Ukuipeela mu Kuitemenwa ku Kubomba Umulimo Onse Uusuma
1 Ulupapulo lwa ku calo lwalandile pa lwa Nte sha kwa Yehova, no kusoso kuti: “Kuti caba icakosa nga nshi ukusanga ifilundwa fye bumba ilili lyonse limbi ababombela imipepele yabo na maka nge ficite Nte.” Mulandu nshi Inte sha kwa Yehova shibombesha na maka ifyo kabili no mupashi wa kuitemenwa uwa musango yo?
2 Umulandu umo uli wa kuti balyobelwa ne tontonkanyo lya kuti nshita shili ishe pamfya. Yesu alishibe fyo akwete fye inshita inono iya kupwishishamo umulimo wakwe pe sonde. (Yoh. 9:4) Ilintu Umwana wakatamikwa uwa kwa Lesa aletwalilila ukuba no bufumu pa kati ka balwani bakwe ilelo, abantu ba kwa Yehova balishiba ukuti bakwete fye nshita inono iya kubombamo umulimo wabo. Muli ifyo, batwalilila ukuipeela mu kuitemenwa ku kubomba umulimo washila. (Ilu. 110:1-3) Apantu ababomfi ba kulobolola abafulilako balekabilwa, te kuti kubeko ukunenuka mu kubombesha kwabo. (Mat. 9:37, 38) E ico, balatukuta ukupashanya Yesu, uwaimike ica kumwenapo capwililika ica kuitemenwa no kubombesha mu mulimo wakwe.—Yoh. 5:17.
3 Umulandu na umbi uo Inte sha kwa Yehova shibombela no mweo onse nga kuli Yehova uli wa kuti ukuteyanya kwabo ukwa mu kusaalala kwa calo kwalipusanako na mabumba yambi yonse. Amateyanyo ya ku calo aya mipepele mu cine cine yafwaya abantu ba yako ukubomba fye inshita yacepesha kabili ukukanabombesha. Cintu basuminamo nga ca kuti cilasonga ubumi bwabo ubwa cila bushiku ifyo babomba na bantu bambi, nelyo ifikonkelelo fyabo mu bumi, ninshi cibasonga fye panono. Apantu tabakwata amaka ya kutuninkisha aya cisumino ca cine, bapampamina pa kuti abacemi babo ‘balesosa kuli bene ifya kutasha,’ ukubebekesha ukuti umulimo wabo uwa kabepekesho waliba fye bwino. (Esa. 30:10) Bashimapepo babo balinakilako ukupitila mu ‘kupeepula amatwi yabo,’ ukulimba muli bene umupashi wa kukanayangwako no wa bumbokoya bwa ku mupashi.—2 Tim. 4:3.
4 Fintu caba icapusanako ku bantu ba kwa Yehova! Fyonse ifyo tucita pa lwa kupepa kwesu fisanshamo amaka, ukupilikita, no kubomba. Cila bushiku kabili muli fyonse ifyo tucita, tubomfya cintu twasuminamo. Ilintu icine cilatuletela ubuseko ubwingi, cisanshamo “ukupilikita ukwingi” nga tuli no kufishapo cintu cifwaya. (Linganyako 1 Abena Tesalonika 2:2.) Ukusakamana fye ifishingamo fya mu mikalile ya cila bushiku mulimo uwingi ica kuti ulalenga abantu abengi ukuba abapamfiwa. Nangu cibe fyo, tatusuminisha ifi ifya kwangwako ukutucilikila ku kutangishako amabuseko ya Bufumu.—Mat. 6:33.
5 Ico twapeelwa ukucita mu mulimo wa kwa Yehova caliba ica kunonsha nga nshi kabili ice pamfya ica kuti tulaseshiwa ‘ukubomfye nshita’ te kuipoosela fye ku fikonkelelo fimbi lelo ukuibomfya mu nshila inonsha ku fintu fya ku mupashi. (Efes. 5:16) Pa kwishiba ukuti ukuipeelesha kwesu ukwa bukapepa no mupashi wa kuitemenwa filatemuna Yehova, e ca kutuninkisha cikalamba twakwata ica kutulenga ukutwalilila no kubombesha kwesu. Mu kuba na mapaalo yafumba ayo tulepokelela nomba ne filolelo fya bumi ubuli no kwisa, umupampamina wesu uli kutwalilila ‘ukucucutikila no kupilikitila’ amabuseko ya Bufumu.—1 Tim. 4:10.
6 Ukuipeelesha no Mupashi wa Kuipeela Bulilambo: Ilelo abantu abengi babika ifikabilwa fya ku mubili na mabuseko pa ntanshi ya cili conse cimbi. Bayumfwo kuti balikwato mulandu usuma uwa kutonta ukusakamana kwabo pa cintu bali no kulya, ukunwa, nelyo ukufwala. (Mat. 6:31) Pa kuba abashaikushiwa ne fikabilwa, ubuyo bwabo ububatuninkisha bwaba kuipakisha imikalile isuma ukufika ku mwisulo pali nomba no ‘kuba ne fisuma ifingi ifikalaaluke myaka iingi, pa kuti bengatauluka, ukulya, ukunwa, no kusangalala.’ (Luka 12:19) Uuya ku calici lyonse ayumfwa ukuti ukubombesha kwa pa lwakwe ukuli konse uko imipepele yakwe ilefwaya kwaba kwingilila insambu sha pa lwakwe. Itontonkanyo lya kusha nelyo fye ukunashako ukukonkelela ifya ku mubili nelyo ukusha ifya musamwe lyaliba ilya kuselausha kuli wene. Mu kuba no kutontonkanya kwakwe ukwashinguluka fye pa kuisakamana umwine eka, ukulundulula umupashi wa kuipeela bulilambo cintu icishaba ca cine cine, icishingabomba.
7 Ifwe tucimona mu kupusanako. Icebo ca kwa Lesa calilenga amatontonkanyo yesu ukuwaminako pa kuti twingalatontonkanya amatontonkanyo ya kwa Lesa mu cifulo ca ya bantu. (Esa. 55:8, 9) Twalikwata amabuyo mu bumi ayo yacila ifikonkelelo fya ku mubili. Ukwebelwa kwa bumulopwe bwa kwa Yehova no kushishiwa kwe shina lyakwe e milandu yakatamisha mu bubumbo bonse. Iyi milandu yaliba iikalamba nga nshi ica kuti nga twati tulinganye, inko shonse “shaba nge fishilipo pa mulola wakwe.” (Esa. 40:17) Ukwesha ukuli konse ukwa kuti tuleikala ubumi bwesu mu nshila isuula ukufwaya kwa kwa Lesa ifwile ukumonwa ngo buwelewele.—1 Kor. 3:19.
8 E co ilintu ifikwatwa fya ku mubili fimo filakabilwa kabili fimbi fyaliba ifya mulimo mu mibombele ya Bufumu, twalibukila ukuti ifi mu cituntulu tafyaba e fintu “ifyacilamo.” (Fil. 1:10) Tukakatila ku mupashi waba pali 1 Timote 6:8 mu kupelesha ukukonkelela amabuseko ya fya ku mubili no kutukuta mano mano ukusungilila imitima yesu iyatontwa pa ‘fishimoneka ifya muyayaya.’—2 Kor. 4:18.
9 Ilyo twacilamo ukutontonkanya pa lwa matontonkanyo ya kwa Lesa, e lyo amasakamika pa lwa fintu fya ku mubili yacepelako. Lintu twalanguluka pa fintu Yehova atucitila kale kale na mapaalo yawamisha ayo atulaya aya nshita ya ku ntanshi, tulaba abaitemenwa ukuipusula icili conse cintu atulomba. (Marko 10:29, 30) Ni pa mulandu wakwe e po twabelanako. Akubulaba inkumbu shakwe no kutemwa, nga te kuti tuipakishe ubumi nomba kabili nga tatwingakwata isubilo lya nshita ya ku ntanshi nangu panono. Tulayumfwa abakakililwako ukuipeela, apantu conse ico tucita mu mulimo wakwe ‘e co tufwile ukucita.’ (Luka 17:10) Icili conse ico twalombwa ukubwesesha kuli Yehova, tupeela ne nsansa, ukwishiba ukuti ‘tukaseepe fyafula.’—2 Kor. 9:6, 7.
10 Bakabomba Baitemenwa Balekabilwa Nomba: Icilonganino ca Bwina Kristu caingile mu ciputulwa ca nshita ica mibombele yapambana ukutula pa kutendeka fye kwa ciko pene. Ubunte bwa kapela makufi bwali no kucitwa pa ntanshi Yerusalemu tabalamutaasha mu 70 C.E. Mu kati ka ilya nshita abasambi ba kwa Yesu ‘balyobelwe ukubile cebo.’ (Imil. 18:5) Kwaliko ukukabila kwa kukansha bakabila ba mbila nsuma na bacemi bakampuka no kulombo kwaafwa kwabo pa mulandu wa kutanunuka kwakulisha. Abaume babelesha ukubomba na balashi ba ku calo pamo pene na baume bashintililwapo aba kwangalila ukulonganikwa no kwakanya ifintu fya ku mubili baalekabilwa. (Imil. 6:1-6; Efes. 4:11) Ilintu bamo abalebomba balilumbwike, abengi tabalumbwike. Lelo bonse bene ‘balipilikite,’ ukubombela capamo no mutima onse pa kuti umulimo wingabombwa.—Luka 13:24.
11 Nangula ca kuti mu kulinganishiwako ukukabila kwa mibombele yapilikita kwali ukunono pa cipimo ca cibulungwa conse mu kati ka myanda ya myaka iyakonkelepo, umulimo ukalamba uwa kubuukulula imibombele ya Bufumu walitendeke lintu Yesu atendeke ukuteka mu Bufumu bwakwe mu 1914. Pa kubalilapo, banono bamwene ukuti ukukabila kwa babomfi ba kubombela amabuseko ya Bufumu kwali no kuba ukukalamba nga fintu kuli, ukufwaya ukwaafwa kwa mamilioni ya ba kuitemenwa mu fyalo ukushinguluke cibulungwa conse.
12 Ilelo ukuteyanya kwaliibimba mu kushika mu mulimo wa makuule yalekanalekana ayengi uyo wapinda nga nshi ukuti tubomfye ubukumu bwesu ni cikanga bukaminine no kukaminina. Imibombele ya Bufumu ilelunduluka pa cipimo cikalamba. Apantu inshita shesu shili she pamfya e citukunta ukupilikita no kubomfya icikwatwa conse ico twingaba na co ku kupwilikisha umulimo tukwete. Mu kuba ne mpela ya micitile ibifi iya fintu yonse fye ukupalamisha nga nshi, tuleenekela ukuti kuli no kuba imibombele yacilanapo ukuluma ku ntanshi uku tuleya. Umubomfi wa kwa Yehova onse uwaipeela alelombwa ukuipeela ku kubomba umulimo we pamfya uwa kulonganika.
13 Cinshi Cilekabilwa Ukucitwa? Mu cishinka kuti twasoso kuti kuliko “[ifya kucita ifingi, NW] mu mulimo wa kwa Shikulu.” (1 Kor. 15:58) Mu fifulo fya kubombelamo ifingi ifilimwa nafipya, lelo ababomfi nabacepa. Tulelaalikwa ukubomba ulubali lwesu te pa kuba fye abashimikisha mu bunte bwesu ukupulinkana icifulo cesu ica kubombelamo lelo na kabili mu kupokelela ubwite bwa kuyabombela ukuli ukukabila kwakulilako.
14 Cili ca kutasha ukumona ifyo Inte mu mbali shonse isha calo shiipeela mu kuitemenwa ku kubomba imilimo imbi. Iyi isanshamo ukuitemenwa ukubomba mu kukuula ififulo fya kupepelapo, ukubomba pa mabungano, no kwaafwa mu kubombesha kwa kupayanya ukukumbusuka mu nshita sha tuyofi ukufika fye na ku kuwamya Iŋanda ya Bufumu iya pa myabo lyonse. Pa lwa mulimo wa kuwamya Iŋanda ya Bufumu, kwalibako no kushininkisha ukuti Iŋanda ya Bufumu yashala iya busaka kabili iyapempenkana pa numa ya kulongana kumo na kumo. Ukubomba umulimo uyo uumonwa ngo wa pa nshi kulangilila ukumfwikisha kwalinga ukwa mashiwi ya kwa Yesu aya pali Luka 16:10 aya kuti: “Uwa cishinka ku cacepesha e wa cishinka na ku fingi, no ushalungama ku cacepesha, e ushalungama na ku fingi.”
■ Ukutungilila Imibombele ya Cilonganino: Ilintu icilonganino cimo na cimo cibomba ngo lubali lwa kuteyanya konse kabili cipokelela ubutungulushi ukufuma ku “musha wa cishinka kabili uwashilimuka,” capangwa na bakasabankanya ba Bufumu. (Mat. 24:45) Ifyo cipwishishisha fyashintilila maka maka pa bwingi bwa fintu Nte umo na umo ali uwaitemenwa ukubomba kabili na papelele amaka yakwe. Icilonganino catonta pa kuleke mbila nsuma ukushimikilwa mu cifulo ca ciko ica kubombelamo, ukupanga abasambi bapya, kabili lyene, ukubakosha lwa ku mupashi. Umo na umo uwa ifwe kuti asangwilako kuli uyu mulimo. Na kabili kuti twaimikila amabuyo fwe bene pa lwe sambililo lya pa lwesu, ukwakanamo kwabamo ubupilibulo mu kulongana, no kwaafwa bambi ababa mu cilonganino abali mu kukabila. Iyi mibombele itupeela amashuko ayengi aya kulangisha ukuitemenwa kwesu.
■ Ukutungulula ku Bangalishi: Yehova aliseekesha baeluda basontwa ukwangalila icilonganino cimo na cimo. (Imil. 20:28) Aba baume balitinamine pa kuti bengafikapo ku kukwata ili shuko. (1 Tim. 3:1) Mupepi na munyina uuli onse mu cilonganino alikwatako amaka ya kufikapo ku kukwata ifishingamo fyakulilako. Bamunyina abengi balelunduluka lwa ku mupashi kabili balekabila ukutwalilila ukukula pe samba lya butungulushi no kwafwilisha kwabamo ukutemwa ukwa baeluda ba mu cilonganino. Aba baume balingile ukuba bakabelenga ba Baibolo kabili aba mpapulo shesu aba mukoosha. Kuti balangisha ukuitemenwa kwabo ukupitila mu kuba abanakila kuli baeluda basontwa no mupashi, ukupashanya icitetekelo cabo, no kulundulula imibele iyo bakangalila bafwile ukuba na yo.—Heb. 13:7, 17.
■ Ukubombako Umulimo wa Nshita Yonse: Icilonganino cabelapo maka maka pa mulandu wa kushimikila imbila nsuma. (Mat. 24:14) Fintu ciba lipaalo lintu abapimpa baluminishako ukubombesha kwabo ukupitila mu kulembesha nga bapainiya! Ici ilingi line cisanshamo ukuteulukako kumo mu bumi bwa pa lwabo. Pambi kuti bakabila ukuteuluka kwalundwako pa kuti bengatwalilila ukubomba muli ulu lubali lwa mulimo waibela. Lelo abo abakakatila kuli ili shuko mu cifulo ca kunenuka pa numa fye ya mwaka umo pa mulandu wa kufuupulwa kumo ukwa pa kashita kanono mu kushininkisha bakamona ipaalo lyafumba ilya kwa Yehova. Baeluda bakwata ukutemwa na bakosoka bambi kuti basangwilako ku kutunguluka kwa bapainiya, ukubakoselesha mu mashiwi na mu mibombele. Mwandi mupashi usuma ulangwa ku bacaice abo lintu bapwishe sukulu balungama fye no kuyaingila mu mulimo wa bupainiya! E fyo caba na ku bakalamba abalembesha bupainiya bwa nshita yonse lintu fye ukukakililwako ukwa ncito shabo isha ku mubili kwacepelako. We kwikushiwa ici ciletako ku Mwina Kristu waipeela lintu mu kucite fyo abombela pamo no kukalakasha kwa mulimo wa kulonganika ukwa kwa Yehova!—Esa. 60:22.
■ Ukubombako Ukukuula no Kuwamya Ififulo fya Kulonganinapo: Mu ncende ishingi ishe sonde Amayanda ya Bufumu aya muno nshiku pamo pene ne Fiyanda fya Kulonganinamo ifingi fyalikuulwa. Ku ca kupapusha, mupepi no mulimo onse wabombwa na bamunyinefwe ne nkashi abaitemenwa ukubomfya inshita yabo no kulamuka. (1 Imila. 28:21) Amakana ya babomfi ba kuitemenwa babomba ukusungilila ifi fikuulwa mu mibele isuma ukupitila mu kubomba umulimo uuli onse uulefwaikwa. (2 Imila. 34:8) Bushe Iŋanda yenu iya Bufumu ilaletela Yehova ilumbo no mucinshi? Apantu uyu mulimo waba lubali lumo ulwa mulimo washila, abo abafwilisha balaipeela mu kuitemenwa, tabepusha ukuti bapeelweko alawansi pa mulimo babomba, kwati fye fintu bashilomba ukulipilwa pa mulandu wa kushimikila ku ŋanda ne ŋanda, pa kupeela amalyashi ya cintubwingi mu cilonganino, nelyo pa kwaafwa ukubombako umulimo wa pa muputule nelyo ibungano. Aba aba kuitemenwa balabomba apa fye ukushila amaplani no kukuula ififulo fya kupepelapo ifiletela Yehova ilumbo. Balafwilishako mu fintu pamo ngo kulemba ifyalembwa fya mwi funde, ukusunga ifyalembwa fya ndalama, ukufwayafwaya ukwa kushita ifipe, no kupenda ubwingi bwa fisolobelo ifilekabilwa. Aba babomfi ba kwa Yehova aba bucishinka tabafwailisha umwa kuti babalipile nelyo mu nshila iili yonse ukumwenamo ubukumu bwa ku mubili atemwa mu kulungatika nelyo mu nshila ya manshoko, apantu ukulamuka kwabo konse no bukumu fyapeelwa kuli Yehova. Uyu mulimo ufwaya bakabomba ba mukoosha ababomba umulimo wabo “no mutima onse, nga kuli [Yehova].”—Kol. 3:23.
15 Cinshi, kanshi, icilenga ukuitemenwa kwa bantu ba kwa Yehova ukuba ukwaibela? Caba mupashi wa kupeela. Ukupeela kwabo ukwa bukapekape kusanshamo ifyacila pa ndalama fye nelyo ifikwatwa fya ku mubili—‘balaipeela’ mu kuitemenwa. (Ilu. 110:3) Ici e cintu cakatamisha mu kuipeela kwesu kuli Yehova. Tulalambulwa mu nshila yaibela. Tulakumanya “insansa shafulilako” kabili ‘tulaseepe fyafula’ pantu bambi balatasha ifyo tucita, abo mu kukonkapo ababweseshapo ukupitila mu kutupeela. (Imil. 20:35, NW; 2 Kor. 9:6; Luka 6:38) Kashukisha wesu umukalamba ni Shifwe wa ku muulu, Yehova, ‘uwatemwo mupe wa nsansa.’ (2 Kor. 9:7) Akatulambula ifya miku umwanda, na mapaalo ayakaba kuli pe na pe. (Mal. 3:10; Rom. 6:23) E co lintu amashuko mu mulimo wa kwa Yehova yatambikwa kuli iwe, bushe ukaitemenwa no kwasuka nge fyacitile Esaya ati: “Moneni, ine; ntumeni”?—Esa. 6:8.