Bushe Mumona Bambi nge fyo Yehova Abamona?
“Mwiba amalekano mu mubili . . . Ifilundwa fya uko fibe no kusakamanana kumo kwine.”—1 KOR. 12:25.
1. Bushe mwaumfwile shani umuku wa kubalilapo mwaishile mu cilonganino ca kwa Lesa umwaba abantu abaikatana kabili aba mutende?
ILYO twalekele ukucita ifyabipa ifyo abantu ba muli cino calo bacita no kutendeka ukulalongana pamo na bantu ba kwa Yehova, tufwile twalitemenwe sana ukumona ifyo batemwana ne fyo basakamanana. Ala balipusana sana na bantu abatungululwa na Satana abapama, aba mpatila, kabili aba lubuli! Twaishileba mu cilonganino ca kwa Lesa umwaba abantu abaikatana kabili aba mutende.—Esa. 48:17, 18; 60:18; 65:25.
2. (a) Cinshi cingalenga ukuti tuleke ukulamona bamunyinefwe nge fyo Yehova abamona? (b) Cinshi tulingile ukucita nga tulakusha ifilubo fya bamunyinefwe?
2 Lelo pa mulandu wa kuti tatwapwililika, mu kuya kwa nshita, kuti twatampa ukulatontonkanya ifyalubana pali bamunyinefwe. Mu nshita ya kuti tulelolesha pa mibele iisuma iyo bamunyinefwe bakwata ilyo bapashanya Yehova, ukukanapwililika kuti kwalenga twalakusha ifilubo fyabo, e kutila twaleka ukumona bamunyinefwe nge fyo Yehova abamona. Nga tulakusha ifilubo fya bamunyinefwe, ninshi tulingile ukubika amano ku fyo tubamona no kulaesha na maka ukulamona abo bene bamunyinefwe nge fyo Yehova abamona.—Ukufu. 33:13.
Ifyo Yehova Amona Bamunyinefwe
3. Bushe Baibolo ipashanya icilonganino ca Bena Kristu kuli cinshi?
3 Pali 1 Abena Korinti 12:2-26, umutumwa Paulo apashenye icilonganino ca Bena Kristu basubwa ku mubili uwakwata “ifilundwa ifingi.” Nga filya fine ifilundwa fya mubili fyapusanapusana, aba mu cilonganino nabo balipusana sana mu mibele na mu fyo bengacita. Lelo, Yehova alibapokelela bonse, balicindama kuli ena kabili alibatemwa nga nshi. E co Paulo na o aletufunda ukuti ifilundwa fya mu cilonganino “fibe no kusakamanana kumo kwine.” Ici kuti cayafya sana pantu icifyalilwa ca bambi kuti capusana ne cifyalilwa cesu.
4. Mulandu nshi tulingile ukwalukila mu fyo tumona bamunyinefwe?
4 Nalimo tulolesha fye pa filubo fya bamunyinefwe. Nga e fyo tucita, ninshi twaba kwati tulolekesha fye pa lubali lumo ulwa cikope. Lelo, Yehova ena alolesha pa cikope conse. Nalimo ifwe twatemwa ukulolesha fye pa mibele iyo tushatemwa, nomba Yehova ena amona umuntu onse ukubikako ne mibele yakwe iisuma. Nga tuleesha na maka ukulapashanya Yehova, ninshi tukalenga mu cilonganino mukabe ukutemwana no kwikatana.—Efes. 4:1-3; 5:1, 2.
5. Mulandu nshi cabipila ukupingula bambi?
5 Yesu alishibe ukuti abantu abashapwililika balitemwa sana ukupingula abanabo. Afundile ukuti: “Mwilapingula pa kuti mwipingulwa.” (Mat. 7:1) Yesu tatile: “Mwipingula”; lelo atile: “Mwilapingula.” Alishibe ukuti abengi abalekutika kuli ili lyashi balitemenwe sana ukulalengulula bambi. Bushe na ifwe twalitemwa ukulalengulula bambi? Nga e fyo tucita, ninshi tufwile ukwaluka pa kuti twikapingulwa icabipisha. Na kuba, ni fwe bani pa kuti tulepingula abantu abo Yehova alebomfya ukutungulula icilonganino nelyo ukusosa ukuti tabalingile ukuba mu cilonganino? Ca cine, munyinefwe kuti akwata icifyalilwa ico tushingatemwa, nomba Yehova nga atwalilila ukumubomfya, bushe ifwe ni fwe twingapingula ukuti talingile ukuba mu cilonganino? (Yoh. 6:44) Bushe twalisumina ukuti Yehova eutungulula abantu ababa mu cilonganino cakwe no kuti nga kuli ifingakabila ukwalula, umwine e wingacite fyo pa nshita yalinga?—Belengeni Abena Roma 14:1-4.
6. Bushe Yehova amona shani ababomfi bakwe?
6 Cimo ico Yehova acita ico ifwe tushingacita ca kuti alamona imibele Umwina Kristu umo umo akwata iikalenga akabe umuntu musuma sana nga apwililika mu calo cipya. Kabili alishiba ifyo bonse bayaluka ilyo bakonka ifyo basambilila mu Baibolo. Kanshi takabila no kulalolekesha pa filubo bacita. Pa Amalumbo 103:12 patila: “Ifyo akabanga katalukana na masamba, e fyo atalusha kuli ifwe ifya bupulumushi fyesu.” Kanshi ifwe umo umo tufwile ukulatasha sana Yehova!—Amalu. 130:3.
7. Finshi tusambilila ku fyo Yehova alemona Davidi?
7 Mu Malembo e mwaba ubushininkisho ubulanga ukuti Yehova alolesha fye pa mibele iisuma iyo umuntu akwata. Lesa alandile pali Davidi ukuti “umubomfi wandi Davidi, uwabakile amafunde yandi, uwankonkele umutima wakwe onse, ku kucite cawama ceka mu menso yandi.” (1 Isha. 14:8) Ifwe bonse twalishiba ukuti Davidi alicitile ifilubo ifingi. Na lyo line, Yehova alelolesha fye pa mibele isuma iya kwa Davidi pantu alishibe ukuti umutima wa kwa Davidi wali uwalungama.—1 Imila. 29:17.
Mulemona Bamunyinenwe nge fyo Yehova Abamona
8, 9. (a) Bushe ni mwi umo twingapashanya Yehova? (b) Cilangililo nshi twingalinganya ku fyo tumona bambi, kabili cinshi twingasambililako?
8 Yehova aleshiba ifili mu mitima ya bantu, nomba ifwe te kuti twishibe nakalya. Uyu wine e mulandu tushilingile ukulapingwila bambi. Tatwaishiba fyonse ifyo umuntu atontonkanya. Tufwile ukwesha na maka ukulapashanya Yehova, ukukanalolesha pa filubo abantu bacita ifyo bashakatwalilile ukulacita mu calo cipya. Kuti cawama sana nga twabika ubuyo bwa kulapashanya Yehova mu fyo tumona bamunyinefwe! Nga tulemona bamunyinefwe nga filya Yehova abamona, ninshi tukalaumfwana bwino sana na bamunyinefwe ne nkashi.—Efes. 4:23, 24.
9 Lekeni tulangilile, tutile mwamona ing’anda iyaonaika, amapulanga ya ku mutenge yalisokomoka, amawindo yalitobaika, kabili ilaloka. Abantu abengi abengamona iyo ng’anda kuti batila yalyonaika kabili ilingile fye ukubongolola. Lelo umuntu umbi uwingaimona kuti atila nkaiwamya. Ena talelolesha fye pa fintu ifyaonaika, lelo alelolesha na pa mufula ne fibumba. Ashita ing’anda no kuwamya fyonse ifyaonaike kabili yatendeka no kulamoneka bwino. Ilyo aiwamya, abapita nshila batampa ukutasha ifyo ilemoneka bwino. Bushe te kuti tube nga uyu muntu uwabombeshe ukuwamya ifyaonaike ku ng’anda? Ukucila ukulalolekesha fye pa filubo fya bamunyinefwe, tufwile ukulalolesha pa mibele iisuma no kucetekela ukuti mu kupita kwa nshita bakalula imibele yabo. Nga tulecita ifi, tukatemwa sana bamunyinefwe pa mulandu wa mibele iisuma kabili tukalabamona nga filya fine Yehova abamona.—Belengeni AbaHebere 6:10.
10. Bushe ukufunda kwaba pa Abena Filipi 2:3, 4 kutwafwa shani?
10 Umutumwa Paulo alandile ifyebo ifingatufunda pa fyo tufwile ukulaumfwana na bamunyinefwe bonse mu cilonganino. Akonkomeshe Abena Kristu ukuti: “Mwicita icintu nangu cimo ku lubuli nelyo ku matutumuko, lelo mu bupete mulemona bambi ukuti balimucila, mwiba abangwa fye ifyenu mwe bene, lelo abangwa ne fya bambi.” (Fil. 2:3, 4) Ukuicefya kukalenga tukalemona bambi nge fyo Yehova abamona. Na kabili, ukubika amano kuli bambi no kulalolesha fye pa mibele yabo iisuma kukalenga tukalebamona nge fyo Yehova abamona.
11. Kwaluka nshi ukwakuma ifilonganino fimo?
11 Muno nshiku, ifintu nafyaluka sana mu calo kabili ici calenga abantu abengi nga nshi ukukuukila ku fyalo fimbi. Mu misumba imo mwaba abantu abafuma ku fyalo ifyalekanalekana. Abantu bamo abakuukila uko twikala balitendeka ukusambilila Baibolo, kabili balesa na ku kulongana. Aba bantu bafuma “mu nko shonse ne mitundu na bantu na bantu ne ndimi.” (Ukus. 7:9) Icafumamo ca kuti mu filonganino ifingi mwaba abantu abafuma mu fyalo fyalekanalekana.
12. Bushe lyonse tufwile ukulamona shani abantu bambi, kabili mulandu nshi ici cafisha limo limo?
12 Tufwile ukubika amano ku fyo tumona bambi mu cilonganino cesu. Ici cilelanga ukuti tulingile ukulaumfwila ukufunda kwa mutumwa Petro ukutila tulingile “ukutemwa aba bwananyina ukwabula ubumbimunda” no ‘kutemwana nga nshi ku mitima.’ (1 Pet. 1:22) Kuti cayafya ukuba no kutemwa kwa cine cine mu cilonganino umwaba abantu abafuma ku fyalo fyalekanalekana. Intambi sha Bena Kristu banensu kuti shapusana sana ku ntambi shesu, nangu fye kusambilila, imikalile, no mushobo na fyo fine kuti fyapusana. Bushe ifyo abasumina banenu abakwata intambi ishapusana ne shenu batontonkanya nelyo ifyo bacita ifintu filamupesha amano? Limbi nabo e fyo bomfwa nga bamona ifyo mucita ne fyo mutontonkanya. Nomba te mulandu ne fi, ifwe bonse Baibolo itufunda ukuti: “Temweni aba bwananyina bonse.”—1 Pet. 2:17.
13. Kwaluka nshi tulingile ukucita mu fyo tutontonkanya?
13 Kuti cawama ukwalula ifyo tutontonkanya pa kuti tukushe imitima mu kutemwa bamunyinefwe bonse. (Belengeni 2 Abena Korinti 6:12, 13.) Bushe kulaba inshita ilyo tulanda ukuti “Nshaba na kapaatulula, nomba . . . ” e lyo twakonkeshapo ukulanda fimo ifyabipa ifyo tumona ukuti e fyo uyo mutundu waba? Ukutontonkanya kwa musango yo kulanga fye ukuti tufwile ukulaesha na maka ukufumya akapaatulula akaba mu kati na nkati ka mitima yesu. Kuti twaipusha ukuti, ‘Bushe ndesha na maka ukwishiba abantu aba mutundu umbi?’ Ukuipusha amepusho ya musango yo kukalenga tukatemwe sana aba bwananyina aba mwi sonde lyonse.
14, 15. (a) Landeni pa bantu abayalwike mu fyo balemona bambi. (b) Bushe kuti twabapashanya shani?
14 Baibolo yalilanda pa bantu abayalwile amatontonkanyo yabo. Umo uo yalandapo mutumwa Petro. Apo Petro ali muYuda, ali no kusengauka ukwingila mu ng’anda ya muntu uushali muYuda. Elenganyeni ifyo aumfwile ilyo bamwebele ukuya ku ng’anda ya mwina Fyalo uushasembululwa Korneli! Petro alyalwike mu fyo aletontonkanya pantu alishibe ukuti Lesa alefwaya ukuti abantu aba nko shonse babe Abena Kristu. (Imil. 10:9-35) Sauli, uwaishileba umutumwa Paulo, na o alyalwike mu fyo aletontonkanya kabili alilekele ukuba ne mpatila. Alisumine ukuti alipatile sana Abena Kristu ica kuti “[alecishamo] ukupakasa icilonganino ca kwa Lesa no kuconaula.” Lelo, ilyo Shikulu Yesu amulungike, alyalwike sana mu fyo aletontonkanya no kutendeka ukulaumfwila ifyo abantu alepakasa kale balemweba.—Gal. 1:13-20.
15 Tatuletwishika ukuti umupashi wa kwa Yehova kuti watwafwa ukwaluka mu fyo tumona bambi. Nga twailuka ukuti mu mitima yesu mwaliba akapaatulula nelyo impatila, tufwile ukulaesha na maka ukupwisha iyi mibele no “kubaka bu-umo bwa mupashi mu cikakilo ca kwikatanya ica mutende.” (Efes. 4:3-6) Baibolo itukoselesha “[ukufwalilapo] ukutemwa, pantu e cikakilo cafikapo ica kwikatana.”—Kol. 3:14.
Ukulapashanya Yehova Ilyo Tulebomba Umulimo wa Kushimikila
16. Cinshi ico Lesa afwaya abantu ukulacita?
16 Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Takwaba kapaatulula kuli Lesa.” (Rom. 2:11) Yehova afwaya ukuti abantu aba mu nko shonse balemupepa. (Belengeni 1 Timote 2:3, 4.) Pa kufikilisha ukufwaya kwakwe, aliteyanya ukuti “imbila nsuma ya muyayaya” ibilwe “ku luko lonse no mutundu no lulimi na bantu.” (Ukus. 14:6) Yesu atile: “Ibala ni pano calo.” (Mat. 13:38) Bushe aya mashiwi yalenga imwe na ba mu ng’anda yenu ukumfwa shani?
17. Bushe kuti twayafwa shani abantu aba misango yonse?
17 Te bonse bengakwanisha ukuya mu kushimikila imbila nsuma ya Bufumu ku bantu abekala mu fyalo fimbi. Na lyo line, kuti limbi twalikwata ishuko lya kushimikila imbila nsuma ku bantu abafuma mu fyalo fyalekanalekana abakuukila uko twikala. Bushe tulesha sana ukushimikila ku bantu ba misango yonse, te kuli balya fye abo tushimikilako lyonse? Mulandu nshi mushingabikila ubuyo bwa kushimikila ku bantu bambi abashaumfwapo sana imbila nsuma?—Rom. 15:20, 21.
18. Bushe Yesu alangile shani ukuti alefwaisha ukulayafwa abantu?
18 Yesu alefwaisha sana ukwafwa abantu bonse. Taleshimikila fye mu ncende imo. Ilyashi limo ilya mu Baibolo litila “aimine ubulendo ukuya mu misumba yonse ne mishi.” Lyena “ilyo amwene amabumba, abekatilwe inkumbu” kabili alefwaya sana ukubafwa.—Mat. 9:35-37.
19, 20. Bushe kuti twalanga shani ukuti twalibika amano ku bantu ba misango yonse nga filya fine Yehova na Yesu bababikako amano?
19 Bushe kuti mwalanga shani ukuti na imwe mulafwaya sana ukwafwa abantu? Abengi besha ukulabombela mu cifulo caba mu ncende bekala ico bashishimikilamo sana. Nalimo kuti caba ni ncende sha makwebo, amaparka, pa fitesheni, nelyo mupepi na mayanda ayo bafilwa ukushimikilapo. Bambi bapingulapo ukusambilila ululimi lumbi pa kuti baleshimikila ku bantu bafuma ku fyalo fimbi abakuukila uko bekala nelyo ku bantu abo bashaleshimikilako sana ku myaka ya ku numa. Ukusambilila ifya kuposha abo bantu mu lulimi lwabo kuti kwalanga ukuti mwalibabikako sana amano. Nga teti tukwanishe ukusambilila ululimi lumbi, kuti cawama ukulakoselesha abalesambilila. Ukwabula no kutwishika te kuti tulelengulula nelyo ukutwishika umulandu bambi baleesesha na maka ukulashimikila ku bantu abafuma ku fyalo fimbi. Abantu bonse balicindama kuli Lesa, kabili ifi fine e fyo na ifwe tufwile ukulabamona.—Kol. 3:10, 11.
20 Ukulamona abantu nga filya fine Lesa abamona kusanshamo no kulashimikila ku bantu bonse, te mulandu ne fyo balemoneka. Nalimo bamo tabakwata amayanda, basanku, nelyo bakwata imibele iyabipa. Abantu ba ku calo cimo nelyo aba mutundu umo nga bacita icabipa kuli ifwe, tatulingile ukulatontonkanya ukuti ninshi bonse e fyo baba. Abantu ba mu musumba umo balipumine Paulo icabipisha, lelo ico tacalengele ukuti aleke ukushimikila imbila nsuma ku bantu ba muli ulya musumba. (Imil. 14:5-7, 19-22) Alesubila ukuti bamo bakakutika ku mbila nsuma.
21. Bushe ukulamona abantu nga filya fine Yehova abamona kuti kwamwafwa shani?
21 Nomba twaishiba bwino bwino ukuti tulekabila ukulamona bamunyinefwe aba mu cilonganino, aba bwananyina aba mwi sonde lyonse, na bantu tushimikilako nga filya fine Yehova abamona. Nga tulepashanya sana Yehova mu fyo tumona bambi, ninshi tukalenga mu cilonganino mukabe sana umutende no kwikatana. Kabili tukaba ne shuko lya kulayafwa bambi ukutemwa Yehova, Lesa ‘uushaba na kapaatulula’ lelo uusakamana abantu bonse, “pantu bonse bene mulimo wa minwe yakwe.”—Yobo 34:19.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Kutontonkanya nshi ukwalubana pali bamunyinefwe uko tufwile ukusengauka?
• Kuti tulepashanya shani Yehova mu fyo tumona bamunyinefwe?
• Finshi mwasambilila pa fyo tufwile ukulamona aba bwananyina aba mwi sonde lyonse?
• Kuti tulepashanya shani Yehova mu fyo tumona abantu ilyo tuleshimikila?
[Icikope pe bula 26]
Bushe kuti mwacita shani pa kuti mwishibe abantu abafuma ku fyalo fimbi?
[Ifikope pe bula 28]
Kuti mwacita shani pa kuti muleshimikila imbila nsuma ku bantu abengi?