UBULONDOLOSHI BWA FIKOMO FYA MU BAIBOLO
Ukufuma 20:12—“Ulecindika Wiso na Noko”
“Ulecindika wiso na noko pa kuti inshiku shobe shifule mu calo ico Yehova Lesa obe alekupeela.”—Ukufuma 20:12, Amalembo ya Calo Cipya.
“Ulecindika wiso na noko, wende inshiku shingi mu calo, ico Imfumu, Lesa obe, yakupeela.”—Ukufuma 20:12, Amashiwi ya kwa Lesa Bible, Diocese of Mbala.
Umwalola Amashiwi Yaba pa Ukufuma 20:12
Lesa aebele abena Israele ukulacindika abafyashi babo. Alibebele na cimbi icali no kubafwa ukulakonka ili ifunde. Nangu ca kuti Abena Kristu tabakonka amafunde Lesa apeele abena Israele ayo beta no kuti Amafunde ya kwa Mose, ifyo Lesa amona ifintu tafya-aluka. Amashinte ya mafunde aya mu Mafunde Lesa apeele abena Israele yalicindama na ku Bena Kristu.—Abena Kolose 3:20.
Abana abanono na bakalamba balacindika abafyashi babo nga balebomfwila no kubanakila. (Ubwina Lebi 19:3; Amapinda 1:8) Na lintu abana bakula bakwata ne ndupwa shabo, balatwalilila ukwafwa no kubika amano ku bafyashi babo. Ku ca kumwenako, balashininkisha ukuti balesakamana abafyashi babo nga bakota, no kulabapeelako indalama nga cakabilwa.—Mateo 15:4-6; 1 Timote 5:4, 8.
Abana abena Israele balingile ukulacindika bawishi e lyo na banyina, nga bacita ifi balelanga ukuti umulimo banyina babomba walicindama sana mu lupwa. (Amapinda 6:20; 19:26) Ifi fine e fyo na bana muno shinku balingile ukulacita.
Te muli fyonse abana balingile ukulacindika abafyashi babo. Abana abena Israele tabalingile ukucita ifyo abafyashi babo nelyo abantu bambi balefwaya nga ca kutila kuti fyalenga bakaana ukumfwila Lesa. (Amalango 13:6-8) Na Bena Kristu muno nshiku nabo ‘balanakila Lesa ukucila ukunakila abantu.’—Imilimo 5:29.
Mu Mafunde Lesa apeele abena Israele, alaile abana ukuti nga balecindika abafyashi babo bali no kwikala inshiku ishingi, no kuti ifintu fyali no kulabawamina mu calo ico Lesa abapeele. (Amalango 5:16) Na kabili tabali no kukandwa nga fintu abana bashaleumfwila amafunde ya kwa Lesa na bafyashi babo bali no kukandwa. (Amalango 21:18-21) Na muno nshiku mwine amashinte ya mafunde kuli aya mafunde taya-aluka, yalabomba. (Abena Efese 6:1-3) Nampo nga tuli baice nelyo tuli bakalamba, bonse tukalubulula kuli Kabumba. Nga filya fine Yehova alaile abana ba bena Israele, na muno nshiku mwine abana abomfwila abafyashi babo balekala inshiku ishingi. Na kuba, balikwata ishuko lya kwisaikala umweo wa muyayaya.—1 Timote 4:8; 6:18, 19.
Amashiwi Yambi Ayaba pa Fikomo Fimbi Mu Ukufuma 20:12
Kuti twasambililako fimo nga twamona apo ifunde ilyaba pa Ukufuma 20:12 lisangwa mu Mafunde Ikumi nelyo Amashiwi Ikumi. (Ukufuma 20:1-17) Ifunde ilyatangilila ili funde ilyaba pa Ukufuma 20:12, lilanda pa fyo abena Israele balingile ukulapepa Lesa, pamo nga ifyo balingile ukulapepa fye Lesa eka. E lyo ifunde ilyakonkapo lilanda pa fyo balingile ukucita ku bantu banabo, apaba ne funde lya kuba aba cishinka ku bena mwabo e lyo no kukanaiba. Kanshi ifunde lya kuti “ulecindika wiso na noko” lyaleikatanya amafunde yabili ayacindama.
Belengeni Ukufuma icipandwa 20 pamo no mukululo wa malembo yambi ayalandako pali ilyo lyashi.