13 Ica kumwenako fye, limbi kuti tulelanshanya ilembo lya AbaHebere 10:24, 25, ilikoselesha Abena Kristu ukulalongana pamo na basumina banabo pa kuti balekoseleshanya mu Malembo no kulabishanya pamo. Nga ca kuti umusambi talatampa ukusangwa ku kulongana, kuti twamulondolwelako ifyo ukulongana kuba ne fyo tukalasambilila pa kulongana kukonkelepo. Kuti twamulondolwela ukuti ilyo tuya ku kulongana, tuya mu kupepa Lesa kabili kuti twamulondolwela no kuti ifyo tusambilila kulya filatunonsha. Nga twamweba fyonse ifi e lyo nomba twingamulaalika ukusangwako. Ukufwaya sana ukulaumfwila Yehova e kufwile ukulenga umusambi ukulaumfwila amafunde ya mu Baibolo, te kufwaya ukusekesha uulemusambilisha.—Gal. 6:4, 5.
14, 15. (a) Finshi umusambi engasambilila pali Yehova? (b) Bushe ukwishiba ifyo Lesa aba ne mibele akwata kuti kwanonsha shani umusambi?
14 Icacindama sana ico abasambi bamwenamo ilyo balesambilila Baibolo no kulacita ifintu ukulingana ne fishinte fyabamo ca kuti baleshiba Yehova no kumutemwa nga nshi. (Esa. 42:8) Yehova ni Shifwe uwatutemwa sana, ni Kabumba kabili e mwine wa myulu ne calo. Lelo na kabili alasokolola ifyo aba, imibele yakwe, ne fyo akacitila abantu abamutemwa kabili abamubombela. (Belengeni Ukufuma 34:6, 7.) Ilyo Mose ali mupepi no kutungulula abena Israele ukufuma mu Egupti, Yehova ailondolwele kuli Mose ukuti: “Nkaba uo nkaba.” (Ukufu. 3:13-15, NW) Ici cipilibula ukuti Yehova ali no kuba untu engaba pa kuti fye afikilishe ukufwaya kwakwe ukwakumine abantu abo umwine asalile. Ici calengele abena Israele beshibe ukuti Yehova E wabapuswishe, ni Mpalume, E walebapeela ifyo balekabila, alifikilishe ifyo abalaile, no kuti E walebafwa mu nshila ishalekanalekana.—Ukufu. 15:2, 3; 16:2-5; Yosh. 23:14.
15 Nalimo Yehova te kuti afwe abasambi besu mu cipesha amano nga filya aleyafwa Mose. Lelo, icitetekelo cabo nga cakosa, babika na mano ku fyo balesambilila, no kutampa ukucita ifyo balesambilila, bakeluka ukuti calicindama sana ukushintilila pali Yehova pa kuti alebakosha, alebapeela amano, no kulabatungulula. Nga baleshintilila pali Yehova, nabo bakeshiba ukuti Yehova ni Mpanda mano iisuma kabili iyashintililwapo, alacingilila abantu bakwe, kabili alabapeela fyonse ifyo bakabila.—Amalu. 55:22; 63:7; Amapi. 3:5, 6.
Muleba ne Citemwishi
16. Mulandu nshi ukucenjela kwa cifyalilwa kushacindamina sana pa kuti kasabankanya alefika umusambi pa mutima?
16 Nga mumona ukuti tamwalamuka mu kusambilisha nge fyo mwingatemwa ukuba, mwifuupuka. Yehova na Yesu e batungulula umulimo wa kusambilisha uulecitika mu calo conse muno nshiku. (Imil. 1:7, 8; Ukus. 14:6) Nga tuleibikilishako, bakalatutungilila pa kuti ifyebo tulesosa filefika pa mitima ya bantu abafumacumi. (Yoh. 6:44) Kasabankanya nga alitemwa umusambi wakwe, ukutemwa kuti kwafika umusambi pa mutima nangu ca kutila mu cifyalilwa kasabankanya tacenjela sana pa kusambilisha. Ifyo umutumwa Paulo alecita filanga ukuti alishibe sana ubucindami bwa kuba ne citemwishi ku bantu alesambilisha.—Belengeni 1 Abena Tesalonika 2:7, 8.
17. Bushe kuti twaba shani ne citemwishi ku musambi umo na umo?
17 Kanshi na ifwe bene tufwile ukuba ne citemwishi no kubika amano ku kwishiba umusambi umo na umo. Ilyo tukalasambilila ifishinte fya mu Baibolo na ena, nalimo tukeshiba ifyo aba ne fyo apitamo. Limbi kuti twamona ukuti kale kale alitampa ukulaumfwila fimo ifyo asambilila mu Baibolo. E lyo limbi kuti alekabila ukwaluka muli fimbi. Nga tuleyafwa umusambi ukwishiba ifyo engabomfya ifyebo alesambilila muli Baibolo, ninshi tulemwafwa ukuba umusambi wa cine cine uwa kwa Kristu.
18. Mulandu nshi cawamina ukulapepa no musambi no kulamulumbula mu mapepo?
18 Ne cacindama sana kulapepa no musambi no kulamulumbula mu mapepo. Umusambi alingile ukwiluka ukuti ico tufwaya sana kumwafwa ukwishiba Kabumba wakwe bwino bwino, ukupalama kuli Ena, no kulanonkelamo mu butungulushi Bwakwe. (Belengeni Amalumbo 25:4, 5.) Nga tulelomba Yehova ukwafwa umusambi ukulacita ifyo alesambilila, umusambi akeshiba ukuti calicindama ukuba ‘kacita wa cebo.’ (Yako. 1:22) Kabili lintu umusambi akalakutika ku mapepo yesu ayafuma pa nshi ya mutima, na o akasambilila ifya kupepa. Ala mwandini cilawama ukwafwa umusambi ukuba cibusa wa kwa Yehova!
19. Finshi tukasambilila mu cipande cikonkelepo?
19 Ala tulomfwa bwino ukwishiba ukuti baNte ukucila pali 6,500,000 mu calo conse balesha na maka ukuba ‘abalamuka pa kusambilisha’ pa kuti fye baafwe abantu abafumacumi ukulabaka fyonse ifyo Yesu abebele. Bushe finshi filefuma mu fyo tulebombesha mu mulimo wa kushimikila? Mu cipande cikonkelepo e mo tukasuka ici cipusho.
Bushe Muleibukisha?
• Mulandu nshi Abena Kristu bakabila ukubela ‘abalamuka pa kusambilisha’?
• Finshi tufwile ukulacita pa kuti tulesambilisha bwino?
• Cinshi cingafika umusambi pa mutima nangu ca kuti mu cifyalilwa tatwacenjela pa kusambilisha?
[Icikope pe bula 9]
Bushe mwalilembesha mwi Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa?
[Icikope pe bula 10]
Mulandu nshi cacindamina ukweba umusambi ukuibelengela Baibolo ilyo mulesambilila?
[Icikope pe bula 12]
Mulepepela pamo no musambi wenu no kulamulumbula mwi pepo