ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 31
ULWIMBO 12 Yehova, Lesa Mukulu
Ifyo Yehova Acitile pa Kulubula Abantu ku Lubembu ne Mfwa
“Lesa atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka.”—YOH. 3:16.
IFYO TWALALANDAPO SANA
Twalamona ifyo Yehova acita pa kuti tulelwisha ulubembu na pa kuti tulemubombela. Twalamona ne fyo acita pa kuti tukekale umuyayaya kabili tukabe ababula ulubembu.
1-2. (a) Bushe ulubembu ni cinshi, kabili kuti twalucimfya shani? (Moneni no “Bulondoloshi.”) (b) Finshi twalasambilila muli cino cipande na mu fipande fimbi ifili muli luno Ulupungu lwa kwa Kalinda? ( Moneni na “Icishibisho ku Balebelenga” muli luno Ulupungu.)
BUSHE kuti mwatemwa ukwishiba ifyo Yehova Lesa amutemwa? Inshila iisuma iyo mwingeshibilamo ifyo Lesa amutemwa ni iyi: Mufwile ukusambilila ifyo acitile pa kuti amulubule ku lubembu ne mfwa. Ulubembua mulwani wesu umubi sana uo tushingacimfya ku maka yesu fwe bene. Bonse tulabembuka cila bushiku, kabili tulafwa pa mulandu wa kuti tuli babembu. (Rom. 5:12) Na lyo line icawama ca kuti, Yehova nga atwafwa kuti twacimfya ulubembu. Kabili nangu cibe shani Yehova akatulubula ku lubembu ne mfwa!
2 Pa myaka nalimo 6,000, Yehova Lesa alafwa fwe bantunse ukulwisha ulubembu. Cinshi atwafwila? Ni co alitutemwa. Ukutula fye na pa kutendeka Yehova alitemwa abantu. Pa mulandu wa kuti alitemwa abantu, alicita ifintu ifingi pa kubafwa ukulwisha ulubembu. Lesa alishiba ukuti ulubembu e lulenga tulefwa, kabili tafwaya ukuti tulefwa. Afwaya ukuti tuleikala umuyayaya. (Rom. 6:23) Afwaya ukuti na imwe mukekale umuyayaya. Muli cino cipande twala-asuka amepusho yatatu: (1) Bushe Yehova aalenga shani abantunse ababembu baba ne subilo? (2) Finshi abantunse ababembu abaliko mu nshita balelemba Baibo bacitile pa kuti Yehova abatemwe? (3) Cinshi Yesu acitile pa kuti alubule abantu ku lubembu ne mfwa?
FINSHI YEHOVA ACITILE PA KULENGA ABANTU ABABEMBU BABE NE SUBILO?
3. Bushe abafyashi besu abakubalilapo baishileba shani ababembu?
3 Ilyo Yehova abumbile umwaume wa kubalilapo no mwanakashi, alefwaya ukuti baleba ne nsansa. Alibapeele icifulo icisuma ica kwikalamo, alibofishe, kabili alibapeele no mulimo uusuma uo bali no kulabomba. Bali no kufyala abana abali no kwisusha isonde, kabili bali no kulenga isonde lyonse lyaba paradaise nga filya ibala lya Edeni lyali. Yehova abapeele fye ifunde limo ilisha-afishe ukukonka. Kabili alibasokele ukuti nga batoba ili ifunde, bamupondokela ku mufulo fye, ulu ulubembu bali no kucita lwali no kulenga bafwa. Twalishiba ifyacitike. Malaika umubifi, uushatemenwe Lesa kabili uushatemenwe Adamu na Efa, alibatunkile pa kuti batobe ifunde ilyo Lesa abapeele. Adamu na Efa balyumfwilile Satana. Balibembwike pantu tabacetekele Shibo uwabatemenwe. Nga fintu twaishiba, ifyo Yehova alandile fyalicitike. Pa mulandu wa kuti Adamu na Efa tabaumfwilile Lesa, ifyabipa fyalitendeke ukubacitikila: balikotele, kabili mu kupita kwa nshita balifwile.—Ukute. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5.
4. Cinshi Yehova apatila ulubembu, kabili cinshi atwafwila pa kuti tulelulwisha? (Abena Roma 8:20, 21)
4 Yehova alilenga ili ilyashi balilemba mu Baibo pa kuti twingasambililako. Ili ilyashi lilalenga twaishiba ico apatila sana ulubembu. Ulubembu lulatufumya kuli Shifwe kabili lulalenga tulefwa. (Esa. 59:2) Ici e calenga Satana, malaika uwapondokeele Lesa kabili uwalengele Adamu na Efa bacite ifyabipa, atemwe ulubembu kabili aletunka abantu pa kuti balebembuka. Ilyo Adamu na Efa babembwike, nalimo Satana atontonkenye ukuti ifyo Lesa alefwaya ukuti abantu baleikala tafyakacitike. Lelo taishibe ukuti Yehova alitemwa sana abantu. Lesa ta-alwile ifyo alefwaya abatuntwike muli Adamu na Efa baleikala. Yehova alitemwa abantu, e ico ilyo line fye alicitilepo cimo icali no kulenga abantu bonse baba ne subilo. (Belengeni Abena Roma 8:20, 21.) Yehova alishibe ukuti bamo abali no kutuntuka muli Adamu na Efa bali no kumutemwa, kabili bali no kulafwaisha ukuti alebafwa ukulwisha ulubembu. Apo ni Shibo kabili e wababumbile, ali no kulenga balubuka ku lubembu ne mfwa, kabili ali no kulenga bapalama kuli ena. Finshi Yehova ali no kucita pa kuti alubule abantu?
5. Ni lilali Yehova alandile ifyali no kulenga abantu ababembu baba ne subilo? Londololeni. (Ukutendeka 3:15)
5 Belengeni Ukutendeka 3:15. Ifya kubalilapo ifyali no kulenga abantu baba ne subilo, ni filya Yehova alandile ilyo apingwile Satana. Lesa alisobele ukuti kwali no kuba “umwana” uwali no kulubula abantu. Mu kupita kwa nshita uyu umwana ali no konaula Satana no kufumyapo ifyabipa fyonse ifyo alengele fyabako ilyo atunkile Adamu na Efa mu Edeni. (1 Yoh. 3:8) Na lyo line uyu mwana ali no kucula pa kuti alubule abantu. Satana ali no kusuma uyu umwana, e kutila ali no kumulenga afwa. Ifi fyali no kulenga Yehova aumfwa sana ububi. Nangu ca kuti Yehova ali no kumfwa sana ububi, ali no kuleka umwana acula pa kuti engalubula abantu ku lubembu ne mfwa.
FINSHI ABANTUNSE ABABEMBU BACITILE MU NSHITA BALELEMBA BAIBO PA KUTI BALENGE YEHOVA ALESEKELELA?
6. Finshi abaume abali ne citetekelo pamo nga Abele na Noa bacitile pa kuti babe ifibusa fya kwa Yehova?
6 Mu myaka iingi iyakonkelepo, Yehova panono panono alelenga caishibikwa bwino ifyo abantunse ababembu bali no kuba ifibusa fyakwe. Pa numa Adamu na Efa babembuka mu Edeni, Abele umwana wabo uwalenga bubili e wabalilepo ukutetekela Yehova. Apo Abele alitemenwe Yehova kabili alefwaya ukulacita ifyo Lesa atemwa e lyo no kuba cibusa wakwe, alituulile ilambo kuli ena. Abele ali ni kacema, e ico alibulilepo utwana twa mpaanga tumo, atwipaya, e lyo atutuula kuli Yehova. Finshi Yehova acitilepo? “Yehova alisekelele Abele no mutuulo wakwe.” (Ukute. 4:4) Yehova alisekelele pa malambo na yambi ayo abantu abamutemenwe kabili abamutetekele batuulile. Abantu pamo nga Noa. (Ukute. 8:20, 21) Filya Yehova apokelele yalya amalambo filanga ukuti abantunse ababembu kuti bacita ifingalenga alasekelela kabili kuti baba ifibusa fyakwe.b
7. Bushe filya Abrahamu aitemenwe ukutuula umwana wakwe ilambo filenga twaishiba finshi?
7 Yehova aebele Abrahamu, umwaume uwali ne citetekelo icakosa, ukucita icintu icali ica-afya nga nshi. Amwebele ukutuula umwana wakwe Isaki ilambo. Ukwabula no kutwishika, ifi baebele Abrahamu ukucita fyalilengele aba sana no bulanda. Na lyo line, alicitile ifyo Yehova amwebele. Lelo ilyo Abrahamu ali mu kwipaya umwana wakwe, Lesa alimuleseshe. Ifyo Abrahamu acitile filalenga twaishiba ifyo Yehova ali no kucita ku ntanshi. Yehova ali no kuitemenwa ukutuula Umwana wakwe uo atemwa ilambo. Yehova alitemwa nga nshi abantu.—Ukute. 22:1-18.
8. Bushe amalambo ayo Yehova aebele abantu ukulatuula yaleimininako cinshi? (Ubwina Lebi 4:27-29; 17:11)
8 Ilyo papitile imyaka iingi sana, Yehova alipeele abena Israele amafunde. Abebele ukulatuula amalambo ya nama pa kuti ale-elela imembu shabo. (Belengeni Ubwina Lebi 4:27-29; 17:11.) Yalya amalambo baletuula yaleimininako ilambo limo fye ilikalamba ilyali no kulubula abantu ku lubembu. Lesa alengele bakasesema bakwe balalondolola ukuti umwana uwalaiwe, uwaishileba Umwana wa kwa Lesa uwaibela, ali no kucula kabili bali no kumwipaya. Bali no kumwipaya nge mpaanga iyo baletuula ilambo. (Esa. 53:1-12) Taleni tontonkanyeni: Yehova ali no kupekanya ukuti Umwana wakwe uo atemwa akatuulwe nge lambo pa kuti akapusushe abantu ku lubembu ne mfwa, ukubikakako fye na imwe bene!
CINSHI YESU ACITILE PA KUTI ALUBULE ABANTU?
9. Finshi Yohane Kabatisha alandile pali Yesu? (AbaHebere 9:22; 10:1-4, 12)
9 Mu mwaka wa 29, umubomfi wa kwa Lesa Yohane Kabatisha amwene Yesu wa ku Nasarete, e lyo alanda ati: “Moneni, Umwana wa mpaanga uwa kwa Lesa, uulesenda ulubembu lwa ba mu calo!” (Yoh. 1:29) Aya mashiwi yalanga ukuti Yesu e Mwana uwaibela uo Lesa alaile ukuti akesa. Yesu ali no kutuula ubumi bwakwe ilambo. Umwana wa kwa Yehova asukile aisa mu kulubula abantu ku lubembu.—Belengeni AbaHebere 9:22; 10:1-4, 12.
10. Bushe Yesu alangile shani ukuti aishile ‘mu kwita’ ababembu?
10 Yesu abikile sana amano ku kwafwa abantu abaleumfwa ububi pa mulandu wa kuti bali ababembu, kabili alebeba ukuti babe abasambi bakwe. Alishibe ukuti ulubembu e lwalelenga abantu balecula. E ico aleafwa maka maka abaume na banakashi abalecula pa mulandu ne membu bacitile. Abomfeshe icilangililo pa kulondolola ico alecitila ifi, atile: “Abatuntulu tabakabila kondapa, kano abalwele.” Lyena alundilepo no kuti: “Nshaisa mu kwita abalungami, kano ababembu.” (Mat. 9:12, 13) Ifi fine e fyo Yesu alecita. Yesu ali ne cikuuku ku mwanakashi uwasambile amakasa yakwe ku filamba kabili alimubelele uluse pa membu acitile. (Luka 7:37-50) Alisambilishe umwanakashi umwina Samaria icine icacindama ilyo ali nankwe pa cishima, nangu ca kuti alishibe ukuti aleikala no mwaume uushali mulume wakwe. (Yoh. 4:7, 17-19, 25, 26) Lesa alipeele Yesu na maka ya kubuusha abafwa, abafwile pa mulandu wa lubembu. Yesu alibuushishe abaume na banakashi, abaice na bakalamba.—Mat. 11:5.
11. Mulandu nshi abantu abalecita imembu bashaletiinina ukuya kuli Yesu?
11 Kanshi twamona icalelenga na bantu abalecita imembu baletemwa ukuba na Yesu. Aleba ne cikuuku kuli bena kabili aleishiba ifyo baleumfwa. Tabaletiina ukuya kuli ena no kulanda nankwe. (Luka 15:1, 2) Yesu aletasha abantu ba musango yu kabili alebalambula pa fyo bamutetekele. (Luka 19:1-10) Ifi Yesu alecita fyalelanga sana ifyo Wishi aba no luse. (Yoh. 14:9) Mu fyo alelanda na mu fyo alecita alelanga ukuti Wishi uwaba ne cikuuku kabili uwaba no luse alitemwa abantu, kabili alafwaya ukwafwa umuntu onse pa kuti engacimfya ulubembu. Yesu aleafwa abantu abalecita imembu pa kuti baaluke kabili babe abasambi bakwe.—Luka 5:27, 28.
12. Finshi Yesu asambilishe abantu pa mfwa yakwe?
12 Yesu alishibe ifyali no kumucitikila. Pa miku iingi, Yesu alyebele abasambi bakwe ukuti abantu bali no kumufutuka no kumwipaila pa cimuti. (Mat. 17:22; 20:18, 19) Alishibe ukuti ilambo ali no kutuula lyali no kusenda ulubembu lwa ba mu calo, nga fintu Yohane alandile kabili nga fintu bakasesema basobeele. Na kabili Yesu alandile ukuti nga atuula ubumi bwakwe ilambo, ali no ‘kupalamika abantu ba misango yonse’ kuli ena. (Yoh. 12:32) Abantunse ababembu kuti balacita ifyo Yehova atemwa nga basumina ukuti Yesu ni Shikulu wabo kabili nga balamupashanya. Nga bacita ifi, kuti ‘balubuka ku lubembu.’ (Rom. 6:14, 18, 22; Yoh. 8:32) E ico Yesu alishipile kabili ali-itemwe ukufwa imfwa iyabipisha.—Yoh. 10:17, 18.
13. Bushe Yesu bamwipeye shani, kabili finshi imfwa yakwe itusambilisha pali Yehova Lesa? (Moneni ne cikope.)
13 Yesu balimufutwike, balimwikete, balimusaalwile, balimubepeeshe, balimupeele imilandu ya bufi kabili balimucushishe nga nshi. Abashilika balimutwele ku cifulo ca kumwipailako kabili balimupoopeele pa cimuti. Ilyo aleshipikisha ifi fyonse, kwali Umo uwaleumfwa sana ububi, e kutila Yehova Lesa. Yehova alikwete amaka aya kucingilila Umwana wakwe lelo tacitilepo nangu cimo. Cinshi calengele e cingilila Umwana wakwe uo atemwa sana? Ni co Yehova alitutemwa. Yesu alandile ati: “Lesa atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, pa kuti onse uumutetekela ekonaika, lelo akabe no mweo wa muyayaya.”—Yoh. 3:16.
Yehova alyumfwile sana ububi ilyo alekele Umwana wakwe bamwipaya pa kuti atulubule ku lubembu ne mfwa (Moneni paragrafu 13)
14. Finshi musambililako kwi lambo lya kwa Yesu?
14 Ilambo lya kwa Yesu e nshila iikalamba sana iyo Yehova alangilamo ukuti alitemwa abantu abatuntuka muli Adamu na Efa. Ilambo lya kwa Yesu lilanga ifyo Yehova amutemwa sana ngo muntu umo umo. Alituulile Umwana wakwe uo atemwa ilambo, kabili alishipikishe ilyo ali sana no bulanda pa kuti fye amulubule ku lubembu ne mfwa. (1 Yoh. 4:9, 10) Yehova afwaya ukwafwa umuntu umo umo ukulwisha ulubembu no kulucimfya!
15. Finshi tufwile ukucita nga tulefwaya ukunonkelamo mu bupe Lesa atupeela ubwe lambo lya cilubula ilya kwa Yesu?
15 Ubupe ubo Lesa atupeela, li lambo lya Mwana wakwe uwafyalwa eka. Ili ilambo lilenga aletwelela imembu. Nomba tufwile ukucitapo cimo pa kuti Lesa atwelele. Cinshi tufwile ukucita? Yohane Kabatisha e lyo na Yesu Kristu balilandile ico tufwile ukucita, batile: “Lapileni, pantu Ubufumu bwa mu muulu nabupalama.” (Mat. 3:1, 2; 4:17) Kanshi tufwile ukulapila nga tulefwaya ukulwisha ulubembu no kupalama kuli Shifwe uwatutemwa. Bushe ukulapila kwalola mwi, kabili kulenga shani twalacita ifyo Yehova atemwa nangu ca kuti tuli babembu? Tukasuka ici cipusho mu cipande cikonkelepo.
ULWIMBO 18 Tulatasha pa Cilubula
a UBULONDOLOSHI: Mu Baibo, ishiwi lya kuti “ulubembu” kuti lyalosha ku fyo tucita ifyo Yehova amona ukuti fyalibipa, nelyo nga twakaana ukucita ifyo Yehova amona ukuti fyalilungama. Lelo ishiwi lya kuti “ulubembu” kuti lyalosha na ku fyo tushaba abapwililika nelyo ku lubembu ulo twapyana kuli Adamu. Ulubembu ulo twapyana kuli Adamu e lulenga fwe bantu bonse tulefwa.