Ukunwenapo Ubwalwa na Bumbi

ALLEN atendeke ukunwa ubwalwa ilyo ali ne myaka 11.a Ena na banankwe baleangala sana mu mpanga, balepashanya abantu abo baletamba mu mafilimu. Abantu ba mu mafilimu abo balepashanya bali ba kwelenganya fye, lelo ubwalwa Allen na banankwe balenwa bwena bwali bwa cine cine.

Ba Tony bali ne myaka 40 ilyo batendeke ukulanwesha ubwalwa. Pa kubala, balenwa fye ibotolo limo nelyo yabili cila cungulo, nomba batampile ukunwa amabotolo 5 nelyo 6. Mu kuya kwa nshita, batendeke ukunwa sana ica kuti balilekele no kupenda amabotolo balenwa cila bushiku.

Allen alyeseshe ukusanga inshila ya kupwishishamo ubwafya bwa kunwesha ubwalwa. Ba Tony bena balikeene ukumfwila ifyo balupwa ne fibusa balebeba. Allen na nomba epo aba kabili alashimika ifyamucitikiile; lelo ba Tony bena balifwa, bafwile mu busanso bwa pa musebo pa mulandu wa kuti bale-ensha motoka ninshi nabakolwa icine cine.

Nangu ca kuti muntu fye umo uunwesha ubwalwa, amafya yafuma mu kunwesha kwakwe, yalakuma na bambi, kabili ilingi line ififumamo filabipa nga nshi.b Ukunwesha ubwalwa ilingi line e kulenga abantu ukulatukana insele, ukulacita ulubuli, ukucena bambi kabili mu fyo bacita mulafuma ne mfwa. Na kabili kulalenga amasanso ya pa musebo no kuicena pa ncito, e lyo kulaleta fye na malwele yalekanalekana. Ukunwesha ubwalwa kulalenga abantu ukonaula indalama ishingi sana cila mwaka, kabili kulalenga umuntu ukucula nga nshi no kuba na masakamika, e lyo balupwa nabo balaculilamo, ukubikako fye na bana.

Akabungwe ka U.S. National Institutes of Health kasosele ukuti kwena “te bonse abanwa ubwalwa cila bushiku abanwesha, kabili bamo abanwesha ubwalwa tabanwa cila bushiku.” Abantu bamo abashakunkuma ku bwalwa balanwesha ubwalwa ukwabula na bene ukwishiba. Bambi banwa fye mu nshita mu nshita, nomba ubushiku banwa, balanwa ukucila pa mabotolo 5.

Nga ca kuti mwasalapo ukunwa ubwalwa, bushe kuti mwaishiba shani apa kupelela? Kuti mwaishiba shani ukuti nomba tamulingile ukunwenapo na bumbi? (Amapinda 23:29, 30) Ifipande fyakonkapo fyalalanda pa fyebo ifingamwafwa pali ili lyashi.

[Amafutunoti]