Mulebomfya Bwino Inshita Ilyo Kuli Umutende

1. Ni lilali cingatukosela ukubika amano ku kubombela Yehova?

NI LILALI cingafya sana ukubika amano ku kubombela Yehova? Bushe ni lintu muli na mafya ayengi nelyo ni lintu ifintu fili bwino? Nga twaba na mafya cilatwangukila ukushintilila pali Yehova. Nomba finshi tucita nga ca kuti ifintu fili bwino? Bushe tulalaba ukutila ukupepa Yehova kwalicindama? Yehova alisokele abena Israele ukuti ifya musango uyu kuti fyabacitikila.—Amala. 6:10-12.

2. Finshi imfumu Asa yacitile?

² Imfumu Asa yalicitile ifyalangile ukuti yali na mano kabili yalicetekele sana Yehova. Tayalebombela fye Yehova lintu ifintu fyabipile, lelo yalemubombela na mu nshita lintu kwali umutende. Ukutula fye ku bwaice, “umutima wa kwa Asa onse wali kuli Yehova.” (1 Isha. 15:14) Asa alipwishishe ukupepa kwa bufi mu Yuda pa kulanga ukuti alepepa fye Yehova eka. Baibolo itila: “Aonawile ifiipailo fya bena fyalo ne fifulo balepepelapo no kutobaula ifimabwe ifyo baimike no kuputaula ifimuti ifyo baimike.” (2 Imila. 14:3, 5) Alipokele na Maaka nakulu icifulo ico akwete icalingene ne ca kwa namfumu. Cinshi acitile ifi? Ni co Maaka alekoselesha abantu ukupepa akalubi.—1 Isha. 15:11-13.

3. Finshi twalasambilila muli cino cipande?

³ Ukulunda pa kupwisha ukupepa kwa bufi, kwali na fimbi ifyo Asa acitile. Alitungilile ukupepa kwasanguluka ilyo aafwile abaYuda ukubwelela kuli Yehova na kabili. Yehova alipaalile Asa na bena Israele ilyo abapeele inshita ya mutende.b Pa myaka 10 ilyo Asa aleteka, “icalo cali tondolo.” (2 Imila. 14:1, 4, 6) Muli cino cipande, twalalanda pa fyo Asa abomfeshe ilya inshita ya mutende. Lyena twalalanda pa Bena Kristu ba mu nshiku sha batumwa ababomfeshe bwino inshita ya mutende nga fintu Asa acitile. Mu kulekelesha twala-asuka ici cipusho: Nga ca kuti mu calo cenu balimusuminisha ukupepa Yehova, kuti mwacita shani pa kuti mulebomfya bwino iyi inshita ya mutende?

IFYO ASA ABOMFESHE INSHITA YA MUTENDE

4. Nga fintu Baibolo ilanda pali 2 Imilandu 14:2, 6, 7, bushe Asa abomfeshe shani inshita ya mutende?

⁴ Belengeni 2 Imilandu 14:2, 6, 7. Asa aebele abantu ukuti ni Yehova ‘e wabalengele ukutuusha.’ Asa talemona ukutila iyi inshita ya mutende yali ni nshita ya kucita ifya kuisekesha. Lelo atendeke ukukuula imisumba, ifibumba, impungu, no kupanga ifiibi. Aebele abaYuda ati: “Natukwata icalo.” Ni mwi Asa aloseshe ilyo alandile aya amashiwi? Aloseshe mu kuti abantu bali no kulaenda mu calo ico Lesa abapeele, kabili bali no kulakuula ukwabula uwa kubakaanya. Akoseleshe abantu ukubomfya bwino iyi inshita ya mutende.

5. Cinshi Asa akoseshe ibumba lyakwe ilya bashilika?

⁵ Na kabili, Asa alibomfeshe ilya inshita ya mutende ku kukosha ibumba lyakwe ilya bashilika. (2 Imila. 14:8) Bushe ifi acitile fyalelanga ukuti tacetekele Yehova? Awe. Lelo Asa alishibe ukuti apo ali ni mfumu, wali mulimo wakwe ukupekanya ifyali no kwafwa abantu bakwe nga baba na mafya ku ntanshi. Asa alishibe no kuti ilya inshita intu bakwete iya mutende tayali no kutwalilila, kabili ifi fine e fyacitike.

IFYO ABENA KRISTU BA MU NSHIKU SHA BATUMWA BALEBOMFYA INSHITA YA MUTENDE

6. Bushe Abena Kristu ba mu nshiku sha batumwa babomfeshe shani inshita ya mutende?

⁶ Nangu ca kuti Abena Kristu ba mu nshiku sha batumwa ilingi line balebacusha, balekwatako ne nshita ya mutende. Bushe balebomfya shani iyi inshita ya mutende? Balya baume na banakashi abali ne cishinka balebila imbila nsuma ukwabula ukuleka. Ibuuku lya Imilimo lilanda ukuti “batwalilile ukuba na katiina kuli Yehova.” Tabalekele ukubila imbila nsuma, kabili ici calengele “balefulilako.” Ukwabula no kutwishika, Yehova alibapaalile pali filya bali abacincila ukubila imbila nsuma mu nshita ya mutende.—Imil. 9:26-31.

7-8. Finshi Paulo na Bena Kristu bambi balecita lyonse ilyo bashukila inshita? Londololeni.

⁷ Abasambi ba mu nshiku sha batumwa balebila imbila nsuma lyonse ilyo bashukila inshita. Ku ca kumwenako, ilyo umutumwa Paulo amwene ukuti alikwete ishuko ilikalamba ilya kubila imbila nsuma mu Efese, alikele muli ulya musumba pa kuti abile imbila nsuma no kulenga abantu baba abasambi.—1 Kor. 16:8, 9.

⁸ Paulo na Bena Kristu bambi balikwete ishuko na kabili ilya kubila imbila nsuma mu mwaka wa 49 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu, ilyo abatumwa na bakalamba mu Yerusalemu bapingwile umulandu wa kusembululwa. (Imil. 15:23-29) Ilyo baebele ifilonganino ifyo bapingwile, abasambi balibombeshe ukubila “imbila nsuma ya cebo ca kwa Yehova.” (Imil. 15:30-35) Finshi fyafuminemo? Baibolo itila “ifilonganino fyalekoshiwa mu citetekelo na ba mu filonganino balefulilako cila bushiku.”—Imil. 16:4, 5.

IFYO MWINGABOMFYA INSHITA YA MUTENDE MUNO NSHIKU

9. Bushe ifintu fyaba shani mu fyalo ifingi muno nshiku, kabili cipusho nshi tulingile ukuyipusha?

⁹ Muno nshiku mu fyalo ifingi tabakaanya ukubila imbila nsuma. Bushe mwikala mu calo umo bashakaanya ukubila imbila nsuma? Nga ca kuti mwikala mu calo ca musango uyu, mufwile ukuyipusha amuti, ‘Bushe momfya shani iyi inshita ya mutende?’ Abantu ba kwa Yehova balaba ne nsansa ilyo balebila imbila nsuma no kusambilisha abantu icine, muli shino nshiku sha kulekelesha. Kabili uyu umulimo tawatala aubombwapo nge fi ulebombwa mwi sonde lyonse. (Marko 13:10) Kwaliba ifingi ifyo twingacita pa kubombako uyu mulimo.

10. Finshi ilembo lya kwa 2 Timote 4:2 litukoselesha ukucita?

¹⁰ Finshi mwingacita pa kuti mulebomfya bwino inshita ya mutende? (Belengeni 2 Timote 4:2.) Kuti mwatontonkanya pa fyo ifintu fili mu lupwa lwenu no kumona nga ca kuti imwe nelyo uwa mu lupwa lwenu kuti atendeka ukubombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma, nelyo fye ukubombako bupainiya. Ino te nshita ya kuilonganikila ifyuma ne fintu fimbi ifya muli cino calo, ifyo mushakapusuke na fyo mu bucushi bukalamba.—Amapi. 11:4; Mat. 6:31-33; 1 Yoh. 2:15-17.

11. Finshi bamo bacita pa kuti balebila imbila nsuma ku bantu abengi?

¹¹ Bakasabankanya abengi balisambilila ululimi lumbi pa kuti balebila imbila nsuma no kusambilisha abantu icine muli ulo lulimi. Icilonganino ca kwa Yehova cilabatungilila pantu cilapanga impapulo shilanda pali Baibolo mu ndimi ishingi. Ku ca kumwenako, mu 2010 impapulo shali mu ndimi nalimo 500, lelo pali ino nshita shaba mu ndimi ukucila pali 1,000!

12. Bushe abantu bomfwa shani nga basambilila icine mu lulimi lwabo? Landeni pa cacitike.

¹² Bushe abantu bomfwa shani nga basambilila icine pali Lesa mu lulimi lwabo? Tontonkanyeni pali nkashi uwanonkelemo sana mu kulongana kwa citungu ukwali mu musumba wa Memphis, uwaba mu Tennessee, ku America. Uku ukulongana kwali mu lulimi lwa ciKinyarwanda ulo balanda sana mu Rwanda, mu Congo (Kinshasa), na mu Uganda. Ilyo ukulongana kwapwile, uyu nkashi uulanda iciKinyarwanda atile: “Napapita imyaka 17 ukufuma apo naishila mu America, lelo uyu e muku wa kubalilapo naumfwikisha ifyo ndesambilila pa kulongana kwa citungu.” Ukwabula no kutwishika, ifyo uyu nkashi asambilile mu lulimi lwakwe fyalimufikile pa mutima. Nga ca kutila kuti mwakumanisha, bushe te kuti musambilile ululimi lumbi pa kuti muleshimikila ku bantu abalanda ulo lulimi ababa mu cifulo mushimikilamo? Bushe te kuti mutemwe ukusambilila ululimi lumbi pa mulandu wa kuti bamo ababa mu cifulo icilonganino cenu cibilamo imbila nsuma kuti batemwa sana ukusambilila icine mu lulimi lwabo? Mukaba ne nsansa nga mwabombesha ukusambilila ululimi lumbi pa kuti mukalebila ku bantu abengi.

13. Bushe aba bwananyina mu Russia babomfeshe shani inshita ya mutende?

¹³ Mu fyalo fimo bamunyinefwe na bankashi tabakwata ubuntungwa bwa kubila imbila nsuma pa mulandu wa kuti amabuteko yalikaanya umulimo wesu. Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pali bamunyinefwe ku Russia. Balibacushishe pa myaka iingi. Nomba mu March mu 1991, ubuteko bwalibapeele insambu sha kupepa. Pali ilya nshita, bakabila ba Bufumu mu Russia bali fye nalimo 16,000. Nomba ilyo papitile imyaka 20, bakasabankanya balicilile 160,000! Ukwabula no kutwishika, bamunyinefwe na bankashi balibomfeshe bwino sana inshita ilyo babapeele ubuntungwa bwa kubila imbila nsuma. Ilya inshita ya mutende tayatwalilile. Nangu ca kuti ifintu fyalyalwike, tabaleka ukuba abacincila mu kutungilila ukupepa kwa sanguluka. Balesha na maka ukucita ifyo bengacita pa kuti batwalilile ukubombela Yehova.

INSHITA YA MUTENDE TAYAKATWALILILE

14-15. Bushe Yehova abomfeshe shani amaka yakwe pa kwafwa Asa?

¹⁴ Mu nshiku sha kwa Asa, inshita ya mutende yalipwile. Ibumba lya bashilika aba maka abacilile pali 1 milioni balishile ukufuma ku Etiopia. Umukalamba wa ili ibumba lya bashilika, Sera, acetekele ukuti ena na bashilika bakwe bali no kucimfya abaYuda. Nomba imfumu Asa yena tayacetekele mwi bumba ilikalamba ilya bashilika, lelo yacetekele muli Yehova. Yapepele ati: “Twafweni, mwe Yehova Lesa wesu, pantu twashintilila pali imwe, kabili ni mwi shina lyenu twishiile ku kulwisha ili bumba.”—2 Imila. 14:11.

¹⁵ Nangu ca kuti abashilika abena Etiopia bali abengi nga nshi ica kuti impendwa ya bashilika abena Israele nalimo yaleingilamo imiku ibili, Asa alishibe ukuti Yehova wa maka kabili ali no kubafwa. Kabili Yehova alibafwile ica kuti balicimfishe abashilika abena Etiopia.—2 Imila. 14:8-13.

16. Twaishiba shani ukuti inshita ya mutende tayakatwalilile?

¹⁶ Nangu ca kuti tatwaishiba fyonse ifikalatucitikila umo umo, twalishiba ukuti inshita ya mutende iyo abantu ba kwa Lesa baipakisha ikapwa. Na kuba, Yesu alisobele ukuti mu nshiku sha kulekelesha, abasambi bakwe bali no ‘kubapata ku bantu ba mu nko shonse.’ (Mat. 24:9) Umutumwa Paulo na o alandile ukuti “bonse abafwaisha ukwikala ukulingana na bukapepa muli Kristu Yesu bakabacusha.” (2 Tim. 3:12) Satana aliba ne “cipyu icikalamba,” kanshi tatulingile ukulaibepa ukutila kuti twabelama icipyu cakwe.—Ukus. 12:12.

17. Finshi fingesha icitetekelo cesu?

¹⁷ Nomba line fye, bonse tukaba na mesho ayengalenga twaleka ukuba ne citetekelo. Mwi sonde mukaba “ubucushi ubukalamba ubushatala abubako ukutula pa ntendekelo ya ba pano calo ukufika nomba.” (Mat. 24:21) Pali ilya inshita, balupwa lwesu nalimo bakatwalukila, kabili nalimo no mulimo wesu ukabindwa. (Mat. 10:35, 36) Bushe ifwe umo umo, tukacetekela ukuti Yehova akatwafwa no kutucingilila nga filya Asa amucetekele?

18. Ukulingana na AbaHebere 10:38, 39, finshi fingatwafwa ukuipekanishisha ku fikacitika ilyo inshita ya mutende ikapwa?

¹⁸ Yehova alatupekanishisha ku fili no kucitika ku ntanshi. Abomfya “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” pa kutupeela “ifya kulya [fya ku mupashi] pa nshita yalinga,” ifitwafwa ukuba ne citetekelo icakosa. (Mat. 24:45) Lelo na ifwe tufwile ukulabombesha pa kuti tube ne citetekelo icakosa muli Yehova.—Belengeni AbaHebere 10:38, 39.

19-20. Ukulingana na 1 Imilandu 28:9, mepusho nshi tulingile ukuyipusha, kabili mulandu nshi tulingile ukuyipushisha aya amepusho?

¹⁹ Tufwile ‘ukulafwaya Yehova’ nga filya imfumu Asa yalecita. (2 Imila. 14:4; 15:1, 2) Ico tubalilapo ukucita pa kufwaya Yehova, kusambilila pali ena no kubatishiwa. Tulesha na maka ukucita ifingalenga twatemenwako Yehova. Pa kuti twishibe nga tulacita ifingalenga twatemenwako Yehova, kuti twayipusha ukuti: ‘Bushe lyonse ndasangwa mu kulongana?’ Nga twaya mu kulongana tulasambilila ifilenga twalafwaisha ukutwalilila ukubombela Yehova, kabili aba bwananyina nabo balatukoselesha. (Mat. 11:28) Nalimo kuti twayipusha no kuti, ‘Bushe nalitantika bwino ukulaisambilisha Baibolo lyonse?’ Nga ca kuti mwaba mu lupwa, bushe mulapaatulako inshita ya kukwata amapepo ya lupwa cila mulungu? E lyo nga mwikala mweka, bushe mulapaatulako inshita ya kuisambilisha Baibolo nga filya ababa mu lupwa bacita? Na kabili, bushe muleesha apo mwingapesha ukubombako umulimo wa kubila imbila nsuma no kulenga abantu baba abasambi?

²⁰ Cinshi tulingile ukuyipushisha aya amepusho? Baibolo ilanda ukuti Yehova alaceeceeta amatontonkanyo yesu ne fiba mu mitima yesu, kanshi na ifwe tulingile ukulaibebeta. (Belengeni 1 Imilandu 28:9.) Nga twamona ukuti tulingile ukwalulako fimo mu fyo twapanga ukucita, mu mibele, nelyo mu fyo tutontonkanya, tulingile ukulomba Yehova ukuti atwafwe ukwaluka. Ino e nshita ya kuipekanishisha ku mesho ayali no kwisa ku ntanshi. Tatulingile ukuleka icili conse calenga twafilwa ukubomfya bwino inshita ya mutende!