Futunoti

a Fyonse Apocrypha (icipilibula, “ifyafiswa”) na Pseudepigrapha (icipilibula, “ifyalembwa ifishashininkishiwa”) fyaba ifyalembwa fya ciYuda ukufuma mu mwanda wa myaka walenga butatu B.C.E. ukufika mu mwanda wa myaka walenga umo C.E. Bakatolika balisumina ukuti ifitabo fya Apocrypha mabuuku ya Baibolo ayapuutwamo, lelo AbaYuda na baProtestanti baliyakaana. Ilingi mu fyalembwa fya Pseudepigrapha musangwa ifyebo fyalundwako ku malyashi ya Baibolo, ayalembelwe na bantu bamo abaishibikwa mu Baibolo.